Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXV, Number 22, 3 June 1926 — Page 6

MAI HOOHEMAHEMA I KO KAKOU KULEANA. Ma ka po o keia Poaha, i kulike ai me ke kuahaua pili oihana a ke komile ku waena Kepubalika e noho ae ka halawai a na kalapu Kepubalika apuni keia lenlone, no ka wae ana i na lunanui o kela mau kalapu no keia mau makahiki elua e nee aku nei, a no ka waiho ana ae i'na inoa o na elele, e hele aku ai i ka ahaelele hana kahuailana, iloko o ka mahina o Iulai e hoea mai ana. Ma ke ano he Kepubalika, he hana na kela ame keia Kepubalika oiaio, ka hele ana ae ma kela halawai, no ke komo pu ana aku iloko o ka wae ana i na kanaka kupono, na lakou e. lawelawe i na hana o ko lakou mau kalapu iho, no na makahiki elua hoea mai ana ; pela pu hoi ka wae ana ae i ka poe kupono, no ka ahaelele hana kahuailana. I wahi e kaa aku ai ka hookeleia ana o na hana o na kalapu Kepubalika iloko o na lima o ka poe kupono, ka poe i hiki ke hookauia aku na hilinai ana, a na Kepubalika, no ko lakou makaukau, ka hoopono, ame ka makee i ka pono laula o ka lehulehu ame ka aoao kalaiaina, pela ' ^' aku ai ko lakou pono, e hoea ae ma keia halawai, aol e OK.. Ainemanema me ke kakali aia -, a hoea maoli mai i kahi o ka hoouka kalaiaina, o ka wa ia e noke ai i ka walaau, he walaau waiwai ole nae, no ka mea ua hala ka wa waiwai o na walaau o kela ano. Mamuli o ka loaa ole o na manao makee iloko o ka poe kupono a ko'iko'i o ka aoao Kepubalika; a he hookohukohu Kepubalika wale iho no ko lakou ma ka inoa, pela iho la l kohoia ai he heluna nui o ka poe kupono ole i mau lunanui no kekahi mau kalapu ; aole nae no kela poe ia hewa, a no ka poe paha na lakou i koho aku i mau lunanui ; aka o ka hoohemahema ma ka aoao o ka poe kupono, a maikai maoli, o ke alahele iho la ia i kaa aku ai ka hoohana ana i kela mau kalapu, malalo o ka poe kupono ole. Ina aole i lilo kekahi poe i mau lala no na kalapu mamua aku nei, oiai no nae he poe Kepubalika wale no, e lilo i hana na kela poe, ka hele ana ae e kakau i ko lakou mau inoa, maloko o na buke inoa o ko lakou mau kalapu iho ; ua hoea mai i ka manawa e ku okoa mai ai imua, a hookahi ka hana like ana, no ka aoao kalaiaina, aole o ka hookohukohu Kepubalika wale iho no, . ma kahi nae o ka hana, he poe enemi no ka aoao kalaiaina a lakou e ku nei. O ke koho hou ana i na lunanui no na kalapu, pela ke koho ana i na elele no ka ahaelele hana kahuahana kalaiaina, he hana hope aku ia, o ka hana mua loa, ma keia po Poaha, o ia no ka wae ana, ae i na inoa no na kulana like ole ; nolaila o keia kekahi o na po ano nui loa ; ma ka hoea ana ae auanei a ka nui o ka poe kupono, pela no e waeia ae ai ka poe kupono, aka ina lakou e noho aku ana ma na home, a o ka poe piepiele kalaiaina ke hoea ae ana, hookahi no a lakou mea nui, o ia ke kaa o ka hoomalu ana o na kalapu, iloko o ko lakou mau lima, i hooko mau ia ai, na hana a lakou i lawelawe mau ai iloko o na kau hakoko baloka apau. O na elele kekahi i ka ahaelele hana kahuailana, e pono no e loaa na kanaka kupono, na kanaka laula o ko lakou noonoo, aole o ka poe i nele me na manao kuokoa no lakou iho, a i loaa ka' ike me ka hoomaopopo i na ninau ano nui, i pili aku i ko kakou hookele aupuni kuloko.

E HAAWIIA NA KOKUA E PONO AI.

