Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXIV, Number 42, 15 October 1925 — Page 6

Page PDF (1.62 MB)

NA MOOLELO HOONANEA, NA NUHOU KALAIAINA
ME NA NUHOU O KA MANAWA
Nupepa Kuokoa
KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII
AOAO NO NA MANAO PEPA
SOLOMON HANOHANO, LUNAHOOPONOPONO
NUPEPA KUOKOA, HONOLULU, T. H. POAHA, OKATOBA 15, 1925.
la i ka la, a kapa aku la, oia ke
lii o ke ao. Nolaila, e lawe mai ana
au i ka la oia ka paa iluna, no
ka honua hoi, he mau inoa e ae
no kekahi oia hoi ka mokupuni, he
aina kekahi maluna o ka honua.
Nolaila o ka aina o ia ka paa ila-
o nei.
Owai kuu inoa piha ke huiia.
Haina. RABBIT AINA, he okoa no
nae paha ka holoholona a ke keiki
o ka pali kapu o Keoua, a ina, ua
kai halulu aku la i ke alo o Kauiki
loaa pono aku la oe i ka wai ki poho,
pau pu me au mau hua nioi pinika
welawela, i ka ala poho ia me na ia
pulehu, a ke keiki hoolei upena o
ka ehukai o Palemano.
Me oe e Mr. Lunahooponopono
ko'u aloha, a me kou mau keiki
ulele huakepau o kou papapa'i ko'u
welina.
Owau no a mau,
L. K. P. KA EHUKAI O PALE-
MANO,
Keei Beach Kona Hawaii. Oct. 6,
1925.
Ka i halulu ole mai la ke alo o Kaiuiki i ko wai ki poha no ke kaiaka loa o kau wahi kai pinika aohe mikomiko iho. Hoomanawanui hou ia mai! L. H.
NA MEA HUNA POHIHIHI MAI
KA LANI MAI
MR. Lunahooponopono, Aloha oe a nui:— Ma ke kakahiaka o ka Poakahi o ka la 29 o Sepatemaba o ka mahina i halaaku la, hora 5 me 15 minuke ponoi, ia'u o kau ana i ko'u lio a i ko'u mau hoa hoi o hele wawae ana, e hiki aku ai i kahi hoolulu o na limahana oia kakahiaka ia manawa makou i ike like aku ai i kekahi malamalama poepoe nui, elike me ka mahina puka mai o Mahealani. Hoooho ae ila ko'u mau hoa, a olelo ae Ia "oi ae kekahi mau mokukaua mawaho oiai, ke enemi nei o Italia ia Iapana.'' Huki koke ae la au i ka'u uwaki o ka hora 5 me 15 minuke pololei ia; malie maikai kona haule ana ma ka Akau komohana o Kahuku. I ka'u hoomaopopo aku, mailoko mai o na aouli paa o ka lani, i puka mai ai me kona nani kamahao loa. Eia au me ka'u aliiwahine i ke kulanakauhale ululaau o Laie i keia Poalua no ka hoonanea ululaau i paa i na huaai momona o ka home; okoa loa no ko Kahuku noho ana, okoa no hoi ko Laie nei, oiai, ma na huina alanui e holoholo ana na makai ku huina alanui o na koa i ke ao, no ko lakou poe no, maluhia pu no a pau. Huli aku a nana i ka aina, he ululaau wale no, na huina alanui ma o a maanei na home nani na pa i piha i na hua ai, ka niu, ka ulu, alani, lomi, pea, na kumulaau hoo. nani home no hoi na pua, a hoomanao hou ae la i ke au o ka aina he iwakalua makahiki i hala hope ae nei. Ke holo nei me he ao la e nee ana me kona mama o ka loli kupanaha o ka u'i o na ae kai i paa i na home, Punaluu, Malaekahana, Kawela Bay, Kapaeloa, Mokuleia a ma na opuupuu mauna hoi mauka, ke ahinahina o ka halakahiki kau e ike aku; ka nani o ka poe holo kaa otomobile, poina lakou i napilikia he hoonanea wale no. O ka nani oi loa aku oia ke kulanakauhale mauna o Honolulu i ka po o ia no o na hoku o ka lani e imoimo mai ana ia oe, a ia Hawaii aina no a pau. Me kuu lahui Hawaii ke aloha no a mau, JOEL K. APUAKEHAU, Laie, Koolau, Oahu.
NA LEKA KII OLEIA MAI AHI-
KI I OCT. 10, 1925.
Alapa, Mrs. E. Somanu, Mr.
Kaina, Mrs. Hana Hao, J . H.
Kaleohano, Lucy Kaola, Wm.
Kaleiheana, Mrs. Kaaihue, David
Maria Kaimihano Jas.
Kaleimamo, Mrs. Kaaihue, Ohia
Keai, Mrs. Keoho- Mrs.
hina Kainapau, Geo.
Keiki, Mrs. Rose Kaiapa, Mrs.
