Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXIV, Number 37, 10 September 1925 — HE MOOLELO No Ka MEAHUNA POHIHIHI a i ole Ke Aka Maalo i ke Kulu Aumoe Ame na Miliona Dala i Nalowale-ka Poe Haki haki Kanawai Iloko o ka Umii. [ARTICLE]

HE MOOLELO No Ka MEAHUNA POHIHIHI a i ole Ke Aka Maalo i ke Kulu Aumoe Ame na Miliona Dala i Nalowale-ka Poe Haki haki Kanawai Iloko o ka Umii.

Ua holopono loa leeia Jiana ma tca ioao o ka makaikiu, Hoko t>- ka nianawa pokole !oa, no kc kurtm, ua hopohoj>o na kanak* e kieei iho ana mai ka papahele «lua mai. i ke ki ana i kr. lakou mau pa panapana» ō ku hewa mai auanei ko kkou mau hoa, aka nae lakou o ka ike ana trrai, tia pau kela poe kanaka ekolu i ka roike, l \ ole ua ineane paha kekalii poe o lakou e make, o ka mana>va ia i hoomaka mai ia ua poe kanaka ne», i ke ki i ka lakou mau pu. Ua ike mua aae ka makaikiu i kana mea e hana ai. no ka mea hakalia ho a jf>au na kanaka ekolu i ka hiua ilalo, o ka aoao ae la rto 5a o ka makaikiu, a pili ma kekahi paia, oiai ua maopopo loa iaia, e lele. makavalu iho ana na poka a na kanaka hakihaki kanawai, ma ke kumu o ke alapii: he oiaio, ua holopono kela manao ana o ka makaikiu e hana pela, 110 ka mea aole hookahi © na poka i kiia aku iaia i ku aku ma kekahi wahi o kona kino. Me kela kulana «leu fnau no, me ka makaala i kona pono iho, holo aku la ka makaikiu nō kahi o ka puka, a o kahi o ka laki, aole i paa i ke kifa, a iloko o'na sekona helu wale no, aia oia iwaho o ke alanui kalii i ku ai, mamua o ka hoea ana aku o kela poe kanaka 110 kahi o ka puka. Ka keta hōea ana i\vaho o ke alanui, hoomaka aku la ka Makaikiu Deiiiona e koupau i ka holo, a hoea 110 hoi oia no ke kihi o ke alanui, e komo ae ai ma kekahi alanui okoa. o ka manawa ia o ;kela poe Jcanaka i kiei aku ai iwaho, me ko lakou ike ole nae .i ka makaikiu. ...Me kā hoomaha ole no kekahi mau minuke, hooniau aku •la no ka makaikiū i kona holo ana, ahiki i ka hala ana mai he mau kuea lehulehu iaia, noho iho la hoomaha, oiai ua liele a pau kona aho, a i kona maha ana, i holo aku ai oia no ko keena kokoke loa o ka oiliana makai, a malaila i wailio aku ai i ;kana hoike imua/ 0 kapwna 0 ka oihana makai, a iloko o ka hapalua hora w»le no, aia ka Makaikin Demona, ma ke poo o kekahi puali makai h« iwakalua ka nui, ke .alakai la no ka hale ana i ike aku ai, punana ia no na kanaka hakihaki kanawai. Ma ka manawa 'nae a ka Makaikiu Demona ame na maWai he iwakalua i hoea #ku *i no ka hale i noho ai ka puulu o na kanaka hakihaki kauawai, ua hoea. mua ae kekahi poe makai he umi-kumamalua ka nui no >ela hale, a ua hele hoi owaho o ke alanui, • piht i na kanika, e tiokt an.a kekahi poe i ke kukahala-ke, me ka hoopuka ana ! na olelo kuamuamu, a e noke aku ana hoi na makai i ka hoomalu, ine ka hoolohe ole ia mai nae 0 ka lakou mau nnea e kamailio aku ai. I ka hoea ana aku nae 0 keia poe makai hou, ua akakuu mai la ka uluao'a 6na kaiiaka, aoīe ho nae he nana aku o Demona ia lakou, afca komo aku ia no ow iloko o ka hale, me ka ukali ana aku no o ka puali uiakai mahope ona, me ka makaukau mau.e hooko aku i Vana mau kauoha. tJa nokeia alv*u /a-eioko o ka hale i ka huli ma na wahi *pfti, aole he hookahi kanaka i loaa aku. no ka mea ua pati mua ua poe nei j ka holo, no