Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXIV, Number 44, 29 ʻOkakopa 1925 — Page 6

ʻaoʻao PDF (1.57 MB)

NA MOOLELO HOONANEA, NA NUHOU KALAIAINA
ME NA NUHOU O KA MANAWA
NUPEPA KUOKOA
HE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII
AOAO NO NA MANAO PEPA
SOLOMON HANOHANO, LUNAHOOPONOPONO
NUPEPA KUOKOA. HONOLULU, T. H. POAHA, OKATOBA 29, 1925.
HE MANAO MAHALO I NA MA-
NA KOHO BALOKA O HAWAII.
Mr. Lunahooponopono, Nupepa Kuokoa, Welina kaua:— Ma ke kau koho o ka la 10 i hala i ike iho al kakou i ka haule ana o na moho kahiko a puka ma ka apua he mau moho kakaikahi, he hoike ana mai ia ua pau ka manaolana no na moho kahiko. O ka oi loa aku o ka hahana no na moho lunahoomalu, a ina pela ka oi ikaika o Harry Allen, alaila he manaolana no kona, a ina pela io ke kulana o na baloka o kela apana ame keia apana alaila he ninau paakiki ka oili ana mai o Spencer. Ma ka Nupepa Kuokoa o ka la 22 o Okatoba i ike iho ni au i na manao ku-e o kuu hoaloha Kalei Aona no Harry Allen e olelo ana oia aia a puka hou aku ma ke Kuokoa o keia pule, alaila hoike ae oia i na mea e pili ana no Harry Allen. Ke minamina loa nei keia mea koho baloka i ka puka ana mai o Mr. Kalei Aona a makemake e pahele i na mana koho baloka ma o ka manao ana e hoolaha mai i na mea pilikino. Ea, ke ole au e kuhihewa, o Mr. Harry Allen he aoao Repubalika kona aono, a i ka wa i make ai o Samuel Kauhane, ua ulu mai iloko o Harry Allen ka manao e alualu i ke kulana Lunahoomalu nolaila ua ui oia i kona mau hoaloha, ina he ikaika io kona no ia kulana, a eia ka kona mau hoa ai pu moe lealea pu: "Ua oi aku kou maikai e lele oe ma ka aoao Demokarata, ua manao makou o oe wale no ka moho ikaika nana e kulai ka ikaika o Spencer". Owai ia poe. O Mr. Aona ma no. Ua hiki loa i keia makapeni ke helu aku, o ua poe ai pu lealea pu nei; eia nae ke huli mai nei a kipehi mai nei i ka moho a lakou i alakai hewa ai. Aole wale o ia aka ke" kuhikuhi mai nei maloko o ka baibala; malia paha ua hala iho la no kahi mau pauku o ka baibala penei: "Elike me ke ana au e ana aku ai pela no e anaia mai ai: "Mai nana i ka pula iki o ka maka o kou hoalauna, aka e nana mua i ka pula iki o kou." Aole no au e hoahewa ana ma kekahi ano ia Mr. Aona no kona kakoo ana ia Spencer ka moho a kona aoao aka i ka Iawe ana mai i na manao pilikino; aole kuahiwi
i nele ole i ka uhiia e ka ohu, aole
kanaka i piha ole i na hemahema o
keia noho ana.
Ke hoomaikai nui nei au i na ;> v
na koho baloka o West Hawaii i
ko lakou manaoio ana e lilo !-••-
hooponopono hou ana aku o kv }> ,.
lana o Hawaii i ano hou.
Aole anei e hoao no hoi kaV-i, i
Harry Allen, a ina no hoi aole \\-> i
kana hana, kapae ae no hoi ini'.
Aole anei ua koho kakou ia O \\
Shipman i puuku no ke kalana ,
ke kau i hala a no ia ike o k;:
ua maikai no kana hana n»:, ^
ua koho hou no oukou iaia.
Heaha kona aoao. He Demoka-
rata, aole ma ka aoao o ke kan
o ia ko kakou mea e pono ai, a +
pilikia ai aka ma ka hana a k .
kanaka.
A ma ka hooki ana i keia ni
manao hoakaka ko hoomaikai nei
ia oe e Mr. Lunahooponopono i a
ae ana mai i kahi kaawale o ie
Kuokoa.