Keolanui, Mrs. Mary
Vikolia Kahoonei, Phobe
Kihoi Charlotte Kamauoha, F.
Lono Eliz, Manu, Mrs. Aina
Maike May Malina, Mrs
Pauhiwa, Albert Pauhiwa Mrs.
(2) Albert
Puniwai, Mrs. A.
HE HOOMAIKAI NUI.
I na Haku Makaainana e Maui, Molokai ame Lanai, Aloha pumehana kakau:— Makemake au e hoike aku ia oukou i ko'u hauoli a mahalo nui no ko oukou hoike ana ae i ko oukou hilinai i ka oukou kauwa nei i ka la koho wae moho, ma ko oukou haawi ana mai ia'u i na baloka mahuahua a puka loa au. Me ka haahaa, J. PIA COCKETT. Puuku o ke Kalana o Maui 6382— Oct. 15.
OLELO HOOLAHA.
E noho ana ka halawai piha ma-
kahiki a ka Ahahui Aloha Lahui o
Lahaina ma ke kahua o ka Hale
Hookolokolo o Waianae, Oahu, ma
ka la 22, o Oct. A. D . 1925; No-
laila e akoakoa mai na lala apau
ma ia la ma kahi ame ka manawa
i haiia maluna.
Ma ke kauoha,
DAVID KAPAKU,
Kakauolelo
6382— Oct. 15.
HOOLAHA HOOLEWA.
Ke kauohaia aku nei na lala apau o ka Ahahui Hoonaauao o na Hawaii, e hiki ae ma kahi o Silva Undertaken Parlor, ma ke kakahiaka Poaono Okatoba 17, 1925; hora 8 a. m., me ko lakou aahu piha, -L ke ku kiai ana i ke kino o ko kakou Hoahanau Mrs. Sarah Naliiaimoku Peters, Peresidena o ka Mahele o Kalihi, Ahahui Hoonaauao o na Hawaii, ame ka komo pu ana i ka huakai hoolewa ma ka auwina la Sabati, Okatoba 18, 1925, hora 3 p. m. Me ka haahaa, MRS HELELOA POKA. Peresidena Poo, Ahahui Hoona-auao o na Hawaii. 6382— Oct. 15.
HE HOOMAIKAI NUI
I na mana koho baloka lehulehu o ke Kalana o Maui, i hoike ae i ko lakou manao kupaa ame ko Iakou hilinai piha maluna o'u, ma ke koho baloka wae moho aku nei o Okatoba 10. 1925, ke haawi aku nei au i ko'u hoomaikai me ka mahalo piha ia oukou apau. Me ka haahaa, E. R. BEVINS. (Keiki o Kahului) Moho Repubalika no ka Loio Kalana. 6382— Oct. 15, 22.
HOOLAHA KU KIAI ME HOO-
LEWA.
Ahahui Kokua Ame Manawalea ' na Poola. Ua makemakeia na lala apau loa o ka Ahahui Kokua ame Mannwal'i o na Poola e akoakoa ae ma ka hale kupapau o M. E. Silva, ma ka hora 6:30 p. m., o keia Poaono iho Oct. 17, 1925, no ke ku kiai ana no ia hoahanau kaikuahine, Mrs. Henry Peters, i haalele mai i keia ola ana; pela hoi ke komo pu ana mai ma kona huakai hoolewa ma ke Sabati ae, Oct. 18. Hele mai me ka aahu piha o ka ahahui. Ma ke kauoha: W. K. RICHARDS, Peresidena, A. K. & M. Poola. 6382— Oct. 15.
E HOOKOMOIA ANA HE HOOPII
NO HOLLINGER AME CUNHA
Ke hele loa aku nei ke kulana
o na hana a na lunakiai o ke Ku-
lanakauhale a Kalana o Honolulu
nei, iloko o keia mau la, ahiki i
ke kokoke loa ana, e hua'i okoa ae
ka mea oiaio iwaho, o ia no ka
paaniia o ke kalaiaina, e na Demo-
karata ame na Repubalika, elike
me na hiohiona e ikeia aku nei i
keia manawa, no ka hookomo aku,
a hookomo mai i na hoopii e ku-e
ana kekahi i kekahi.
Mahope iho o ka haule wale ana
o ka hoopii, e ku-e ana i ka Luna-
kiai Ahia; he palapala hoopii ke-
kahi i lawe hele ia ae ma ka Poa-
lua iho nei, no ke kakauinoa ana
mai o na mana koho, e kipaku ana
i na Lunakiai Hollinger ame Cunha
mai ko laua noho ana he mau hoa
no ka papa lunakiai.
Maloko o kela palapala hoopii,
o hoakaka ana ia i ke kumu e
kupono ole ai e hoomauia aku ka no-
ho ana o na Lunakiai Hollinger ame
Cunha, o ia ne ko laua pili i ka
hewa, ma ka hoohemahema ana i
ka laua oihana, o ia ka hoea ole
ana ae ma kekahi man halawai i
malamaia ai e ka papa, mamua aku
nei.