ko lakou hopohopo no, e hoea aku ina na makai, a huli\ialoko o kela liile; aka ua nui nae na keena huna maloko p kela hale i loaa aku ia lakou, pela hoi ka puk« e k6mo aku ai iloko o fce paipu lawe meaino. No ka manao nae o E>emona, malia pajia .ua holo kela poe kanaka e pee maloko o paip* lawe i na meaino, ua hoouna okoa ia kekahi poe makai e huli maioko o ke paipu, a i ka hfcla ana o na hora elua, aole )ie *sahi hoailona iki, no ka ikeia aku 0 kekahi o kela poe kanaka kolohe, nolaila ua huli hoi okoa aku la ka Mak&iki.u Demona jno kona home, no ka hoololiloll ana i kona mau lole, me ka *vāiho a«a iho i kela hale, malalo o ke kiai ana a na makai o ke aupuni. Ma kela manawa i pakele ai ka Makaikiu Deftwna mailoko aku 0 kela hale, he hapalui hora wale no koe, alaila kani k» hōra. eha o ke kakahiaka, a j ka pau ana o ka lakou huli ana ialoko b kela hale, me ( ka loaa ole o ka poe hakihaki kanawai. ua kupono ka la i ka 1010, a iaia i hoea hou ai no ka hale o ka Oihana makai, aia i na hora o ka auwina la. I ka Makaikiu oemona i komo aku ai noloko 0 ka halewa?, ike aku la oia i kekahi ★'ahi kaikamahine uuku, e nolio mai ana maluna &ieekahi hoho loihi, me k* haka pono ana o kana nana ana i f)a makai e hoopuni ana iaia, aia hoi ka nanaina maka'u a i}6pohopo maluna o i|a kaikamahine nei. Ua ike mai Ja nae ke kakiana makai, i kela komo ana aku o ka makaikiu iloko, 'me ka i ana mai: "He palapalā ka keia ioukamaliine uuku, o ka lawe ana mai* niei nau; ua noke aku nei no hoi makou i ke koi iaia e haa\ri m%i, i kekahi o makou, aole ona wahi mea a ae iki." I ka lohe ana o ka Makaikiu Demona i kela mau olelo, huli al-u la oia imua o ke kaikamahine uuku, a kamailio aku 1& me k* Leo olublu loa: *'He palapala anei kekahi au o ka lawe ana mai nei na\i?" Nanā mai la ke kaikamahine ueiku, me na manao hoohuoi, o kela paha ke kanaka ; j\anā ka palapala ana i lawe mai ai, a 1 k;a hala ana o kekahi minuke, ninau mai Ia: "O D.»nittna nae p*ha kbi\ im>a ea?" "Aty 0 m<s& ii t * wfchia Jca Makaikiu Demoiia me ka leO ōluolu. "Inafce kauaiua ketbhi iloko ou, alaila ua hiki loa {*<# k< «iff«t( ae i-kekalii o keia mau keonimana, no kt oiaio o kei# itiaa apau a'u t kamāilio aku nei imua ou." No kela mau 'hoakaka a ka makaikiu, akahi no kahi kaika<\iN, twAIUL6jb f o kela ke kanaka ana i makemake ai e'ike, o ka lalau iho la no'ia o kekahi lima, maloko o ka paIc«3r<t « lowa WaW lola kfrlakoa, a ūnuhi ae 1« he leka, me ka ftatTK( ana māi i ka mtltti)nu. Narta ihola ka Makaikiu D;mona i ka lima kakau mawaho o" ka tya-hi leka, liina kakau no keieahi wahifie, nolaila uhae ae la oia i ka wa-hi, me ka wehe ana ae i ka leka maloko, a ifoi ?t . keft: "Xsa msktfntfcr lot H Hikamahine nana i hooptke»e 1 kou ofr ka pi) i hata e kamaiiio jro fne oe hookahi wale no. He h**t ano mti l£aa lea mea i mkemakeiā ai e hui kamailio po ka«t, he baj\a i pih' i Ve ola amt ka make, a Jce hina nei kuu manao aole oe « &oole mai ana i keia leo pok)ti. Ke waiho aku nei au, nau e koho i ka manawa aiiie kāhi e hui pu ti