No ka imi ana i kekahi waihona (iala, i hiki ai ke kuai i kekahi mau makaukau, no ka pono o na keiki makapo, o keia kulanakauhale, i hoike ae ai he heluna nui o na makaainana ko'iko'i a hanohano o keia kulanakauhale, i ko lakou mau manao ohohia a kokua, no ka ahamele e haawiia ana maloko o ka Mi5iona Me-monala, ma ka po o keia Poaono iho. Aole he hana kilakila oi aku, a ko Hawaii nei poe e hana ai, elike me ia o ka hoolalaia ana e keia mau hoaloha o na keiki makapo, o ia no ke ku aku o kekahi halehana, me kona mau makaukau apau, e hiki ai kela poe keiki makapo ke hana i kekahi mau mea, e kokua mai ai i ka pono o ko lakou noho ana. O na kokua e haawiia aku ana e ko ke kulanakauhale nei poe no keia ahamele, ua haawiia aku ia no kekahi o na hana pookela loa; no ka mea me kela mau kokua auanei, e hiki ai i kela poe makapo, ke hoomaalahi i ko lakou kulana o ke ola ana aku, e hoomamaia ae ai ko lakou mau hoaloha ame na ohana.

Huliamahi maoli kekahi mahele nui loa o ko ke kulanakauhale nei poe ma ke 5abaii ame ka Poakahi aku nei i hala, ma ka hoohiwahiwa ana i na he kupapau o ka lakou mau mea aloha. Ua hooliloia aku na (lala. nui hewahewa no na pua me" ka minamina ole, mamuli o ka manao ana o ko ka honua nei poe, o kekahi ia o na hana pono loa a ka poe ola e lawelawe aku ai no ka poe i make. Malia paha he mea oiaio no la, nia ka mea pololei maoli nae ke nana iho, aole no he wahi lihi waiwai iki, koe wale no ka hoohalaia ana o kekahi manawa waiwai nui ma kela hana hohiwahiwa ; pela hoi ka ^hooliloia ana o na (lala mahuahua, no ka hooko wale ana no i na makemake ponoi iho o ke kanaka, e maikai ai ka nana ana aku a ka lehulehu, a e loaa pu ai no hoi ka mahaloia mai.

. A ,

No ka pono o na ohana o Hoopuloa, Kona, Hawaii, i hooneleia i na home, ame na pono o ke'ia la ana, mamuli o ka hana a ka pela, i haawi manawalea ae ai na ma'i ma Kalaupapa, Molokai he mau haneli (lala; e ukali aku ana mahope o na hana manawale'a a kekahi mau ahahui Hawaii o kakou. O ka ike i loaa i kela poe popilikia nia Molokai, no ko lakou mau popilikia ponoi iho, o na mea ia nana i hoala mai i ka manao aloha no ka hoa-kanaka, a haawi elike me ka mea loaa ia lakou; e pono ai e oi loa aku na kokua a ka poe e noho nei iloko o ka hauoli. -

O ka hoihoi hou ana i kela ano kahiko o ka wae ana i na moho o na aoao kalaiaina kuloko o kakou, i na ahaelele, ke olelo mai nei kekahi poe kalaiaina, aole ia he hana kupono; a e hoomauia aku no ke koho baloka wae moho o kakou ^like me keia e hanaia nei. I ka nana aku e hoea mai ana i ka hookoia ana o kela manao e kaa na na ahaelele e "wae i na moho kupono, no ke kumu, aole he koho pololei o na aoao kuloko o kakou, i ka lakou mau moho ponoi iho, aka. ua kauka'! aku ka lanakila o kekahi mau moho, maluna o. na kokua ana mai a ko lakou mau hoaloha iloko o ka aoao ikalaiaina okoa aku ; ka hana i kaokoa loa mai ka manao mai, i hookahua maoli ia ai ke kanawai koho baloka wae moho.

Nuhou Kuwaho

WAKINEKONA, Mei 26— O ka bila e ae ana i ke komo ana mai o na lahui e i komo pu me na pualikoa Amelika iloko o ke kaua nui o ke ao, me ka nana ole i na kanawai hoohaiki a ka oihana hoo-l pae mai i na lahui e iloko o ka aina, ua kakauinoa e ka Pei-e3iilenu 0oolia2e i keia la.

KAPALAKIKO, Mei 20— O ka makana i paio mau ia ai a i maka-naia aku ai i ke Kaneohe ^aohi 01ub o Honolulu e ke Komokoa .Ioliu O. Pwei-, o ka 'i'aehi; 0'lub o Kapalakiko, ua hoounaia aku i Honolulu maluna o ka mokuahi Maui o ka lailai Mal5on. E hoea aku ana i Honolulu ma keia Poalua ae ka Maui.

HA^ANA, 0iiba, Mei 28— Ua pau i keia la ke olohani o ua kanaka^ hana o na kaaahi o 0uba nei. Ua hopuia na alakai no ka hana o pili ana i ka hoopa-huia ana o na kanalii maloko o ka okana aina 8ania Olapa. Ua hoopukaia mai he kauoha e ke kiiue kiekie e hoomaluhia-ia na lunanui apau ahiki i ka ni-nanin.iu pono ia ana o na kumu hoopii.

