| | MA KE KAUOHA (Mai ka Aoao Ekolu mai) haumana nei me na buke a'o i hookaawale ia no ka hoohana ia ana e ka Papa Hoonaauao. A ina aole e hoolako ia kekahi haumana, na ka Papa Hoonaauao e hoolako i ua mau buke la, a e koi aku i na makua a me na kahu e uku mai i ua mau buke la Ina aole e uku koke ia mai ua kumukuai la o ua mau buke nei, alaila e hoike ia aku no ia mea i ka luna auhau o ka apana o ia kula e ku ana, a na ia luna auhau e hookomo iho ia huina ma kona heluna auhau ma ke ano o ia kekahi mahele o ka auhau ana e uku a e ohi ia mai ua makua a kahu la, a o ka uku ia ana o ia huina me ka ukupanee ame na koina, e hooko ia ku no ia e like me ka hooko ia ana o na koi e ae no ka auhau, ikaahope ae ka uku ia ana, Koe nae keia ma kahi o na haumana i ilihune loa e hoopaaia ana ko lakou mau inoa mai ka ekahi mai a ka eono, hui pu laua e haawi wale ia no ka buke e ka papa hoonaauao. E waiho ia aku kekahi palapala noi e ua makua a kahu nei o ua keiki nei i oleloia maluna o na pa'ihakahaka a elike me na kuhikuhi ana a ka Papa Hoonaauao. A koe hou aku no keia, e hoohana wale ia no ua mau buke nei e na haumana a i ka manawa e pau kona hana ana maluna o ia buke alaila e hoihoi hou ia aku no ua mau. buke la i ke keena hoonaauao. PAUKU 2. Ma keia ke hookaawale ia nei ka huina o elima tausani dala miloko mai o na dala o ka waihona i hookaawale mua ole ia no ka hooko ana aku i na kauoha a keia kanawai. PAUKU 3. E mana keia Kanawai i kona aponoia ana.
Aponoia i keia la 27 o Aperila, M. H. 1925. W. R. FARRINGTON.
Kiaaina o ke Teritori o Hawaii. KANAWAI 95.
(Bila o ka Hale Helu 103.) HE KANAWAI E UKU ANA IA AGNES STANGE, SISTAN P. CASTRO AME ELIZABETH FERREIRA, HE MAU KUMUKULA ILOKO O NA KULA AU- PUNI, NO NA UKU HANA I PAA IA. E Hooholoia e ka Ahaolelo ke Teritori o Hawaii: PAUKU 1. O ka puuku o ke Teritori o Hawaii ma keia ke hoomanaia net e uku aku i na poe no Iakou na inoa malalo iho, maluna o na bila kikoo dala i hoopukaia e ka luna hooia, i na huina like ole e kau like la me ko lakou mau inoa apakahi, o ka manao o keia e uku ia aku lakou apau pono no na hana i hanaia e lakou, a o ia mau huina elike me keia e hookaawale ia nei e uku ia aku. mailoko mai o na dala apau e waiho ana maloko o ka waihona o ke" teritori i loaa mai na loaa laula mai o ke Teritori o Hawaii, i hookaawale mua ole ia: Agnes Stange .................... .$659.50
Sistan P. Castro ................... 330.00
Elizabeth Ferreira ................. 149.05 $1,138.55 PAUKU 2. E mana keia Kanawai mai kona aponoia ana.