kaua; e hoea aku ana au ilaila elike me kau i hooholo ai. Ma' na ano apau, mai hoole mai oe i keia noi!" < Aole i kakauinoaia kela leka, nolaila ua heluhelu hou iho la i:a Makaikiu Dcmona i kela lēka, me ka hoopohihihi loa ia o kona noonoo, alaila hoala mai la oia i kekahi manao, ina paha n.i h , *'Ounaia al;u kela leka, me ka manao maikai a kui o, maoli, a i ole he kv:a paha kela i hoounaia aku no ke pahele ana iaia e poholo ik-ko o kekahi umii, i lioolalaia e ka poe hakihaki kanawai. MOKUNA XVIII. Ma kela manawa a Modc Linekona i puana ae ai i na huaolelo e hoakaka ana no kona ae e lilo aku i "\vahine mare na Kalaja kmalama ae la na papalina o kela kanaka Ino, no ka holopono o k.i!ia īnau niea apau i hoolala ai, a ke pinapii*a'i lā hoi i.onn. hanu ana, i kau a mea o ka piha olioli, eia he o!: r.*a:t no, no ka manawa pokole, no ka mea ha.ialia no.a 'au «a oi?!o i ke kamailioia ae e Mode, o ka hehee iho la no li o ke !-;?.i!:amahinc opio, a wStiho ana kona kino i!una o t:a ] vv,a!l, ' ] c- . . ' O Kilakona hookahi wale no ka mea 1 ike a maopopo 1 kc o maule ana o Mode Linekona, o ia ka pau ana ka ikaika o ka laau a ke kauka i haawi ai ia Mode; a i ka wa : im"i p«jno mai ai ka noonoo maikai o kela kaikamahine, a ike, ī ;:o na ku mia imua o ke kahunapule me kekahi kanaka ana 1 V,ihoi ole ai e mare aku iaia i kane nana; ua hiki hou ole iaia j;e ku maluna o kona mau wawae, pela oia i maule ai. So kela ike ana iho nae o Kalakona, i ka hoopahu'aia ana o "eana papahana o k:i hoolala ana, ua hoopuka ae Ia oia i kekahi mau liuaolelo kuamuamu, a oiai hoi ke kahunapule e ktt-W-i ana ma ka aoao o Mode Lmekona. lohe mai la oia i kela r.'.au olelo. a no ka manawa mua loa; akahi no a komo aku ka :.ianao hoohuoi iloko o ua kahunapule nei, 110 kekahi hana epa, : >>*!alaia mawaena o kela kanaka no ke kaa aku o ke kaika---.ahine uj)io, malalo o kona malu, a o ia kana o ka ninau ana miī: ••I'e/.ea he loaa mau 110 anei keia wahine opio, i ka maluk c!i'vc īi.o l:i me keia ke ano?" "!:« l:aumaha loa nei au i ka hoike ana aku ia oe, he loaa r no keia haawina i keia kaikamahine, i kela ame keia mae h'.-omaka ana mai kona wa opiopio loa mai. \-.le nae he puni o ke kahunapule aoo, i kela mau hoakaka 9 ī: aia no kela hoohuoi mau iloko ona, he epa ka har.a r. keia kanaka. ma ka imi ana i wahi e lilo mai ai ke kaikafr..'i.ine opio i wahine nana, a o ia ka ua kahunapule nei o ka ana aku: "'loko o na makahiki loihi o ko.u paa ana i ka oihana kahur.a 'Ae. me ka lawelawe ana i ka oihana mare, aole au i ike j kc'<ahi pilikia elike iho la me keia ke ano, nolaila ke manao eu, aole loa he mea pono, e hookoia ka mare mawacna ; ōtia L~rc oe. * •'O ko'u manao niaoli, ina e pohala ae ana oia mai leona ku-'n-.i eiaule mai, alaila e hoike okoa aku ana au imua ona, aole io-3 :.u e ae o lawe mai i ke ko'iko'i o ka hooko ana aku i ka r. ;% -na marc." Pu 4 >uku ae la na ku'emaka o Kalakona i ka manawa i lohe aku ai i kela mau olelo a ke kahunapule, a mamuli nae o kona hooikaika ana e hoolalau, ua auhee aku la kekahi manao mail.ai ole o ke ala ana ae iloko ona, a o ia kana o ka pane hoolalaii n ale nna mai 110: "O ka mea oiaio ea, ua paa maoli no ka manao o kona mau makua, owau kana kane e mare ai, a no ka hooko ana ia makemake o laua, pela iho la maua i hoea mai nei imua ou i keia po." "Ina hoi ha o kena ka mea oiaio, alaila heaha ko laua kumu n ka hele pu ole ana mai me ka laua kaikamahiiie, i hoike no ka lokahi o ko laua manao no ka haawi ana aku i ka laua kaileamahine i wahine mare nau *'He mea hiki ole ia laua ke hele mai no ka ike niaka ana i ka ::iareia o ka laua kaikamahine i ke kane, oiai ma ka maka-hi!