ALBERT KALAAU
AOLE I APONOIA KA
HOOKOHU OIHANA
Elike no me ke apono ole ia . i
o ka inoa o W. C. Wilder, i ho:: t..»
ka papa o na lunakiai, ma kahi o •„.,
Lunakiai McCallan i haalele mai i
kona kulana, ma na halawai ni:i
aku nei a ka papa, o ka haawina ; >
ia i ikeia ma ka halawai a ka ;<,:.(
ma ka auwina la o ka Poalua .: ...
nei.
Ua pa'iapa'i ke koho ana a • n
hoa o ka papa no ke apono :n,.. i
kela inoa, he ekolu ma ka aoao
apono a he ekolu ma ka aoao k , «,
o na Repubalika ekolu ma ka aoao
ku-e, a he elua Demokarata me hoo-
kahi Repubalika, ma ka aoao ap r >.
Mahope iho o ka hoohala ana ma ka pule aku nei i hala ma na K •<• aina, i huli hoi ae ai ka Lur.;..:i-nawai Kaapuni John R. Desha »<» kona keena maloko o ka aha hookolokolo kaapuni ma ke kakahiaka o ka Poakahi iho nei.
HALE O NA ALII O HAWAII
(Ahahui Poo)
E malamaia ana ka halawai ku-
mau o ka (Ahahui Poo) o ka Hale
o na alii o Hawaii, ma ka Phoenix
Hall i keia Sabati, Novemaba 1,
1925, ma ka hora 2 p. m.
Ma ke kauoha a ka Iku Hai,
MISS LOUISE AKEO,
Iku Kau.
6384 ---- Oct 29.
Nuhou
Kuwaho
SHANGHAI, Oct. 21— Ua hoike-
ia aku i ke Kanikela eKpani maa-
nei ke kiia ana aku o ka mokuahi
Kepani Dahting me ka pu e na koa
Pako i ka manawa a ia mokuahi
e holo ana no Nanking me na ohua
Pake maluna o ka muliwai Yangtse.
SHANGHAI, Oct. 21— Ke hooko
mai la ke Kanekela Yen-tsung-yang,
ke kenerala Cheking nana e hoo-
malu ana ia Shanghai, i ke kanawai
hoohaiki i na hana hoohaunaele a
na Limahana Uniona a ua pani-
kuia na hale halawai o ka uniona
Ua hookapu oia i ka hoakoakoa ana
a na kanaka uniona a ua kauoha
aku hoi i na koa e ki aku i ka
poe e hoolohe ole ana i kana mau
kauoha.
WAKINEKONA, Oct. 21— He
elua mau moku hahai topito Ameri-
ka i kauohaia aku e holo mai Gi-
braltar mai a i Alexandria a e ku
mau malaila me ka makaukau no
ka hoohana ana aku maloko o na
awa maloko o Suria ina no ka
hooulu ae o ka lahui hihiu Dru-
se i kekahi haunaele a e lilo ai i
mea kupono no kekahi mokukaua e
hoea aku ai malaila no ka hoopa-
kele ana i na ola ame na waiwai
o na kanaka Amerika.
VIENNA Oct. 23.— E hoakaka
ana na lono hope loa mai Sofia mai
aia na koa Helene ke nee la me
ta hikiwawe loa a he mau pualikoa
nui ka i komo aku he umi mile
ka mamao iloko o Bulegaria. Ua
hoomakaukauia ka nee ana aku a
na koa e kekahi mau pu kuniahi
i ki muaia aku me kekahi mau
poka pa-hu mai na mokulele iho
no ka hokaawale ana i ke alahele.
Ua kauohaia mai e ke kuhina Bu-
legeria ka hookaawale ana mai na
koa Bulegeria mai ka mokuna aina
aku me ke ku-e ole mai i na koa
Helene.
LADANA Oct. 22.— He lono ma
ke kelekalapa mai Cairo mai ke ho-
akaka ana he 54 poe i make a he
43 i hoehaia ma Tantahi keia la,
kahi o kekahi fea pili hoomana i
malamaia ai e na kaukani kanaka.
Ua loaa kela poe i ka poino ma ka
manawa a na makai e kau ana ma-
luna o na lio e holo mai ana no ka
hookaawale ana i ke alanui no ke-
kahi o na kahunapule e hele mai ai.
LADANA, Oct. 22.— Ua kipa ae
ke Kuhina Amerika i Pelekane nei
Alanson B. Houghton, i ke keena
o ke kuhina o ko na aina e Peleka-
ne i keia la a haawi aku la i kona
mahalo i ke Kakauolelo Pelekane i
kona ina e, Austin Chamberlain,
no ka holopono o ka ahakuka kui-
kahi i malamaia ma Lacarno, Swit-
zerland.
