Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXV, Number 33, 19 ʻAukake 1926 — Page 3

ʻaoʻao PDF (1.57 MB)

EHA NUPEPA KUOKOA, HONOLULU, T. H. POAHA, AUGATE 19, 1926
Ke Aloha Ana i Imi Ai
A I OLE
He Kaao No Ora Buruka
Ka Nohea
Ka Hoapaonioni i ka Ipo Hookahi— Ka Halawai Ana me na Hoao he nui— ke Kupaa i ke Aloha Hookahi— Ka Lanakila Ana i ka Manawa Hope.
"O, e na Lani hoi!" i hooho ae ai o Ora me ka uwe ana, no
ka nui loa iho la o kona ehaeha ia manawa.
"Ma ka la apopo e lilo ai oe i wahine na'u," i pane mai ai
o Kalaka.
"Aole io paha ko'u mare me oe," i pane aku ai o Ora, me
ka walania loa o kona naau i ka ehaeha.
"O kau paha ia e olelo mai, aka, e hookoia aku ana nae ia I
hana ma ka la apopo me ka hoohakalia ole. Ua kakali au, ae
ua kakali no ka manawa loihi ae nei i hala, a ua lawa ko'u
kakali ana. E hele aku ana au e nana i ka mareia ana o Ho-
reki Buruka me Sibela Hawuda i keia po, a ma ka la apopo e
lawe mai ai au i ke kahunapule ianei no ka mare ana ia kaua.
Lohe oe!"
Ia pau ana no o ka Kalaka kamailio ana mai, haalele mai la
oia iaia, a haule ino iho la hoi o Ora iluna o ka noho me ka
manaolana poho no kona kaawale mailoko aku o ia halepaa-
hao a Kalaka.
Ua ike iho la oia me ka hoomaopopo e hana io aku ana no
e Kalaka e like me kana o ke kamailio ana mai, hookahi wale
no manaolana i koe me ia, he hana hoao nae ana e hana aku
ai me ka weliweli. Hookahi wale ilo alahele nona e pakele ai
ma o Toma Gerose la, ke kanaka kiai o ua hale la, ina e holo-
pono ana kana hana ana.
I ka manawa o Toma i komo mai ai iloko o ka rumi me
kana mau meaai no kona aina ahiahi e kulou ana oia maluna
o ke pakaukau a e noke. ana i ka uwe, a me ka nui o ka hanu
ua kanaka la o ka nana ana mai me ka pinapinai pu.
He hana akamai no keia a Ora, i uwe oia a i ike mai ai hoi
ke kanaka i kona mau waimaka, a malia o komo aku ke aloha
iloko ona a hookuu aku paha oia iaia, he hana kanalua nui no
nae no kona lanakila i kana noonoo iho.
Ia manawa aia ka makemake nui iloko o ke kanaka e apo
mai ia Ora a hii aku la iloko o kona mau lima. Ke ku la
no hoi oia me ka hapai pu o kona hanu ana, me ka haka pono
o kona mau maka maluna o Ora.
"E Toma," i kahea ae ai o Ora me kona ku pu ana ae iluna
me ka nana pu ae la i na maka o ke kanaka, a ke haalulu wale
la no kona kino ia manawa," wahi a Kalaka, o ka olelo ana
mai ia'u e hana mai ana ka oia i ka laau hoohiamoe maluna
o'u; e ae ana no anei oe iaia e hana mai pela ia'u?
O, e Toma o oe no ka'u ----- a-uonoo nui ai. E Toma, e
-m ana e-em-oi oe iaia e hana mai ia hana pepehikanaka maluna
o'u."
Ko keia mau olelo a Ora haalulu ae la ke kino holookoa o
ke kanaka me he ohe la e hooluliluliia ana e ka makani. Ke
noonoo la oia no ka Ora mau olelo o ka olelo ana aku la iaia
oia kana mea noonoo nui.
Aohe pane koke mai o ke kanaka no ka haina o ka Ora ni-
nau a hala kekahi minuke, me he mea la ua pipili loa ae la a
paa kona alelo i ke aluna o kona waha, alaila i mai la :
"Aole loa! Ina no kona hoao mai e hana ia oe pela, e pe-
pehiia aku ana oia e a'u a make, a e make kela kanaka ino e po-
no ai."