-:i koke aku nei no i hala, i make ai laua a elua." ?3o kela mau olelo hoopunipuni a Kalakona, aole e hiki i ke ■kalv.»::a.v.ilc ke pane hou mai; eia nae aia mau no kela hoohuoi i'eko ona, no ka lawelaweia o kekahi hana epa kolohe ma ka r.cao o l:eia kanaka, o ke ano nae 0 ua hana kolohe la aole he maopopo iki iaia. Iloko nae o kela kulana pohihihi 0 kona noonoo, nana ihō la ela ma ki helehelena o Mode Linekona, ua pohala ae ua kair.ci, malalo o na hooikaika atia a kela wahine. a Kalakona e ka lawe pu ana aku me ia, kaakaa ae la hoi kona mau maka, a r.ana mai la i ka poe maloko o kela keena, me ka hiki o!c r.ac iaia ke hoomaopopo pono mai ia lakou, alaila hooikaika j ?.e o Modc e ku iluna me ka pane ana ae: j "L"a hele au a piha loa me ka maluhiluhi," wahi ana me ka | pahemo pu o kana olelo. I\c makemake nei au e loaa ka hiamoe maikai ia'u!" "Auwe no hoi oe e kuu aloha e!" i pane iho ai o Kalakona, me ka leo o ke kanaka i komohia maoli ka manao kaumaha no Mode Linekona. "E ae mai oe e kokua aku au, ma ka hapai r :a ae ia oe a ku iluna, a hoihoi aku au ia oe 110 ka liale, a hoo-! l;uu aku ia oe e hiamoe elike me ka loihi au i makemake ai." | Aj?o ae la kekahi iima o Kalakona ma ka puhaka o Modei aoh.e r.ahi mea a papale ae o ke kaikamahine opio i ka lima/O ke kanaka kolohe, aka ua ae aku la no ua kaikamahine nei, i k.»;:a !;apaiia ae iluna, alaila huli aku Ia o Kalakona imua o ke iahunapule a i aku la: '"Aia hoi paha la he maule manawa wale no ko ia nei, a oiai na hoi pono mai la kona noonoo maikai, e noi aku ana au ia oe. e hoopau pono mai i kau hana, ma ka hoolilo ana ia maua i /ookahi i!oko 0 ka berita 0 ka mare." "Ua hoike mua aku nei au ia oe i ko'u manao, aole 105 au e hooko aku ana i ka mare maluna o olua, no ke kumu,%ole wahine opio iloko o ke kulana maikai, e mareia ai oia i l:e Kane, a ina 110 palia mamuli o kana kauoha ame kona maker.:ike ponoi, aole loa no ia he kumu no'u e ae aku ai, e hookoia ke 1 hana laahia maluna o olua." Ua hele ka lioonaukiuki a r.ui iloko 0 Kalakona i kela manawa, no ka hoole paakiki loa o ke kahunapule, aole e hooko nai i ka oihana mare, a mamuli o kona uumi ana me ka hoonianawanui, pela hoi ka hoolalau wale ana iho no, i liiki ai iaia ke hoauhee aku i kela manao inaina mai iaia aku, alaila nanao ilio la iloko o kona pakeke a unuhi ae la he bila dala o umi dala ki v/3iv.-2iio, me ka waiho ana aku maluna o ke pakaukau imua © ke alo o ke kahunapule me ka i ana aku: "Ua oi loa aku kā ikaika o kau mau olelo i kamailio mai nei, matnr.a o l:a mea hiki ia'u ke hoakaka ae," wahi ana ,me he mea & ea hoehaeha i'o ia aku kona noonoo, no na olelo ame na auo o k»ila kahunapule. "Ke kaumaha loa nei au i ka hoike ana aku imua ou, no keia \ kau mai maluna-o kuu wahine hoopalau nei; a in? ua p-upuahulu loa ko'u manao ma ka uwalo ana aku imua .ou,