E UKUIA AE ANA NA ENE-
KINIA KULANAKAUHALE
Ma ka Poaono o ka pule aku la
i hala, ka hoike ana ae o ka Lu-
nahooia Bicknell ma ka Poakahi nei
e ukuia ae ai na kanaka hana oloko
o ke keena enekinia mahope o ka
loaa ana ae o ka manao o ka Loio
Kulanakauhale Hathaway iaia.
Ma ka halawai kuikawa a ka pa-
pa o ka noho ana ma ka Poakahi
o ka pule i hala ua hooholo ka
papa mamuli o kekahi noi a Hoi-
linger, e hoike aku ana i ka luna-
hooia kulanakauhale aohe haawina
dala i hookaawaleia maloko o ka
bila haawina hoolilo o ke kulana-
kauhale no ka uku ana ae i na
kanaka hana oloko o ke keena o
ka enekinia.
I ka manawa i hoikeia aku ai
i ka lunahooia o keia hana a ka
papa, ua hoike koke ae ka lunahoo-
ia i ka loio kulanakauhale Hatha-
way ia hooholo ana a ka papa me
ke noi pu ae i kona manao kana-
wai, o keia ae la maluna ka ma-
nao o ka loio kulanakauhale o ka
hoike ana ae iaia e kauoha ana e
ukuia ae na kanaka hana o ke
keena enekinia. ,
Ma ka Poaha aku nei o ka pule
i hala e ukuia ae ai na kanaka
hana o ke keena o ka enekinia, aka
mamuli o ka hoakaka a Hollinger
aohe haawina dala i hookaawaleia
no lakou pela iho la i hoopaneeia
mai ai ahiki i ko ka loio kauoha
ana ae i ka lunahooia e uku ae ia
i lakou.
MAHALO I KA WAEIA O HALE
ALANI.
Mr. Lunahooponopono o ka Nu-pepa Kuokoa, Anoai kaua:— Ma ka kana hiwahiwa a milimili o ka la 22, iho nei, i ike iho ai au i na manao o A. Kalei Aona, e painuu ana ia Spencer a e hailuku ana hoi ia Hale Alani, ka hoa paonioni o Samuel Mahuka Spencer. I ko'u kanana pono ana i ko Aona mau manao, ua hiki ole ia'u ke uumi iho i ko'u waihona noonoo mai ka hoopuka ana i kekahi o na kanaenae i o inai, mai ko kakou mau kupuna mai, e i ana penei: ''Lilo i Puna, lilo i Puna, lilo i Puna i ke au a ka hewahewa". Hewahewa na maka o Aona i ke aponoia ana o ka noeau, mikiala, makaukau a akamai o Alani, mamuli o kela kii luawai o Hilo a Alani i kaha ai, a i ku-eia hoi e ka papa lunakiai o ke Kalana o Hawaii, i aponoia nae e kekahi haole polopeka ana aina o ke Kula Nui o Hawaii nei ame ka enekinia o ka papa ola, he mau kae'ae'a ma keia hana i hiki ole ke huliia aku na paewa. Ea, auhea oukou e na keiki lalawai o ka mokupuni o Hawaii nui a Keawe e! Mai ae oukou e paheleia na maka o oukou me he aama la, mai ae hoi e hoolalauia na noonoo maikai o kou lunaikehala, e ka mea e hoinoino a hoike nei i kona mau manao uluahewa, mai ke koho ana i kau moho i nalu nui ai, oiai, ua olelo mai ka buke nui ia kakou; "Aole kanaka pono ma keia ao, he hewa na mea apau". Ke olelo hou mai nei no ua buke nei; "Mai nana i ke kaola i kau i ko ha'i maka, aka, e nana iho ia oe, a ina ua hemolele oe alaila, kupono ka ohiu ana i ko hai". Ina ua kau ole ka ohu o ko Aona kuahiwi, he mea pono i ko ke ao nei e kukulu hoomaikai aku iaia, a e hosana aku iaia me he Mesia la, ka Hoola o ko ke ao. Aole o ka hewa pilikino o ke kanaka ka kakou e nana ai, aka, o kona makaukau ma ka hana e pono ai ka lehulehu, a no ka mea ke kau mai nei neia mau hopunaolelo a kahiko: "He maia ke kanaka a ka la e hua ai, a, i hua mai ka maia i ka hua e pomaikai ai oe o Hawaii nui a Keawe, nani wale ka hoi kou pomaikai ana, naa no i hapai ae ia Hawaii opio a kau i ka leke. I ko'u hoomau ana i ka waele ana i na kalai manao ana o Aona, ua hiki loa i ka mea heluhelu ke hoomaopopo iho, aia he wahi pukaliu i piha me ka pa'u, ka mea nana e ho-a nei i ke ahi, a ke kilo aku, me he la, e lalapa ana kona mau alelo ma o a maanei, a o ka hopena e pau ai o kona a ana, mahope iho no ia o ke kau koho