He hookahi haneri inoa o na ma-
kaainana koho baloka i makemake-
ia e paa maloko o ka palapala hoo-
pii, mamua o ka laweia ana ae o
na keehina, e hoopii i na lunakiai
i oleloia imua o ka aha.
NA KUHINIA O KA EHUKAI O
PAIA, MAUI.
Mr. Lunahooponopono, Welina ka-
ua a nui: — Ma kekahi mau la o
kela mahina i hala, a me kekahi la
o keia mahina o Oct. nei; ua lohe
aku la kou mea e kakau nei i keia
itamu; i ke kani ana mai o kekahi
kiana pauda ma kekahi lae kaha-
kai o Kuau mahele koho baloka o
Paia, Maui. He mau kanaka Ha-
waii no keia e hana mau nei i keia
mau hana hakihaki kanawai i hui
pu ia me kekahi mau Kepani, oiai
no nae, i ka make aua o kekahi
mau i'a, ua hoolilo ia aku la i ka
poe i loaa ana makeke kuai i'a.
Owai ua poe nei i loaa na makeke
kuai i'a ma Paia nei. O na Nipoa
no lakou, oia hoi, o Kepani ma no.
Ua lilo loa na kanawai o ko ka-
kou ahaolelo kuloko o ke Kau o ka
A. D. 1925 i hana ai i mea ole loa.
Aole o ia wale no. O kekahi no,
o ia keia: Ua aeia na kupa Ameri-
ka o keia Teritore o Hawaii nei e
lawai'a a lawe mai a ai iho, aka
hoi, i makemake oe no kou kuai ana
aku i kau mau i'a i lawai'a ai, e
pono no e loaa kou pepa laikini kuai
i'a mai ke Komisina E. K. Mont-
gomery, a i ole paha ia mai ka
Hope Makai Nui mai o kou wahi
e noho ana; oia o Frank C. Sylva.
He mau kanaka Hawaii lawe no
keia i ka Nupepa Kuokoa, eia nae
ka mea apiki, aole hoomaopopo i na
manao ano nui o na kanawai o ka
A. D. 1925.
He kakaikahi loa ka ha'o o ke
kani o ke kiana pauda; no kekahi
mau manawa.
He ma'u meahou ia o ka Ehukai
o Paia, Maui. Me oe e kuu Solo-
mona ko'u hilinai nui ana a me na
keiki oniu hua uwila ko'u adieu.
Kou oiaio mau,
O. KNOX PONIAULANI,
Paia, Maui, Oct. 6, 1925.
NA MARE.
John Daniel ia Bernice Correa
Oct. 4 .
Banjamin Borges, ia Muriel Ded-
rick, Oct. 7.
John H. Furtado ia Helen Castro
Oct. 10.
John A. Paulo ia Rebecca Kenalo,
Oct. 10
Albert A. Aea ia Abbie Numela
Luuloa, Oct. 10.
NA HANAU.
Na Mr. ame Mrs. David K. Lu-
kela, he kaikamahine, Sept. 26.
Na Mr. ame Mrs. Benjamin Lau-
ahi, he keikikane, Oct.
Na Christmas Pauahi ame Kaulu
Keoho, he kaikamahine, Oct. 7.
Na Dewey Keohohina ame Eliza
S. Lansing, he kaikamahine, Oct. 7
Na Osborne White ame Abbie
Aileen Dowsett, he kaikamahine
Oct. 7.
Na G. G. Rosario ame Helen Allen
he kaikamahine, Oct. 9.
Na John Freitas ame Margaret
Makulu, he keikikane. Oct. 12.
NA MAKE.
Daniel Kalauawa, ma ka Hale
ma'i Moiwahine, Oct. 6.
Moses Daniel Jr., ma ke alanui
Martin, Oct.
Samuel Kumano ma ke alanui
Kuahine, Oct. 7.
Clarence Hanohano, ma ka Hale
ma'i o na Kamalu, Oct. 9.
Joseph Keawehano, ma ka Home
Leahi, Oct. 10.
John Heihei ma ka apana o Niu,
Oct. 11.
Samuel Apela Jr., ma ke alanui
Koplce, Kalihi, Oct. 11.
Sarah Naliiaimoku Peters, ma ka
Halema'i Moiwahine, Oct. 12.
Nuhou
Kuwaho
FEZ, Oct. 7— Aia na pualikoa Pa-
lani ame Sepania ke hoouka kaua
piha mai la i keia manawa mahope
o ka hoopuni holookoa ana mai ka
apana Kifane Ajdir a i ka mahele
komohana o ke kahua kaua o Ab-
del Krim, ke alakai kipi. Me he
mea la ua lawe na pualikoa i ke-
kahi mau kahua paa mau mamuli
o na kuaua i hoomaka ma ka haule
ana.
