Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXIV, Number 42, 15 October 1925 — E MALAMAIA ANA KA IUBILE DAIMANA E KA AHAHUI KALEPA [ARTICLE]

E MALAMAIA ANA KA IUBILE DAIMANA E KA AHAHUI KALEPA

Ma kaupoku o ka Hokele lana ma ka auwina- la o ka Poelua nei i malama ae ai ka Ahahui Kalepa 0 Honolulu nei i kekahi anaina hoomanao no. ka loaa ana he iubife' daimana no ke ku ana o ia ahahui no na makahiki he 75 me ka haawi ana i. kana hooikaika ana no ka holomua o na hana' kalepa ame na hana imiloaa maloko o na mokupuili a pela hoi me na hana e pili ana i na-moku, a o "W. B. Castle Jr., o ke keena aupuni ma Wakinekona ka haiolelo ano nui o ia la. Ma ka pule aku nei i hala ka hoea ana mai o Mr. Castle me kana wahine mai Wakinekona mai no ka akoakoa pu ana ma ka manawa e malamaia ai ke anaina hoomanao no ka piha ana ia Mr. ame Mrs. W. H. Castle Sr., na makua ka mare gula, a oiai oia maanei ua konoia ae oia e ka Pereeidena o ka ahahui Kalepa «T. B. Galt oia ka' mea haiolelo ma kela la. Ma ka la 15 o Okatoba, o ka 1850 i hookumu mua ia ai ka ahahui kalepa e kekahi mau kanaka kalepa koikoi kakaikahi ma Honolulu nei ia manawa a na laiou i hana i ke kumukanawai ame na kanawai a kakau inoa lakou ma ia mau kanawai elike me ka hoakaka ma ka moolek>. No elima makahiki ke ku ana o ia ahahui a mamuli o kekahi mau kumu<alalai ua hoopau ka lawelawo ana a ia ahahui i na hana i na mahina waena o ka 1856. X ka 1859 mai i hoala hou ia ai a pela hoi i ka 1870 mai f i ka manawa 1 noiia aku ai.ke kuikahi panailike. I ka 1882 ua loaa hou ae ia ahahui ka palapala hoohui me ke aupuni a mai ia manawa mai ka nee mau ana m e kona ku mau ahiki i keia la. He lehulehu na hana i hanaia e kupono ai e hoomanaoia ka 1850. Ia makahiki i hoalaia ae ai a ku ka ahahui hana Palapala Aina. Ia makahiki pu i kukalaia ae ai o Honolulu he kulanakauhale a o ke kapitala hoi o Hawaii. Ia makahiki no i hanaia ai ke kuikai mua mawaena o Hawaii ame Ameiika. T7a kukuluia ka haleleka ame na hale kaawai ia makahiki a ua hoomauia ke ku ana o ia mau hale kaa* wai no kekahl mau makahiki lehnleliu ma ia hope mai. He poloai ka ka Ahahui Kalepa o ka hoopuka ana ae i ka lehulehu e ahiki ae ma ka halawai e malamaiaana ma ka auwina la o keia la. 0 Mr. Castle aole oia he limahana wale no no ke keena āuponi ma Wakinekona aka he dean pu oia no k e Kula Nui o Havada a oka mea hoi nana i kakau.i kekahi mau buke moolelo lehulehu e pili ana ia Hawaii nei, a he kanaka makaukau a loea hoi ma ka haiolelo e lilo ai 1 i mea waiwai ka hoolohe ana' aku i kana haiolelo.