Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXV, Number 36, 9 September 1926 — Page 2

ELUA NUPEPA KUOKOA, HOLULU. T. H. POAHA, SEPATEMABA 9, 1926

UA MAE E KA PUA O KA ILINA

MRS. LILINOE HANA PETER

PEDRO, UA HALA.

Mr. Solomon Hanohano, Lunahooponopono o ka Nupepa Kuokoa, Aloha oe:—E ae oluolu mai ia'u no'u kauwahi rumi kaawale, o ka kaua milimili a ka lehulehu.

Kaomi ke aloha pee maloko haina e ka waimaka hanini mawaho, luuluu wale hoi-e! Huna na maka Ia nalo. Auwe kuu wahine kuu hoapili e!

E na kini makamaka o kuu mea aloha mai ka hikina a ka la ma Kumukahi, ahiki i ka welona olu a ka la i Lehua; e kuhi ana au e ia no Ia i kuu poli kuu lei he wahine, eia ka ua, hala mao minamina wale au!

O ka mea i hanauia e ka wahine,
he hapa kona mau la, ua piha i
na popilikia he nui. Ua mae e ka
pua o ka ilina o Mrs. Lilinoe Hana
Peter Pedro. Olelo mai ka Haku,
na pau aku la!

Ua hanauia kuu mea aloha i ka la 16 o Feberuari, A. D. 1871 ma Kaunakakai, Molokai; o Mrs. Kailialii kona luaui makuahine no Puna, Hawaii.

Ia Paiea e kua laau ana kuahaua i na makaainana e pii i ke kuahiwi e oki laau (ala) o ia ka iliahi, pela i loaa ai ka inoa o ka mama o ka'u wahine i aloha nui ia, o Mr. Kaleipahula oia kona makuakane no Kipahulu, Maui.

Kana o Paiea i ka mokupuni

o Maui, mahuka keia mau kanaka,
a noho i Kalae Molokai.

He ono kuu wahine i ka i'a alalaua, loaa hoi ka ono, pii ka luai ne ke ano-e a maule, aole i ai a moe wale aku la oia!

I ka ike nae a ke kauka Oday he wai iloko o ka puuwai, ke kumu pilikia loa, hoole ke kauka, aole ana laau o kela ano ma'i, ma ka pila kikoo nui mai hoi kau o ke ope!

Kekahi mea kamahao i kuhihewaia he like me ka ua pouli o ka nuku o Nuuanu; eia ka he uahi-a Pele; malie paha ua ike no ka poe o ka po i ko lakou pilikana. Kuu wahine aloha!

Ua mareia maua e Rev. John Kekipi Maia, Feberuari 18, 1913; a naha iho la ka pakeke ma ka luawai ma Honuakaha Oahu, kahi i awaiauluia maua.

Ua ili iho maluna o makou pakahi ka ohana, na manao pilihua. Ua oluolu i ka haku mea hale ke kikoo ana mai i kana o ka uhane, a lilo i Puna i ke au a ka hewahewa.

Ua haalele mai kuu wahine ia'u he haawina ko'iko'i loa keia i ili iho me ke keiki a maua, na kaikamahine, na moopuna ame na makamaka ame na hoaloha ame na hunona.

Puanuanu ka home ua hele oe

i kakahiaka nui Poakolu la 1, o Septemaba hora 6, makahiki 1926, ma ka home ma Kalihi.

He hoomaikai i na hoaloha o kua wahine me ka lakou mau poke pua makana no lakou na inoa, Mr. ame Mrs, Makainai, Mr. ame Mrs. Manuel K Richard, Mr. ame Mrs. Mendiola, Mr. ame Mrs Bryd, Mr. ame Mrs. Joseph Smith, Mr. ame Mrs. John Lopez.

Ka lani kuu home e maha mau ai,

Pokole paa ole kuu noho maanei,

Ua malamaia he anaina haipule ma ka hale kupapau, e kona kaikunane Rev. Albert K. Poonika, ma ka hora 3 p. m., hoolewaia no Makiki, ma ka lua ka hope o na hana haipule.

E iehova ua hewa io, e Iesu e kala mai, ka Uhane Hemolele, e hoeia mai i keia anaina hoolewa, Amene.

Me ka mahalo a nui loa ia oe e Mr. Solomon Hanohano ame na keiki o kou papapa'i.

Owau iho no me ka luuluu.

PETER PEDRO,
me ka Ohana.

Ilaniwai St. Honolulu.

OMAHA, Neb., Sept.3—Ua uwa ae ke Kanikela Amerika William Corcoran ma Boulogne, Palani "Huro no ka hookapu waiona", a ua pakipa ae i ka waina i na malihini a komo pu me Miss Gertrude Ederle, ma ka manawa o ka pau ana o ka au ana a Miss Edlerle ma ke Kowa. Enelani, ua makemakeia oia e ka W. C. T. U. o ke kalana o (Omaha) e hoi mai.