e hooko mai i ka mare maluna o maua, aole ia malalo o kumu e ae, aka no ka mākee wale m'ai no ia, e lilo au, i mea; kokua pu aku, ma ka 'imi ana i na alahele apau e hoihoi hou ia mai ai ke ola kiiio maikai iloko ona. j •"Heaha Ia hoi, ua hiki ia'u ke hoomanawanui, no kekahi ma-| nawa hou aku, malia i ka wa e.loaa ai ka oluolu maikai i kuuj waihine nei, e hoihoi hou aku ana oe i kou manao mua, a ae j ' mai e hooko ika uiare maluna o maua. No na hana hoopilikiV nae ame ka'ū niāu'hooluhi ana ia oe, ke lana nei ko u manao. e lawe aku aila oe i keia mau dala, ma ke ano he makana mai i ia'u aku me ka manao maikai." ] Ua hoopaia aku ka manao o ke kahunapule no-kela mau olelo a Kalakona, aka lalau mai-la no.nae oia i ka bila dala, a hoo-| komo hou mai la iloko o ka lima o Kalakona» me ka hoakaka I ana mai i keia mau olelo: j "Malia paha ua pupuahulu loa ko'u hooholo ana i ko u manao, aole e hooko aku i ka oihana mare i keia po, aole nae e hiki ia'u ke hoihoi hou mai i ka olelo i puka mai kuu waha aku, a oiai aole a 7 u hana i hooko, maluna o-olua» aole loa e hiki ia'u ke lawe mai i hookahi keneka o keia mau dala." "Xo kou ae ole hoi e lawe i keia mau dala ea, o ke aloha no ko ? u,"o ka h'uli aku la no ia o Kalakona hele no kahi o ka puka, me ke kuikuilima īio ia Mode ma kona aoao, oiai hoi ke kahunapule e ku aku aua uana me ke kahaha, a ukali aku la no hoi Jia mea a Kalakona o ka lawe ana mai i mau hoike, mahope o ko laua haku no kahi 0 ka puka. Ma kela haalele ana iho o Kalakona ame kona mau hoa ialoko o ka hale o ke kahunapule, he nanaina kaumaha maoli ke halii la maluna o Kalakona, o ia ano hookahi 110, ma ka-mana-wa i hoea aku ai o ua kānaka nei nowalio o ke alanui akea, aka nad, hakalia no a hoonoho aku oia ia Mode iluna o ke kaa, me kona noho pu aua iho ma ka aoao o ka wahine opio, hoopuka ae la oia i keia mau olelo kuamuamu: "Aole loa e hoohokaia ka'u mau mea apau i hoolala ai; e lilo mai ana no keia kaikamahine opio i wahine mare na'u, me ko'u nana ole i ka hoole mai o kela kahunapule- ino, aole e hooko i ka oihana mare mawaena o maua. No ka lioohoka ana niai nae 0 kela kahunapule i ko'u makemake, e ike ana oia. o kona ola auanei ka'u e hoao aku ana e omu'o mai iaia ae." Ua loaa mua aku nei ka ike ia oe e ka makamaka heluhelu, 0 Kalakona kekahi o na kanaka ino loa, aole no he wahi kaokoa ae o ke ano o kana mau hana mai ka Kapena Paka mai, nolaila me kela manao e hooko aku i kekahi hana ino. ua hoi aku la oia a noho ma ka aoao o ke kalaiwakaa, kamailio aku la iaia i kekahi mau kauoha, o ka lilo aku la no ia, na ke kalaiwa ka hana, he hoola'i malie wale no ka na ohua oluna. No kekahi mau kuea ka holo ana aku o ke kaa, mai ka hale aku o ke kahunapule, kaohi mai la ke kalaiwa i kona lio, i ka 1 wa i kaalo pono ae ai mawaho o kekahi hale, me ka lele ana aku o ua kalaiwa nei ilalo a kaa mai la na kaula kaohi o ka lio ia Kalakona, o ka lilo aku la 110 ia o ke kaa, na ka lio ka hana me ka haaleleia atia iho 0 ke kalaiwa, ma kela wahi no ana i lele aku ai ilalo. Mai kela manawa mai a Kalakona ma o ka haalele ana aku 1 ka hale o ke kahunapule, ua noho malie loa kela kahunapule maluna o kona noho. hookahi hana 0 ka noonoo, ina paha ua pololei, a pololei ole kana mea i hooholo ai, ma ka hoole ana, aole e hooko i ka marc maluna o Kalakona ame ka wahine opio. He kahunapule oiaio loa kela, a no kona makemake ole, e kuihewa oia ma kana mau mea e liooholo ai, pela oia i hoohala nui ai i kekahi manawa o kela po, no ka 11001100 ana, i ka