TOKIO, Oct. 7— Ma ka la 11 o
Novemaba e holo aku ai ke Dr
Chiyomatsu Ishikawa, kekahi o na
elele Kepani e akoakoa aku ana ma
kekahi ahakukakuka. Pan Pacific
Fisheries e noho ana ma Honolulu
mai Yokohama aku me 400,000 mau
hua ia Ayu, (he ano oopu noloko o
na muliwai) no ka hoolaha ana aku
ia mau hua ia ma na kapakai o ka
Pakipika.
ROME, Oct, 7.— Ua hoopauia aku
e ka poo nui o ka Hui Malu Free-
mason ma Italia na hoa o ka hui
ma-lu apau e hana ana maloko o ko
kulanakauhale o Florence mamuli
o na paio ana a na lala o ka hui
ma-lu me na lala o ka hui Pacisti ma
ka po Poaono maloko o Florence
Malalo o keia hoopau ana o na lala
o ka hui ma-lu apau e noho ana ma-
loko o Florence ua manaoia lakou
ua haalele mai i ka hui malu.
TOKIO, Oct. 7.— Hakaka na koa
malalo o ke aupuni Canton me na
koa kipi i alakaiia e Gen. Chen
Chung-Ming ma kapa o ka Muliwai
Kwontung ma kekahi manawa ko-
koke aku nei i hala. Ua lehulehu
na ola i poino ma na aoao a elua i
hoikeia mai. Ua hoopanee; ke ko-
mite hooponopono i ke olohani ma
Canton i na kukakuka ana. ma ka
la aku la i nehinei no ka hoopai
ana i ke olohani ahiki i ka ma
nawa e loaa ai ka maluhia, ma ka
mahele o ka muliwai Hikina. Ma
muli o ka mea oiaio i ikeia aia ke
kahi poe kalepa maloko o Hongkong
ke kokua mai la i ka poe kipi ma
lalo o Kenerala Chen.
WAKINEKONA, Oct. 9— Ua hoo-
lahaia ae la i keia la o ka pu ku-
niahi hou a nui loa no ke kupale
ana i ke kapakai he 730,000 paoni
kona kaumaha, he pu o 14 iniha
ke anawaena o ka waha a e kau
ana maluna o ke alanuihao ke hu-
kiia aku ana mawaena aku o ka
aina ahiki i San Diego. He elua
mahina ka manawa e hukiia ai ahi
ki i kona pahuhopu.
MELBOURNE, Oct. 11— He umi
poe i make maanei i keia auwina
la ma ka manawa o ka waapa mahu
a lakou e kau ana i kahuli ai i ko
lakou manawa ma kekahi aoao ma
o ke awa Sebastin. He iwakalua
kumamalima ka nui o ka poe mali-
hini mai na mokuaina komohana
mai. Lehulehu na wahine ame na
keiki mawaena o ka poe i make.
E MELE ANA KA PAPA HIME-
NI O LIHUE I KEKAHI
MELE KAHIKO.
Ma ka hookuku himeni e malama-
ia ana ma Waimea, Kauai, ma ka
po o keia Poaono iho, Okatoba
17, 1925, e mele ae ana ka papa
himeni o Lihue, malalo o ke alakai
ana a Mr. Henry Waiau, i kekahi
mele kahiko loa, i himeniia e Hiram
Bingham ame Asa Thurston, kekahi
mau misionari kahiko loa no Hawaii
nei, ma ko Iaua la i poniia ai i mau
kahunapule; a o kela himeni hoo-
kahi no hoi a laua i mele ai, i ke
ku ana o ko laua moku ma Hawaii
nei.
Ua mele hou ia keia himeni, i ka
piha ana he hookahi haneri maka-
hiki o ka hoea ana mai o na misio-
nari i Hawaii nei; a e mele hou
ia aku ana e ka papa himeni o
Lihue, ma kela po hookuku himeni,
a pela me kekahi himeni okoa ae
ma ka inoa "Gloria."
WEHI KA LUNAKIAI
AHIA I KA LEI
No ka hoohanohano ana aku i ka
Lunakiai William M. Ahia, no ka
loaa ana iaia o ka. lanakila, o ia
kona hookuuia ana mai e ka Luna-
kanawai Kaapuni Banks ao ka pili
ole o ka hewa iaia, elike me ke ku-
mu hoopii i waihoia aku iloko o
ka aha hookolokolo, i hoouna ae ai
kona mau hoaloha i kekahi lei no-
na me na bo-ke pua nani, ma kona
manawa i komo ae ai maloko o ke
keena halawai o ka papa o na lu-
nakiai ma ka Poalua iho nei, iloko
o na leo huro o ko anaina o ka
poe makaikai, i hoea ae no ka hoo-
lohe ana i na hana o ka papa.
E ukali pu aku ana me kela lei,
ame na bo-ke pua, kekahi pepa i
kakauia me keia mau huaolelo:
"Eia ko wehi e Malulani; ko lei
o ka lanakila. Mai kou mau hoa-
loha aku."