AKOAKOA KA OHANA HART MA MAUI Ma ka Ponono, Augate 7, 1926 i hala aku nei, i akoakoa ae ai ka ohana o Mr. ame Mrs. Edmund H. Hart, ma ko laua home ma Wailuku, Maui, me ka lilo o kela akoakoa ana, i mea e hoohauoliia ai, na makua ame ka laua ohana keiki,	mahope o ke kaawale ana no na makahiki lehulehu. Ma kela manawa, o ka mua loa kela i akoakoa hou ai ka ohana ma ko lakou home mahope o ke kaawale ana no na makahiki he umi-kumamaono; a ua komo pu mai na hoaloha lehulehu o ka ohana Hart, ma ka haawi ana i na hoomaikai, ame na hoohauoli ana no ka loaa	ana o kekahi manawa maikai loa elike ae la me kola, ka mea i ike mau ole ia iwaena o ka nui o na ohana ma Hawaii nei. Mawaena o ke kii o Mr. ame Mrs. Edmund Hart, e hoopuniia ana e ka laua mau keiki ame na hunona. E hoomaka ana mai ka hema aku, e ku ana iluna o James K. Hart, he mea kuai kaahele no ka Ame-	rican Factors, Ltd., Henrietta, Mary, LIewellyn H. L. Hart, me ka hui o Allen & Robinson St. Elmo, H. Hart, mo ka hui hana konakali-la o Alhambra, Kaleponi; Robert a. L. Hart, he haumana no ke Kula Eekie o Maui; Mrs. G. W. Weight, Edmund Hart, Jr. E noho ana ilalo ma ka laina mawaena mai ka hema aku: Mrs. Ed-	mund Hart ame Mr. Edmund Hart. E noho ana ilalo ma ka laina mamua loa: Helen, Henry, Mrs. M. E. Matson ame Annie. Ma ke Sabati ae, i hele ai na lala apau o ka ohana i ka pule, a ma ia la no hoi i piha ai na makahiki he kanalima-kumamakolu ia James R. Love, ke kaikunane o Mrs. Hart, a hope lunahooia o ke kalana o	Maui. O ka hope loa o na hana i pili i kela ohana, o ia no ka malamaia ana ne o kekahi paina hoohauoli, no ka loaa ana he manawa e akoakoa ai o na makua ame na keiki lehulehu, he akoakoa ana i maopopo ole, e loaa aku ana paha he hui hou ana ia lakou elike ae la me kela ma keia mua aku, aole paha.