"A ia lakou e lawe aku ai ia oe alaila haalele hookahi iho
la ia'u maanei? O, he hoonui loa ana aku ia i ka pilikia ma
ko'u aoao, a no ka mea o oe wale no ka mea hookahi a'u e
kau aku nei i ko'u manaolana no ka palekana mai keia hale-
paahao aku!"
"Alaila, heaha aku Ia la ka hoi auanei ka'u hana pono? E
hoike mai ina ua maopopo ia oe, no ka mea ua hiki loa ia'u
ke hana i kekahi mea nou e palekana ai. E pepehiia aku ana
kekahi mea e a'u a make, ae, e hanaia aku ana e a'u kekahi
mea."
Aole hiki ia Ora ke ku malie me ka haalulu ole no ka mea,
ua hele mai la oia a piha loa i ka makau, aka, hookahi wale
no mea e hemo laelae aku ai oia mailoko aku o ia hale o ka
na lani kokua mai iaia.
"E Toma, e oluolu oe e lawe aku ia'u mai keia hale aku a
i kekahi wahi. Hiki ia'u ke hilinai aku ia oe no ko'u palekana.
E lawe koke aku oe ia'u i nei manawa, mai kalii"
"A ina au e lawe aku ana no ka hooko ana i kou makemake,
alaila pehea aku? Heaha ana ko'u uku?" wahi ana i ninau
mai ai.
"Aole ka e hiki ia pe ke hilinai mai maluna o'u elike hoi me
a'u e hilinai aku ai maluna ou?" wahi a Ora o ka ninau ana
aku.
"Hiki no, a no ka mea ua lilo oe i mea hookuapupule loa
i ko'u noonoo a eia nae ka'u ia oe, ina e hoao ana oe e hoopuni-
puni ia'u, e pepehiia aku ana oe e a'u a make. Lohe oe? Ua
pono, ma keia po kaua e hele aku ai."
"I keia po no?"
"Ae ; i keia po ; i nei manawa, e hele kaua i nei manawa
E hoololi oe i kou noonoo, a e hele kaua i nei manawa," i pa-
ne mai ai o Toma me ka hookaulua ole iho.
"E paaia mai paha auanei kaua e kela poe malalo?" i nui
aku ai ko Ora leo.
Alaila, huki ae la o Toma elua mau pu panapana mai kona
mau pakeke ae a i mai la. "Oiai keia mau ilio bulu me a'u
aole hiki i kekahi mea ke keakea mai ia kaua," wahi ana, me
ka hulili anoe ae la o kona mau maka.
"E haawi mai oe hookahi o kena mau pu," i pane aku ai o
Ora, mamuli o kekahi manao hikiwawe loa o ka ulu ana ae
iloko ona.
"Hiki; maikai ia manao ou," a haawi mai la hookahi pu
panapana ia Ora.
I ka loaa ana mai la hookomo iho la e Ora maloko o ka
umauma o kona lole, alaila kii aku la i kona koloka a kau ae
Ia no hoi i kona papale.
"Hele mai." i kahea mai ai o Toma. Ina e hoao mai ana
kela mau mea e paa ia kaua ea, e ike aku ana laua i kekahi
mea. Ke lohe aku nei aa ia Maika ame ka lede luahine iloko
o ka holo malalo. E ki ana kela la o laua i na puka, a i hiki ai
ia kaua ke puka aku iwaho ea, o ka hakaka aku no ko kaua
pono me laua, no ka mea he laka hou ka laua no na puka e
hiki ole ai ia'u ke wehe. Hele mai, na'u laua e pepehi aku a
make.
"Aole pono pela," i pane aku ai o Ora, eia nae, ua mamao
loa o Toma mai iaia aku e hiki ole aku ai ke paa.
"Hele mai," a kii okoa mai la no a huki aku la iaia, ia wa
laua i ikeia mai ai e Maika ame ka wahine, e hiki ole ai ke hoi
hou ihope.
MOKUNA XXVII. —Ka Pakele Ana.