nui e hiki mai ana. Walohia wale! O kekahi o na mea kupaianaha nui wale iloko o na manao o ka mea e ku-e nei ia Alani, o ia no, kona hoao ana e kapa aku i na inoa maikai ole maluna o na mana koho baloka o ke Kalana o Hawaii, ma ka olelo beritania, a ina he hoomaopopo pono ka mea e heluhelu ana i ua mau olelo la, pii ke kaihoee o Kaalualu a o ka hopena lilo na wahi pupupuhale (baloka) ia Hale Alani, a he aa o kauhale. Mai-kai ole no! Auhea oukou: E hapai i ka umauma a kiekie a e koho i ke kanaka e molia nei i kona ola no ka pono, ka pomaikai, ka holomua ame ka lanakila ou e na mamo a Kamehameha; a i ka leha ana aku i ka hikina puka ana a ka la, hope ole au ke olelo iho, ua hiki mai i ka manawa a na mana koho o ke Kalana Hawaii o olelo iho ai, o oe ka'u hialaai nui ai, ka moho wiw< ole a na Demokarata, ka mea naia e huli pono aku i ka lakiku ame ka loniku o ka poepoe honua, a ahuwale na meahuna i paa i ka punawelewele o na kau a kau i noho poo a e na Repubalika, i ka lehulehu, mai Hawaii moku o Keawe a Kauai o Manokalanipo. E Hale Alani e! ke hoomanao nei no anei oe i ka moolelo o keia Kahunanui, ke kupueu wehewehe kahoaka, o Keopulupulu, ke kuhikuhipuuone kaulana a ke alii; i kona manawa i kaapuni ai i ka mokupuni o Kakuhihewa nei a hoea i Waianae me kana keiki, aia hoi, ua kena mai la ke alii i kona maukoa e kii iaia, oiai, ua makemakeia oia e make; ka mea nana i hooulu ae iloko o kona pahukani a hoopuka aku la i neia mau mamalaolele i kana mea aloha, he keiki, i ka i ana aku: "I nui ke aho e ke keiki a pa ka
ili i ke kai, no ke kai ka hoi ua aina." Ma keia wahi la, ke noonoo pono iho ka mea heluhelu e ike ana oe, na keia laeula i haawi ke ea o ka aina, pela kakou e noho nei malalo o ka hoomalu ana a ka Hae Hoku. . Nolaila, i nui ko aho e Alani a ka pahu, baloka, nau ka hoi e hookele mai ka hoeuli ((papa lunakiai) o ke Kalana o Hawaii. Ma nei wahi e ka mea heluhelu, hoomanao mai la ka hoi au i keia wahi mele: Aia i Alika ka ihu o ka moku, Ua hao a paihi na pe'a i ka makani. E kia aku oe i kou moku no Alika ka ihu, a mai nana i na pe-hi ana a ka enemi, a no ka mea, he kanaka wale iho no oe i hoomaauia e kou hoaloha. E lawe mai oe i ka moolelo o ka Haku, ka mea a ka Iudaio i honi ai a loaa mai la iaia kona uku, mai na enemi mai o ka Haku, he kanakolu apana dala. He manaoio ko'u, ina oe e hoao elike me ka Haku, i ka hoomanawanui i na inea, na popilikia i kau iho maluna o kona kino, e lanakila oe elike me ka lanakila ana o ka Mesia, o ia hoi, kona ala hou ana, mai ka make mai, mahope iho o kona moe ana no ekolu la ame ekolu po. Aloha no! Enemi wale ia ka hoi ka Hoola o ko ke ao nei, me ka ike kumaka maoli aku no i kana mau hana mana, oki loa aku oe e Alani, he kino kanaka maoli kou, he ike mai, he kaakaa mai na maka, he lohe na pepeiao a he heahea i ka poe apau, mai ke kiekie a ka haahaa. I ko'u hooki ana e na mana koho baloka o Hawaii e, ke noi haahaa aku nei au ia oe, kau mau keiki, ka wahine ame kou mau hoaloha, e koho iho ia Hale Alani i kuhoe no ka papa lunakiai o kou kalana a e hanai iho iaia i ka ai ke hoea mai imua ,ou mamua o ke koho ana, malia o ola na kini, na makamaka, na pokii ame ka lehulehu iaia, nani wale ka hoi ke ola ana, he pua omou kau umauma. Me ka haahaa, LAWRENCE M. KALEIOPU,
MAIKAI NA HANA HOIKE
HAPAHA MA WAIKANE
Mr. Solomon Hanohano, Lunahoo-
ponopono, Aloha: — Ma ka hoike ha-
paha o ke Kula Sabati o Waikane
i malamaia ma ke Sabati i hala,
a ua hui pu mai hoi ko Kaneohe
Kula Sabati me na minoaka oluolu.