KA ULU PALAOA O KAHIKI
Mr. Solomon Hanohano, Aloha ka-
ua:— E ae mai i kowa hou o kahi
kaawale o kau hiwahiwa o ka Nu-
pepa Kuokoa, no ka manawa. Ia'u
i nana iho ai i ka moolelo e pili
ana i na mea ai o kela aina malihini
o Kahiki. Ulu koke mai la na hoo-
manao ana a kou mea kakau ia
mau la no Kona Akau, Hawaii. I
ko'u nana ana i keia aina, e ku
ana na hale pilimauu Hawaii iloko
o na pa pohaku e hoopuni ana, aole
he nui loa o na hale laau e ku ana
ia wa.
O na mokukuna Moikane ame Wai-
malu, na laua e lawa mai ana i ka
papa no ke kukulu ana i hale no
ka poe i koe iho, a o ka mokuahi
Kilauea kahiko ke holo kaapuni ana
ia au i hala. A o na home e noho
ia ana e ulu ana na kumu niu iloko
o na pa, o ka hei, a me ka hala
e ai ia nei e ulu mai ana i ke kula,
a o ka maia Ulu, Ko, Uala, Paka,
ipuaiwaha, ame ka ipu awaawa he
mamao aku e ulu hewahewa malu-
na o ka iaula o ka aina, iuka iki
aku, a o ka wai e inu ai he eono
mile e kii ai, me na kekake a hoki
me na kini nunui e hele ai iuka
he punawai nui ia wahi e waiho ana
ia au i hala.
O ka ulu o ia ka poi ulu ka mea
nui ia mau la; ke nana aku i ke ku-
lana o ka aina ia au i hala, a o
na waa lawai'a e holo mau ana i na
manawa like ole i ka moana. Ua
hoea mai ka wa e waiwai ai ka
aina no keia mua aku. O ia hoi ka
ulu a me ka niu no ka ka hooulu ana
a nui i ka laula o ka aina malia o
1 aku he halepuhi ulupalaoa. i Ho-
nolulu nei no keia mua aku.
Aia ma ka mokuaina o Kahiki e
hana ia mai. la ka ulupalaoa e ko-
laila lahui Kahiki o ke ano o ka
hana ana, kalua iloko o ka imu; a
moa, huai no hoi ka imu ulu, koli-
koli ka ili me ka pahi apau, me
ka iho oloko o ka ulu, a pau me ka
maikai, kui no hoi me ka pohaku
a wali maikai. Eia na mea e hoo-
hui ai ka wai o ka niu ame ona
waipaakai uuku kupono, a o ka wai
o ka niu ka mea e hoonui aku oe,
a hoowali no hoi i ano like me ka
poi, a wali no hoi o ke ano paakiki
kupono no ia oe au e ike iho ai ua
maikai. Hookomo aku iloko o ka
omakapuahi e hoopumehana hou ai
no ka manawa.
A i ka mo'a ana e waiho iki iho
a maalili o ka wa ia e ai aku ai.
He nui no na mea au e hoohui ai ma
kou manao iho, e Lana. Elike me ka
waiu bipi me ka ulu a mai poina
me ona wai paakai uuku iki. Ua
manao ia ka wai paakai he mea ia
e maikai ai ka ulu palaoa, i hana
ia ai a ai aku.
He elua haneri me kanalima ku-
mulu ka nui o Kahiki i lawe ia
mai nei no Honolulu e kanu ai, he
nui ae kona hua o ka ulu, i ko Ha-
waii nei ulu, he liilii kona hua. No-
na ke hua mai keia poe kumuulu
he mau kaukani, o ka nui hewahewa
ae nei keia au e ike mai la. Ka
ohi no ia i ke gula o keia mua
aku.
He mau waiwai ano hou keia no
keia mua aku o ka aina. Ma ka
nana ana a ka mea kakau i ka ulu
iloko o na makeke kuai he pupuka.
O keia ka wa e malama mai ai i ku-
muulu ka nui o Kahiki i lawe ia
a nui iluna o ka aina. O kou ma-
kaukau mua ana he mea ia e pale
ao ai i kekahi mau hemahema o
keia nohona o ka ohana o ka home
i kahi wa. O na Kona kahi nui o
ka. ulu e ulu ana i ka aina a ka
mea kakau i ike ai i kela au i
hala, pehea aku nei la i keia au e
nee nei ka hana ana o ka aina.
Ke pahola mai nei ka mokupuni
o Apia, ma Samoa, i ka haawi i ka
aina hoopulapula mahiai. E loaa
no ka aina i na keikikane wale no
i piha iaia he umi-kumamahiku ma-
kahiki, he elima eka aina ka nui,
a e kanu aku i na mea ai, e pono
ai ka nohona lanui o keia mua aku
ano mai nei i hanaia mai nei he
kanawai no ka aina hoopulapula.
