Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXIV, Number 19, 7 May 1925 — Page 5

Page PDF (1.60 MB)

NUPEPA KUOKOA, HONOLULU, T. H. POAHA, MEI 7, 1925 ELIMA
HE HOOMANAO ALOHA NO KUU
HOAPILI HE KANE KAPUA-
ALO SAUNDERS, UA HALA
Mr Sol. Hanohano, Aloha nui oe:
—Oiai he inoa kou ua kaulana ma
na aekai aloha o Hawaii noi, pela
hoi au e nonoi aku nei i kou oluolu
ame kou puuwai aloha, i ke kau-
wahi rumi kaawale o kou moku la-
we lau oliva a ke aloha, no ka'u
puolo kaumaha luuluu, a nau hoi
e kau pono ae ma kahi malamalama
o ke kukui uwila, i ike pono iho ai
hoi na kini lehulehu o ka aina hanau
o maua me kuu kane, a pela hoi me
ka ohana apau:
Ua haalele mai la kuu makua he
kane ia 'u ame na keiki ka maua, ka
makua hoi o ka noho ana o keia
aina malihini, eia ka e hapapa hewa
ana au i ka maka o ka moena, e
kuewa hele ana i ke ala me ka wai-
maka. Auwe kuu aloha e!
Ua hanauia kuu kane aloha Ka-
puaalo Saunders, ma ka Waikau o
Keanae, mai ka puhaka mai o kona
makuahine Mrs. Kaha ame kona pa
pa Saunders, i ka la 11 o Sepatema-
ba, 1886; nolaila ua piha i kuu kane
aloha he 39 makahiki me na mahina
ekolu ame na la he 16; a ma ka la
18 o Ianuari, o keia makahiki 1925,
i pauaho mai ai kuu kane i keia ola
honua ana.
Ekolu lakou a ka makua i hoohua
mai ai ma keia ao, o kuu kane i pau-
aho nuu la i keia ola honua ana ka
mua, a o kona mau kaikuahine mai
elua. Ua hala mua kekahi o kona
mau kaikuahine oia no ka muli mai
o kuu kane aloha, a ukali aku la
no hoi kona kaikunane ma ia ala-
hele hookahi, pela hoi ko lakou
papa, ua hala mua no oia he mau
makahiki loihi ke kaawale.
Ua hoonaauaoia no kuu kane ma
kahi kula hele-la o Keanae, eia nae,
ua loaa no kahi ike liilii iaia i hui
pu ia me ka noonoo kupono ame
ka naau hookanaka-makua, ua lilo
no ia i mea oluolu maikai no ko
maua noho ana ahiki i kona haalele
ana mai la ia'u ame na keiki a
maua.
Aloha wale kuu kane mai ka Wai
kau o Keanae, aloha ia wai kaulana
o ka aina o ia wai ninau hoi a ka
malihini, kuu kane o na pali huli-
lua o ka aina, kuu kane mai ka i'a
a ka ua kualau i lawe mai, kuu ka-
ne mai ka i'a hoanu ili o ke kaha-
wai, he ahi Loi ke kapa e mehana
ai auwe kuu aloha pau ole ia oe e.
Ua nohoia e maua me ka maikai
ame ka oluolu, aole oia i haawi
mai i kena mau lima e lauahi mai
maluna o'u elike me ka rula maa-
mau o na kane, akahi wale no kuu
kane a hookau iho i kekahi haawi-
na ko'iko'i o ka eha i kau iho ma-
luna o 'u kana wahine, e hiki ole
ai ke pau koke ae keia eha no na
mahina elua a ekolu, oiai ke kulu
nei no ka waimaka uwe i ka opua,
he maka onohi pua ia na ko Koo-
lau,
Auwe kuu kane kuu hoapili o ke
kula la wela o Pahoa mai ka wai
hu'i iniki ili o Ohia, o ia wai kau-
lana a Kane me Kanaloa, hooma-
ha aku i ka olu o ka home o Kaai-
hau. Aloha ia home a maua e wa-
lea ai me kuu kane ame na keiki
a maua. Auwe aloha wale I
Ua loihi no ka manawa o ka ma'i
i hoomailo ai maluna o kuu kane
ua huli aku hoi ka manaolana e
loaa mai ana la hoi ka palekane o
ke ola i kuu kane mamuli o ka
lawelawe maoli ana a ke kauka me
ka hoihoiia ana o kuu kane i ka
haukapila, ua loaa no he wahi olu-
olu a hookuuia mai, eia nae aole
i loihi loa ka loaa maikai ana o
ke ola, ua loaa hou iho la oia i ka
nawaliwali i oi loa aku mamua o ka
manaolana e loaa mai ana la hoi
ke ola.