"Aole e hiki iki ana ia kaua ke holo aku a pakele," i kuwo
okoa ae ai o Ora iaia e nana iho ana ilalo a ike iho la ia Maika
ame ka wahine iloko o ka holo.
"O, hiki no ia kaua," i pane mai ai kona hoa, me ka leha ana
iho i na mea elua malalo a e akaaka ae ana me ka hoohenehene
ia laua.
"E Toma e hoi mai oe ilalo nei!" i kahea ae ai o Maika.
"Lawe pu mai i ka lede me oe!" i hoopahenehene ae ai hoi
ka luahine.
"Aole au i ike mua he kanaka manao palupalu loa oe ke ike
aku i na kaikamahine ui opio," i hoomau mai ai o Maika i ka
na hoohenehene ana.
"Ae, e iho aku ana au ilalo," me ka huki ana ae o Toma
i kana pu panapana a paa iloko o kona lima," a ia manawa hoo-
kahi e hele aku ana au iwaho, a e hele pu aku ana me keia lede
me a'u; lohe aku la oe!"
Iaia i hoomaka aku ai e iho, huli mai la e hawanawana ia
Ora i ka i ana mai: "Hoopilipili mai kou hele ana mahope
o'u, me ka makaukau mau o kau pu panapana ma kou lima
no ka hoohana ana aku i kuu wa e kauoha aku ai ia oe."
Ke ike iho la o Ora e hele loa aku ana keia hana i ka haha-
na loa a o ka make o kekahi ka hopena; ke pilihia loa la kona
naau ia manawa, aka, no kona lanakila e pono no oia e ike
aku i ka hopena maikai a poino paha; hahai pili aku la nae
oia mahope o Toma.
"Ina ke ike iho la oe i kou wahi e noho ai me ka maluhia,
e ka wahine opio ea, noho iho a mai hoao oe e holo, a no ka
mea e hoihoi hou ia aku ana no oe iloko o kou rumi," wahi
a ka wahine, i kona manawa i ike mai ai ia Ora i ka pili loa
aku mahope o Toma.
"A o oe, e Toma, e hooki koke oe i kau hana hupo; hoihoi
hou aku oe i kela kaikamahine iloko o ka rumi e hoopaa ai, a
hookomo iho oe i kau pu panapana iloko o kou pakeke," i nui
mai ai ka leo o Maika.
"Auhea oe, o kou lohe pono aku keia, e hele ana au me keia
kaikamahine iwaho, a ke hoike mua aku nei au ia oe, e Maika
i ina hoao mai oe e paa ia maua e ki aku ana au ia oe, e ki aku
ana a make, nolaila malama pono loa oe nou iho!"
"O, ke kanaka hupo a ua hooliloia oe i mea hupo e kela
wahi kaikamahine," i nui mai ai ka leo o ka wahine me ka
piha loa i ka huhu. "Manao anei oe e makemake ana kela
kaikamahine i kekahi kanaka, pupuka kohu holoholona elike
me oe. Ua maopopo ia oe kona makemake, oia kona hemo
aku iwaho mai keia hale aku, a ua hooliloia maila oe i mea
paani, a ua punihei loa aku la oe i kana mali leo mai, hui pu
me kou hoohihihi iaia no kona ui!"
"Malia paha ua pololei kau a malia ua lalau loa kau, o ka'u
mea wale no i maopopo oia keia e lawe ana au iaia mai keia
hale aku, a aole au e ae aku ana i kekahi mea e keakea ma
ia'u!" i nui iho ai ko Toma leo.
Naka e wale ae la no ko Ora kino i ka lohe ana aku i ko
Toma leo, a no kekahi minuke, i kana noonoo iho, ke lawe
nei oia i kekahi keehinahana weliweli loa, he hana mauna
kona ola, me ka hele aku iwaho i kela aina mehameha ana
kamaaina ole ai me keia kanaka e ukali pu ana iaia.
Alaila hoomanao ae la oia i kana wahi ilio bulu, ka pu pana
pana, a me ia pu e hiki ai iaia ke hoopakele iaia iho a i ole make
paha, a nolaila hoomau aku la kana hele ana imua me ka ma
kau ole.