LAO ANA, Mei 28— He lono kelekalapa mai Ean^oon, Bumiah mai ke hoakaka ana he umi-kumamaha hanen kanaka i make ma ka .Manawa o ka, makani ikaika ke $?-eloue ame ke kai hoee i pahola mai ai maluna o Bumiah ma ka honi 7 o ka po" Poakolu. He kaihoee nui ka i pii mai ma ka Muliwai Naa?, a halanaia ka aina a pulumi aku la i na kauhale liilii a mamao loa makai aku o Mun^elw, me ka hoopoino pu i kekahi mau wahi maloko loa o ka aina he kanalima mile. Ma ke kapakai Amkan ka makani' 0^-elone i pahola aku ni me ka ikaika a 'he mau kaukani o na holoholona i ni.ike. Ua pau loa na uweaolelo i ka mokumoku a ku iho ilalo. Ua ohiia lio mau kanaka hana no ka haawi ana aku i na kokua i ka poe i poino .i laweia aku me ka awiwi loa no kahi o ka pilikia.

PE2, Moi-oeeo, Mei 23— Ua haawipio mai p AM-El-Ki-im, ke alakai o ka poe kipi iaia iho malalo o na loina i keia la nia 'Ea7a. He liilii loa na hana e pili ana ia haawipio ana mai ona. Uu noi ae o Knm ia kepania e hanaia aku. iaia ka mea i liko me kekahi poe alii e ae e waiho ana i na mea kaua. Ma keia haawipio ana o Knm aole i loaa aku i ke Kenelala Boiehui o na pualikoa Palani ka hanohano o keia haawipio ana o ke alakai kipi mamuli o ka eha i loaa iaia ma kona manawa i haule ai mailuna iho o ka lio.

MAKILA, Mei 28— He iwakaluakumamakolu mau Moi'o kipi i make i keia la nia ka manawa o ka pualikoa 'makai i kaua aku ai i kekahi o na papu a ka poe kipi maloko o Lanao. Hookahi koa i make a he ewalu i hoehaia ma ia kaua ana.

EBiwiLLE, K^., Mei 28— He ekolu mau kanaka i pepehiia a make me ka uwila maloko o ka hale-paahao o ka mokuaina maanei maloko o hookahi ho^ i keia' la. O ke kolu iho la ia o ka p^e i pepehiia me ka uwila ekolu mau kanaka i ka manawa hookahi.

PAKI8A, Mei 28— He elua mau mahele o .ka pualikoa maloko o Po-iu^ala i hoala kipi ku-e i ke aupuni, o ia ka lono i hoikeia ae i keia la maloko o kekahi lono kelekalapa' a ka Nupepa HaA'aa mai Liae-bona mai. Ua hoike ae ke kuhina nui, no ka hiki pono i ke aupuni ke kinai ia hana hoohaunaele.

H HOOLOHE

I ka poe e holo ana i ka Ahahui Euanelio Hawaii ma Kailua, Kona, Hawaii: E haalele iho aua ka Mauna Kea i ke awa o Honolulu ma ka hoia 3 P. 'AI. o ka Poaha, Iune 17, e. ku aku ana i Kaunakakai ma ka hopa 8 p. m., i Kahului i ka hom l A. M., a haalele iho ma ka hona 2 A. M. a e ku aku ana i Hana i l^a hom 5 A. M. a e haalele iho ana ma ka hoia 6 A. M. a e ku aku ana i Kailua mawaena o ka Iwa IO & li A. M. o ke kakahiaka Poalima, Iune 18. KELIIKOA, e Komiie. e 4 -

He niau la ae nei i hala, i puka ae ai he hoakaka maloko, o kekali o 'na nupepa namu o keia kulana kauhale, ina nei no ka holo ole o ke Kamaliiwahine Kawananakoa,! moho elele lahui, ma ka aoao Kepubnlika, alaila e holo aku ana ke Kakauolelo Kalauokalani he moho no kela kulana.