Ua ae ia oe e kuai i na mea au i
kanu ai, koe kou kuai ana i ka
aina, a e ili aku no i kou pilikoko
ponoi ka aina, a ke p.. i lakou hoi
hou me ke aupuni, a i holomua kau
mahiai ana i ka aina, e loaa ana
ia oe he mau eka aina hou oi nui
ae i keia.
He wahi inamoa maikai keia e
loaa i na keikikane o Hawaii nei.
Ko hana mai ka poe oloko o ka
Ahaolelo o Hawaii nei i kanawai o
keia mua aku.
MR. Geo. Pooloa.
Minoaka Home.
Ma ke ahiahi o ka Poalua iho nei,
i holapu ae ai ke ahi ialoko o ka
rumi auau o ka home o N. Suzuki,
ma ke alanui Ololi Johnson, me ke
kaheaia ana o na kaa kinaiahi ekolu
e holo ae no ke kinai ana i ke ahi.
I kulike ai me ka hoike e pili ana i
kela pauahi, mamuli ka o ka wela
loa o na paia oka rumi auau, i ke
ahi, ke kumu o ka holapu ana ae o
ke ahi
Nuhou
Kuloko
No ka hoomanao ana i ko laua
mare gula, o ia ka piha ana he ka-
nalima makahiki o ko laua noho
ana, i hoea ae ai he mau haneri o na
hoaloha ame na makamaka o Mr.
ame Mrs. W. R. Kakela ma ko laua
home ma ka Poakahi iho nei, no
ka haawi ana aku i ko lakou hoomai-
kai, i keia mau kamaaina kahiko
o Hawaii nei.
Mahope iho o ka paa ana o na
kiure mai ka hora olua mai a oi
o ka auwina la o ka Poakahi iho
nei, ahiki wale i ka. hora elua a
oi o ka wanaao o ka Poalua mai,
i hoopuka mai ai lakou i ka olelo
hooholo, e hookuu ana ia Moriyama
ame Spencer, no ko laua pili ole
i ka hewa, i hoopiiia ae al laua,
o ia ko laua lawe ana i na dala
ki-pe he hookahi haneri dala pa-
kahi.
Ma ke koho baloka wae moho
mai nei o ke Kalana.o Hawaii, i hoi-
ke ae ai ka Makai Nui Sam Pua,
ame ka Lunakiai Yates, i ko laua
noho mana maluna o na makaai-
nana koho baloka o kela kalana,
ma o ke kiekie loa o na baloka i
loaa ia laua.
Ua pau loa na luna oihana kahiko
o ke kalana o Kauai i ke koho
hou ia a puka ma ka Poaono aku
Ia i hala, a koe hookahi ka Luna-
kiai Knudsen o Waimea, oia wale
no ke holo hou mai ana ma ke
kau koho baloka nui ae nei iloko
o Novemaba.
E alawa ae e na hoahanau o
ka Ahahui Kokua ame Manawalea
O na Poola i ka hoolaha e puka aku
nei ma kekahi wahi o keia pepa,
no ka hele ana ae e ku kiai ame
hoolewa, no kekahi hoahanau kai-
kuahine, i pauaho mai i keia ola
ana.
He hui kuai waiwai kalepa mai
Amerika mai, ka i kukuluia ae e
Claus L. Roberts, nona ke kumu-
waiwai o $20,000, maloko o keia
kulanakauhale, a ma ka Poakahi
iho nei, i waihoia ae ai ka pala-
pala hoohui me ke aupuni maloko
o ke keena o ka puuku o ke teritore.
He lono kelekalapa ka i loaa mai
i keia kulanakauhale ma ka Poa-
kahi aku la i hala, e hoakaka ana
no ke aponoia ana mai nei o ka
hookohu oihana o E. S. C. Crabbe,
i hope luna hooko i ke kanawai
waiona ma Hawaii nei, e ke Kene-
rala Andrews, ke poo nui o ka puali
hooko i kela kanawai ma Wakine-
kona.
Eia ke hoomakaia mai nei na
hana e pili ana i ke kukulu hou ana.
aku i ka luakini o Kawaiahao, ma
ka wehe ana i na pou ame na kua
popopo, a hookomo aku i na hao
kila hou/ ma ia mau wahi.
No ka piha loa no o na kolamu
o ka nupepa i keia pule pela i hoo-
paneeia ai ka hoopuka Ana aku i
na palapala a na makamaka, o ka
hoouna ana mai no keia keena, a
kahi wa okoa aku.
He papale lele wale ka oihana
aupuni i ka makani, pela iho la ka
mea i ikeia no kekahi mau luna
oihana o na kalana i komo ma ke
koho baloka o ka Poaono aku ne
i hala, ma o ke kohoia ana o ka
poe hou ma ko lakou mau makalua
Mahope iho o ka hoopuka ana ae
o ka Lunakanawai Banks i kana
olelo hooholo e hookuu ana i ka hi-
hia, o ka Lunakiai Ahia, i hoouna
ae ai ka Meia Wilson he leka ia
Ahia, e hoakaka aku ana, ua pau
kona kapaeia ana mai ka papa aku
o na lunakiai.