"Mai iho mai oe i hookahi anuu hou, ina aole oe e hoolohe
mai ana e kiia aku ana oe e a'u 1" i nui mai ai ka leo o Maika, i
ka wa a laua i hiki mai ai i ka hapalua like o ke alapii.
"Ina oe e ki mai ana owau ke ki mua aku ana ia oe," i nui
iho ai no hoi ko Maika leo me kona kii koke ana iho no kana
pu.
Ike iho la oia ia Maika i ka hapapa ana ae o kona lima i ka
paia ina ua hina oia ilalo.
Mamuli o ka uwahi aohe hiki ia Ora ke ike iho ia Maika,
eia iho a i ka mao ana ae o ka uwahi, eia nae, o ka leo o ka
wahine o ka uwe ana ae me ke kapalili kana o ka lohe ana iho
me ke kahea pu ana ae. "Ua ku mai la o Maika ia oe ! Ki
hou mai! He makehewa ke emi hou ana aku ihope ua hala
hope loa ka manawa."
Ia manawa he pohapoha ana o na pu panapana ka mea i
loheia mahope iho a piha loa ae la ka holo i ka uwahi. O ka
mea hiki wale no ia Ora ia manawa ke lohe iho o ia na olelo
hailiili a Maika ame ka wahine, me ka hoike pu ae o ka wa-
hine no ko Maika eha ana.
Ua maopopo ia Ora ua ku mai o Toma i ka poka ma kekahi
mau wahi lehulehu o kona kino, o kana i ninau iho ai iaia
iho, no keaha la kekahi poka halahu o ke ki ana mai a Maika
i ku ole mai ai iaia.
He pilikia koikoi loa keia a kekahi kaikamahine i komohia
pu aku ai, nolaila, ina ua haalulu oia me ka piha loa i ka ma-
kau, aohe ninau ana iho no ke kumu, no ka mea, aia oia iloko
o kahi haiki loa ia manawa.
Ia manawa aohe maopopo iho la iaia kana mea pono e hana
ai, ua nele loa kona waihona noonoo i kekahi noonoo maikai
a ua nele pu hoi i ka manao koa a makou ole no ka hana ana
aku i kekahi mea nona e palekana ai.
Ua maopopo ia Ora ia manawa aole e hiki ana ia Toma ke
haawi mai i kekahi kokua iaia, no ka mea, ua eha mai la oia,
nolaila, ina he manaolana kona no kona palekana mamuli wale
no ia o kana hooikaika ponoi ana, aole mai ka mea mai ana
i manao aku ai e hoopakele iaia.
O kana hana pono ia manawa ana e noonoo ana oia no kona
iho awiwi ana iho ilalo a ki aku i ka wahine, a eia nae, ina
no ka pololei o kana ki ana ma kahi e make ai pono loa ke ulu
pu ae la no nae ka makau iloko ona no kona lawe i ke ola
o kekahi mea, iloko o kana hooikaika ana no kona lanakila.
Alaila ninau iho la oia iaia iho, "heaha la ka ka'u hana pono
e hana aku ai i mea e loaa ai ia'u ka lanakila?"
He pinepine na manawa ana i holo aku ai me ka palamimo
loa mai kahi aku o na haunaele, a no keaha ka hiki ole iaia i
hei manawa, oiai ua pouli ia manawa i ka uwahi pauda o na
pu panapana i kiia mai ai.
Me ka hikiwawe loa keia mau noonoo o ka ulu ana ae iloko
ona elike me ka anapu ana a ka uwila, a iloko o keia manawa
ana e noonoo ana no kana olelo hooholo kupono ke hoomau
mai la no ke ki ana a na kanaka i ka laua mau pu panapana.
Iaia e noonoo ana no ka holo aku me ka ike ole ia mai, me
he mea la e kamailio mai ana kekahi mea iaia ina oia e hoao
ana e holo e paaia mai ana oia e Toma, a no ka mea aohe ma-
kemake o Toma e holo aku oia a kaawale mai iaia aku, aka
o kona paa iaia oia kona makemake. Me ka hoike ole aku
ona ia Toma hookomo iho la oia i ka pu panapana iloko o
kona pakeke a pii aku la maluna o ka paehumu mahai o ke
alapii.