O kekahi ia o na hoike i hoopiha
mai i ka naau me ka hauoli, aole
ka. nani wale no o na himeni ame
ka paanaau o na haawina, ka olu-
olu o na launa ana ame ka haa-
wi o kekahi Kula Sabati i ke ko-
kua i kekahi, me ka nui pu o na
haumana i hiki mai me ka nana ole
ia o ke koikoi o na kuaua i haule
iho.
Hoomakaia ka hoike ana ma ka
hora 10:45 a hookuuia ma ka hora
1;30 p. m., a maluna o kekahi papa
ahaaina i hoomakaukauia me na
meaai Iike ole i hoopau loa ia ai
na hana oiai no ka ua e haule mau
ho ana.
He haneri a oi aku na haumana
hiki mai ma ia la, a he huina
o $81 i luluia mai e na papa Kula
Sabati like ole a mai ke anaina
mai.
Ua hoea pu mai ka Lunahoomalu
o na Kula Sabati apau o ka moku-
puni o Oahu, Oscar P. Cox, ka hope
makai, Mr. Davis me kana lede, Mr.
J. K. Nakookoo, ke Kahu Kula 8a-
bati Nui o ka Mokupuni o Oahu,
Sam K. Kahele, ke kumukula poo o
Kaneohe Mr. Lewis ame Mrs. Coo-
per, kekahi o na makuahine ili keo-
keo i komo kuhohonu iloko o na
ana kristiano a hoeueu uhane.
He mau manao paipai waiwai nui
ka i haawiia mai e Mr. COT, Mr.
Davis, Mr. Lewis, Mr. Nakookoo,
Mrs. Cooper ame Sam Kahele, e hoo-
lana a e hoonaauao ana i na hauma-
na apau, he mau olelo waiwai ke
malamaia a he mau olelo waiwai ole
ke lohe wale no a kiloi.
Na ka. hope Kahu Kula Sabati
Nui o ka mokupuni J. K. Nakila, ka
mea nana i malama na hana hoike
ka la, na manae paipai hope, a
hookuuia na hana me ka himeni ma
ta aoao 196 o ka Leo Hoonani ame
ta pule mai ia Rev. J. K. Paele mai,
ke komite mua o Waikane nei.
Me ka mahalo i ka Lunahoopono-
pono me ua keiki limahei o ka pa-
papa'i.
J. HALEAKALA,
Kakauolelo Ekalesia o Waikane.
HOIKE MAI KE KIAAINA I KE
AKEA O KONA NOONOO.
Ma ka hoakaka ana ae o Kiaaina W. R. Farrington i kona manao, malana o ke kumuhana, o ia ke kahea ana i kau kuikawa no ka ahaolelo kuloko, no ka hoopau ana ae i ke kulana paonioni e pahola nei iloko o ke aupuni kulanakauhale; e hoole ana i ke kupono o ke kahea ana i kekahi kau kuikawa o ka ahaolelo iloko o keia manawa; ua hoike ae oia i ke akea o kona noonoo, aole wale no, ma ka hoemi ana mai i na hoolilo ame na hana hoomaunauna wale i na dala a na makaainana hookaa auhau, aka ma ke kuhikuhi pu ana aku i na makaainana koho baloka, e lilo ka pilikia e paholo nei i keia manawa iloko o ka hookele aupuni kulanakauhale, i kahua na lakou e noonoo ai, a e noii aku ai, no ka lakou mau mea pono e hana aku ai, ke hoea mai i ke kau koho wae moho o na luna oihana o ke kulanakauhale i keia makahiki ae.