HOOHO ALOHA ME NA KEIKI AU AUKAI (K WAIKIKI AE NEI

Iloko o na la a William B. Lee33 e hoohala ana ma Honolulu nie, he kanaha opio waiwai o kanaha miliona (lala kona waiwai, aole ona hoopilipili wale aku me ka poe waiwai, a kuonoono o keia kulanakauhale, aka me na keiki auaukai ma Waikiki oia e hui mau ai, me ka haawi ana i mau paina hoohauoli, no kela poe keiki, a no ka hoohauoli ana no hoi kekahi iaia iho, ame kona mau hoa. Ma ka manawa a kela kanaka onamiliona, i haalele iho ai ia Honolulu nei, ma ka Poakolu o ka pule aku la i hala, ua hoea ae kela mau hoaloha ona o Waikiki, no ka uwapo, a hoohiwahiwa aku iaia me na lei o na ano like ole, ka mea malihini i kekahi^ kanaka waiwai, na ka poe ilihune oia e hoohiwahiwa aku i na lei. Nui ka poe lalawai o keia kulanakauhale, pela me na ahahui, i hoouna aku i na palapala kono -iaia, no. ka hoea ae ma kekahi mau paina, i haawiia no kona hanohano, aole nae hookahi o kela mau palapala kono, ana i apo aku ai, aka i kela ame keia !$, e hoohala mau ana oia iwaena o ke anaina o na kanaka opio o Waikiki. Ma lia aoao no hoi o kela poo keiki opio, e hele pu ana lakou me ka malihini i ka auaukai, e haawi ana i mau aha hoohauoli nona, a hookahi no ko lakou ai like ana, ma kekahi haleaina, me kona hoi ole maloko o ka Hokele Moana e ai ai. No ka lilo loa o kela kanaka waiwai me na keiki o Waikiki, aole oia i ike i ka Pali o Nuuanu, a^aole no hoi i holo kaapuni ia Oahu nei; a o ia nae kana o ka olelo ana ae, akahi no oia a ike maoli i kona piha i ka hauoli mamuli o kona hui pu ana me kela poe keiki auaukai, nolaila aole ona noonoo no kela hele ole ana ona e makaikai ia Oahu nei. Hookahi nae ana m^a i hooia mai ai i kona mau hoaloha opio, e huli hoi hou mai ana no oia no Honolulu nei, ma keia makahiki ae, a nia ia huakai e holo pu mai ai oia me kona ohana, me ka hooka 'ulua iki ana iho no kekahi mau pule loihi maanei nei, mamua o ka huli hoi hou ana aku no kona home ma Ameika.

HU KA PELE I HOOPULOA.

Hookahi meahou ua ikeia, . Hu e ka pele i Hoopuloa, Aohe loa i ke kono a ka ii, E nauwe i ke ala no ka ike lihi. Ilaila makou pau kuhihewa, Na hana kamahao kau e ka weli, Weliweli wale oe" ke iko aku, Kohu aie ahiu no ka moana, Auhea wale oe e ka makame, Ka wahine i ka maka o ka opua, Opua ae la ua ikeia, -Holoa! 'a i ka hapa o Kona, No Kona ka opua kau ahiahi,. Lupea i ka wai o ke kehau, Ke kau mai nei ka uka opua, Ko la lealea e ke kamahele, Ku e ka punohu a i kapakai, Oue-a na Kona i ka inaina, Hainaia mai ana ka puana, Ka wahine i ka maka o ka opua.

WILLIAM' K. KAKAAKO BO?.

^.A-,

MOOLELO NO LAIEIKAWAI KA U'I HELU AKAHI O PALIULI I KA UKA O PUNA.

MOKUNA i. (Kakauia e 2. P. K. Kawala- umaU-kamakaokaopua.)

(Hoomauia.)

Ia iuanawa a kona kaikuahine muli loa e hapai ana i keia leo kaukau imua o Aiwohikupua, alaila, ua hoomaeeleia ka naau o ko .lakou kaikunane i ke aloha kaumaha no kona kaikuahine. No ka nui loa o ke aloha o Aiwohikupua i ko lakou pokii, lalau mai la a hoonoho iho la iluna o kona u-ha, a uwe iho la. Ia Kahalaomapuana e kau ana i ka u-ha o kona kaikunane, kena ae la o Aiwohikupua i na hoewaa, e hoe ikaika; ia manawa na hala hope loa kekahi mau kaikuahine. La lakou e holo ana, alaila, ua pono ole ka, manao o Kahalaomapuana i kona mau kaikuaana; a iaia e uwe ana no kona niau kaikuaana, ia manawa kona noi ana aku ia Aiwohikupua, - e hoihoi iaia me kona mau kaikuaana; aka, aole no he maliu mai o Aiwohikupua; "B Aiwohikupua," wahi a kona kaikuahine, " aole -au e ae e lawe oe ia'u owau wale no, ke ole oe e lawe pu me ko'u mau kaikuaana; no^ ka mea, ua kahea mua .ae no oe ia'u i ko kakou wa i Paliuli, aka, aole au i ae mai, no kou lawe ia'u o w?. u wale no." No ka paakiki loa o ' Aiwohikupua aole e hookuu i kona kaikuahine, ia manawa, lele aku la o Kahalaomapuana mailuna aku o ka waa a naule iloko o ke kai. Ia manawa hoopuka aku la kona kaikuahine i olelo hope ma ke niele, penei: "Ke hoi la oe a ike aku, Ike aku i ka maka, ^ I ka maka o na makua,

Aloia aku i ka aina^ I ka nui ame na makamaka, Ke hoi nei au me ou pokii, Me o'u kaikuaana hoi-e."