Me ka nakeke a halulu ole hookuu iho la oia iaia ilalo a
hauoli iho la oia ia manawa no ka pa ana iho o kona wawae
i ka papahele. Aohe ike i loaa iaia ia manawa no ke ano
o ke kukuluia ana o ia hale, aohe no hoi ona kanalua ua paa
na puka apau i ka Iakala a ua hoopaa ia maloko mai me na
kuahao, aka me ka hilinai nui iloko ona no ka ka lani kokua
no ke kuhikuhi mai iaia i kana alahele pono e hele aku ai, o
kona hele awiwi aku la no ia me ka palamimo loa no hope loa
o ka holo a hoomaka aku la ka haha ana i na puka i mea e mao-
popo ai iaia ke ano o na mea i hoopaaia ai ka puka.
Ua hookuiheia mai kona manao aole nae i pau ka manao-
lana no kona lanakila, i kona manawa i ike aku ai i ke ano o
ka Iakaia ana.
Aohe ana mea e ae e manao aku ai no kona palekana, koe
wale no malia, o kekahi o na puka o ka halelua malalo ka hiki
ke wehe aku me ka maalahi, nolaila, iho aku la oia ilalo i ka
halelua a lohe aku la oia i kekahi mea i ka halulu ana mai, a
lohe pu aku la no hoi i ka nunulu o kekahi mea, me he mea la
ua hina iho la ilalo me ka ikaika ame ka eha.
"E Maika, ua ku aku la oia ia oe a e make ana!" i lohe aku
ai oia i ka ko o ka wahine.
"Ae, aka owau pu kekahi i ku mai la i ka poka i kela kana-
ka ino!'' wahi a Maika.
Ia manawa lohe pu aku la oia i ka haule ana iho o kekahi
mea kaumaha iluna o ka papahele, a hoomaopopo iho la oia
ua eha like na kanaka, a elua, a no laua kela pahu ana o ka
lohe ana aku. Ku iki iho la oia no kekahi manawa me ka piha
loa i ka makau me ka paa nae o ka manao e paio aku me ka
wahine ahiki i kona lanakila a paa ana paha.
I ka hala ana o kekahi mau minuke, a i ka loaa hou ana ae
o ka manao koa iaia, a ua kokoke loa mai hoi ka manawa nona
e hele lanakila aku ai mailoko aku o ia hale me ke kokua a
kana pu panapana e paa ana, huki ae la oia i ka pu panapana
a paa iloko o kona lima, a me ia pu oia i nee aku ai i mua oiai
no ka uwahi pauda e ponuhunuhu ana no iloko. o ka holo, ahiki
i kahi a ka wahine e kulou iho ana maluna o Maika.
Me ka mama ame ka paa hoi o kona manao holo aku la oia
a kokoke i ka wahine a kulai aku la iaia a hina aku la ka wa-
hine me ke kikii ana, a waiho ana iluna o ka papahele.
I ka haule ana iho o ka wahine iluna "o ka papahele uwa ae
la oia me ka leo nui, ka hoopuka pu ae la i na olelo hailiili o
na ano Uke ole ia Ora, a mai lele mai paha oia e hakaka me
Ora, e ole wale no kona ike ana mai i ka pu panapana a Ora
e kau pono ia aku ana i kona poo, me ka papa pu ana iho o
Ora:
"Mai noho oe a oni iki ae, o inu aku auanei ka poka o keia
pu i ko koko. Haawi koke mai oe ia'u i na ki o na puka i nei
manawa me ka hakalia ole !"
Nana ae la ka wahine iluna iaia me na maka huhu a weli-
weli pu no kekahi mau minuke, me ka makemake ole e haawi
ae i na ki aka, no kona makau e hooko io iho ana paha o Ora
i kana olelo ke haawi ole ae oia, i haawi pololei mai i ko Ora
mau wawae.
Kulou iho la o Ora e lalau me kona haalulu pu a nana iho
la i na ki. Mamuli o ka hinuhinu a makamaka hou o ke ki
i koho iho ai oia o ke ki pololei paha ia o ka puka ana i ma-
kemake ai.
