Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXIV, Number 30, 23 Iulai 1925 — KE KUMU E NUI NEI KA WAIONA MAANEI. [ARTICLE]

KE KUMU E NUI NEI KA WAIONA MAANEI.

Mamuli o ke komoia ana o kekahi hale, i ike mau ia i ka piha i ka poe inu waiona, e na makaikiu ma ka po o ke Sabati i hala, a paa mai he ekolu poe i ka hopuia, no ke ku-e i ke kanawai hookapu waiona, ua ula mai manao hoohuoi iloko o kekahi poe o keia kulanakauhale, e kumu e nui nei oka waiona maanei, me ka maalahi loa o ka loaa ana o ka rama i na kanaka ma kela ame keia wahi a lakou e makemake ai. Ua hooia ae ka Akena Hookapu Waiona John H. Wise, eia i'o ka w r aiona ke loaa nei i na kanaka me ka maalahi loa, ma kekahi mau hale i hookaawaleia no kela hana, me ka lilo nae i hana paakiki nana ame kona poe kanaka ka hopu ana i na ona no lakou kela mau hale, ke ole e hoopukaia na palapala huli, e lioakaka ana no ka malamaia o ka waiona maloko olaila; o keia ka mea oiaio i ka nana aku; eia nae aole e lilo ka ninau palapala huli, i kumu kupono e mau aku ai ka hele lanakila ana o kela mau ona hale, a e hookuukuuia aku ai na hale i noho ona ia e lakou, e hoopiha mai i na kanaka e makemake ana e inu i ka waiona. Me kekahi mau ike i loaa aku i na kanaka hooko i ke kanawai hookapu waiona, malalo o ke kanawai federala, aia he mau hale i hookaawaleia no ka inu waiona ana, ina ua lilo i hana paakiki na lakou ke komo ana ma kela mau hale, a hopuhopu aku i ka poe e ku-e ana i ke kanawai waiona; alaila aole no he hana paakiki, na lakou ka waiho ana ae ika lakou mau ike malalo o ka oihana makai o Honolulu nei, a e kaa na na makai ke komo ana aku ma kela mau wahi. He oiaio ma ko kak°u kanawai kuloko, i pili i na hana a na makai, ua hiki loa ia lakou ke hopu aku i ka poe ku-e kanawai waiona, a mau hana hakihaki kanawai r paha, ma ka manawa i hana maoli ia ai ka hewa, ka hana hiki ole hoi i na luna oihana federala ke hooko aku, aia wale no a he palapala huli, a palapala hopu paha, ma ka hana like ana o keia mau mana a elua, e hooko ana i ke kanawai me ke kui'o ame ka hoopilimeaai ole, he mea maopopo loa, e hookauia aku ana ka maka'u ame ka weli maluna o ka poe kuai waiona apau loa, ina ia maloko o kela mau hale i hookaawaleia, a mau hale okoa ae paha, e inuia mai nei ka waiona, ma ke ano imi pomaikai. Pehea nae e ike nui ia nei ka waiona maanei nei? Pehea e lako mau nei na hale i hookaawaleia, no ka inu waiorta ana, me ka rama? He mau ninau kupono keia e hoalaia ae, iloko o keia mau la, a aole no he paakiki ka loaa ana o na pane, mamuli no ia o ka nui o ka poe e hana mai nei i ka waiona, ame ka poe e kuai nei ia mea me ka hoopilikia ole ia aku. Me na luna oihana federala e hooko ana i ke kanawai hookapu waiona me ke kui'o, e imi ana i na alahele apau e holopono ai ka lakou hooko ana aku i ke kanawai; pela hoi na makai, malalo o ko kakou mau kanawai kuloko, ame na luna oihana kti\oko apau, \ W\ akw ke. ko'iko'i o ka hooko ana i ke kanawai maluna o lakou, e ku ana mahope o ke kanawai, aoli loa he kanalua iki o keia pepa, no ka hoea mai i ka manawa e lilo ai i hana paakiki loa, ka loaa ana o ka waiona i kekahi mea, a e ike aku ai kakou, ua hoauheeia aku na hiona a kakou e ike aku nei i keia mau la. I wahi nae e hiki pono ai ke hookoia ke kanawai hookapu waiona me ka ikaika, e na luna oihana, i hookauia aku ai keia hana maluna o lakou, he mea pono e Jiookaokoa lakou ia lakou iho mai ka puulu mai o ka poe hana a malama i ka waiona; o ko lakou hana ole ana pela, e lilo ana lakou, aole wale no, i poe kokua aku i ka hana a ka poe hakihaki kanawai, aka i poe hoopakele pu ia lakou, mai ka lilo ana i pio na ke kanawai; he mea oiaio keia i ikeia apuni ka honua nei. Ma keia ano iho Ia anei, e lako nui nei ka waionā ma na wahi apau? Paakiki no ka pane ana ae i keia ninau, hookahi nae mea maopopo loa ke olelo ae, aia no iwaena o ka poe i haawiia aku ai ia lakou ka hooko ana i ke kanawai, he heluna nui 0 lakou, i kaokoa ole ae, mai ka poe e hoopiha mau ana i na hale i hookaawaleia no ka inu ana i ka waiona. E lilo ka poe apau e ku ana mahope o ke kanawai, i poe kuokoa, i poe hoopilimeaai ole, 9 i poe kui'o" 'ma ka lakou mau liana apau, na ia mau ano auanei ilpko o lakou, e hookau aku 1 ka maka'u i ka poe hakihaki kanawai; a e hookipa mai t ka noho mana ana o ka maluhia maluna o ka aina.