MOKUNA KI

. ' Iloko o keia kaukau hope loa a Kahalaomapuana ua hoopihaia ko Aiwohikupua naau -i ke aloha nui; a kahea aela oia e hoemi hope na waa, aka, ua hala loa o Kahalaomapuana ihope, no ka ikaika loa o ka holo ana o na waa; a i ka wa i huli hope ai na waa e kii hou i kona kaikuahine, aole nae i loaa. Maanei e waiho iki kakou i ke kamailio ana no Aiwohikupua, e pono e kamailio hou no kona mau kaikuahine; alaila, e kamailio no Aiwohikupua. Ia manawa a Aiwohikupua ma i haalele aku ai i na kaikuahine ma Honolii, a lawe pu aku ia Kahalaomapuana; nui loa iho la ke aloha, ame ka uwe ana no ko lakou kaikaina, ua .oi aku ko lakou aloha ia Kahalaomapuana, mamua o ko lakou aloha i ko lakou mau makua, ame ka aina. Ia lakou no nae e uwe ana, lio-ea mai ana o Kahalaomapuana ma ka pali mai, alaila, na hoopauia ka naau kaumaha o kona mau kaikuaana; a hui ae la lakou nio ko lakou kaikaina a ha'i aku la oia i kana hana, ame ke kumu o koha hoi ana mai, elike me ka mea i olelo mua ia ae nei ma keia mokuna. A pau ka lakou kamailio ana no keia mau mea, kuka iho la lakou i ka pono o ko. lakou noho ana, a hooholo ae la lakou e hoi hou lakou i Paliuli. Mahope iho o ko lakou kuka ana no lakou iho, haalele lakou ia Honolii, hoi aku la a uka o Paliuli, ma kahi e kokoke aku ana i ka hale o Laieikawai, noho iho la lakou maloko o na pu-ha laau kokoke malaila. No ko lakou makemake loa e ike ia Laieikawai, hoohalua mau lakou i kela la keia la, a -nui na la i hoohalua ai, aole lakou i ike iki no ka lakou mea e hoohalua nei, no ka mea, ua paa mau ka puka

o lia hale i pa Ia apau; a no i mea,

kukakuka ae la lakou i mea e ike aku ai lakou ia Laieikawai, a nui na la o ko l^kou imi ana i mea e ike aku ai no ke aliiwahine o Paliuli, nole loaa iki. Hoko o kela niau la, kuka o lakou, aole i pane iki ko lakou kaikaina, a no ia mea, olelo aku kekahi o kona niau kaikuaana: "E Kahalaomapuana, o makou wale no ia e noonoo nei i mea no kakou e ike aku ai ia Laieikawai, aolo nae he loaa; malia paha, aia ia oe kekahi mea e hiki ai, e olelo ao oe." "Aole," wahi a ko lakou Kaikaina... "E ho-a kakou i ahi ma kela po keia po, a e oli aku ka hanau mua, alaila, i ka muli iho, pela a pau kakou, i hokahi no olioli ana a ka mea hookahi ma ka po, alaila, ia'u ka po hope -.oa; malia paha o lilo ka a-a niau ana a ke ahi i na po apau i mea no ke alii e uluhua ai, alaila, ^hek e nana ia kakou, alaila, pela' puha -kakou e ike ai ia Laieikawai." , Ma keia olelo a Kahalaomapuana, ua pono ia olelo imua o lakou apau. I ka po mua ho-a ae la lakou i ahi, a ia Mailehaiwale ke oli ana ia po, elike ine ka lakou hooholo like ana; a i kekahi po mai ia Mailekaluhea, pela mau lakou i hana ai a hala na po eha, aole nae i loaa ia Laieikawai ka hoouluhuaia, ua lohe no nae ke aliiwahine i ke oli, a ua ike no hoi i ka a-a mau ana a ke ahi; a heaha la ia mea i ke aliiwahine. I ka elima o ka po, o ia ko Kahalaomapuana po, o ka hope loa no hoi ia;. ho-a iho la ke ahi, a ma ka waenakonu o ka, po, hana iho la o Kahalaomapuana ho pu la-i a hookani Naku la. Iloko o ia manawa, akahi no a komo iloko o Laieikawai ka le'a-le'a no kela leo 'e kani nei, aole nae i hoouluhuaia ke aliiwahine; a ma ka pili o k'e ao, hookani hou' aku la o Kahalaomapuana i kana pu la-i elike me ke kani moa ana, alaila, ua lilo iho la ia mea he mea le 'aie 'a loa no ko alii. No ka uluhua o Laieikawai, kena ae la oia i kona wahi kahu e hele e nana i kahi i kani mai ai keia mea kani. Ia manawa puka ae la ua walu kahu nei o ke alii iwaho o ka halealii, a ike aku la i ke ahi a ua poe kaikamahine nei e a-a mai ana, hookolo aku la oia ahiki i kahi o ke ahi e a anu, ma ke kaawale nae keia. kalii i ku aku ai me ka ike ole nini o lakou la iaia nei. A ike keia, hoi aku la a ia Laieikawai, ninau mai la ke alii. Ha'i aku la kahi kahu i kana mea i ike ai, mamuli o ka ninau a ke ani. "Ia'u i puka nku ai mai ka hale nei aku, ike nku la. nu he ahi e a-a mai ana; ko'u hele aku nei no ia ahiki, a ma ke kaawale ko'u ku ana aku, me ka ike ole mai o lakou la ia'u. "Aia hoi, ike aku la au he inau kaikamahine elima, e noho ana apu. ni ke ahi, he mau kaikamahine maikai wale no lakou .apau, ua like wale no lakou apau, ua like wale