Mahope o kona kauoha ana iho i ka wahine e moe malie
pela aole e ala ae, o kona hele koke aku la no ia no kahi o ka
puka me ka hakalia ole, mahope o kona ae ana iluna o ka pa-
pahele, a hoao aku la e wehe i ka puka me ke ki.
Ua ku ia ki ana i hookomo aku ai i ka laka, a i kona wili ana
ae ua holo koke ae la no ka laka; elua laka i holo koke ae iho-
pe, o ke kolu, ua Iakaia ma kekahi ano okoa.
Iloko o kela manawa a pau a Ora e hana ana no kona hemo
ke lele mau wale la no kona oili, a ke papa mau mai la no hoi
i ka wahine e nuku mau aku ana iaia aole e ala ae a hoao e
hele aku e keakea iaia i kana hana ana.
Mahope o ko Ora nana ana i ke ano o ka laka akahi no a
maopopo iaia me kahi ki uuku e paa ana i ka huihui ki e hemo
ai, a i kona hookomo ana aku ia wahi ki a wili ae la ua hemo
io ae la ka laka.
I ka manawa o ka laka i holo ae ai ihope ua hemo mai la
ke pani puka me ka maalahi loa, a i ke komo ana mai o ke ea
huihui ma ka puka mai a pa mai la ma kona helehelena he
mea e kona hauoli ia manawa no ka mea, e puka aku ana oia
iwaho me ka malaelae loa.
Mamua o kona oili ana aku iwaho loaa koke no kekahi ma-
nao iaia e Iaka mai oia i ka puka mawaho mai i hiki ole i ka
wahine ke alualu aku iaia. I ka paa ana mai o ka puka ua
lohe mai la oia i ka leo o ka wahine e noke aku ana i ka nuku
ame ka hailiili aku iaia, aohe nae o ia nei hoolohe mai ua kaa-
wale oia iwaho.
Me na kainawawae mama oia i iho aku ai ma ke alapii a
hele pololei aku la no kahi o ka puka-pa, a me na ki e paa ana
iloko o kona lima ana e kanalua ole ana ia manawa, e hiki ai
ke wehe aku ia puka-pa.
Hookahi ana mea makau ia manawa o ke kiai nana e kiai
ana ka puka-pa eia nae, ina he kiai, aole e nele ana kona holo
mai i ka hale i kona manawa i lohe aku ai i ke kani o na pu
a e ninau mai i ke kumu o ia ki pu ana nolaila, i ka holo ole
ana mai ua maopopo iaia aole kiai ma kahi o ka puka-pa.
Me ia manaolana pilia oia i hele aku ai me ka ikaika o na
kaina wawae ahiki i kahi o ka puka-pa iloko o ia pouli. He
meha wale no malaila ia manawa. I kona hiki ana aku i ka
puka-pa ua ike aku la oia mahope o kona hookokoke loa ana
aku i kahi o ka puka ki, he ki nui ka mea e hemo ai ia puka,
a me he mea la o kekahi ki o ka puka ana e paa ana ke ki e
hemo ai.
Mamuli o keia manao koho ona, hoao aku la oia e wehe, a
he mea e no hoi kona hauoli i kona ike ana iho i ke kupono
loa o ia ki ia laka, a ua laki loa hoi oia i ka manawa ana i wili
ae ai a hemo mai la ke pani o ka puka-pa.
Ina i hiki iaia ke laka mai mawaho ina ua pono loa o ka hiki
ole hoi, nolaila no ka paa ole ana o ke panipuka ke laka mai
mawaho a ua pau ae la no hoi kona makemake i na ki, o kona
kiola aku la no ia ia huihui ki iloko o ke opu nahelehele mahai
o ke alanui, o kona kaha aku la no ia hele me ka mama o na
kaina wawae me ka piha hauoli hoi o ka noonoo no kona pa-
kele ana.