Aponoia i keia Ia 27 o Aperila, M. H. 1925. W. R. FARRINGTON,
Kiaaina o ke Teritori o Hawaii, KANAWAI 96. (Bila o ka Hale Helu 336.) HE KANAWAI E HOOMANA ANA A E KAUOHA ANA I KA PAPA LUNAKIAI O KE KALANA O MAUI E HOOKAAWALE I BILA HAAWINA NO KA HOOLAKO A MALAMA ANA I NA KAMALII. E Hooholoia e ka Ahaolelo o ke Teritore o Hawaii: PAUKU 1. O ka Papa Lunakiai o ke Kalana o Mauu Teritori o Hawaii, ma keia ke hoomana ia nei a ke kauoha ia nei me ka ikaika e hookaawale i mau haawina ma na huina kupono, i kela ame keia manawa elike me ka ua Papa Lunakiai nei i manao ai he lawa kupono no ka hoolako ana ame ka malama ana i na keiki makua ole, a i ole i na keiki ua hiki ole i ko lakou mau makua ke malama ia lakou, ina paha no ka nele a no kekahi kumu e ae paha, ke loaa aku ua mau keiki la iloko o ua kalana nei o Maui. PAUKU 2. E mana keia Kanawai mai a mahope aku o ka la o
kona aponoia ana. Aponoia i keia la 27 o Aperila, M. H. 1925. W. R. FARRINGTON,
Kiaaina o ke Teritori o Hawaii. KANAWAI 97. (Bila, o ka Hale Helu 63.) HE KANAWAI E HOOMANA ANA A E KAUOHA ANA I KA PAPA LUNAKIAI AME MA LUNA HOOIA O KE KULANAKAUHALE A KALANA O HO- NOLULU E UKU I KE KOI AS LEWIS T. ABSHIRE, LOUIS S. CAIN. M. J. MONIZ M. M. PACHECO AME ERNEST SILVA NO KA MANAWA I HALA MA KE ANO HE MAU LIMAHANA NO KE KULANAKAUHALE A KALANA O HONOLULU. E Hooholoia e ka Ahaolelo o ke Teritore o Hawaii: PAUKU 1. O ka Papa Lunakiai o ke Kulanakauhale ame Kalana o Honolulu ma keia ke hoomana ia nei a ke kauoha ia nei e hookaawale i bila haawina mailoko mai o ka waihona o ua kulanakauhale a kalana nei i oleloia o Honolulu, a ma keia ke hoomana a ke kauoha ie nei e uku aku i na huina e kau ana ma o ae o na inoa o na limahana pakahi malalo iho nei no ka uku o ka manawa i hala aku, penei: Lewis T. Abshire ......................... $3,600.00
Louis S. Cain .............................. 5,600.00
M. J. Moniz .............................. 36.00
M. M. Pacheco ........................... 39 04
Ernest Silva .............................. 4292 I ka manawa e hana ia a hookaawaleia ua bila haawina nei, ke hoomanaia nei a ke kauoha ia nei ka luna hooia o ua Kulanakauhale a Kalana nei o Honolulu e hoopuka ae i bila kikoo dala e kikoo ana i ka puuku o ke Kulanakauhale a Kalana o Honolulu no na huina i hoakaka pakahi ia ma ka inoa o ka poe koi. PAUKU 2. I ka manawa e uku ia ae ia mau dala, o ua Lewis T. Abshire, Louis S. Cain, M. J. Moniz. M. M. Pacheco ame Ernest Silva nei e koi ia aku lakou e hookuu loa mai i ke Kulanakauhale ame Kalana o Honolulu mai na koi like apau e pili ana | ia haha ana a lakou pakahi. PAUKU 3. E mana keia Kanawai i koiia aponoia ana.
Aponoia i keia Ia 27 o Aperila, M. H. 1925. W. R. FARRINGTON,
Kiaaina o ke Teritori o Hawaii. KANAWAI 98. (Bila e ka Hale Helu 438.) HE KANAWAI E HOOLOLI ANA I KA MOKUNA 94 o NA KANAWAI i HOOPONO-
PONO Hou IA o HAWAII 1925, E PILI ANA I NA HAUKIPILA
AME KA PANALAAU MA'I LEPERA MA KA HOOLOLI ANA i KA
PAUKU 1203 o LOKO OLAILA. E Hooholoia e ka Ahaolelo o ke Teritori o Hawaii: PAUKU 1. O ka Pauku 1203 o na Kanawai i Hooponopono Hou ia o Hawaii 1925, ma keia ke hoololi ia nei i heluhelu ai penei : . "Pauku 1203. O ka hana ana ame ka pa'i ia ana o na kii ma ka panalaau ma'i lepera, etc., me ka ae ole ia, hookapuia. Aole kekahi kanaka e hana a e pa'i i mau kii o kela ame keia ano ma ka panalaau ma Kalaupapa, Kalaiia o Kalawao, a i ole ma ka Haukipila o Kalihi, ma ka Home o na Kaikamahine Kapiolani, a i ole ma ka Home o na Keikikane ma Kalihi, ma ke Kulanakauhale a Kalana o Honolulu, aia wale no a loaa mua iaia kekahi ae ma ke kakau, e hiki ai no ke hoopau ia i kela ame keia manawa mai ka Papa Ola mai e ae ana iaia e hana pela, a o ia ae ia ana no na hana akeakamai