Nuhou Kuloko

He halawai ka ke kalapu Eemo-kaiala o ka mahele eiwa, apana elima e laulama ae ana maloko o ka, halekula o Kalihi-kai, ma ka hoia elua b ka auwina la o keia 8abaii iho; a ua makemakeia na lala apau o kela kalapu, e akoakoa ae ma ka manawa ame kahi i hoikeia ae nei malana.

Aole e kala kahiko i hoopukaia aku ai ka haina "milo" no ka nane laau hele pu me ke kanaka a ke keiki o ka pali kapu o Keoua, nolaila mai hoouna hou mai i kela ha^ ina, ua hoikeia aku na hoakaka no kela haina, aole i pololei ua pau mua no hoi ka laau "hau" ame "kua", aole e hoouna hou mai i keia mau haina, no ka mea aole e hoopuka hou ia aku na haina i pau niua i ka hoopukaia me ko lakou mau hoakaka pakahi.

No ka helo no o na kolamu o ka nupepa a piha loa i keia pule, pela i hoopaneeia ai ka hoopuka ana aku i kekahi mau palapala i hoounaia mai e na makamaka a loaa ka wa kupono.

Maloko o ka Hale Mi5iona Me-moiiala, ma ka po o keia Poaono iho Iune 5, e haawi ae ana na keiki makapo he ahamele, me ke komo pu o kekahi poe o keia kulanakauhale, me na manao ohohia ma ke kokua ana no ka holomua o kela ahamele.

Ke liuliu mai nei ka Ahahui Lunalilo no ka wehe aku i na hana hoikeike me hoohauoli mawaho ae nei o ka Paka o Waikiki, ma keia mua koke iho.

Ma ka huli Koolau aku nei ka holoholo a kekahi poe o ke kulanakauhale nei, ma ka Poaono aku la, i hala, no ka hoohala ana i ko lakou la kulaia ma na kuaaina ma ka hoohauoli ana ia lakou iho mo na mea like ole i maa ole i ka ikeia e ko ke kulanakauhale nei poe.

I kulike ai me kekahi hoike mai Hawaii mai, e holo moho hou mai ana no o 8enaioa Oeaha ame Kobeil Hina i keia kau.