O kona wahi i laki ai, ua maopopo iaia na alanui, apau ma-
muli o kona helewawae ana ma ia mau wahi i ke ao i ka po,
nolaila ua maopopo iaia kana wahi e alakai aku ai i kona mau
wawae me ka pilikia ole no kahi o ka halepule a Kalala i ho-
ike aku ai iaia. maloko o ia halepule e mareia ai o Horeki Buru-
ka kana aloha, me Sibela Hawuda ma ia po,
Mahope o kona hoomau ana i ka hele ahiki i kona ike ana
iho ua mamao loa oia mai ka halepupule mai e loaa ole ai oia
ina no ka hookoloia mai alaila, ku iki iho la oia noonoo no)
kana hana hou e hana aku ai.
Eia ka pane i loaa mai iaia oiai oia e noonoo ana, "E hele
oe e ike iaia, ka mea au i aloha ai !"
O keia no ke kumu o kona hoohuli ana i kona alahele ma
ke alanui e hoea aku ai i kahi halepule uuku, a oia no hoi
kekahi kumu o kona hoopoina ana i kona luhi a hoopau ana
hoi i kona mau manao pihoihoi, a me ia mau mea i hoopihaia
mai ai oia me ka ikaika ame ka manaolana hou no kona ike
koke aku i kana aloha.
MOKUNA XXVIII— Ka Lanakila Ana o Kona Hoapaonioni.
Ma keia hele hookahi ana a Ora maluna o ke alanui meha-
meha ma ka po, hookahi mea nui i kona noonoo o ka hiki iaia
ke hana aku i kekahi hana i mea e hoopuhiliia ai ko Sibela
mare me Horeki Buruka. Aole anei o Horeki na'u? Pehea
la ina o kela mareia ana o maua a he mare hoopunipuni walo
no ia? O ko Horeki manaoio no anei ia o ka hoopauaka wale
mai no ia'u a ia Sibela no ke kikowaena o kona noonoo?
"Ua aloha io anei oia ia'u? Ua maopopo no anei iaia o Ora
a o Hete Lesili, hookahi no kino, a o ua kino la owau no ia?
Ae, ua aloha oia ia'u me kona naau apau me ka hoohewahewa
ole. A ina ua aloha io oia ia'u ua poina koke iho la no anei oia
ia'u, i mare koke aku ai oia ia Sibela?"
"Ua kiola aku hoi oia ia Sibela, me he mea la he wahi opala
wale no iaia, a i nei manawa nae e mare aku ana ka oia ia
Sibela. Alaila, he kanaka lolelua anei oia, a i ole he kanaka
hoopunipuni ino loa paha, o kona makemake wale no o ka hoo-
hihia? Eia nae hoi, ua aloha oia ia Ora me kona uhane apau!"
Me ka leo nui wale no oia o ka hoopuka ana ae i keia mau
ninau ae la oiai oia e ku ana malalo iho o kekahi kumulaau
nui.
"Ina he hana maalahi loa ka hana ana aku iaia a aloha hou
mai ia'u, alaila no keaha la hoi au e hele ole aku ai e ike iaia
i keia po? No keaha e lilo hou ole mai ai kona aloha, kona
kino ame kona uhane ia'u i nei po? O, aole hiki ia'u ke hoo-
kuu aku iaia e lilo na Sibela."
Mahope o kona ku ana no kekahi manawa me ka noonoo
nui namunamu wale iho la no, "ke ike nei au me he mea la
ka hoi ua loaa hou ia'u ka uhane i nalowale mai a'u aku. O,
aole au e hookuu aku ana ia Horeki e lilo i kela kaikamahine
me ko'u hakaka ole aku. Ua hoohiki aku au imua o Sibela no
hookahi manawa aole loa au e hookuu aku ana ia Horeki e li-
lo nana. E pepehi ia aku ana oia e a'u a make i mea e lilo
hou mai ai o Horeki ia'u. Na'u oia a na'u wale no mamuli
o ko maua mareia ana!"
Luliluli iho la kona poo a o kona mau maka ia manawa na
like me na maka o kekahi tiga wahine ka hulili me he ahi la,
ma kona manawa i hoomaka hou aku ai ka hele ana imua.
"E hoawiwi aku ana au i ko'u hele ana i hiki koke aku i
kela kauhale kahi e ku mai la o kahi halepule, Ke ike nei aa
i kona wahi i ku ai, a ke mahalo ae nei au i kela kanaka ino, ia
Kalaka, no kona hoike ana mai ia'u no ko Horeki ma mareia
i nei po ame kahi o laua e mareia ai, a i hoike mai oia ia'u
no ia mare aole ma ke ano he mea hou aka, no ka hoehaeha
wale ana mai no i kuu noonoo.
