Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXV, Number 43, 28 ʻOkakopa 1926 — HE MANAO HOAKAKA NO KA MOHO MOI-KUI, CHARLES N. ARNOLD, A KA AOAO REPUBALIKA. [ARTICLE]

HE MANAO HOAKAKA NO KA MOHO MOI-KUI, CHARLES N. ARNOLD, A KA AOAO REPUBALIKA.

I na mana koho o ke Kulanakauhale a Kalana o Honolulu:—Oiai kakon ke aneane aku nei i ka la a ke kanawai o ka aina i haawi a i ao mai ai, no ke koho ana ilio i ko kakou mau baloka, i na moho e holo mai nei no na kulana like ole 'o ke Teritore ame Kalana, e ae oluolu mai e o'u mau makamaka e hoomaikeike aku au ia Charles N. Arnold i hulipahu, a i moi-kui no ke Kulanakauhale-poo o Hawaii Ailana ame kona mau ewe. A oiai ka nui manu e pohai ana i ka liko o ka pua, i mohala me ka hoao ana iho e o-u ao i kona nani, i oi pawalu a paumi ae ai ka u'i nohea o nei pua kamahao, a lilo iho la ka hailuku ana & na naenu, i mea hiki ole ke lanakila maluna o ka nani ame ka hiehie o ka laau a ka Mea nana i hana, a i ulu ae iloko o kona mahinaai. Ea, auhea mai oe e, e ike iho hoi ia Kale Anola, ka pua i mohala ae iloko o ka mahinaai, a nana pu iho i kona liko i omamaka kona nani; e hoohuli a e papani i ou mau pepeiao i na olelo hailuku a kona mau enemi; e onou iaia imua i moikui a i alakai wiwoole nou ame a 'u, a no ka nui lehulehu o ka aina, i nani ai ke kilohi ana aku i ka noho kalaunu me ke kanaka e noho mai ana i kona ihikapu, Eia na oleb lauahea ke pa nei me he makani kokololio la, i na kihi eha o nei mokupuni, e i ana; he moho keia na ka poe ae o ia, a ina e lanakila, o ka poe o ia auna, kana e ike iho aL Ea, ke like mai nei o Anola me ka Haku, i ke kumakaia ia e ka poe ike ole i kona nohona home ana, elike me a'u ke kanaka i ai pu me ia, i moe pu i kona pupupuhale a i ike pu i kona hookipa i ke kiekie a ka haahaa me ka olelo ole aku; o ka poe waiwai ka mea i oi aku imua o ko'u alo mamua o oukou, e ka poe haahaa. A oiai oe he Hawaii, a he Hawaii no hoi keia i like me kaua, pehea

makemake no anei oe e lilo ka noho Meia i ka mea he wahi koko Hawaii ole kona iloko ou, elike me ka haawi ana o Keopulupulu, kela makauln i ki ai* a i ki kail A oiai ke emi mau aku nei k» kakou heluna baloka ilalo, a ke pii mai nei na lahui e, he nani anei ke kilohi ana aku i ka makuu o ka noho, me ke kanaka e, e noho hoekepue mai anal Aole anei e hiki ia kakou ke uumi i na olelo hakuepa a na manu e paialewa hele nei, ahiki i ka mauawa e ike aku ai i kona oiaio a oiaio 010 paha? E ahewa anei kakou i ke kanaka i iu'. < kona hewa, me ka haawi ole | wa nona e pale iho ai i kona maa aoaof £ haawi anei kakou i ka olelo -Imoholo o ahewa ai\a īaia, me ke ka ole imua o Solomon, ka lunakanawai i oi aku kona i'ee ame ka naauao, mamua ou ame a'uf Aole, e opn-alii kaua e pono ai, * e leha. aku i ka Bose o Salona ame ka Lilia p na awawa. E koho kakou ia - Kale Anola, i Meia no ka aina, a e haawi iaia i ka olelo hooholo e apono ana i ke kulana ana, e imi pauaho ole nei i pau ai ka uluaoa o ka papa o na lunakiai, elike me na makakiki malalo o ka Meia Wilaon ame kona mku paalalo, i hoike mai i ko lakou kupono ole e hoomauia aku i mau kauwa nau ame a'u a na ka nui lehulehu o Kakuhihewa. Ke manaoio nei au e loaa ana ia kakou ka pono, mai ia Kale Anola mai, ke haawiia he manawa nona e noho mai ai ma ia kulana, oiai, o ka meia e noho nei i k.eia mau la, ua hoike mai oia i kekahi mau mahina i hala ae nei; o ke kuikuipuupuu kana mea makemake loa, a mamuli o ia mau hana ana, i hoohaahaa iho ai oia i ka inoa maikai ou e ke kanaka HawaiL E huli kakou ia Anola a e nana aku i kana mau hana e lawelawe mai ai, a i ku no hoi i ka pono ole, nana aku ana ua kanaka kupono no ka hoopiha ana iho ia makalua, aka, i pono ka hana a keia Hawaii e hoomau aku no iaia, i omamaka mau ai ke kumu ame ka liko o ka Eose ame ka Lilia a Solomt>na. £ ka makuahine e, ina he keiki

kau i ehaeha ai, i ulu a i pii ae iloko o kou poli a lilo i kanaka makua, hoouiuo aka la iaia me ka hoomaoawanui a iloko o ka noho nele mna, lih), i keiki nou e loaa ai kahi manaolana o kou mau la palupalu, pii ae la oia i ka piko o ka pali, leha aku la ou mau maka iaia, peapeahi mai la oia ia oe, i koaa makua i nawaliwali, e pii aku iluna 0 ka mauna ana, e ku mai ana, oiai ka lewa i holopuni ae ai kona kino poepoe me ka noe e uhi ana i kou alaloa a e pinapinai ana ke kulu ana a ka ua, a e nakolokolo ana ka paia*paa o ka lani, owaowaka ana ka uwila a e ku'i ana ka hekili a nia ia mau ouli, kaupono ole aku la oe i kahi e ku mai ana o kail mea i eha ai, i ala ai o kou po, 1 auwe ai i ka luhi o ka hoomanawanui ana, i kaniuhu ai, i naauauwa ai i kona mau la e mailo ana, i kulu iho ai ou mau waimaka a mamuli o kou Mki pono ole ana aku i kahi e ku mai ana o kau keiki, e ahewa ana anei oe iaia a hoonele aku i kau keiki i luhi ai, i ehaeha ai, i kulu ai ou waimaka, i ka ike ana aku iaiaf Aolo anei e olioli oe ke ike aku iaia, o noho mai ana a kou pahukani anie ke alakai ana a kou lunaikehala? Ko nonoi haahaa aku nei au ia oe

ame ou 'mau hoaloha, e ike iho ia Anola a e haawi iho hoi i ka puolo, e hauoli ai kona makua, na pokii ame kona mau ohana, a pela pu hoi ka lehulehu i iini e ike aku c noho mana mai ana ka malu, ke kaulike ame ka holomua o na hana 0 ka papa lunakiai, no ka pono ame ka lanakila ou, e na pua a Kamehameha. LAWRENCE KALEIOPU. ♦+* HAVANA, Oct. 24—He haawina dala hou no ka hana kokua a hoo> pakele/ola ka ka Ahahui Ke'a lTlaula o Kuba o ka noi ana ae i ka Ahaliui Ke'a Uulaula Amerika ma ka po aleu la i hala. Ma ka hoike a ia Ahahui aneane 600 pOe i make a ma kahi o 60,000 poe i hooneleia 1 na honie iloko o ka manawa e pa ana o ka niakani ikaika ma ka Poakolu i hala. !rmfw ahnl