no na ano, hookahi nae o lakou wahi mea uuku loa, a nana ka mea kaui le 'aie 'a a kaua e lohe aku nei." A lohe ke alii i keia mea, olelo aku la oia i kona kahu. "E kii oe a kahi mea uuku o lakou, olelo aku oe e hele mai ianei, i hana inai ai oia i kana mea hoole 'aie 'a imua o kaua;" a no keia olelo a ke alii, hele aku la kahi kahu ahiki i kahi o na kaikamahine, a ike mai la lakou i keia mea, ha'i aku la oia: "He elele au i hoounaia mai nei e kuu alii, e kii mai i kekahi o oukou elike me ka'u mea i manao , ai e lawe; nolaila, ke lawe nei au i kahi mea uuku o oukou e hele e Inuhia pu me kuu alii, elike me kana kauoha ia'u." Laweia aku la o Kahalaomapuana alaila, ua hoohauoliia ka naau o kona mau kaikuaana, no ka manao no e loaa ka pomaikai mahope. Ahiki aku la ua wahi kaikaina nei o lakou imua o Laieikawai, iaia nae i hiki aku ai a ka hale, wehe ae la ke kahu o ke alii i ka pulm o ka halealii, ia manawa, ua hoopuiwa koke ia ko Kahalaom.-Npu-ana manao, no ka ike ana aku ia Laieikawai e kau mai ana iluna o ka eheu o na manu. Elike me kona ano mau, elua hoi mau manu Iiwipolena e kau ana hoi ma na poohiwi o ke alii, e Iu ana hoi i na waiala lehua ma. ke poo o ke alii; a no ka ike ana aku o Kahalaomapuana i keia niau mea, a ho mea kupainab.a ia imua o ke kaikamahine 'malihini, a no ka nui loa o kona eehia, ua haule aku la oia i ka honua. Hele aku la ke kahu o ke alii, a ninau aku la: "Heaha keia e ke kaikamahine e moe nei!" Pailua kana ninau ana, alaila, ala ae la ke kaikamahine, a olelo aku la i ke kahu o ke alii, me ka i aku: "E ae mai oe ia'u e hoi au me -o'u kaikuaana, ina kahi i loaa ai au ia oe, no ka mea, ua eehia loa ia au i ka makahi no ke ano e loa o kau alii." Olelo mai la ke kahu o ke alii, "mai maka'u oe, mai hopohopo, e ku oe a e helo aku a komo e halawai me kuu alii elike me kana kauoha ia oe." "He. maka 'u au," wahi a ke kaikamahine. A lohe mai la ke alii i ka laua walaau, ala ae la oia a hea aku la ia Kahalaomapuana, alaila, ua hoopauia ko ko kaikanmhine naau kaumaha, a komo aku la e launa me ke alii. ------I mai la o Laieikawai, "Nau a-nei .kn mea kani le 'aie 'a i kani mai ai i kela po, ame keia poi" .. (Aole i pau.)

No ke koino pu ana iloko o na hana o ka Aha Paeaina Ahahuina e noho mai ana ma Kailua, Kona Akau, Hawaii, eia ka Makai Kalakoa, ke liuliu hoomakaukau mai nei, no kekahi mau hana e holomua ai kela aha e noho mai ana, me kona hoohala ana i kona manawa hoomaha ma kona aina hanau.

Iwaena o na moho e loheloheia nei no ke kulana makai nui ma ka aoao KepubaHka, o William M. Keolanui kekahi e onouia mai ana e holo e kona mau hoaloha lehulehu, no kela kulana, pela no hoi me ka Ilamuku OBeai- P. Ooi.

Eia no ke hooloheia mai nei ka hihia o ka Puuku P. L. 0onklin^, me ka maopopo ole o ka hopena o kela hihia, koe wale no ke kakali malie ana aku ahiki i ka wa e puka mal ai ka olelo hooholo a na kiu-e, a hoolohe mai nii i kela hihia.

Mahope o ka hoohala ana ma kona home mawaho ae nei o ia Aina Biii8nam, mamuli o na poino i loaa iaia ma ka ulia kaa olomo-bile, i hoea ae ai ka Lunakanawai Kaapuni .^h i B. Oeaha no kaan aha, "ma ke Kakahiaka o ka Poalua iho nei.

Ua makemakeia na lala apau o ka Ahahui Hoonaauao o ha Hawaii e akoakoa ae ma ka pa alii ma ka hoia 9 kakahiaka o keia 8abali iho, no ka hele ana i ka pule i Kawaiahao, me ka aahu piha,

No ka pono o na makaainana, ka poe e hookaa mau ana i ko lakou mau auhau a e noho ana ma na apana kuaaina, 'e, hanaia na alanui a maikai, i hiki ai i ka lakou mau mea kuai ke. laweia mai i ke kaona nei no ka hoolilo ana aku.

: E haawi ae .ana ka Hui Holo Pa-u Kaohelelani he paina luau nui ina ka Paola pa7 0amp, Ban7an 8li-eei. ma ka hom l p. m-, o ka Poalima, Iune li, no ka pono o ke Kalapu. He nui na meaai e hoomakaukauia. ana e hiki ai ke hoolawa aku i mau kaukani kanaka; e hiki ae ana ka Bana Hawaii malaila no ka hoohauoli ana i ke anaina; he hookahi Aala no ka ai ana.

Maloko o ka hale halawai hou o ka Kalapu PhoeniK, e pili pu ana me ka Banako Kepani lokohama 8peeie, ma ke alanui Kalepa, e ma-lnmaia ae ai ki halawai kumau a ka Ahahui Hale o na Alii o Hawaii, ma ka hapalua o ka hoia ehiku o ka po o keia Poakahi ^ho, Iune. 7, 1926; elike me ka hoolahn pili oihana a ke kakauolelo o ka ahahui e puka aku nei ma kekahi wahi o keia pepa.