	HE HOAKAKA NO KE KULANA HOLO MOHO O CHARLES N. ARNOLD AME CHAS. H. ROSE I na mana koho baloka o ka Mokupuni o Kakuhihewa: — Oiai ke ane-ane aku nei kakou i ka la koho baloka, he mea pono e noonoo loa me ke akahele i kau mea e koho ai, oiai, o keia kau kekahi o na kau hahana o ka ninau kalaiaina iwaena o na aoao elua pela pu hoi iwaena o ka lehulehu. E hoomanao i ke kulana o ka hooponopono aupuni kalana o na makahiki i kaahope aku la, malalo o ka Meia Demokarata me ekolu o kona mau hoa, a eha hoi ma ka aoao Repubalika; ka lakou mau hana hoowahawaha i ka lehulehu, a hoopilikia i na hana e holomua ai ke aupuni ame na pono o na makaainana o keia kalana. Aole loa e hiki ia kakou ke ahewa aku ia lakou la a no ka mea, na kakou no i koho iho me na manao maikai, a hilinai piha, aka, o ka mea i ikeia, i ko lakou o-ku ana ae a kau i ke aki, o ia no ka hoike ana mai i ka lehulehu, he poe nana ole i ke kanawai ame ka poe na lakou i hookau aku i ka lei o ka hanohano maluna iho o na kipoohiwi. He mea makehewa wale no i ka meakakau e helupapa aku i na mea i hanaia e keia papa lunakiai, oiai ua puka mau aku na hoomaikeike ana a ka Nupepa Kuokoa no ia mea, a pela pu hoi me na nupepa puka la, ka A waiaka ika ame ka Bulakini. Ia kakou i koho aku ai i ka meia ame na lala o ka papa i ke kau koho o ke kalana o ka makahiki 1923, iwaena o ia mau moho i holo pu mai, no ke noi ana i ko ka lehulehu mau baloka, o Charles H. Rose ame David K. Trask, no ke kulana makai nui, aka, mamuli o na hana maikai ole e lawelaweia ana o ka oihana makai, i kaula'iia ae ai i na makaainana e kela haole nona ka inoa o Austin, i haule aku ai o Kale Loke a oili pulelo mai la o Kaukaohu, ke poo o ka oihana makai i keia mau la. Ea, e ka lehulehu e, ke kau mai nei neia mau olelo penei: E uku kela kanaka ame keia kanaka elike me kana mea i hana ai. Nolaila, o ka hooleiia ana o Loke mai ke kulana ana i noho poo ai, ka uku a ka lehulehu iaia no ka maikai ole o ka lawelawe oihana ana o kona keena. I ke kau koho mai o na senatoa ame na lunamakaainana o ka makahiki 1924, ua holo mai la o Kale Loke i ke kulana senatoa a kohoia aku la a puka a lilo i kukini-ahai kau kanawai no ko Hawaii Paeaina ame kona mau makaainana. He kuhikuhipuuone hoi i haawiia aku ka hanohano nui e na kini o kona aina kulaiwi, no ke kiai a makaala ana mai i kou ame ko'u pono, na pua o Hawaii i mohala ae mamuli o ka hoohuiia ana mai o na Ailana a lilo i hookahi eia lii i moe aku i ka moe hooili o ka opu ana ole o ka honua, kahi o kela ame keia nea. A oiai no ka ohu e kau ana i kona kuahiwi, au ame a'u i papahi ho ai, waiho mai la oia ia hoeuli a kikoo iho la i kahi manai i komo ka waha oia opio, kona hoa uhai-aholo nana. i lawe ae ke kulana i paa loihi ia eia. I ke kilohi a haka pono ana iho i nei keehina, ua hiki loa i ka meakakau ke ike le'a aku, he pana'i keia no ka haawina i kau aku mauna ona, i ke kau koho o 1925.	Ma keia wahi e ka lehulehu, he hoike moakaka loa keia i ka hoowahawaha o ke kauwa hanohano ia kakou, ka poo na lakou i hapai ae iaia a kau i ka nuu, a oiai oia e paa ana no ia leimomi, hooleiia iho la i kuono, a eia ke imi mai nei i ka poe no ana i hoohuli mai ai i ko kua, no ke koho ana aku iaia i pailaka no ka moku kialua. No nei hana a ke Senatoa, hapai ia mai la ka hoi ko'u hoomanao ana i nei wahi mele: "Iluna makou o Nuuanu, Hu mai ke aloha no Ilaniwai; Imua a ihope kahi manao, E ike i ka wai alialia." Alia kakou e na mana koho o nei kalana e awiwi i ke koho ana ia Kale Loke amo Kale Anoia, na makaula kau kanawai haalele hana, uka, e noonoo pono i na nui moho e ae e holo mai nei, a iwaena o la-kou, kakou e konane ni, a i kupono i ka piko kau mea i li'a ai, haawiia kahi baloka; hoike aku hoi ia lana nei, ua opu-keemoa pu no hoi kakou i ua kauwa kuekuemaka mai i ka lehulehu, e hoaano mai nei imua, me he Napoliona la, kela 'lii eueu nui wale i paapio ai i ke Duke Welinekona, ka hoola o ke aupuni o Beritania Nui. Ea, e ka mana koho, oiai oe e pulama maikai ana i kau opuu-pua i mohala ae iloko o kou kihapai me ka inea o nei nohona honua ana, a iaia i pii ae ai a lilo i kia-hoomoamoa nou, a no kou mau la hapauea; hoonaauao aku la iaia me ka hoomanawanui, a iloko o ka nele, a loaa iho la i ua milimili nei au ka ike, o keia ao no ka hookupono ana iaia iho, no ka imi ana aku i na pono o keia honua, aka, huli mai la ua opuu-kula nei, no au i hoomanawanui pauaho ole ai, a hoolilo mai la ia oe, i kona makua i luhi, i hooikaika a i kaniuhu ole ai, a hana mai la i na hana nou e eha a e naauauwa ai, no na la ou e ola palupalu ana, a e aneane aku ana hoi e napoo ma ke kumupali, aole anei e lilo ia haawina i mea nou e eha ai, kaumaha a pilihua o kahi houpo! Aole anei e lilo kou luhi ana, kou hoomanawanui ana ame kou imi pauaho olo ana i na pono o kou ola mauleule ana o nei ao, i mea e hoolilo mai ai ia oe, i makua kaumaha no ka haawina i kau iho maluna o kou hokua? Pela iho la hoi ka luhi o ko ka-kou hele mau ana e hoolohe i na haiolelo a na moho; e hele ana iloko o ka ua ame ka ino i kahi wa, no ka lawe ana mai i ka lakou mau olelo a hoopaa, kanana a kaupaona, a i ke kupono ana i ka noonoo a kou lunaikehala, wae a koho iho la oe i ua mau moho nei, a i ka lilo ana i mau kauwa hanohano nau no elua kau o ke senate, he mea pono ia laua e paa i ka makuu o ka noho, a paa a pau ko laua manawa, alaila, kohu ka hele hou ana mai imua, ua hooko pono i ka hana a pau pono me ka ewaewa ole, e hiki ole ai i ka nui lehulehu ke kuhalahala. Ina e lilo ana kakou i aupuni mokuaina i ka la apopo, ko'u ma - nao e haalele ana laua nei ke puka i na kulana a laua e holo mai nei, a alualu i ke kulana kiaaina a i ole, peresidena paha o Amerika Huipuia. Malia o i mai kahi o oukou pe-nei: "Heaha iho la ka hoi ka hewa o ko laua nei haalele ana a holo mai i kekahi kulana kiekie o ka aina. Eia ka hewa; aole e emi