Ua hele aku ka ike lawelawe o ke
kauka ua hiki ole, pela no hoi na
hooponopono ne mawaho, ua poho
wale ka manaolana, ua waiho iho
la kuu kane i ka ukana luuluu a ke
aloha pauole me a'u a huli aku la
ka malau ka iao a kaua, pau ka
lohe hou ana i ka leo aloha o kuu
kane, pau ka hoopulu hou ana a ka
ta Kukalahale i na papalina aloha
o kuu kane.
He mea ole ia ua i ka heleia e
kuu kane e imi ana i kahi pono
me ka hoomanawanui i loaa kahi
ai ame ka i'a pela hoi ka noho ana
o ka hale hoolimalima, ke huli nei
au ma na paia anoano o ko mana
home aloha, e ake hoi o ka ike lihi
aku i kuu aloha, a mahui lohe aku
la hoi i kona leo walohia, he ole nae ka mea i loaa ia'u. Ua hala aku la ka puulena aia i Hilo, ua imi aku la ia Papalauahi noho i ka hale kaupoku ole. Aloha wale I Ua loaa no ia maua na hua momi maikai mai ko maua puhaka mai, ekolu kaikamahine, hookahi keikikane, eia no lakou ke popohe maikai nei i ka ua Kukalahale o ke kaona nei, a na lakou auanei e hoomama ae i kekahi mau kulu waimaka o ke aloha poina ole. Nolaila, ke pahola aku nei au ka wahine kane-make i ko'u leo hoomaikai ame ko 'u aloha kuio i na makamaka, na pilikana ame na hoaloha apau, a pela hoi na hoa i luhi pu ai me kuu kane i ka hana, no ka oukou mau papahi lei i kahiko iho ai maluna o kuu mea aloha, pela hoi me na bo-ke pua nani like ole a oukou i haawi hemolele mai ai me ko oukou puuwai aloha oiaio. E na makamaka, na hoaloha ame na pilikana apau, e oluolu oukou e lawe aku i ka'u leo hoomaikai a omou paa iho iloko o ko oukou mau puuwai me ke aloha kuio no ka wahine i hooneleia i ka makua he kane, a na ke aloha o ka Makua Mana Loa e hoopomaikai nui mai ia kakou apau, a mau loa aku. Amene. Me oe e ka Lunahooponopono ka mahalo nui ame ke aloha ame na keiki lima poahi hoi o kou papapa'i ke aloha hope. Owau iho no me ka naau kaumaha a luuluu. MRS. EDITH SAUNDERS, Me ka Ohana. Honolulu, Oahu.
NA BILA O KA HALE.
La Hana 53.
Ekolu mau bila o ka hale ame
ekolu a ke senate i hooholoia ma
ka heluhelu ekolu ia ana e ka hale
oia na B. H. 306, 315, 417 ame na
B. S. 210, 249 ame 265, a hoopanee-
ia mai ka hooholo ana i na B. H.
485, 488 ame ka B. S. 208 ma ke
koho ana. Holo ma ka heluhelu elua
ia ana na B. H. 418, 465, 467, 477
ame 479 ame na B. S. 91, 99, 211,
255, 263. Waihoia ma ka papa na
B. H. 102, 170, 211, ame na B. S. 97,
252 ame 274.
La Hana 54.
Ma ka heluhelu ekolu ia ana o na
bila ma keia la, he eono mau bila
a ka hale i holo a he elima a ke
senate, a hookahi bila a ka hale i
hoopaneeia mai a kekahi la a he
eono a ke senate.
O na bila i holo ma ka heluhelu
ekolu ia ana o ia keia: B. H. 126
a Kahookele, e hoomahuahua ae ana
mai ka elima a i ka ehiku mau hoa
o ka papa lunakiai o ke kalana o
Maui, hookahi mai kela ame keia
apana koho mai, hookahi mai Mo-
lokai mai a hookahi holo laula.
Ka B. H. 465 a Marcallino, e hoo-
kapu loa ana i kekahi opio maluna
aku o 16 makahiki i holopono ole
ka ae ana aku a kaa maluna o ka
papa ehiku e komo hou aku i ke-
kahi kula aupuni.
Ka B. H. 467 a Maioho, e kauoha
ana i na lunakiai o Maui e hookaa-
wale i $2,500 no ka hana hou ma
Kaunakakai ame kekahi apana pa
halekula.
Ka B. H. 477 a Mossman, e ae
ana i kekahi poe koho baloka "e
hana ana maluna o na moku e koho
baloka mua lakou mamua o ke kau
ana aku iluna o ka moku.
Ka B. H. 479 a Vitousek e haawi
ana i ka mana i ke aupuni kulana-
kauhale e hoohui mai i na alanui
liilii o ke kulanakauhale.
Ka B. H. 493 a ka hapa uuku
o ke komite hookolokolo e hoololi
ana mai ke kakauolelo ae o Hawaii
a i ka aha kaapuni na hana apau
e pili ana i na palapala hooia no
na keiki i hanauia ma Hawaii nei.