mea pololei maoli, a no ka hapalua hora paha a oi kela 11001100 malie ana a ua kahunapule nei, aia hoi, ua hoopuiwaia oia i ke kikeke ana mai o kekahi mea mawaho o ka puka o ka hale. 0 kekahi o na kauwa lawelawe ka mea nana i kikeke mai i ka puka, 110 ka hoike ana mai imua o ke kahunapule, he kanaka kekahi i makemake loa e ike iai& no kekahi pilikia ano nui loa, o ia hoi he pilikia mawaena o ka make ame ke ola. 1 ka lohe ana o ke kahunapule i na hoakaka mai ke kauwa aku no ka makemake o kela kanaka o ka hoea ana aku e ike iaia ma kela po; haawiia aku la ke kauoha e hookomo mai i ua kanaka nei iloko. O keia kanaka e ka makamaka helu]ielu, o ke kalaiwa no ia o ke kaa nana i hoihoi aku ia Kalakona ame kona mau hoa, mai ka.hale aku o ke kaliunapule he hora mamua aku, a oiai nae aole i maopopo mua i ke kahunapule, o keia 110 kekahi o na kanaka me K,alakona i hoea aku ai imua ona, ua hoolohe mai la oia i na hoakaka hoopunipuni ame ka epa a keia kanaka, me kona puni maoli a manaoio mai la i na mea e kamailio aku , ana imua ona, ma ke ano he mau mea pololei loa ia. Wahi ana i hoakāka mai ai iniua o ke kahunapule, ua hoea mai oia no ke koi aria-i.ua kahunapule nei, e hele pu aku me ia no ka ike ana i kona makuahine, i kokoke loa ma.ka'e o ka make e waiho mai la ma kona home. lie makuahine hewa loa kona, a oiai nae e hookokoke mau mai ana ka make iaia i kela ame keia minuke, ua nonoi. ikaika mai ua makuahine nei ona, e kii mai i ke kahunapule, no ka hoea ana aku imua ona, i hiki ai iaia ke mihi mai i kona mau hewa imua ona. [ Ua hooko'iko'i aku la ua kanaka nei i kana kamailio ana, no j ka paakiki loa o kona makuahine, e kii koke mai oia i ke kahunapule, a no ka hooluolu ana aku i kona manao, pela iho la keia kanaka i hoea mai'ai, me ka nana ole ae i ke aumoe ma kela po. Ua puni maoli ke kahunapule, no kela moolelo hoopunipuni, hakalia no a pau ka hoakaka ana a kela kanaka kolohe, i ke ano o kana misiona i hoea aku ai ma kela po, o ke ku ae la 110 ia o ke kahunapule iluna, me ke kii ana aku i kona papale, ame «a mikinilima, a mahope 0 ke kamailio ana mai i ke kauwa lawelawe e hele ana oia ma kekahi misiona ano nui loa, e hala ai palia iaia he mau hora ma kela po, mamua o ka huli hoi hou ana mai no kona home, o kona haalele iho la 110 ia i ka hale, malalo o ke alakai ana a ke kanaka malihini, 110 kahi o kekah: kaa e kakali mai ana ia laua. Ao)e no i loihi kela hele āna aku a laua, loaa aku la he kaapio e ku ana ma ke kihi o ke alanui, o ko laua kau aku la no ia iluna, a kaa aku la ka hana.na ke kalaiwa ma ke alahele e hoea akt' ai no ke tāona. No ka hapaha hora pāha kela holo ana aku o ke kaa, ua ku ilio la mamua o kekahi hale kaliiko, ma kekahi walii peinpela oke taona. Lele iho la ua mau kanaka nei i ] aio, me ka ukuia ?na aku o ke kālaiwa 110 kona luhi, 0 ko.laua nei hel.*. aku la r.o ia'no kahi o ka hale e ku mai ana. Aole i lakaia ka puka o kela hale, nolaila kaa aku la i ke kālaiwakaa ke ālakāi ana i ke kahunapule, ia laua maioko 0 ku hale malalo, ke ike la ke kahunapule i na hoailona, apau oka nele ame ka pelapela, aole nae-he wahi mea a ka'uka ulua iho o ke alakai, ke pii la 110 oia 110 ka hale maluna, ahiki 1 kona komo ana ae maloko o kekahi wahi rumi uuku ma ka pai-ahe;e elua.