Mawaho ae o keia mau kumu, a ke kiaaina, i hookahua ai i kona manao, aole e kahea i kekahi kau kuikawa o ka aha-olelo kuloko, aole no e hewa ia kakou ke olelo ae, aia no kekahi kumu okoa ae ana i makemake ole ai e noho mai he ahaolelo kuikawa, o ia no ka hoala hou ia mai o kela kulana paonioni mawaena ona ame ka aha senate; elike me ia a ka-kou i ike ai, iloko o na la e noho ana o ke kau mau o ka aha-olelo aku nei i hala.
Aole a kakou hoohewahewa ana no ke ala mai o na paio ana ma ka aoao o na hoa o ka aha senate, no ke ku-e ana aku i ke kiaaina, no ka mea he mau hookohu oihana kekahi i hanaia e ke kiaaina mahope mai nei o ka hookuu ana o ka aha-olelo mau, he mau hookohu a keia pepa e manaoio nei, ina i waihoia mai kela mau hookohu oihana imua o ke senate no ke aponoia, e ku-eia aku ana ia, e laa na hookohu oihana o ka Lunakula Nui Crawford ame ko A. Gear.
O ka pilikia i loaa i ka papa o na lunakiai, a i ke aupuni
wai a hoohemahema maoli ia na hana e pono ai ke aupuni
kulanakauhale hoi, aole ia malalo o kekahi mau kumu okoa
ae aka no ka paaniia o ke kalaiaina; lilo na hoa o ka papa
ame ka meia i ka noonoo i ko lakou mau aoao kalaiaina pakahi
iho. e nana ana no ko lakou mahaloia aku, a poina na haku
makaainana, o ka lehulehu hoi ma kekahi olelo ana ae, lilo
i ka hoopaapaa politika, me ke ala ana mai o na hoopii kana-
olelo kuikawa, ka mea nana e hoopau keia pilikia, ma ke kahea
ame ka lehulehu.
Nolaila o ke kauka'i ana aku o na alakai kalaiaina, o ka ahakuikawa, ka mea nana e hoopau ae i keia pilikia, ma ke kahea hou ana paha i koho baloka kuikawa, a ma kekahi mau ano okoa ae paha; ua ku mai nei ke kiaaina a hoopakele ae i na makaainana, mai ka ili hou ana aku o kekahi haawe kaumaha maluna o lakou, ma ka hoole ana, aole e kahea i kau ahaolelo kuikawa.
E lilo i'o keia pilikia a kakou e nana aku nei me ko kakou mau maka ponoi, i mea hoonaauao mai ia kakou iho, o ka oi loa aku, i na mana koho o keia kulanakauhale, e pono kakou e hoomaka koke ka hoomaopopo ana i ka poe a kakou i ake ai. na lakou e hookele aku i ko kakou aupuni kulanakauhale no keia mau makahiki e hoea mai ana; aole o ka noho nanea wale no, a i ka hoea ana mai i ka wa o ka hooikaika baloka, punihei wale aku la i na pahele ana mai a na loea kalaiaina; kela poe i nana wale no, no ka lanakila o na moho o ko. lakou aoao kalaiaina iho, i mau ai no ka noho mana o ka pohai iloko
o kela aoao, maluna o na oihana o ke kulanakauhale.
Me keia pilikia auanei i loaa ia kakou, e upu aku kakou e oili mai ana kekahi mau mea maikai, e lilo ai ka aoao kalaiaina i ninau hope, a o ka pono o ka lehulehu ka mea mua.
KOMO OKOA NA AOAO E UWALO.
Ua hiki hou ole iho i na aoao kalaiaina kuloko o kakou ke nanamaka i ke kulana o ka hookeleia ana o ke aupuni kulanakauhale e ka papa o na lunakiai ame ka meia iloko o keia mau la, no ka mea ua koho okoa ia ae he mau komite kukakuka e na aoao kalaiaina Demokarata ame Repubalika, no ka imi ana
i kekahi mau alahele e nohoalii mai ai ke kuikahi ame ka ma-
luhia ma na hana apau a ka papa, pela hoi ke kuikahi pu ana
aku o ka papa me ka meia.
Elike me kekahi hale, i kukuluia i kinohi maluna o kekahi kahua iliwai ole, pela iho la no ka hookahuaia ana o na hana o ko kakou papa lunakiai ame ka meia, ma ko lakou manawa i lawe ae ai i ko lakou kulana oihana; o na hooikaika ana iloko o keia mau la, e hoolokahi i na hoa o ka papa ame ka meia, O kekahi kela o na hana paakiki loa, koe wale no, ke kii ana aku a hooponopono ae i ke kahua iliwai ole, i hanaia ai i kinohi: aia a pau kela pilikia i ka hanaia, alaila e ike auanei kakou e kuikahi ana ka meia ame ka papa lunakiai ma ka lakou mau hana e lawelawe aku ai no ka pono o ka lehulehu.