Ka B. S. 91 a Vannatta, e hoo-
kaawale ana i $20,000 ma ka haawi
mua ana no-na alanui mawaena aku
o na aina hookuonoono o Kalopa,
Hawaii.
Ka B. S. 99 a Akina, e hoamana
ana i ka papa kahuwaiwai o ke
Kula Nui o Hawaii e lawe aku i na
makana e haawiia aku ana no ia
kula a e paaia mau waiwai ma ke
ano he mau kahu no ia kula.
Ka B. S. 160 a Bice, e hooloihi
aku ana i ka manawa o ke komi-
sina o na luna hooia buke moohelu
waiwai o ka lehulehu i elua maka
hiki, mea e hiki ai ke hoopau pono
aku i ka hana, a pela aku. Ka B. S. 163 a Akina, e hookaawale ana i $14,000 no na kula a'o hana lima o ke teritore ma na apana kuaaina. Ka B. S. 211 a Rice, e hoopau loa ana i ke Kanawai 220 o na kanawai e pili ana no ka hoopuka ana i na bona no na paia o ke alawai o Waikiki. La Hana 55. He elua mau bila i hooholoia e ka hale ma keia la a he eiwa a ke senate ma ka heluhelu ekolu ia ana, a hookahi bila a ka hale ame eha a ke senate i hoopaneeia ka heluhelu ekolu ia ana a kekahi la mai. Na bila i holo ma ka heluhelu ekoluia ana: B. H. 355, 473, ame na B. S. 115, 186 191, 108, 256, 263, 281, 282, 283, moe ma ka papa ka B. H. 13 471, ka H. C. R. 22 ame na B. S. 34, 253. Na bila i lilo i kanawai ma o ke apono ana o ke kiaaina ame kona kakauinoa ana: Na B. 8. 138, 32, 206, 180, 181, 216, 287, 324, 3 0838, vbgk cmfwyd 216, 287, 324, 338, 80, 81, 201, 202 249, 19 29, 46 172, 187 56, ame na B. H. 254, 260, 279, 335, 347, 348, 490. La Hana 56. He umi-kumamaiwa mau bila a na hale a elua i holo ma ka heluhelu ekolu ia ana ma keia la, oia ke-ia malalo nei: Ka B. H. 171 197, 207, 418, 453, 496, ame na B. S. 49, 98, 167, 177, 188, 229, 254, 268 272, 279, 280, 286 288. Aponoia ka H. C. K. 63 a C. Holt e noi ana i ke kiaaina e hookaawale i na aina aupuni ma Waiahole, i pa hookuu holoholona no ka lehulehu. Ka H. C. R. 69 a Lyman, e kauoha aua i ko kahukula nui e hookomo i mau papa kula o ke anuu ehiku ame ewalu maloko o na kulaaupuni ma na Kona, Hawaii. Ka H. C. K. 73 a Anderson e pili ana i ke apono ana i na buke moolelo Hawaii i hoomakaukauia e ke komisina hooponopono moolelo a i kauohaia e hoopuka ae ia mau buke. Na bila i waihoia ma ka papa: Ka B. H. 422, 435, 436, 437, ame ka B. S. 250. Na bila i kakauinoaia e ke kiaaina ma keia la: Na B. H. 361 e hookaawale ana i haawina aala no ke kuai ana a lilo kekahi apana aina ma Waimea, Kauai no kekahi paka no ka lehulehu. Na B. H. 361 e hookaawale ana i haawina dala no ke kuai ana a lilo kekahi apana aina ma Waimea, Kauai no kekahi paka no ka lehulehu. Ka B. H. 362, he kanawai e hoopau loa ana i ka pauku 589 6 na E. L. H. e pili ana i ke apono ana a ka papa Mahiai ame Ululaau ma ka hoahu ana i na opala maluna o na aina aupuni. Ka B. S. 69, e hookaawale ana i haawina dala a e kauoha ana i ka puuku teritore o Hawaii e uku ae i ke koi a James Sakai Ka B. S. 90, he kanawai e hoamana a e kauoha ana i ka papa o na lunakiai ame ka lunahooia kulanakauhale a kalana o Honolulu e uku ae i ke koi a Anne K. Harris no ka ukupanee ame na hoopa'i i kakiia iaia no ka auhau no na hana hou o ke alanui ma ka apana o Manoa. Ka B. S. 232, he kanawai e kauoha ana i ka Lunaauhau o ka ma bele auhau eha e hoomahuahua ae i ka uku auhau i mea e hiki ai e loaa ka huina o $37,908.46 ame ia i huina e hiki ai ke hookaa hou aku i kekahi mau dala o ke kalana o Kauai i hooliloia aku ai no ke kukulu ame ka hoomaemae hou ana i na halekula ma ke kalana o Kauai. La Hana 58. He elua mau bila a ka hale ame umi mau bila a ke senate i holo ma ka heluhelu ekoluia ana ma keia la, a he 19 mau bila a ke senate i hoopaneeia mai ka heluhelu ekolu ana. O