"Ia'u e hoea aku ana ilaila e hele aku ana au e huli ia Hore-
ki a e hana aku ana au i ka hana e hoi hou mai ai oia me a'u.
O, e Horeki, aole ia he bana hewa i nei manawa, a no ka mea,
imua o ka maka o na Lani ke ike nei au me ka maopopo Ioa
na'u no oe, a no ka mea ua hoohiki mai oe imua o'u na'u oa
a o ka make wale no ka mea nana e hookaawale ia kaua."
Nolaila, me keia manao hou ame ke ola hou hoi i hoaaia ae
la iloko ona, o kona hele aku la no ia me ka awiwi wale, me
ka hoomalu ana iaia iho ame ka piha hoi i na manao koa, ma
ke alanui e hoea aku ai i kahi ana e huli a e ike aku ana i kana
aloha.
I kona hiki ana aku i kekahi wahi kiekie hoomaha iki iho
la oia malaila no ka mea ua paupauaho iho la oia i kela hele
ana mai la, me ka piha o kona poo i na noonoo like ole, o ke
aloha i ke kane ame ka ukiuki i ka wahine e punalua aku ana
nana, na noonoo hooulupuni loa iaia.
Iaia e ku ana malaila a e nana aku ana hoi i ke kuku mai
a na hale me kahi halepule iwaenakonu, a oiai ke aloha e paila
ana iloko ona me he ahi la, alaila puana ae la oia i keia mau
lalani mele me na waimaka:
'Aia ahiki mai ko aloha i o'u nei,
Me he uwila la i ka maka o ka opua,
Ua pua e ka liko pua ka hinano,
Ke hiki mai ahiki mai.'
Ua ike aku la oia ia manawa i ka aa mai o na kukui o kahi
halepule, a ke lohe pu aku la no hoi i ke kani mai o ka okana.
Poina iho la iaia ia manawa kona maopaopa o ia hele ana mai
me ka maluhiluhi pu, o kona hoomaka koke aku la no ia i ka
hele ana imua no kahi o ka halepule e ku mai ana me ka ma-
ma e hiki ana i kona mau wawae ke lawe aku iaia.
Iaia i kokoke loa aku ai i ka halepule ike maopopo loa aku
la oia i ka nui o ka ahakanaka i akoakoa mai mailaila ma ia
po no ka ike, ana i ka mare o na opio, a e kuku ana no hoi na
kanaka ma na puulu ma kela a ma keia wahi mawaho mai, a
e kakali ana no ka hiki mai o na mea e mareia ana ma ia po.
"I kekahi mau kanaka oia o ka hookokoke ana aku a ninau
aku la, "Heaha ka oukou e kakali nei maanei?" oiai nae ua
maopopo no iaia he anaina mare ke malamaia ana malaila ma
ia po, he ninau hoomaoe wale aku no nae keia ana.
"E kali ae ana hoi makou no ke kane ame ka wahine e ma-
reia ana i nei po, a ke ike aku nei makou o ko laua kaa kela
e holo mai nei," i pane mai ai kekahi kanaka iaia no kana niniu.
"A he, oiaio ka," wahi a Ora i pane aku ai.
Me he ukana kaumaha loa la i kau iho maluna o ko Ora
hokua ka luuluu o kona naau ia minuke, no ka mea, ike iho la
oia ua hala loa ka wa pono e hiki ai iaia ke hui aku a kamailio
pu me kana kane e hoopauia ae ai ko laua mare ana, aka, aole
nae i nele loa ka manaolana iloko ona, aka, e hoao ana no
oia ma kekahi ano i mea e maliu hou mai ai kana kane iaia,
a i hiki ole e maliu mai, nani maliu ole ana mai ia ua hana
aku oia i kekahi hana ma kona aoao, malia aia he manao ku-
hihewa iloko o Horeki, kana aloha, ua lilo oia i ke au ai ka
hewahewa.
(Aole i pau.)