No ka haawi ana o ^a^i(^ Kaili-mai i kona kaa oiomobile, i kekahi mea i loaa ole iaia he laikini hookele kaa, i kauia mai ai ka hoopa 'i o iwakalua-kumamaiiwa (lala maluna ona; he haawina a 'o maikai loa keia no na ona kaa apau, e makaala ai, aole e haawi i ko lakou kaa i ka poe i loaa^ole he laikini ia lakou no ka hookele ana i ke kaa oiomobile.

Iwaena o na, haina apau e waiho nei ma keia keena, no ka nane a ke keiki o ka pali kapu o Keoua, aohe wahi i lihi launa aku i ke ao Aina, no ka hoomaopopo ole no kekahi i ke kaona o ka naue, aia wale no i ko ahe a ka makani e loaa ai.

Eia no ka haleaina o ua a^ Hawaii o Mpkumaia ke ka. ua p^ mau mai nei ma na Poaono a^ mamuli o ka aui o ka poo o-o i w puaa kalua. 1

He $20 me na koina ^ u A ka hoopa'! a ka aha o ko kau b mai maluna o Louia HOKI. KO^ hoeha ana ia E. P. Hwin M i KO ^ kahiaka o ka Poalima o ki p^ i hala.

He ipuhao puhi iama o ' " ^launie HOO iama i hoawa u ^ ^ i loaa pono aku i na -ii.-.^aik, ma ke kakahiaka o ka Po-, :-.--, ^ la i hala ma ke alanui K:?- ^ ^ ae o 0omo 1'amamolo ka o- a i-?, ia, waiwai hakihaki kann- i. .; ^ hopuia,

Ma ka Poalima aku la i ^'-i -, hukiia ana o na inoa o n km no ka aha a .Iobn K. Be-l-n ^ la he 30 e hiki mai ana ' ko i, kauolelo o. ka aha ^a^i^^ K B-:;

He mau la kakaikahi ko. , ^ kuuia ak^i ka Lunakanawn .h^ 3. Bnnka mai ka Kalema i N! K hiuo aku, kahi opa i hoii' i ai ni no ka lapaauia ana nini ^ mau palapu i hooku 'iia ai o ^ M oiomobile. ]

O ka hoolewa o Mi.". II '.^ Poka ma ka la 8abali nku i , ^ o ia kekahi o na hoolew.-i '':. ii komo pu ai na Ahahui POI.; ai'i Wahine, ka Ahohui Hoonnaua- ^ Hawaii, ka Ahahui Poola o :-;, ki^ ame ka Ahahui o na Keiki 0^ii Hawaii. Ma ka hoina ehiku o k-Ma Alili! o noho ai ka halawai a kp K.-:^ Kepubnlika, Mahele 38 Apa MI H ma, ma ka home o Lou i-i Ki:.?, 435-B Alanui Kuln, ma ka m waikiki p ke alanui Liliha, m h wae ana i na lunanui amo na eM no ka Ahaolelo Kepu IKI lika o i mahele.

O ka poe apau e niakoni.'.^ in e hoohala ana ma Honolii!;! wi lu ana me na lala o ka. Hui K.imeh meha ma ka la 12 o keia mahiai he mea pono e loaa ko Ilikai n-.i likiki mai na komile luni, i''i.-a-Ooi, M^. Lui 8el?, .lou. Kalika ame Ealon Ma^oon, o ka wa pa no keia o pau e auanei.

Aohe i hoea ae o A. P. ^3^^ ka lunakiai i kipakuia ai nu o halawai a ka papa o na lunab.i ka noho na ma ka auwina la o h Poalua nei.

HALE O NA AUI O KAWAI! (Ahahui Poo)

Ke kauohaia nei na Ailiili:.;;': me na Mamoalil e akoakoa ai u"' ahu ma ka luakini o Kawai.-,!::.-' ka hona 9i30 o ko kakahiakM ."-^a' Iune 6, no ke anaina hooma n. li pule a ka Hui KamehnmHin m ^ Moi Kamehameha l. Ma ke Kauoha a ka Iku H -ii LOU18E A KP lk. li (H14— Iune 3.

AHAHUI KAAHUMANU

Ua makemakeia na laki aim ka Ahahui Kaahumanu e l" i^ ^ ka pule hooni nii a o o ko knk' u ''' Knmoliamoha I, a nai lilipi:';! ' i Hawaii paeaina, ma ka liu!.;.: Kawaiahao, i ka Lapule, l ' 1926, i ka hom IO a. m. Ke ^ono pu ia aku nei n ''-' apau o na Ahahui pokii mai H-'" ii Knuai, e komo pu mai i k" i "'' ina h oonui nao. Komo mai i u-i ' piho o ka ahahui. LAHILAHI WKBP. Kakauolelo Ahahui Kauli,; :./'-1414— Iune 3.