na bila i holo ma ka heluhelu ekoluia ana oia keia malalo nei: Ka B. H. 248 ame 251 ame na B. S. 12, lo, 21, 47, 134, 190, 262, 270 2, 284, a o na bila i holo ma ka heluhelu elua ia ana a i hoopaneeia mai ka heluhelu ekolu ana o ia na B. S. 42, 53, 82, 93, 110, 136, 149, 158, 174, 173, 184, 228, 231, 251, 269, 287 296 298, 300, a o na bila i hoomoeia ma ka papa oia keia B. H. 480 ame 62. Ma ka noho ana o na hoa o ka hale e noonoo maluna o na bila senate i hoopaneeia mai ke kakahiaka mai o ka la hana 57 i hooholoia ai na bila senate malalo nei ma ka heluhelu ekolu ia ana ma ka halawai o ka auwina la: Ka B. S. 16, 277, 287, a o na B. S. 271 ame 295 ua hooholo pu ia ma ia manawa ma ka heluhelu eluaia ana. La Hana 59. Ma ka noho ana o ka halawai a ka hale ma keia la i hoikeia mai ai ko ke kiaaina vito ana i ka bila senate e hoomahuahua hou ae ana i ka ukuhana o ke kakauolelo o ka papa hoaie dala i ka oihana malii ai mai ka $300 a i ka $400 no ka mahina, a ua hoopanee ka hale. i ka noonoo ana maluna o ka vito a ke kiaaina maluna o ka bila ahiki i ka hoikeia ana mai o ka ke senate mea i hana ai maluna o ia vito. O ka B. S. 305 e hoololi ana i ka la no ke koho baloka ana i na luna aupuni o ke kalana o Oahu a e kau
palena ana i ka manawa e noho ai ma ka oihana i elua makahiki ua waihoia ma ka papa, a mamuli o kekahi noi mahope iho ua waihoia ia i hana no ka la ma ke ahiahi iho no ka heluhelu ekolu ana. O na bila a ke senate i holo ma ka heluhelu ekolu ia ana ma ka noho ana a ka hale ma ka auwina la o ia keia: Ka B. S. 6, bila aie dala a ke teritore. Ka B. S. 38 a Mclnerny e pili ana i na kahuma'i. Ka B. S. 164, e pili ana i ka hui kaa uwila o Honolulu. Ka B. S. 196, e pili ana i ke comisina Fea teritore. Ka B. S. 197, ka B. S. 238 e hoa kaka pu ana no ke Komisina fea te ritore. Ka B. S. 244, e pili ana i ke kula aupuni ame na uku hana o na kumukula. Ka B. S. 260, ka B. S. 261, e pili ana i ke komisina o ke kalana o Maui. Ka B. S. 264 ka bila haawina kula no alua makahiki mai ka la 1 aku o Ianuari, 1926. Ka B. S. 287; ka B. S. 295, 299 305 307 ame 308.
NA BILA O KE SENATE.
La Hana 63. B. S. 298 — E hookaawale ana i $100 na na keonimana White me Chase o ke alanui Wall St. Nu Ioka no ka laua mau hana kino i hana ai e pili ana i ka hooiaio ana i na bona hoomanao kaua $200,000 ka waiwaiio elike me. ia o Iune 26 1923.— Rice. B. S. 299— E kauoha ana i ke Kalana o Maui e uku ae i ka Hana Ice Co., Ltd. i ka. huina o $507 i ohi hewaia no na auhau. — Tavares Na bila a ke senate i holo ma ka heluhelu ekolu ia ana a i hoounaia mai i ka hale, ame na bila a ka halo i, hoounaia aku i ke kiaaina: Na B. S. 82, 134, 229, 226, 286 289, 294, ame na B. H. 147, 268 279, 290, 382, a o na B. H. 270, 310 335, 399, 442 ame 490 ua holo i ke senate ma ka heluhelu ekolu ia ana aka nae, ua hoouna hou ia mai i ka hale no ka lokahi ana aku a ka hale maluna o na hoololi a ke senate i hana ai maluna o ia mau bila. La Hana 54. B. S. 030 —E hoihoi hou ana ka huina o $39.20 ia Mrs. Hannah G. Suyehire no na dala ana i hoo kaa ai iloko o ka waihona uku hoomau o na kumukula. — Vannatta B. S. 301 — I mea e loaa mai a ka hoolimalima i paaia e ka Wai wai o B. M. Allen a i ka Waiwai o Alexander Young o kela apana aina e pili pu ana me ka pa hale paahao ma Kalihi-kai a e hookaa wale ana i $2000 no ka hookaa ana aku i ka hoolimalima no ia apana aina. — Jarrett. B. S. 302— E hoamana ana i ka papa o na lunakiai o Honolulu e uku ae i ka huina o $8480.25 ka auhau wai i uku oleia mamua aku o ka la 1 o Ianuari, 1925, no ke kahi mau halekula a pela aku.