HAINA NANE.
Mr. Lunahooponopono o ka Nupe-
pa Kuokoa, Aloha oe:— E oluolu ma
hoi oe ina he wahi kowa kaawale
iki kekahi o na kolamu o ka Nupe-
pa Kuokoa, na'u hoi ia wahi kowa
no ka hoike ana ae i ka haina o
ka nane a Kawaikaumaiikamakao-
kaopua, penei iho ka hooheno ana:
Maaele 1— He inoa no kekahi ho-
loholona; ma na aina e noho ia ana
e aa kanaka. Mahele 2.— Loaa au
ia oukou i ka paa iluna, ame ka
ka paa ilalo nei, o ka mea apiki ina
e huiia ka mahele 1, ame ka ma-
hele 2, pau loa ka ike ana o ka
mokupuni, o Hawaii ia'u, nele loa
ka mokupuni o Maui, oki loa aku
o Kauai me Niihau, nele loa na aina
apuni ke ao nei, ma ka mokupuni
o Oahu wale no au e loaa ai. Ni-
nau. Owai au i ka mahele 1. Owai
au i ka mahele 2. Owai kuu inoa
piha ke hui ia. Haina. RABBIT,
ISLAND, Loaa i ka paa iluna ame
ka paa ilalo nei, pololei, a no ka
mea, he lani ko luna, he honua Ko
lalo nei.
Wehewehe aaa: Ua hana ke Akua
i ka lani me ka honua, a hoomaikai
aku la i ka lani a hoopilipu aku
KOHU OLE KA HOOHALAHALA
I KA LUNAKIAI AHIA.
Ua puka mai nei ka olelo hooholo a ka Lunakanawai Kaapuni Banks, ka lunakanawai, i hookomoia aku ai ka hoopii hoohalahala e ku-e ana i ka Lunakiai William M. Ahia, no kona kupono ole e hoomauia aku he hoa no ka papa lunakiai o ke Kulanakauhale a Kalana o Honolulu nei; e hookuu loa ana ia Ahia mai kona pili ana i ka hewa ma kekahi ano, elike me ke kanawai e ku nei i keia manawa.
Ma ka pule aku nei i hala, i hoakaka aku ai keia pepa i kona manao, no ke kulana oiaio o ka Lunakiai Ahia, no na hana ana i lawelawe aku ai, a i hoopiiia mai ai oia, no kona ku-e i ke kanawai; o ia ka pili ole o ka hewa iaia; ua kulike ia manao me ko ka Lunakanawai Banks; e hiki ole ai no i ka poe ike kanawai ole ke hoohewahewa, no ke kaawale loa o Ahia mai kona ku-e ana i ke kanawai, ma kona ano he hoa no ka papa o na lunakiai, ma ka hoolako ana aku ia Fernandes & Co., me na papa ame na meahana e ae, no ke kukulu ana i na halekula, i kaa aku ai ka hana ana malalo o kela mea lawe aelike.
Ma ke komo ole ana o ka Lunakiai Ahia iloko o kekahi aelike me Fernandes & Co., no kona hoolako aku i kela mea lawe aelike me ka papa, a mau makaukau kukulu hale e ae paha, mamua aku o ka haawiia ana o ka aelike i aFernandes & Co., ua kaawale loa ka Lunakiai Ahia mai kekahi hewa mai; no ka mea o na hana ana e lawelawe aku ai no ka mea lawe aelike, aole ia no kona kuleana maoli iloko o ka aelike kukulu halekula, aka ma kona ano he lunanui, no ka hale olopapa ke Johanson Mill, a ua uku wale ia aku no oia e ka mea lawe aelike no kana mau hana i lawelawe aku ai, aole ma ke ano he mahele, a he hapa paha no na puka ame na pomaikai, i loaa aku i ka mea lawe aelike mai ke aupuni kulanakauhale a kalana aku.
Me na hooikaika ana nae ma ka aoao o ka Meia Wilson, ame ka Loio Kalana Hathaway, a e kekahi mahele o na Demokarata, e hookomo aku i ka Lunakiai Ahia iloko o ka pilikia, a e hookau aku i ke paheneheneia maluna o na Repubalika,
ua lele hou aku ka pohaku a Iakou i hoomakaukau ai no ha'i, a pa ia lakou, e lilo ai keia keehina a lakou i lawe ae ai i ku-mu, no lakou e pepehiia ai ma keia kau koho baloka ae e hoea
mai ana.
Uwoki, na hana o ke ano paani politika! Ua ku a hoowaha-
waha maoli na mana koho e noho aku nei, a nana i ke ano o ka lawelaweia ana o na hana o ka lehulehu!