wale; koe no nae keia, aole kekahi kii o kekahi: ano i pa'i mua ia mamua o ka lilo ana o keia i kahawai no ia mau wahi i oleloia ae la, e ae ia e hoikeike aku i kekahi kanaka, me ka loaa mua ole o ka ae ana ma ke kakau, no ka hoopau ia i kela ame keia manawa, mai ua Papa Ola nei o ke Teritori o Hawaii, a o ia aponoia ana no ka hoikeike wale ana no ma na hana ano akeakamai, me ka uku ole ame ke kaki ole ia, a mamuli no hot o kekahi noi i waiho ia e ha'i ana i ka manawa i manaoia ai e hoikeike, ka wahi, ame ke ano o ke anaina e nana ana i ua mau kii nei. Ke hoomaopopo hou ia nei no, aole kekahi mea maloko o keia e hoonele i ke pa'i ia ana o ke kii o kekahi kanaka i hoopaa ia maloko o kekahi o ua mau wahi nei i ha'i mua ia ae mamuli o ke noi a ua kanaka i hoopaaia ai; aka nae, aole kekahi o ia mau kii e hoikeike ia a i ole e waiho ia ae ma ke akea ma kahi okoa ae koe wale maloko o ua mau wahi nei e kapu nei. O ka mea e ku-e ana ina kauoha aka pauku i hala ae a i ole e kokua ana a e ae wale aku ana i ke ku-e ia ana o ia mea, e hoopai ia ma ka hoopai dala aole e oi aku mamua o elima haneri dala. ($500.00), a i ole ma ka hoopai dala ame hoopaahao pu ana. PAUKU 2. E mana keia Kanawai mai a mahope aku o ka Ia
o kona aponoia ana. Aponoia i keia la 27 o Aperila, M. H. 1925. W. R, FARRINGTON,
Kiaaina o ke Teritore o Hawaii. KANAWAI 99. (Bila Senate Helu 54.)
HE KANAWAI E HOOMAOPOPO ANA A E HOOPONOPONO ANA I KA LAWELAWE IA
ANA o KA OIHANA LAPAAU HA'IHA'I Iwi. E HOOKUMU
ANA I PAPA NOII O NA POE LAPAAU HA'IHA'I Iwi NO KE
TERITORI A E HOOMAOPOPO ANA I NA HOOPAI NO KE KU-E
IA ANA o NA KAUOHA o KEIA KANAWAI, E Hooholoia e ka Ahaolelo o ke Teritori o Hawaii: PAUKU 1. Ma keia ke hookumu ia nei kekahi papa a e ikeia ia papa o "Ka Papa Noii o na Poe Lapaau Ha'iha'i Iwi o ke Teritori" ma. kei a hope e hoomaopopo ia ia o ka papa, a i ekolu lala o ia papa, e hookohu ia e ke Kiaaina elike me ia i hoakaka ia ma ka Pauku 80 o ke Kanawai Kumu. O kela ame keia Iala o ka papa he haumana i puka pono mai a i loaa ka palapala hoomaikai mai kekahi kula mai i hookumu a hoohui ia me ke aupuni ma kekahi wahi, a ua noho oia ma ke ano he haumana noho paa no ka manawa i hoomaopopoia e loaa ai iaia ka palapala hoomaikai. O kela ame keia Iala o ka papa e hookohu mua ia ana malalo o keia kanawai, e lawelawe mua oia i ka oihana lapaau ha'iha'i iwi maloko nei o ke Teritori no ka manawa aole e emi iho malalo o hookahi makahiki mamua koke iho o ka la o ka hoomana ia ana o keia kanawai, a ma ia hope aku i poe oi ano i laikini ia no ka lawelawe ana ia ano oihana lapaau. Aole kekahi mau lala elua e hookohu ia aku ma ua papa la, ina o ko laua mau palapala hoomaikai mua mai ke kula hookahi mai e ao ana i ka lapaau ha'iha'i iwi, ke loaa nae hoi he nui na haumana o na kula like ole e lawelawe ana i ka lapaau ha'iha'i iwi maloko nei o ke teritori. Aole no hoi kekahi mea e pili aku ana me. ua kula la a i ole kekahi o na kula nui o ia ano e kuleana ehookohu ia i lala no ua papa la. O kela ame keia lala o ka papa, koe ke kakauolelo, e lawelawe no ia i ka hana me ka uku ole; koe nae keia, o na lilo maa mau a i hoolilo maoli ia no ka lawelawe ia ana o na hana oihana e uku ia no ia e ka Papa Ola, mamuli o na bila i aponoia e ka papa. PAUKU 2. Mailoko mai o na lala e hookohu mua ia ana, hoo-
kahi e hookohu ia no ka makahiki hookahi, hookahi no elua ma-
kahiki a hookahi no ekolu makahiki. A ma ia hope aku e hoo-
kohu ia na Iala no ka manawa o ekolu makahiki, koe hae keia ina
e hookohu ia kekahi mea no ka hoopiha ana i kekahi makalua i
hakahaka, e holo kona manawa no ka manawa pau ole o ka mea
nona ka makalua ana i hoopiha aku ai. E noho kela ame keia
lala ma kona kulana ahiki i ka manawa e hookohu hou ia aku ai