— Arnold. B. S. 303 — E hookaawale ana i ka huina o $32,000 no ke kuai ana i ke kahua o ka Paka Kapiolani ma Waikiki.— Arnold. Na B. S. i holo ma ka heluhelu ekolu ia ana a hoounaia mai i ka hale, ame na B. H. i holo ma ka heluhelu ekolu ia ana a hoounaia aku i ke kiaaina: B. S. 233, 280, 284, 287, 293, 296 ame ne H. B. 125, 143, 147, 172 261, 316, 391, 397; 339, a o na B. H 291, 423, 442 ame 466 ua hoopaneeia mai ka hooholo anai a kekahi la mai La Hana 55. B. S. 305— E hoakaka ana o na koho baloka a ke kulanakauhale a kalana e kulike ka la me ke koho laula teritore, o ke koho baloka mua e malamaia e ke aupuni kula nakauhale o Honolulu e malamaia ia ma ka Poalua mahope iho o ka Poa kahi mua o Novemaba, 1926, a o ke kahi mau koho baloka e ae i kela ame keia elua makahiki m aia hope aku. B. S. 306— E hooloihi ana i ka manawa o ke kanawai i hiki e kukakukaia i komo pu ai na bila kikoo dala o ke teritore ame ko ke kulanakauhale ame kalana ma ka ma-nawa e kakauinoaia ai me ke ku-pono. NA OLELO HOOHOLO. Aponoia e ke senate ka H. C. R 67 e hookaawale ana no kekahi mau apana pa-hale ma ke Kiekiena o Alewa i paka no ka lehulehu. Holo ma ka heluhelu ekoluia ana na B. H. 11,153, 281, 423, 444, a o na B. S. 306 ame B. H. 126, 172, 426 ua hoopaneeia mai ka hooholo ana no ka hoihoi houia ana mai i ka hale, a o na B. H. 466 ame 442 ua hoomoeia ma ka papa. La Hana 56. B. S. 307— E hoamana ana i ka puuku teritore e holoi loa mai ka buke hoopaa ae i ka inoa o kekahi hoahui i hoopalaleha i ka waiho ana ae i kekahi hoike no elua ma-kahiki i koiia ma ke kanawai. Russel. B. S. 308— E pili ana i ka haawina dala no na kula no na makahiki elua e hoomaka ana ma ka la 1 o Ianuari 1924 a e pau ana ma ka la 31 o Dekemaba 1925, a pela aku. Akina. Holo ma ka heluhelu ekolu ia ana na B. S. 101, 231, 261, 278 292, 300, 302, ame na B. H. 29, 255, 271, 310, 441, 442, a o na B. S.
219 ame 221 ua waihoia ma ka papa. Aponoia ka S. 0. K. 14 e noi ana i ha ahaolelo lahui e kukuluia i halehana hoao no na meakanu ma ke Kula Nui o Hawaii (U. H.) La Hana 58. Ma ka uoho ana o ka halawai a ka aha senate ma keia la eia na bila i holo ma ka heluhelu ekolu ia ana a hoounaia mai i hale: Ka B. S. 307, 308 ame na B. H. 116, 126 198, 237, 426; o na bila a ka hale i holo i ke senate ma ka heluhelu ekolu ia ana ua hoounaia aku i ke kiaaina. O na B. S. i moe ma ka papa 292, 306, a o na B. H. 126 145 ame 250 ua hoopaneeia mai ka noonoo hou ana a ke 59 o na la hana, O na bila i holo ma ka heluhelu elua ia ana oia keia: B. S. 95, ame na B. H. 191 7, 8, 32, 55, 72, 118, 178, 179, 207 218, 228, 256, 266, 274, 277, 285 314, 315, 335, 384, 394, 448, 463, 473, 479, 486, a o na bila i moe ma ka papa B. H. 171, 197 478, a hoopaneeia mai ka noonoo hou ana o ka hale maluna o na B. H. 126, 145 ame na H. C. R. 68 ame S a ke 59 o na la hana. La Hana 59. Ma ka noho ana o ka halawai a ke senate ma keia la o keia mau bila malalo nei ka i hooholoia ma ka heluhelu ekolu ia ana: Na B. H. 7, 8, 32, 215, 216 250, 256, 266, 274, 277, 285, 314, 315, 355, 384, 448, 463, 486 a hoounaia aku i ke kiaaina. Na bila i noonooia ma keia la: B. H. 228 479 ame ua H. C. R. 8, ame 52. Na bila i moe ma ka papa: B. H. 126, 394 ame ka H. C. R. 68, a o ka H. C. E. 2 ka i aponoia. Na bila i holo ma ka heluhelu eluaia ana: B. H. 251, 339, 350, 418, 419, 445, 449, 477, 496, a o na B. H. 72, 84, 208, 372, 447, 337 ua moe ma ka papa. Na bila i holo a i lilo i mau kanawai ma o ke kakauinoa ana o ke kiaaina: Na B. S. 54, 124, 207 208, 222, 226, 234, 247, 248, 256, 151, 179, 189, ke S. J. B, 1 ame na B. H. 271, 111, 353 ame 399.
