Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXV, Number 47, 25 November 1926 — KA PUUHONA. [ARTICLE]

KA PUUHONA.

(Kakauia e Kaleionamoku) Ka Knpepa a ka Hoomana Kakolika. I kela Lapulo aku ftei i hala, ua ike iho la makou i ka nupepa e lioopuka ia nei e ka Hoomana Kakolika. E hoomauia ana no keia hai.a e kela Hoomana. Ma na' kulai .ikauhale nunui apau loa o Amenka eia no ke hoopuka nei keia hoo:i.ana ho nupepa. E ano like ana no r.«'ia nnpepa me ka "Hoaloha" e 1 opukaia nei e ka Papa Hawaii. He Mea Maikai no ka ai Ana i ka limu o Kahakai? Ma ka New York Times o kela 1 j!c aku nei i hala i ike iho ai ma-i.-iU i ka olelo paipai a kekahi pro«sor e ai nui ka na Amerika i ka ' ; ;u o kahakai no ka mea he nui 'iodino' oloko o ka limu (keia '; (iine' oia kekahi laau maikai loa 3.e laau maikai no ka holoi ana i ka riho ka pehu no na ma'i no na ano 3i;okn(cnt) apau loa, a pela wale :iku). He ai no na Kepani i ka ];mu. Eia ke hoouna nei o Kina lapana i ka limu i hoomalooia p' Amerika ame ke ao holookoa, a «*ia no kakou ke ike nei i Hawaii 3i ei. na kupuna o kakou, he poe ai limu no lakou. Ina aole i hookapuliiia kahakai, a ho mea loaa wale i i, ka limu ma na kahakai o ka- ] he mea maikai no e ai kakou i ] i limu, elike me na kupuna o kaa oiai no hoi ua ike mai la ka : oo ike aia keia laau maikai 'iodi* ' iloko <o ka limu.

Ahahui Aloha Alna, aloha La!>ui o Italia. Ahea ku ko Eakou. Mahope o ke kaua a kakou i ike • nei. mamuli o ka poe i make, uamuli o na hana o hanaia ana e ' i ame keia aupuni nui, o ia hoi i hnna wale u», ka hooholomua ana ' !»<? kaua, ua loli ke kulana o ke r . hoiookoa, a ua poino na aupuni ; ; au loa, a eia no ke noho nei na •īpuni o Europa iloko o ka pilikia. ka poe me ka hana ole apuni o jTuropa, a o Italia pu tko iloko o ia jv>ino. O Mussolini, he Italia kakau nu- ] <*pa oia, a i ka manawa o ke kaua, oia kekahi p na lukanela iloko o ka pnalikoa o kela aupuni. I ka piu ana o ke kaua, elike me na miliona e ae o na koa Itnlia, ua hoi llakou no ko lakou aina hanau a t> ka hapanui o lakou, aohe hana . mamuli no o ka ' business, ole, a n kela manawa e noho manaia ana 0 Italia « ka poe waiwai, a mamuli o ,ka hana ole o kekahl hapanui o na koa Italia, ua huli ko lakou noanoo « hoohalike me na L*»kini 1 (m& BnBsia i kela manawa) eliko im® 1* e ikeia nei, aohe Alii a na * •' BoHshevik'' e hooholo ana ke au- • puni, a malalo o ke alakai ana a ,keia aole poe waiwai ua kaili•ia M. aina ame na 'buBiness' mai fka poe waiwai mai, ua like ka poe 'Liiklni apau loa; a e hoomakaukau , ana keia poe koa e hoololi i ke Au- ' puni o Italia, a ia manawa i lekei 'mai ai keia Mussolini me kekahi o ka poe koa ame ka aahu "blaelc Bhirt" (palaka eleele) a malaiou i ®oma, a kauoha lakou i j 7 vl<e Alii e hoopau i na kuhina e noho ;hana ana i kela manawa, a haawi . ra lakou e hookole ke aupuni, a mai kela manawa ahiki i keia manawa, " he mau makahiki pokole wale no, na lilo ao la o Italia kekahi o na aupuni nni o Europa; a ua lawe laJcr»u i ka inoa "FACI&MO". Eia | ke k&paia nei keia poe e ke ao ho- j lookoa, "Ka. puali kaua o ke palaka eleele o Kalia'*. He poe aloha aina k6ia, he poe aloha lahui keia. O ka lehulehu ka mea nui, aole o ka haaheo o ke kanaka hookahi. 0 ko lakou iini, e lilo o Italia lee alakai no Europa elike me ka mea e ikeia ana mamua i ke au o na Emepepa o Eoma e noho mana ana apuni o Europa ame Aferika. Eha miliona ka nui o keia ahahui; 1,500,000 ka nui o na lala e ku kaokoa nei a iwaena o keia huina he 53,000 wahine, 211,000 inaiva©na o 14 ame 18 makahiki a 270000 kamalii malalo o 14 makaliiki, ? hui pu me na lala * nnalima aoi, elike mo na poola o kakou, loaa aku la ka *huina nui o eha miliona. 1 ka wa o ke kaua 5,000,000 wale koa Italia. a i ko kakou mana•wa e lawe mai ai a noonoo, me ke kauoha ole ia e ke aupuni a mo