Ke hooili aku nei kekahi mahele o na hoa o ka papa lunakiai i na ahewa ana maluna o kekahi mahele, no ke kumu hiki ole ke holomua na hana o ka lehulehu, pela hoi kekahi mahele e ahewa mai nei maluna o kekahi ahiki i ke ku okoa ana o na hoopii kanawai imua o ka aha hookolokolo; a i ka nana aku ma kekahi ano, me he mea la, o na alakai no o na aoao kalaiaina kuloko o kakou, ka i kokua aku i kela mau hana a na hoa o ka papa; ina o ka mea oiaio maoli ia, alaila ua hoopau wale ia kekahi manawa waiwai nui no na hana e pono i'o ai ka lehulehu, ma ka paaniia o ka politika; aka nae e loaa na manao hoomaikai iloko o kakou i keia manawa; ina no ka lilo o na hooikaika ana a na alakai o ua mau aoao kalaiaina nei o kakou, iloko o keia mau la, i mea e hoopauia ae ai keia pilikia, a e ike iho ai no hoi lakou, ua ku a uluhua maoli na mana koho e noho aku nei, no ka lawelaweia o na hana politika, ma na hana o ke aupuni kulanakauhale.
I ka nana aku, aia ka hapanui o ko ke kulanakauhale nei poe ko'iko'i ame na hoa o ka ahaolelo, ma ka aoao e apono ana. i ka hookiekie hou ana ae i ka Puo'a Aloha, a oi aku mamua o ke kiekie mua i noonooia ai; aole keia no kekahi i kumu okoa ae. aka no ke ake ana e lilo kela puo'a i mea na na malihini makaikai honua e nana mai ai me na manao mahalo;
Nuhou
Kuloko
Ma ka Poakahi iho nei, i noho ae ai ka halawai makahiki a ka ahahui o na wiliki ame ka poe puhi-ko o Hawaii nei, no ke kukakuka ana maluna o kekahi mau kumuhana ano nui, i pili aku i ke kulana holomua o ka oihana kanu ko ma Hawaii nei.
No ka lilo o ke kiekie o ka Puo'a Aloha, i kumu like ole o na manao o kekahi poe ko'iko'i o ke kulanakauhale nei, i hoakaka ae ai na hoa
o ka ahaolelo kuloko aku la i hala,
ma o ka Peresidena Shingle la o ke
senate ame ka Lunahoomalu o ka
hale o na lunamakaainana, no ka
lokahi ana o ka ahaolelo, e hooi
aku i ke kiekie o kela puo'a ma-
mua o na hale kiekie apau o Hono-
lulu nei.
O na makana a ka Ahahui Kalama i haawi ae ai no na mea hulahula oi aku o ke ohohiaia, ma ke
I ano o ko lakou mau lole e komo ana, ma ka hulahula i malamaia ma
ka po aku nei o ka Ponono i hala, maloko o ka Halehui Phoenix, ua kaa ka makana helu ekahi ia Norman Markham ame Mrs. Kudith Moto, kona pakana, a ia Manuel T. Silva ame Mrs. Allie Dripchard
kona pakana, ka makana helu elua. He meaono keia mau makana a elua, me ka loaa pakahi o ka mea-
I ono i na kane elua ame na wahine
elua.
He La no ka Oihana Kaua Moana
ka Poalua iho nei, me ka hoohalaia
ana o kekahi mau hora o ke kaka-
hiaka o kela la, ma ka hoikeike
ana o na mokulele ame na mokuluu,
i kekahi mau hana hoopihoihoi noo-
noo, maloko ae nei o ke awa.
Nui na leka ninau i hoounaia mai
i keia keena no ke kumu i hoo-
puka ole ia aku ai na haina ninau
Baibala a kekahi poe o ka hoouna
ana mai, eia no ka haina, no ka
hele no a kupa'i o na haina e waiho
I nei, a me ka hoopuka liilii wale
i no e hiki ai ke hoopukaia aku i
I kela ame keia manawa, elike me
kahi kaawale o ka nupepa e loaa
ana.
Mahope o ka hoohala ana i ke-
kahi mau la lehulehu ma Hawaii
nei, e huli hoi aku ai ka Lunama-
kaainana S. W. Dempsey o ka aha-
olelo lahui ame kana aliiwahine no
Amerika maluna o ka mokuahi Pe-
residena Taft, ma keia la.