HAINA NANE.
Mr. Lunahooponopono o ka Nupena Kuokoa, Welina kaua: — E oluolu hou mai ia'u no ka hai hou ana aku i ka inoa o ka manu nui momona hulu melemele puapua ole a ke keiki hanai manu o na pali hauliuli o ke Koolau, i lele iho nei i ke ao ame ka po o ka A. D. 1924 i hala aku nei, a malia paha hoi, o ka hana ana keia, nui ka waha o ua manu la i ka hamama i ke keiki o ka wai auau o Kahikilauakea. O ka manu a ua kae 'ae 'a nei, he manu hookalakupua no, o kona wahi e moe ai, aia iloko o ke kihei pili, a o kona inoa, o wahine MANU-AHI, nona hoi au e hooheno ae nei i keia mau lalani mele: "He aloha ka wahine ai a ka ma-nuahi, Ai a ke kihei pili ai a ka po anu, Ua olelo ae nae ua keiki hanai mauu nei o Kahuku, he melemele ka hulu o kana manu; ae, i mele-mele i'o no ka hulu o ka manu ana ka hapa hope, "ahi," o ka inoa piha, "Manuahi," a no ka mea, he melemele kona ano ke nana aku i ka wa e a mai ai, a pela paha oia (Ka-huku boy) i hoao mai ai e hoo-puhili i ka noonoo, hu no hoi ka aka! Ua olelo ae no, he ono ke poo o kana manu, he ono ke kino, he ono na ekeku o ia no na lima, he ono na u-ha a pela no hoi me na wawae, ae, he ono i'o no i ka ike a ka maka. No keia manu no paha la ka kahiko i olelo ai. Akahi ka ono o kuu puu, I ka uhu maalo i kuu maka. "Pehea mai la keia. O kekahi mea no hoi paha a ka-kou e ike ai a e minoaka pu ai no hoi, o ka puapua ole o kana ma-nu, he panapana no nae, ae o keia iho la ka manu puapua ole, he pa-napana no nae i'o ianei i ke ao ame ka po o ka A. D. 1924 i hala aku la. Heaha ke kumu o ke pana-pana ana i ke ao ame ka po o ka A. D. 1924 i hala aku la? Eia no, ua piha loa i ke gasoline. Me ka lana o ka manao e nui ana ka waha o ka manu a ua keiki hanai manu nei o Kahuku i ka alala a hamama i ka paa ana aku la o na wawae o ka manu i ka hikiiia e ke keiki o ke kai malino a Ehu. Me ke aloha a nui i ka Lunahooponopono, kou mau hoapaahana, na hoa heluhelu nupepa, na hoa huli nane ame ke keiki hoi o na pali hauliuli o ke Koolau, ka loea ha-nai manu hookalakupua o ke ao nei. Me ka haahaa, POHAKUOPELE,
Aohe no hewa, a nui i'o ka waha o ka manu a olua i ka alala, alo iki wale iho la no kahi o ka pakele. I liki hou ia mai, ke kokoke aku la oe i ke ao aina. — L. H.
HAINA NANE.
I ke Kuokoa; Aloha pumehana kaua: — Ina he rumi kaawale ke-kahi ma kou oneki no'u hoi ke-kahi rumi. O ka nano huna pohihihi a ke keiki o Kahuku mai ka A. D. 1924 ahiki i ka A. D. 1925, he kulana koa maoli no no ke ka-hua kaua, ke lele ole Ia ka hulu o ka puapua, o ka manu nui hulu
melemele a ke keiki lewa i ke kai,
he ono ke poo, pekekeu, u-ha, ame
puapua ole, He panapana no nae.
Ka wehewehe ana no keia manu
nui hulu melemele, aia maluna pono
o ke poo o keia manu, he ono ka
keia manu, ina pela e hoao ae hoi
ka au i pau kuhihewa.
O ka uwaki he hoa hele no ke
kanaka ma na wahi apau apuni
ka honua, he mea panapana i ka
po ame ke ao; o ke poo o ia no
kahi au e ki aku ai a kakaa na
meapaahana oloko o ke kino. He
ono na pekekeu, o na manamana
elua e kaapuni aua iloko o ia no
kona pepekeu i hoopaaia e ka mea
ike hana uwaki. Aohe puapua he
panapana no nae; ae, aohe no he
puapua no ka mea ua huna ua ma-
nu la pee maloko, o ka manamana
kekona o ia no ka puapua o ua ma-
nu la e panapana mau ana no ia
elike me na pekekeu, maluna ae
ona.