ka lala hou a hookumu pono ia oia iluna o ka oihana. Ua kule-
ana i ke Kiaaina ka hoopau ana i kekahi lala mahope iho o ka
loaa ana aku iaia o na hooia kupono no ka hawawa a i ole no
na hana kolohe a ua lala la o ka papa. PAUKU 3. E noho no ka papa a e hui iloko o umiia mahope iho o ka hookohu ia ana aku o kona mau lala, a e kukulu lakou i ka papa ma ke koho ana i peresidena, hope peresidena ame kakauolelo, o lakou apau mai na lala mai no o ka papa. Ma ia hope e koho mau ia na lunanui ma ka makahiki ma ka lakou halawai o ka mahina o Ianuari. O ka hapanui o ka papa oia iho la no ke koramu. No ka hooholo ana i kekahi olelo hooholo a ninau paha, aia no ia ma ka ae ana a ka hapa nui o ka papa i olelo ia, ame ka apono ana i kekahi mau rula, a i ole o ka ae ana aku e waiho ia aku ke. noi e hoopuka i kekahi laikini elike me ia i hoakaka ia maloko o keia kanawai. E malama no ke kakauolelo i moolelo piha o na hana a kai papa, a o ia mau moolelo he hiki no ke ike ia e ka lehulehu ma na hora hana. Nana no e malama i na loaa apau e loaa mai ana, ame na hoolilo e hoolilo ia aku na i aponoia e ka papa, a e hookomo ae oia i na dala apau i loaa mai maloko o kona lima ma ka waihona o ke teritore nia ke ano he loaa no ke aupuni, a ma ka, la mua o Dekemaba o kela ame keia ma-kahiki, e waiho ae oia me ke Kiaaina he hoike o na loaa ame na hoolilo apau ame na moolelo o ka hana a ka papa. PAUKU 4. Ua loaa i ka papa ka mana e (a) Hookaawale i sila a e hoopili ia sila me na palapala oihana apau a ka papa ; (b) E apono i kela ame keia manawa i mau. rula ame na hooponopono ana elike me ka ka papa i manao ai he kupono no ka | lawelawe maikai ia ana o ka lakou haoa, a i mau kope o ua mau rula ame ua mau hooponopono la ke waiho ia ae me ka papa ola o ke Teritori no ka makaikai ana a ka lehulehu. (c) E ninaninau i na poe noi laikini, a e waiho ae i na noi no ka hoopuka ia o ka laikini, a e kauoha e hoopau ia kekahi laikini e lawelawe i ka lapaau ha'iha'i iwi, elike me ia e hoomaopopo ia nei maloko o keia kanawai, (d) E kauoha aku i na hoike a e lawe mai i na olelo ike maluna o na mea apau e pili ana i ka hana a ka papa; a he kuleana ko kela ame keia lala e hoohiki aku i na hoike a i ole ia e hooiaio i na palapala hoohiki. (e) E hana i na hana apau no ka pono a i pili aku me ka hoohana ia ana o ka manawa e haawi ia nei a e hookaawale ia nei maloko o keia kanawai. PAUKU 5. Ke papa loa ia nei ka lawelawe ia ana o ka lapaau ha'iha'i iwi e kekahi mea maloko nei o ke Teritori me ka loaa mua ole o ka laikini iaia e lawelawe ia hana. O kela ame keia kanaka e makemake ana e lawelawe i ka oihana lapaau ha'iha'i iwi, e waiho ae oia me ka papa i palapala noi i umikumamalima la mamua ae o ka noho ana mai o kekahi halawai a ua papa nei. maluna o na pa'ihakahaka a elike me na mea i hoomakaukau ia e ua papa la. E waiho pu ia ae me ua palapala noi ka uku laikini o iwakalua-kumamalima dala ($25.00) a me kekahi palapala hooia he kulana nohona maikai kona. Koe na mea i hoomopopo ia maloko nei i kulike ole aku me ka manao malalo iho nei, o kela ame keia mea e noi laikini ana, i haumana oia no kekahi kula i hoohui pu ia me ke aupuni a i ole no kekahi kula nui e ao ana no ka manawa aole i emi iho malalo o elua tuasani hora o kanaono minute pakahi, eha haneri hora no ke ao ia i ka lawelawe maoli ana i ke ano o ka lapaau ana malalo o kekahi puulu kuka i ike ia he mau kumu kupono no keia ano lapaau. O ua ao ana nei e laha aku ia no ekolu wa o ewalu mahina pakahi, a e waiho pu ae ka mea noi i mau hoike kupono ua hele oia i ke kula no ka manawa i like aku me kanaiwa pakeneta a oi aku o ua manawa la o ua elua tausani hora nei, a ua puka pono mai keia mau haawina mai; anatomio, ola kino, na