KA HOPENA O KE KOHO BALOKA
WAE MOHO O NA KALANA
Ua hoike mai ka hapanui o na mana koho o na kalana lehulehu o kakou, i ko lakou mau makemake ma o ka hopena la o ke koho baloka o ka Poaono nei, me ka nui no nae o na mea hookahaha i ka manao, he kahaha ano ole no nae. no ka mea aole no he hookahi mea i hiki ke koho aku, i ka poe e puka ana, a e haule ana paha mamua ae o ka heluia ana o na baloka o na moho apau.
Hookahi nae mea ano nui i ka nana aku, elike me ka nee ana o ke au o ka manawa, ke naauao mai nei ke ano o ke koho ana a na makaainana i ka lakou mau moho, o ia ko lakou nana ana ma na ano kupono o kekahi mea, aole ma ke ano o kona aoao kalaiaina; ua ikeia keia, mai Hawaii a Kauai, no ka like ole o ka ikaika o na moho, o kekahi aoao kalaiaina hookahi.
No na luna oihana kahiko nae, i hoike maoli mai i ko lakou kupono i mau kauwa na ka lehulehu; maluna o lakou na mahalo e pono ai e haawiia aku iloko o keia manawa, no ka hoomau ana aku o na mana koho i ko lakou hilinai piha maluna o lakou, e lilo i poe makaala no ka pono o ko kakou mau kalana lehulehu, no keia mau makahiki elua e nee aku nei.
Aole nae he olelo ana no ka poe i koho maoli ia a puka, ma ka Poaono aku nei i hala, ua oluolu ko lakou noonoo, aka no ka poe e komo hou aku ana iloko o na hakoko ana, no ka elua o ka manawa, no lakou ka keia pepa e upu aku nei, e lilo lakou i poe keonimana, ma ke kapae ana i ke kalaiaina o ke ano haahaa, ma ka lawe ole ana mai i na kamailio pilikino, me ka manao pela iho, la e loaa ai ka lanakila ia lakou, o na moho o kela ano, he pono no e haawi ole ia aku na baloka ia lakou.
Ke hookomoia mai nei ke ana mita wai, ma na apana like ole o keia kulanakauhale; malia paha e nui ana na dala loaa i ka oihana wai o Honolulu nei ma keia mua aku, hookahi nae mea
maopopo loa, e oi pakela loa aku ana ka auhau a na makaainana o uku aku ana no ko lakou wai; e kani ai ka aka a ka poe e noho Hana nei maloko o kela oihana malalo o na ukuhana nunui o ka mahina, no ka hoomahuahua hou ia ae o ko lakou ukuhana mu keia mua aku.
Ma kahi o ko ka Meia Wilson manao ana, ua lawelawe aku oia i kekahi hana kilakila loa, ma ke kapae ana i ka Lunakiai Wm. M. Ahia, mai kona noho ana ma ka halawai a ka papa o na lunakiai, oiai e ku ana ka hoopii hoohalahala iaia imua o ka aha; o ka hookekee ame ka piha hoowahawaha ka mea a kekahi poe Demokarata ame na Repubalika pu, i kamailio ai nona iloko o keia mau la aku la i hala.
Aole he loihi o ka manawa e kakali aku ai, o ka hoea mai no ia i ka manawa e malamaia aku ai ke koho baloka wae moho o na luna oihana o ke Kulanakauhale a Kalana o Honolulu nei, i keia makahiki ae. Me keia no, imiia na ikaika apau, no ke alualu ana aku i na kulana e paaia mai nei e na luna oihana i keia manawa; aole o ka waiho a kokoke aku, o lilo auanei ka houlolohi i kumu, e ukaliia ai e na ulia pakalaki!
Hewa ka i'a a Umiamaka la, he okea oloko! Manao na enemi kalaiaina o Sam E. Kalama, ka lunahoomalu o ka papa lunakiai o Maui, o ka hookomo ana i na hoopii e ku-e ana iaia mamua iho o ka wa koho baloka, he kumu ia e haule ai oia : kona hoa paonioni; o ka oi loa aku ka ia o ke ohohia o na kanaka, ke hele la a loaa koke no ka lanakila iaia i ke koho mua ana, e wela hou ole aku ai na maka i ka uwahi pauda o ka hoouka kalaiaina.
Pololei wale na mea i kohoia aku no ka paio mawaena o
ka Makai Nui Rice o ke Kalana o Kauai ame William K. Peters
no ka like pu o ka ikaika o Rice me kekahi pali pohaku paa
e hiki ole ai ia Peters ke hoohiolo a hanee, pela iho la ka ho-
pena i ikeia no laua ma ka Poaono i hala aku nei.
Ma ka hookuuia ana o na luna kukeawa elua o ka hopuia ana a hookolokoloia no ka lawe i ke dala ki-pe, e na kiure federala ma ka wanaao o ka Poalua iho nei; ua maopopo loa, ke apono ole ana o kela kiure, i na hana i lawelaweia e na kiu o ke aupuni, ma ko laua hihia.