He ooo ka u-ha, auwe ka make
loa e! O ka u-ha o ia ke aniani
maluna iho e hookaawale ana i ko-
mo ole ka lepo a wai paha iloko,
a o ka elua o ua u-ha la ona o ia
ke pani maluna pono iho o ka uwaki,
no ka mea, aole e kohu i hookahi
u-ha o ka manu, o ia no paha ka
mea i loaa ole ai ka manu a ke
keiki lewa i ke kai, ua papani na
u-ha nalowale ka pekekeu me ka
puapua, o ke poo nao kau mai ilu-
na, e kala mai he hulu melemele,
ae he melemele i'o no, h ane like
mo ke kapa ahuula i ka memele i
ke awakea ka wai gula, o ka wai
gula o ia ke kahiko o ua manu la,
he hulu nani hoi i hoopuniia apuni
kona kino, e hulali ana me ka nani
nui. Nolaila mai ke poo a na eke-
keu, na u-ha ame puapua ahiki loa
aku i ka hulu melemele ua lawa loa
ia e hoike mai ana o ka uwaki o ia
no ka mea nana e kuhikuhi mai i
ka hora hana, ala hiamoe paha, a
pela wale aku, no ka mea, he pa-
napana mau kona manamana i ka ao
ame ka po. I ka hoohui pono ana
ae i ke kino holookoa o ua manu nui
hulu melemele a ua eu nei e piha
pono ana ke kino hookalakupua o ia
manu, he UWAKI GULA. Me keia
mau hoakaka ua lawa au maanei. Me
ke aloha a hui hou aku.
He ka mahalo nui,
WAIOPUNALAU,
Pau ole mai la no ka hulu mele-
mele hooniua noonoo a ke keiki
kapio manu o Kahuku i ke kupa
a ua hoi aku la i Kahiki, nana
hoi ke kani "Ono ka i'a he moano
kailena". E hoao hou mai i ka
manu a olua, malia o ka hana ana
neia e pau ai na hulu i ka unuunu
ia o oe.— L. H.
MANAOIA UA HOOLIMALIMAIA
KA PILIPINO NO KA PEPE-
HI ANA I NA MAKAI.
O W. J. Ross, kekahi o na makai
hopuhopu o piuma ka hoike ano nui
ma ka aono o ke aupuni ma ka hi-
hia e ku-e ana ia Simeona Quiniones,
ka mea pepehikanaka i hoolimali-
maia e pepehi i kekahi o na ma-
kai hopuhopu opiuma ma ka mana-
wa i hoea ae ai mamua o ka aha e
pane no kona pili i ka hewa a
hewa ole paha mamua o ka Luna-
kanawai Harry Steiner ma ke ka-
kahiaka o ka Poalua o ka pule aku
la i hala.
Ma ko Boss manaoio, ka mea na-
na i hopu ia Ouiniones ma ka po
o ke Sabati mamua aku, i pakele
wale no oia mai ka pahi mai a. kela
Pilipino mamuli o ka ike mua ana
mai o kekahi o kona mau hoa.
Ma ka moolelo a na makai hopu-
hopu opiuma ua komo aku o Ross
e ike i kekahi o na kiu ma kekahi
hale ma ke alanui Liliha kokoke
i ke alanui Kukui, a. lohe aku la oia
i ke kani ana mai o ka o-le o ke
kaa otomobile o na makai.
Oili mai la o Boss iwaho o ka
lanai o ka hale, a oiai kona mau hoa
e ae e kau ana no iluna o ke kaa
ma kekahi aoao mai o ke alanui
na ike mai la lakou i ke kokolo ana
aku o kela Pilipino mahope mai ona
a kahea aku la iaia e makaala no
ke kanaka e kokolo akuana mahope
ona.
Ua holo koke mai la o Boss a
hopu ia Quiniones e holopee ae ana
ma kahi pouliuli o ka puka a ni-
nau iho la iaia heaha la kona ma-
kemake o ka hiki ana mai ma ia
wahi. "E kakali ana oia no ke-
kahi wahine," wahi a kela Pilipino
o ka pane ana ae iaia.
Ia manawa i iho ai ka lima o
kela Pilipino i kona pakeke, a paa
e nae ka lima ia Ross a ia huki
ana ae me kekahi pahi loihi no
hemo, o ka hoohana wale mai no
koe.
Ma ka hoakaka a Ross imua o ka
aha, ua hooweliweli ka keia Pili-
pino e pepehi a make i ke kiu a
Ross e kahea aku ana e puka ma i
Ua hoopaneeia mai ia hihia a ka
Poakolu mai.
HOLAPU AE HE AHI MA KA PO
POALIMA I HALA.