malalo iho o iwakalua tasani (20,-00000) dala ka hoolilo no ke kua-liak ana i koho baloka kuikawa, a a nei mau lilo, e auamo ana oe ame a'u ka lehulehu i ke koikoi, a i wahi e hiki ai i ke aupuni ke pani iho i nei pukaliu, (no ko laua nei haalele hana) e hoopii mau ae i ka auhau a poha ka puniu ou e ka mea uku auhau, i ka pilikia, nele, pololi a hune o ka noho ana, a i ka pii ana ae o ke kai hoee o ka alualu, pii pu mai la ka hoo-nauki ki i ka meia amo ka papa lunakiai puka na olelo kaka-na, hakuepa kuamuamu a hoinoino no ka haawi ole mai i wahi hana; nuha ahi kekake o Kona, a no ka mea ua holo aku la ka noho-amana imua o ke kini ai, pii ke pokui.a na wawae ohope a o ka hopena, he wala. ARCHIE E. KAHELE.

HE LEO UWALO!

I na Mana Koho o ka Apana
Elima, o ke Kulanakauhale a
Kalana o Honolulu;

Owau kekahi o na moho ma ka aoao Repubalika e holo nei no ka waeia no ke kulana Lunamakaainana no ka Ahaolelo mai ko kakou Apana Elima aku; a ina he mea hiki ia i ko oukou ouiulo, ma ka haawi lokahi ana mai ia'u i na kokua ana i ka la wae moho, a lanakila loa aku no hoi i ka la koho nui, ke hoopaa nei au ia'u iho ame ka'u hana apau, e hanaia ia no ka pono kaulike o ka lehulehu me ka hana a hoopilimeaai ole i ka pono wale no o ka poe kakaikahi. Aole au he malihini ia oe e Ha-waii he keiki hanau au no ka aina, a he Hawaii ponoi au e hilahila ole ai ka'u wahine aloha; a o Hawaii ko'u wahi e noho ai a pau ko'u mau la maluna o keia ili honua. Ke lanakila au, e hoike mai ana no ka'u mau hana, aole ka oukou i kuhihewa ma ka hana ana pela, a no ka mea, ma ko'u ano he kanaka kuokoa ma na ano apau, a i maa no hoi i na hana kan kanawai, aole loa au e hiki ke alakai lalau ia, ina he mau mea ia e poino ai o ka lehulehu.

Ina na manao oukou elike me ka'u

e hoakaka nei, owau kekahi o na

moho i kupono no ka waeia a no ka

lanakila loa aku no hoi ma ka la

koho nui, MALALO O KE ALOHA

KUNI PAA IA ILOKO O'U NO

KUU AINA HANAU, malalo au ou

e kuu hoa makaainana ilihune ame

ka pono kaulike o ka nina o kaua

a lanakila, a i ole ia, inu paha i ka

wai awaawa.

Me keia mau manao pokole, ke waiho nei au iloko o ka poho o kou lima, a nau e kaupaona mai ke kupono a kupono ole; nolaila e haawi mai ka Makua Lani ia kaua i na kokua ana, me ke aloha.

HENRY VIEIRA,.

(Hanale Wiela)

Moho Lunamakaainana, Apana Elima. Honolulu T. H. Sept. 8, 1926.

NA MARE.

Charles K. Holau ia Ane Kaleiokamalama, Aug. 24.

Hoy Lee ia Mary Nalani Davis, Aug 30.

Daniel K. Kahele ia Lucy Castro, Aug. 30.

William Jiminex ia Helen Keawekane, Sept. 1.

NA MAKE.

George K. Kanehila, ma ka Home Lunalilo, Aug. 3.

William Malama, ma Honolulu, Aug. 4.

Mrs. Kulani Koikoili, ma Honolulu, Aug. 5.

Samuel H. Hilea, ma ke alanui Pua, Aug. 30.

David Kahanu, he bebe, ma ke
alanui IV, Kaimuki, Aug. 31.
Mrs. Hannah Peter Pedro, ma ke
alanui Hopke, Sept. 1.
Amelama Kukapu, ma Kalihi-wa-
ena, Sept. 3.