Maiwaena mai o ka elima miliona
hua oopu a Kauka Ishikawa o ke
Kula Nui o Tokio, o ka lawe ana
mai me ia ma ka Poaono aku nei
i hala, e waiho iho ana oia he elua
miliona me elima haneri kaukani
mau hua oopu, no ka hoolako ana
ma na wai o Hawaii nei, a o ke
koena e lawe loa aku ana oia no
Amerika.
I Mamuli o ka ae ana o ka poe e noho nei ma Kaakaukukui, aole e ku-e aku i ka hoopii kipaku a ke aupuni i hookomo ae ai iloko o ka aha hookolokolo ia lakou, i haawiia aku ai i eono mahina no lakou e noho hou aku ai, mamua o ke ku ana a hele mailuna aku o na aina
o ke aupuni.
I kulike ai me ka mea ana ua, o ke kuaua i haule iho at ma ka po
o ka Poaono aku nei i hala, pela ma ka po mai o ke Sabati, kekahi mau kuaua ko'iko'i loa, i ikeia iloko o keia makahiki.
No ka piha loa no o ka nupepa
i keia pule, pela i hoopaneeia ai ka
hoopuka ana aku i kekahi mau ma-
nao i kakauia mai e na makamaka,
a no keia pule ae.
He kaihuakai hookahakaha ka ka
ahahui malu Elks i malama ae ai
ma ka Poaono aku nei i hala, me
ka hookomoia ana he 33 mau lala
hou iloko o kela hui ma-lu.
Eia no ke waiho mai nei ka hihia o ka Pauku D. L. Conkling, o ke Kulanakauhale a Kalana o Honolulu aei, iloko o ka aha me ka hoolohe ole ia.
Mahope iho o ka nanaia ana o ke kulana o ka luakini Kakolika Malie o ka Malu, e ku nei ma ke alanui Papu me Beritania, i haawiia ae ai ke kauoha e ke keena lunahana kukulu hale o ke kulanakauhale, e paniia kona mau ipuka no na hana hoomana, a e lawelawe koke ia aku na hana no ka wehewehe ana i na wahi i popopo o kela hala.
Ma ke kahua kinipopo o Kamoiliili, ma ka auwina la o ke Sabati aku Ia i hala, i kaa ai ka lanakila p ka hookuku kinipopo peku wawae mawaena o ka Healani ame ka hui o ke taona nei, i ka hui o ke taona me na helu he 33 i ka 7.
pela pu hoi e loaa like ai ia manao hookahi i ka poe ouka nei
o ka aina.
Me na baloka he kanaiwa wale no a oi, ka like ole mawaena o na baloka o Samuel M. Spencer ame Harry Allen, no ke kulana lunahoomalu o ke kalana o Hawaii, ma ke kau koho wae moho aku nei o na luna oihana o kela kalana i hala, i ka nana aku, he hana paakiki ka hoemi ana mai i kela heluna baloka oi ilalo, aka, ke hele no hoi a kaa kela mau baloka oi, no ka moho haahaa, alaila aole ia malalo o kekahi kumu e ae, aka ua hooi hou ia ae ka ikaika hana o ka moho haahaa o kona mau baloka,
a i ole ua hoololi paha kekahi poe i ka lakou koho ana. E nana aku nae hoi kakou i ka hopena e oili mai ana.
Me na luakini o Kawaiahao ame Malie o ka Malu, i ikeia ka popopo e ke keena o ka lunanana kukuluhale o ke kulanakauhale, a i kauohaia ai e kukulu hou i kela mau hale, ma ka wehewehe ana i na mea popopo, a hoolako aku i mau nea hou, e hoolawaia ana he heluna nui o na kanaka me na hana no kekahi manawa. O ia la hoi, o na pilikia i hoopoinoia mai ma kekahi ano, he alahele ia no kekahi poe e hoopomaikaiia aku ai!
CANTON, Oct. 21 Ua laweia ke
kulanakauhale o Waichow ma ka
po nei me ka lima ikaika e na koa
Kuomingtang ma ke ano he waiwai-
pio.
ATHENS, Oct. 23—Ua hoike mai ianei ka haalele ana aku o na koa Bulegeria i ka okana aina a na Helene a no ia kumu na papa aku ke aupuni i ka nee hou ana aku a ha koa Helene imua, a e paa lakou i na wahi e hoomoanaia ana e lakou ahiki i ka loaa ana mai e ka Bulegeria pane.