Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXIV, Number 37, 10 September 1925 — MA KA POAKAHI NEI I KOMO HOU AE AI NA KULA AUPUNI [ARTICLE]

MA KA POAKAHI NEI I KOMO HOU AE AI NA KULA AUPUNI

Ma ka Poakahi nei ka wehe hou ia ana 0 na halekula apau apuni ke teritore no ke kau haulelau.- I kulike me ia a ke Kahukula Nui Crawford, 0 ka hoike ana ae aneane ma kahi o ke 30,000 keiki ma ka mokupuni 0 Oahu e hele ae ana i na kula like ole. O na halekula hou Aliiolani ma Kaimuki ame ka eheu mauka o ka halekula Piliolelo. ma na makaukau no ka hookipa ana aku i na keiki maloko 0 ia mau halekula. He 350 ka nui 0 na haumana i

hoopaaia na inoa no ka halekula ma Kaimuki he halekula no na keiki wale no a na haole elike me ke kula Lineoln. I kulike me ia a ke Kahukula Nui Crawford o ka hoike ana ae ua manao oia a ua hoplala hoi kekahi kula hou no na keiki olelo Enelani maloko o Honolulu ma kekahi manawa kokoke ma keia mua aku, ina e hiki ana o kahi o ia halekula e kukuluia aku ana ma ke* kahi wahi ia e hiki ai i na keiki mai ka apana mai o Kalihi ame Nuuanu ke hele ae me ka maalahi a wahi hou ka a ke kahukula o ka hojko ana ae o kela halekula o ka apana o Lanakila kekahi ana o ka hoolala ana i kula no na keiki olelo Enelani. Ma ka papa kuhikuhi hana hou no ke kukulu ana i mau halekula a i hooholoia ai e ka ahaolelo i hala, ua 'loaa ka manao i ke kahukula nui e hoemiia mai ana ka pihaku'i 0 na halekula i na keiki ma Hawaii nei. Me na halekula hou no na papa kumumua'i makaukau no ke komoia ame 1G mau rumi iiou ma ka halekula Makinele, e oi iki ae ana ka maikai o ke kulana o na kula i nei manawa mamua o ko na makahiki kakaikahi i kaahope aku. Ua hooholo ka ahaole'lo i hala i kekahi kanawai ina no ka makemakeia e hoolmiia mai i 10 mau rumi kula hou i ka halekula Aliiolani. E hooemiia mai ka nui o na haumana o ka rumi kula hookahi i 35 wale no. Nq ke kula kiekie Makinile ua oi aku ka nui o na haumana komo hou mamua o na makahiki i hala, a no kq Kula A'o'Piliolelo he 1000 haumana i hoopaaia na inoa no ke k'omo ana aku. O ka piha ana ia o ka 2100 haumana iloko o ia kula, he heluna kiekie loa iloko o ia kula 1 ike ole ia mamua. O ka heluna nui o na kumukula iloko o na kula aupuni he 965, he 566 o lakou e a f o ana ma na papa haahaa loa, he 76 ma ke kula kiekie Makinile, a o ke koena aku ua hookauliiliiia ma na wahi e ae o ka mokupuni o Oahu.