bacatorio, kulana ola kino ame ka malama ola, noii mai ame ka wehewehe mai ame na loina ame ke ano o ka lawelawe ana i ka oihana lapaau ha'iha'i iwi, a e waiho ae me ka papa i ka manawa e noi ai i kona palapala hoomaikai mai kekahi kula kiekie mai, a i ole ia, he mau hooia ana i lawa ai ke koi a ka papa, o kona hoonaauao ia ana i kulike aku me na haawina i ao ia ma na kula kiekie o na poe lawelawe i ka oihana lapaau ha'iha'i iwi elike me keia e hoomaopopo ia nei maloko o keia kanawai, e ae ia lakou e lawe mai i mau kokua no lakou elike me ka lakou i manao ai he kupono. PAUKU 6. (a) E halawai no ka papa ma ke ano he papa noii ma ka Poalua mua mahope iho o ka Poakahi elua o Aperila ame Okatoba o kela ame keia makahiki, a ma na manawa e ae a ma ka wahi i hoomaopopo ia he mea e hooholopono ai i ka lakou hana. O ke keena o ka papa maloko no ia o ke Kulanakauhale o Honolulu. (b) O kela ame keia mea noi e hoomaopopo ia no ia ma kekahi helu a aole ma ka inoa, i mea e ike ole ia ai e ka papa nana e ninaninau ana owai ia ia ahiki i ka manawa e pau ai o na pepa i ka nana ia. (c) O na ninaninau ana apau ma ke kakau no ia, koe nae na mea maloko nei e hookaawale ia nei, a e lawelawe ia ma ke ano io, elike me ke ao ia ana maloko o na kula ao ha'iha'i iwi, a e hana ia i mea o ike maoli io ia ai no ka makaukau kupono o ka mea noi e lawelawe i ka lapaau ha'iha'i iwi. O ia ninaninau ia ana maluna no ia ona haawina i hoomaopopoia ma ka pauku 5 o keia kanawai. E haawi ia i laikini i ka mea noi e oi ana na pakeneta averika maluna o kanahiku-kumamalima, a aole hoi i emi iho malalo o kanaono pakeneta maluna o kekahi mau kumuhana aole e oi aku mamua o elua. O kela ame keia mea noi e loaa ole aku ana ka huina pakeneta elike me ia e hoomaopopoia nei, ua hiki no ke ninaninau hou ia ma ka manawa ninaninau mau hou aku o ka papa maluna o na haawina apau i hoakaka ia ma ka Pauku 5, ma ka uku hou ana ae i ka uku o iwakalua-kumamalima dala ($25.00). No kela ame keia makahiki i hala ae mai ka puka ana mai, e haawi ia aku no i ka mea noi i hookahi pakeneta pii ae maluna o ka averika o na haawina apau e ninaninau ia ai. PAUKU 7. O kekahi o na laikini e hoopuka ia ana e ka papa ola, mamuli o ke noi a ka papa, a e kapaia aku ia laikini o ka "Laikini e Lawelawe i ka Lapaau Ha'iha'i Iwi." a e hoomana ana i ka mea e paa ana i ua laikini e lawelawe i ka oihana lapaau ha'iha'i iwi elike me keia e hoomaopopo ia nei mahope aku nei, a e lawelawe pu i ke ano ka hana mekanika ana, ame ke ano o ka malama ana i ke ola, ke kulana maemae o ke kino, aka aole nae e kuleana e haawi i na laau lapaau i ike ia a i hoomaopopo ia ma keia mua aku aia ia iloko o na laau lapaau kauka, a i ole e kuleana i ka lawelawe ana i ka oihana oki a na kauka, a i ole i na hana a na kauka hana niho a i ole a ka na kauka hana maka. PAUKU 8. O ka lapaau ha'iha'i iwi ma keia ke hoomaopopo
ia nei o ia ka ike i ka haha ana ame ka hoonioni ana a kupono
na iwi kuamoo o ke kino o ka hana me ka lima wale no. Koe
nae keia, aole e manao ia o ka lawelawe ana i ka hana lapaau
ha'iha'i iwi elike me ia e hoomaopopo ia nei maloko o keia kana-
wai he mea ia e kaupale aku ai i ka hana ana i kekahi hana, ma
kekahi ano e ae no ka hoola ana i ka ma'i maluna o ke kino o ke
kanaka, me ka mea i hoomaopopo ia maloko o keia kanawai ; a
koe hou no keia o ka lapaau ha'iha'i iwi e hoomaopopo ia nei
maloko o keia kanawai aole ia e kau aku a e papa aku i ka lawe-
lawe ia ana o ka lapaau iike ia o ka lomilomi a kahikahi. PAUKU 9. Me ka nana ole ae i kekahi mau mea i hoomao-
popo ia maloko o keia kanawai, ua hiki no i ka papa, ma ke noi
palapala ia ana, e noi aku e hoopuka ia ae i laikini no keia poe
malalo iho nei :
(a) I kela ame keia lala o ka papa.