He wmi keia aole he mau lako hoonan! oloko, he waiho wale iho no ka papaliele, mc ka hele a manoinoa ka lepo, aia hoi maluna o kekahi wahi pakaukaii. uuku, c a ana he ihoiho kukui, a aole he wahi hoailona iki no ka nohoia, oloko o kela rumi e kekahi mea. Ke alaalawa la ka nana ana a ke kahuna{>ule nla kfela ame. keia wahi, o ka ike aku i kekahi mea, a no kona. ha'oha-o lda i na ano oloko o kela rumi, ninau okoa mai lā oia.i kona alakai i ka i ana-mai: (i Eia ihea kou makuahine ma'i kahi i noho 'ai-.''" Mamua o ka pau ana o na liuaolelo i ke kamailioia aku e ke kahunapule, ua wehe e ia mai la ka puka o kekahi keena ana e manao aku ana he wahi waiho lole, a - oili mai la he eluamau kanaka iwaho, a inamua o kona hoomaopopo ana iho i ka niea i hanaia mai maluna ona, iloko o kela mau«sekoria pokole loa, aia hoi ua owiliia ae la kona mau liina a elua niahope o kona kua, e kekahi o kela mau kafiaka, a kau mai la hoi kekahi i kana pu panapana mamua pōno o kona lae: "I kou manawa e hoopuka ai i hookahi huaolelo niai kou walia ae, e ike no oe i ka napoo. o keia pok'a iloko o ko poo/'-i pane mai ai ke kanaka nana e kau-pono mai ana i ka pu. pahapana imua o ke kahunapule. Aole e hiki i ke kahunapule ke kamailio koke aku, no ke kuniu, ua lilo kona kahaha i mea hooha'mau i kona wahā; o. ka mea nana i hooi loa aku i kona ka:haha, o ia.no koha ike ana aku . 0 kekahi o kela mau kanaka nana i hopu maii i kona i.tiau lima a ope a ae la mahope o 'ke kua, o Kalakoiia no ia, ka mea o .ka j hoea ana aku imua ona, no ka makemake e hookoia mki ka oi- ; hana mare.maluna ona, ame Mode Lihekona; a *> ka elua o na kanaka, oia no ka mea i laweia aku i hoike, no kēla hookoia ana o ka mare. Me na linia ikaika i kulakula'iia mai ai ke kahunapule aliiki 1 kona hoonolioia ana iho maluna o kekahi nohō, alaila haaxviia mai la he palapala iaia no ke, kakauinoa ana iho, ine ka panee pu ia ana mai o ka ipu inika me kekahi peni kakau. He palapala kela i hoopiha mua ia.me na inoa o Kalakonā ame Mode Linekona he palapala hooia mare, i hoomakaukau mua ia, no ka holopono o ka hana kolohe a Mir. Ivalakona i hoolala mua ai, ina no ke kakau iho o ke kahunapule i kona inoa maluna o kela palapala, alaila, e lilo ana i.mea mana, ka mareia ana o Kalakona ia Mode Linekona. Oiai ke kahunapule e nana la i kela palapala maopopo iho la iaia ka hana i hoolala liiua ia e Mr. Kalakona, o ia no ka makemake ana o kela kanaka e kakau aku ke kahunapule i kona inoa, a ke paa ka inoa maluna o ka palāi)ala, alaila o ka likali aku mahope, o ia no ka pepehi āna m'ai o ua'o Kalakona i ke kahunapule a make. Iloko nāe 0 ka nanea o ke kahunapule i ka nana i kela palāpala, poha ana no ka leo kauoha o Kalakona i.kā i-ana māi:, "E kakāu koke oe i kou inoa maluna 0 kena pātapala, 'i keia manawa ano, o make auanei oe iloko o ka 11110 ana a:ka maka.*' MOKUNAXIX. Xo kekahi mau minuke mahope iho o ka heluheiu ana o ka Makaikiu Demona i ka leka mai ke kāikamahine uuku mai, aia wale 110 ilalo kona poo kahi i kulou ai, a iaia 110 paha ka maopopo no kana mea e hana aku ai aea ae la kona poo iluna me ka nanao ana iho he hapaha maloko o kona pakeke, a haawi mai la i ke kaikamahine me ka uinau pU ana mai: "Owai ka mea nana i hoouna mai ia oe no keia hale tiie ka palapala na'u?" "Na kekahi -\vahine a'u i kamaaina mua ole ai. 