Ia Mrs. Gertrude Gomber e kaia
loa ana i ka hiamoe kulipolipo na
hoopuohoia ae la nae oia i kona
manawa i lohe koliuliu ae ai i ka
paapaaina o kekahi mea ma ke au-
moe o ka po Poalima aku la i hala
a honi koke ae la no hoi i ka ho-
hono uwahi. 0 ka rumi 7 kona e
moe ana maloko o ka hale New
Engleside a no kona haupu he hale
i pauahi paha, o kona ala ae la no
ka ia a hele aku la no kahi o ka puka o kona hale e moe ana a wehe mai la a ike aku la oia ialoko o ka holo ua pouli i ka uwahi. O kona iho awiwi aku la no ia no ka hale malalo iho a hoike aku la i ka poe maloko o na rumi malalo no ke ahi, ia manawa ua ike aku la oia i na ulaahi e puka mai ana iwaho mai ka puka aniani mai ma na rumi malalo iho. Ua hoala aku la i ka poe maloko o ka hale maluna a hoikeia mai la ka hoike pauahi i ka hale kinaiahi, a he mauawa ole ia ua hoea aku na kaawai, i ka manawa e lalapa ana ke ahi ma ka aoao o ka hale a e holapu ana hoi me ka hikiwawe loa.
Ma ke komo ana aku a na kanaka kinaiahi iloko o ka rumi kahi o ke ahi e a mai ana me ka ikaika, i maopopo ai aohe kanaka maloko o ia rumi. O ka poe keia e noho ana maloko o ia hale me na aahu moepo wale no lakou o ka holo ana a kuku iwaho o ke alanui. O ka rumi kahi o ke ahi o ka hoomaka ana ae e a no ka Makai Sport o ke keena o ka puuku ma Puuloa.
No ke kumu o ka a ana ae o ke ahi, aohe i maopopo, aka nae o ka hana ia a ka Lunakinaiahi Nui Thurston o ka noii ana, aohe nae he mea i hoikeia ae no ka hopena o kana huli ana. No ka huina o na poho i hanaia aohe i hoikeia ae no ka mea o na ona o ia hale ua hele aole ma Honolulu nei, eia nae, ma ka manaoia aohe no i nui loa ke poho.
ELIMA MAU HOA O KA AHA-
OLELO LAHUI I KIPA AE
ILOKO O KA AHAOLELO
KULOKO.
Ma ke kakahiaka o ka Poalima
aku la i hala he elima mau hoa o
ka Ahaolelo Lahui i kipa ae i ka
hale ahaolelo i ukali pu mai i na
mokukaua, maluna mai o ka moku-
ahi Hendersen, a oiai aole lakou i
hoike mua ia ae i na hoa o ka aha-
olelo e hipa aku ana nolaila ua hoo-
kipa ia lakou ma ke ano pahema-
hema elike no me ko lakou kipa
ana aku ma ke ano malu, a mahope
iho o ko lakou hoolaunaia anaia aku
i ka Lunahoomalu o ka hale Lyman
ua haawi mai la lakou he mau wahi
olelo pokole.
O na inoa o ia mau lunamakaainana i kipa ae ai o Edward T. Taylor, o ka mokuaina o Kolorado, L. C. Cramton, o Mikikana, W. A. Ayers O Kansas, W, B. Oliver o Alabama ame Lineberger o Kaleponi O ka Lunamakaainana Lineberger o Kaleponi ka mea i loihi iki kana haiolelo ana mai, wahi ana ma kekahi hapa o kana haiolelo ua hookaawale, ka Ahaolelo ma Wakinekona i ka huina o $2,100,000 no ka hoomau ana aku o ka hana ahiki i ka paa pono ana o ka palekai o Hilo.
Me ka Elele Haalilio ia mau solona hanohano o ka ahaolelo ma Wakinekona i hele pu aku ai ahiki i ka hale ahaolelo o kakou nei, a hoolaunaia aku i na poo o na hale a elua, ko ke senate ame ko ka hale. Oiai ia mau hoa hanohano e noho ana maloko o na hale a elua ua hoomaha iki na hana no ka haawi ana i manawa no na hoa e lulu lima aloha ai me na malihini.
KALAPU JAZZ A
Na Keiki Makapo
Hiki ke Hoolako i na Mele no na Ahamele-Hulahula-Hooha-uoli-Luau-Anaina Mare-ame na ano Anaina hoohauoli e ae, me ka uku oluolu.
ADAM KEALAKAI,
Lunanui, Kelepona 89482, wa
hi noho Helu 818 Mokauea
St., a i ole ia JOSEPH KAUAI,
Kelepona 2992.
Waiho mai i na kauoha ke
makemake i keia kalapu ma-
mua ae o ka manawa.
6355—-I m.
Nupepa Kuokoa
No ka makahiki (one year)... .$2.50
O na Dala ame na Hoolaha apau e hoouna pololei mai i ka ADVERTISER PUBLISHING CO., LTD., wale no. P. O. Box 3110, Honolulu, T. H.
217 Alanui Moi, ma Waikiki o ke Alanui Alakea; ka Nupepa Advertiser.
Entered at the Post Office at Honolulu, T. H., as Second Class Matter.
SOLOMON HANOHANO, Luna-
hooponopono.
CHARLES S. CRANE, Luna Nui.