(b) I kela ame keia mea i laikini mua ia e lawelawe i ka hana
lapaau ha'iha'i iwi iloko nei o keia teritori. Pauku 10. (a) E hoole no ka papa i ke noi ana aku e hoo-
puka ia i laikini, a ua hiki no i ka papa ke kauoha e hoopau ia ka
laikini e lawelawe i ka hana lapaau ha'iha'i iwi maloko o keia
teritori, a e holoi loa ae i ka inoa o kekahi mea i laikini mua ia
e lawelawe i ka hana lapaua ha'iha'i iwi maloko mai o ka moolelo
.0 na poe i laikini ia e lawelawe ia hana maloko nei o ke Teri-
tori, malalo o kekahi o keia mau kumu, penei:
O ka lawe ana mai a waiho aku i kekahi mau olelo kolohe, hoo-
punipuni a wahahee i ka manawa e noi ai e laikini ia mai, a i ole
i ka ninaninau ia ana elike me ia i hoakaka ia maloko o keia
kanawai ; ka lawelawe ana i ka hana lapaau ha'iha'i iwi malalo
o kekahi inoa kapakapa hoopunipuni; a i ole o ka lawe ana mai
a hookohukohu iho oia ka mea nona ke kino o kekahi kanaka e
aku i ano like pu ka inoa me kona; ka hoahewa ia ana no kekahi
hana karaima i hana ia me ke ku-e i ka nohona a kulana maikai
o ke kanaka; no ka ona mau ame ka inu mau ana i na waiona
oolea, ke puhi a ai opiuma ana ame na mea ano like me ka pakela
maoli e hoolilo ia ai kona lawelawe ana i kana oihana lapaau
he mea waiwai ole; ka hoolaha ana ku i kekahi laau a mea okoa
ae paha e hiki ai ke hoohema ia mai ka hanawai o na wahine a
i ole ina ua paa loihi ia mea, he hiki ke hoohemo ia mai; a i ole
ia o ka hoolaha ana ma kekahi nupepa paha a ma kekahi ano e
ae paha elike me na palapala liilii, na hoailona, na nupepa a ma
kekahi ano e. ae ma ke kakau a pa'i palapala ana, o ua mea
paa laikini la a i ole o kekahi kanaka, hui a ahahui e hoohana ana
iaia, ua hiki ke lawelawe, hoola, a i ole ia hoao e hana a ola ke-
kahi mai kau, a i ole e lawelawe a ola, a i ole ia hoao e lawe-
lawe no ke ola o kekahi mea i loaa i ke kaokao a ano like, ka pau
o ke kola, kulana nawaliwali o na. wahi huna, a i ole ia na ma'i
like me ke ano, a i ole ia ma kekahi hoolaha ana no kana hana
lawelawe lapaau ha'iha'i iwi i hookomo ia maloko olaila kekahi
mau olelo hoopunipuni a i ike ia he hiki ole ke hooko ia, a i ole
ina oia malalo o ka hoohana ia ana e kekahi kanaka, hui a ahahui
e hoolaha ana pela ke ano. O kela ame keia kanaka i laikini ia
maluna ona i ili aku ai ke ko'iko'i o keia mau mea i hoakaka ia
ae la maluna ae no ka waiho ia ana ae o ke kauoha e hoopau ia
kona laikini, a i ole ia i ae ole ia e hoopuka aka i laikini nona, e
waiho ia aku iaia kekahi kope o na kumu o ka hoohalahala nona
a e loaa iaia ke kuleana e hookolokolo ia ai imua o ka papa ma | kona hele kino ana ae, a i ole ma kona loio la a e ninaninau ia no na hoike e ka papa e pili ana i ka hewa ame ka hewa ole o ka mea i hoopii ia. O ke kakauolelo i na manawa apau e kauoha ia ai e hoopau ia kekahi laikini, e hookomo iho oia ia mea maloko o ka moolelo, a e hooia aku ia mea malalo o ke sila o ka papa i ka papa ola; alaila e kakau iho ka peresidena o ka papa ola ma ka aoao, a i ole ia maluna iho o ua moolelo hoopuka laikini nei ma kahi o ka laikini o ua kanaka nei i keia mau olelo: "Ua hoopau ia keia laikini ma ka la............. o ................. " e hoike ana i ka la, ka mahina ame ka makahiki o ua hoopau ia ana nei elike me ka hooia ana ia mai iaia e ke kakauolelo i oleloia. O kela moolelo o ua hoopau ia ana nei i hana ia iho la e ka