'E'ku ana kela wahine ma ke kihi o kekahi mau alanui elua, a i koua manawa i ike mai ai ia'u, kahea mai la. me ke kauoha ana mai, e lawe pololei mai au i kena palapala no ka halewai nei, a hāawi pololei aku ia oe, "\\*ahi aha i kauoha mai aHa'u, ina e hoihoi aku ana au i kekahi pāne no kana leka, alaila e 'haawi mai no oia i hookahi dala ia'u." "Ihea kahi a kela wahine i olelo mai ai ia oe, malaila -oe e haawi aku ai i ka pane no kana leka?" > "Ua kauoha mai oia ia'u, e lawe aku i ka pane a haawi i kekahi kanaka elemakule ma ke'kihi no o kela mau alanui, aha i haawi mai ai i ka leka ia'u." "Pehea ua ike mua no nae paha oe i kela elemakule ea?" "Aole au i ike iaia maniua." • " "Alaila pehea iho la e maopopo, ai ia.oe, .0 kela elemakule' i makemakeia ai oe e haawi aku i ka pane iaia, a i ole he elemakule okoa no paha kela?" ''Ma na mea a kela wahine i kamailio mai ai ia'u, <5 makaala mai ana no ka oia, 1 ko'u \Va e hoea aku ai, alaila liooima mai oia i ka elemakule," a ma ke ano o kela mau olelo, ua hiki loa i ka makahiki ke ike aku, ke kamailio wale mai la lio ke kaikamahine uuku, i na mea oiaio, liolaila he mea makeliewā wale 110 ka hoomau ana mai i ka niele ana iaia. Kauoha mai la ka makaikiu i ke kaikamahina uuku, e kakali malie ahiki i kona hoea hou ana mai, o ke komo loa aku ■'la' 110 ia o ka makaikiu maloko o kekahi keena uuku, a 0 ia kanao ka ninau ana aku i ke kakiāna mākai: "Eia ihea kahi Peke?" "Eia 110 oia ma kekahi wahi; ina ua makemake -loā oe iaia ea, ua hiki ia'u ke kahea ae, e hoea mai-no oia i ka nianawa pokole loa. , ' . "E kahea i'o aku oe, ua makeinake loa au e ike iaiaī" Kikoni iho la ke kakiana niakai, i keliahi bele kaheā e Waiho ana maluna o ke pakaukau, a i ka manawa i oili māi ai kekalii o na makai, 110 ka pane ana i kela bele ka'hea, haawi akii la oia i ke kauoha, no kona makemake e ike i kahi No na minuke he umi kēla'kakali an'a aku o ke kakiānā ■m'a* kai, hoea mai la ka mea i mākeiiiakeia imua ona; he meā i hele a kamaaina i ka poe kahiko iloko o ka oihana mākāi. Ma na manawa apau e kaheaia āi kona inba, e āla niau mai ana na hoōmanao ana iloko o na makai kahiko, no kana mau liana. Ua hele a kahiko na makahiki o kelā kanaka, aia ina kahi o ke kanaha, i keia manawā e'hoolaunaiā aku nei dik imua 0 ka poe heluhelu, o kona wahi kino nae, he pahaahaa iā, o i& no oe o ke kino 0 ke keiki uuku, 1k umi wale no *na mau makahiki. Iloko nae o kela ukulii, he āiwaiwā oia ma ka hoōkolo atia mahope o ka meheu o ka poe hakihaki kanawai, a mamuli o kela kanaka, i holopono mau ai ka hoo'kblo aha a ha makaikiu, mahope,o kekahi mau hihia ano nui loa,! pāa maloko oka moolelo 0 n ahana karaima, ma k*la kulanakauhāle. Hookahi nae kumu holopono loa o ka hookolo ana > kelā kanaka i ka poe hakihaki kanawāi,.o ia no kona'komo-niau i na lole i kamaaina iwaena o n* kiamālii o na alānui, noiaila aole oia e hoohuoiia mai ana e ka lehUleīiu, āia kekahi hana a ka oihana makai i waiho aku ai nana e hōoko, oiai e hoomākakiu ana i ka poe hakihaki kanawai. - 1 (Aole i pau.)