ke nohona maluLia no o ka aiua, ua loaa aku la keia huina nui o eha miliona i keia ahahni « aelike nna k " - I'e ahahui nui keia, aua oleloia o keia ka ahahni nui o keia ano o ke ao nei. 0 kekahi manao kumu, o ia hoi, ua paniia ka puka aole e komo hou kekahi lala i 00, a e hoomakaukau a e ae ia walo no na ]ala hou mai na lala opiopio mai, a manao makou ho rula maikai loa keia, a eia no keia rula ke uhaiia nei e ka Hui Knight of Columbuß, o Ameiika. A aole no he hewa ko makou hoike ana na waiho ia aku no keia manao i ka Aliiaimoku o ka Hui Kamehanieha, aōle nae i aponoia. He manaolana no ko makou e kukuluia ana hc ahahui ma Hawaii nei elike mc keia poo o ka "Palaka Eleele" 0 Italia a me ke kokua o ke Akua e ikeia ana no he hui o keia ano ma ko kakou aina kulaiwi nei no ko kakou pono a pomaikai a no ka holomua o ko k&kou aina makua. Ko nonoi nei makou i ka lahui e lawe a noonoo i na manao i hoakakaia maluna. Heaha ana ko kakou 'palaka'f He aloha no kakou i ko kakou lahui a he aloha no kakou i ko kakou aiua. A heaha ka mea i koel 0 ka mea wale no i koe, e ku ae kekahi hana a hui elike me ia e ikeia mai la ma Italia, o ka loaa o kekahi poe kakaikahi i alakai no kakou a o keia poo e hana ana a e haawi lakou 1 ko lakou ikaika a manao me ka uku ole ame ko lakou noonoo ole ia lakou iho no. E loaa ana nq keia poe. Kela Ame Keia. Ka waiwaiio o ke gula o ke ao nei i loaa mai na lua-gula (minee) mai o kela makahiki aku nei i hala he $389,170,000, a ua manaoia e "oi ana mamua o $400,000,000 i keia makahiki e pau nei.

O Transvaal (he apana aina iloko o Aferika) malalo o Beritania lea helu ekahi me $197,935,000 a o keia no ka hapalua o ke gula o kela makahiki aku nei; ma Amerika (U. S. A.) he $50,570,000. Ina no he gula ko Hawaii nei, e nele ana no kakou, elike me ka kakou e ike nei i k» kakou kulana i keia manawa, a o ka ninau, heaha la ke kumuf Aole anei he mea mliikai e pane mai kekahi o kakou ia Mr. fianohano. Eia ke paaia nel ma na banako o Amerika (U. S. A.) $2,870,328,000; ma Beritania $703,482,000; hma Palani $710,968,000; ma lapana $575,768,000. Ua lilo no i ke aupuni makua o kakou ka helu ekahi a ua maopopo i ke ao holookoa o Amcrika ke aupuni waiwai ma na ano apaa. O Mr. Stephen V. Harkness kekahi o na hoa hui o Mr. Bockfoller a ua make oia i kela mau makahiki aku nei, a ua waiho iho oia i kona ohana he $50,000,000, a mamuli o/ka malama pono ana o kana wahine ua pii ae keia waiwai a ko $85,000,000. Ma ka palapala hooilina a Mrs. Harkness i ikeia ai ua haawi aku la oia no ka poe ilihune ka huina o $20,000,000 a e malamaia keia haawina dala © na kahu-malama waiyai, a o ke »la o ke dala ke haawiia no ka poe ilihune. Mamua o ka haule ana o Mrs. Harkness ua haawi no oia ia Tale Univeii , sity $5,000,000. Ina no hoi ( e kokua ana ka poe onamiliona o Hawaii nei eliko me ka keia Mrs. Harkness i hana ai, aole no paha [ e poino loa kakou. | Ma Berlin (Kelemania) i ka la 16 aku nei o kela mahina, ua hoike ae la o Dr. Steinach ua hiki iaia ke hoololi ma kekahi oki ana (Operation) i ka holoholona wahine a lilo i holoholona kane, a ua manaoia e hoea mai ana no ka la * hiki ai keiā ano hana a oki (Operation) a; lilo ke kane i wahine a o ka wahine hoi i kane. Elua kauka Amenka ma Berlina i ike i keia hana kupaianaha a keia kauka Kelemania a ke hooia nei laua i keia hana kupaianaha. O Mr. Llyod George oia ko kuhina nui o Beretania i kela mau maleahiki aku nei i hala a i ka manawa e kaua ana ko ao nei; o Mr. Asquith ua paa no oia i kela kula nui, a o keia mau Pelekane, aia la* ua ibko o ka aoao hookahi (Conservative). Paio mau laua iloko o keia aoao a ua lanakila o Mr. George a i kona manawa i lanakila ai

ua nonoi kino aku oia ia Mr. Asquith e hana like laua no ka pono ame ka holomua o ko laua aina hanau. O ka mea i ikeia, ua lalau aku 0 Mr. Asqnith i ka lima o Mr. 6eorge, a eia laua ke hana like nei. Ina no hoi peia ana kakou na Hawaii. Ke hooheneheneia nei o Sen4t6a LaFolette a ke kaheaia nei "Ke Keiki Alii La Folette" no ka mea, 1 ka manawa i make ai kona makuakane, ua ili aku la kela kulana maluna ona, aka, o ka mea pololei, ua holo baloka no keia keiki a La Folette. makua no kela kula senatoa ma Wakinekona a ua-kohoia oia e« ka lehulehu o kela mokuaina o Wisconsin. Like me kona makuakane, he senatoa kuokoa keia a aole oia ae i kona aoao e "hoaa" iaia.