peresidena e lilo no ia i hoike pololei no ia hoopau ia ana ame
ka pololei o na lawelawe ia ana o na hana apau e ka papa maluna o ua hoohalahala nei e hoopau ia. (b) Mahope aku o ka hala ana ae o elua makahiki mahope
iho o ka hoopau ia ana a holoi ia ana o ua laikini nei elike me ia i
hoomaopopo ia malalo o keia pauku, ua hiki no i ka papa, ma ke
koho ana a ka hapanui, e noi aku e hoopuka hou ia i laikini i keia
kanaka i hoopau ia ae la kona laikini, a hoihoi hou ae iaia, a haawi
hou aku iaia i na pono ame na kuleana apau i haawi ia ma o kona
laikini mua la. O kela ame keia kanaka e hoihoi hou ia aku ai
kona laikini, e uku ae oia i ke kakauolelo i ka huina o iwakalua-
kumamalima dala ($25.00) i ka puka ana mai a ke koi a ka papa
e hoopuka hou ia i laikini. PAUKU 11. (a) E malama ka papa ola i moolelo o na laikini
apau i hoopuka ia malalo o keia kanawai.
(b) E malama ka papa ola no ka makaikai ia e ka lehulehu,
maloko o kekahi buke i hookaawale ia no ia hana, i moolelo piha
ame ke ano ona laikini i kakau a hoopuka ia. I ka manawa e hoo-
puka ia ai ia laikini e kuni ia iho maluna ona ka la o kona hoo-
puka ia ana. PAUKU 12. E noho na poe a pau i laikini ia e lapaau ha'iha'i
iwi malalo o ka malu ame na hooponopono ana a na kanawi teri-
tori a kulanakauhale e pili ana ika malama ola ana. a e kakau-
inoa 110 na poe make a e waiho ku i na hoike no ia mau mea i na
poo oihana elike me ke kauoha a ke kanawai. PAUKU 13. O na dala apau e loaa mai ana malalo o keia ka-
nawai e uku ia aku no ia iloko o ka waihona o ke teritori ma ke
ano he loaa aupuni. PAUKU 14. O kela ame keia mea e lawelawe ana i hana lapaau
ha'iha'i iwi a iole e hoao ana e hana pela, a o kela ame keia ka-
naka e kuai aku ana a kuai mai a i ole ma ke ano kolohe ua loaa
mai iaia he laikini e lawelawe ai i ka hana lapaau ha'iha'i iwi,
ina paha ua paa ia laikini ma ka moolelo a aole paha, a i ole e
lawe ae i ke kulana "ha'iha'i iwi" a i ole i na hua "D. G" a i ole
o kekahi hua e ae e manao ia aku ai oia he makaukau i ka lawe-
lawe ana i hana lapaau ha'iha'i iwi me ka hooko mua ole ana i na
kauoha a keia kanawai a i ole o kela ame keia mea i laikini ia
malalo o keia kanawai e hoohana ana i ka huaolelo "Kauka" a
i ole ia ina hua. "Dr." me ke kau ole o ka huaolelo "lapaau ha'i-
ha'i iwi" a i ole me na hua "D. C." mahope koke iho o kona inoa
a i ole e lawe ae ana i na hua' '.M' D." a i ole i na huaolelo
"kauka haawi laau," a i ole ka hua "kauka oki," a i ole ia "ka-
uka," a i ole i ka hua "kauka lomilomi." a i na hua "D. C" a i
kekahi hua e ae no paha, a ma ia nana ana e ma ia hana ana pela
he mea oia e lawelawe ana ia ano hana me ka laikini ole mai ke
Teritori mai o Hawaii, a o kela ame keia mea e ku-e ana i na
kauoha e ae a keia kanawai, e hoahewa ia no i ka hewa mika-
mina, a ke hoahewa ia e hoopai ia no ma ka uku dala aole e emi
iho malalo o kanalima dala ($50.00) a aole hoi e oi aku maluna
o elua haneri dala ($200.00) a i ole ia ma ka hoopaahao no ka
manawa aole e emi iho malalo o kanakolu la, a aole hoi e oi aku
maluna o kanaiwa la, a i ole ma ia ano hoopa'i no a i elua. PAUKU 15. E lilo no i bana no ka Loio Kuhina o keia teritori
ka hoopii ana i na poe apau e ku-e ana i keia kanawai. Ua kule-
ana no hoi ke kakauolelo o ka papa, malalo o na kauoha o ka papa,
ke "kokua ana i na loio no ka hooko ia ana o na kauoha a keia
kanawai. PAUKU 16. Ina kekahi pauku, hapa pauku, mapuna olelo a
kekahi lihi o keia kanawai no. kekahi kumu e ku ole i ka kana-
wai, aole no ia olelo hooholo no ia mea i hoopuka ia e hoolilo
aku ai i ke koena aku o keia kanawai i mea ole. PAUKU 17. O na kanawai apau ame na mahele kanawai i ku-e
i keia, ma keia ke hoopau loa ia nei. PAUKU 18. E mana keia Kanawai mai kona aponoia ana.
Aponoia i keia la 27 o Aperila, M. H. 1925. W. R. FARRINGTON.
Kiaaina o ke Teritori o Hawaii. KANAWAI 100. (Bila Senate Helu 124.) HE KANAWAI E HOOMAOPOPO ANA NO KA HOOMAEMAE HOU IA ANA AKU O KE ALANUI TANTALUS MALOKO O KE KULANAKAUHALE A KALANA O HONOLULU A NO KE KUAI ANA I ROLA ALANUI NO KA HANA ANA MALUNA OLAILA, MA KA HOOLOLI ANA I KA PAUKU 1526 O NA KANAWAI I HOOPONOPONO HOU IA O HAWAII 1925. E Hooholoia e ka Ahaolelo o ke Teritori o Hawaii: ia o Hawaii 1925, ma keia ke hoololi ia nei ma ka paku'i ana aku
me ia ikeia malalo iho nei :
"O ua mau paahao nei la i hookaawale ia elike me ia i hoakaka
ia mamua ae nei no ka hana ana ma ke alanui Tantalus e hoohana
ia aole no ka malama wale ana no i ua alanui nei elike me ia i kukulu ia ai i keia manawa, aka no ke kukulu hou ana aku i ua alanui la ma kahi ame ka manawa kupono no ka hana ana a no ia hana ke hookaawale ia nei ka huina dala o elima tausani ($5.000.00) mai ka waihona laula mai o ke Teritori o Hawaii no ke kuai ana aku i kekahi rola alanui oua kuai ana la, na ka Makai Nui e kuai, me ka ae pu ana mai a ka Loio Kuhina. PAUKU 2. E mana keia Kanawai i kona aponoia ana.
Aponoia i keia la 27 o Aperila, M. H . 1925. W. R. FARRINGTON,
Kiaaina o ke Teritori o Hawaii. KANAWAI 101 (Bila Senate Hela 207.)
HE KANAWAI E HOOMAOPOPO ANA I KA HIKI KE HOONUI IA AE KE KAU IA ANA O NA PAKENETA AUHAU NO NA KALANA MAWAHO AE O HONOLULU MA KA HOOLOLI ANA I KA PAUKU 1315 O NA KANAWAI I HOOPONOPONO HOU IA O HAWAII 1925. E Hooholoia e ka Ahaolelo o ke Teritori o Hawaii: PAUKU 1. O kela mahele o ka Pauku 1315 o na Kanawai i Hooponopono Hou ia o Hawaii 1925, e kau la ma ka mahele olelo mua e hoomaka ana ma ka aoao 549 o ka Buke 1 o na Ka-
(E nana ma ka Aoao Elima) | |
