Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXIV, Number 17, 23 ʻApelila 1925 — Page 6
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Nupepa Kuokoa KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII | | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| KA MOOLELO HOONANEA, NA NUHOU KALAIAINA ME NA NUHOU O KA MANAWA | | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| AOAO NO NA MANAO PEPA SOLOMON HANOHANO, LUNAHOOPONOPONO | | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||
| NUPEPA KUOKOA, HONOLULU. T. H. POAHA, APERILA 23, 1925. | |||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
| | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| KAKOO KA HON. KAWEWEHI I KA POE HOME HOOKUONOONO | | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| KA PONO O NA KEIKI AME NA HOLOHOLONA. He mea maa ma Amerika apuni, ka hookaawaleia hookahi pale iloko o ka makahiki, no ka poloai ana aku i ka lehulehu, e noonoo i ka pono o na keiki liilii ame na holoholona; malia he kumu ia e hoalaia mai ai ko lakou mau manao makee, e haawi aku i na kokua ana ma na mea i makemakeia ai e liana aku no ko lakou pono. Mamuli nae o na mea i hoomaopopoia, aole i lilo na leo uwalo no ka pono o na holoholona i mea e hoalaia aku ai na manao menemene iloko o kekahi poe, ua hookaawale ae ka Ahahui Hawaiian Humane Society, i hookahi pule, e pau ana ma keia Sabati iho, i manawa no na hooikaika ana imua o ka lehulehu, no ka pono, ka palekana ame ke ola o na holoholona ame na keiki liilii, i hiki ole ke kokua ia lakou iho. Ma na mea oiaio, i ka nana aku, ua lilo na holoholona i mau pio malalo o ko ke kanaka mana. Aole no i nele na manao aloha iloko o na kanaka no ka lakou mau holoholona milimili a punahele, aka ina e kau aku ana na pilikia ame na poino maluna o na holoholona okoa; he hana paakiki loa, ke komohia ana aku o na manao aloha iloko o lakou no kela mau holoholona. O ka mea i makemakeia ma keia hoeueu ana i na manao o ka lehulehu, o ia no ko lakou haawi ana aku i na kokua i na holoholona a lakou i ike ai ua poino, aole no ko lakou hookomo kino ana aku ia lakou iho, ma na hana e hooluoluia ae ai kela mau holoholona, aka ma ka lawe ana ae i na ko'iko'i o ka hoike ana aku, i na lunanui o kela ahahui, e laweia aku ai kela mau holoholona poino, no kahi e loaa mai ai ia lakou na kokua ana, a e hoomamaia ae ai paha na auwe ana. Nui wale na holoholona i halawai me na poino ame ka make ma na alanui i na kaa otomobile, me ka waiho malie ia aku, me ka lawelawe ole ia o kekahi hana kokua a hoopakele paha, aole no ka ike ole o ka poe no lakou na kaa otomobile, aka no ka nele maoli o na manao aloha iloko o lakou. Ua makaukau mau na lunanui o ka ahahui, e hana aku i na mea e pono ai kela mau holoholona, ke hookani ae i ke kelepona Helu 4768, i ke ao, a i ole i ke kelepona 7167 paha ina i ka po, i makemakeia ai na kokua ana aku. Nui wale na keiki liilii i poino ko lakou mau ola i na kaa otomobile ma na alanui, ma ka makahiki aku nei i hala, a hoea wale mai i keia makahiki, no ka hoopakele ana ae i na keiki liilii ma keia mua aku, he mea pono i na makua, ke malama i ka lakou mau keiki, ma na home, me ka hookuukuu ole e hele ma na alanui. Ina aia malalo o ka malama ana a na keiki nunui, kela poe keiki liilii, e lilo no i hana na ko lakou mau makua, ke a'o ikaika ana i kela poe nunui, e makaala i ka poe liilii, ma ka waiho ana i ka paani; a ina paha ua oi aku ka makemake i ka paani, alaila e hoihoi mua ia na keiki liilii ma ko lakou mau home, mamua o ka hele ana aku i ka paani. Ua hala na la o ka palekana ame ka maluhia o ka hele ana ma na alanui, na la i komo ai ka manao iloko o na mea apau, he kuleana Iike ko lakou maluna o na alanui, iloko nae o keia mau la e nee nei, me he mea la, i ka nana aku, ua lawe okoa ae ka poe e hookele ana i na kaa otomobile, i ke kuleana o na alanui iloko o ko lakou mau lima, no keia kumu, e hoeueu ikaika aku nei keia pepa i na Hawaii, e komohia na manao aloha, no na keiki liilii ame na holoholona, ma ka lawe ana ae i na alahele apau e palekana ai lakou, mai na poino mai. He mau Ia kakaikahi wale no koe, alaila laukanaka mai ke kulanakauhale nei, i na kanaka ohina o na mokukaua Amerika ka manawa mua loa e ikeia aku ai ka nui o na kanaka i ka manawa hookahi maanei nei. Hookahi mea nui ma keia huakai hoomaamaa a ke aumokukaua o Amerika ma na kai o Hawaii nei, o ia no ka loaa ana o ka ike i koonei poe, no ke ano o ka hoohanaia ana o ka oihana kaua moana, ame aina iloko o ka wa o ke kaua me na enemi, ka mea i loaa ole maanei mamua aku nei, a e ike hou ole ia aku ai paha ma keia mua aku. Ma na hooponopono ahaolelo i hookomoia aku e na hoa o ka hale o na lunamakaainana ame ka aha senate; na hoopono pono ahaolelo, i hoomahuahuaia ae ai na bila haawina no na keena oihana like ole, a no na hana i pili aku i ka hookele am i ke aupuni no keia mau makahiki elua e hoea mai ana; u; maopopo loa ma kahi o ko lakou hooiaio ana mai i ka lakou mau olelo imua o na makaainana no ka hoemiia iho o ke ana auhau, e hoomahuahuaia aku ana ia; ma ka ili ana aku o ke ko'iko'i o ka auamo ana i kela mau hana hoomahuahua, ma luna o ka poe uku auhau apuni ke Teritore. | | | Nuhou Kuwaho KAPALAKIKO, Apr. 13—Ua loaa aku ke kino o John K. Shingle, ma ka oleloia he lala oia no kekahi ohana kiekie ma Honolulu, e lana mai ana iloko o ke kaikuono ma ka po nei. Aohe mau hiohiona maluna o koua kino i ikeia iho ai ua pepehi maoli ia oia o na mea apau iloko o kona mau pakeke e waiho ana no. He hana maamau na Shingle ka hele holoholo ana no kahi loihi ma ka po, a ua manao waleia e na makai ua hele oia ma ke ano ulia a haule mawaho o ka uwapo. He elua hebedoma i hala aku nei kona nalowale ana. CROWN POINT, Ind., Apr. 15— Ua hoike ae o Mrs. Anne Cunning-ham ma ka po nei i ka mea oiaio i ka makai nui o nei nana no ka i haawi i kana mau keiki ekolu i ka laaumake, ua hoole nae oia aole nana i haawi i ka laaumake i kana kane a i ole i ka eha o kana mau keiki. O kana kaikamahine o Mae kekahi e noho pu ana ma kona manawa i hoike ae ai. Ua hoike pu ae o Mrs. Cunningham i ka mea oiaio no kona haawi ana i kana keikikane ia David i ka laaumake, e waiho mai la maloko o ka halema'i ma Kikako i nei manawa. Wahi ana, ma kela ame keia manawa oia pu kekahi i inu i ka laaumake aka nae, he ma'i wale no ka mea i loaa iaia. Mahope iho o ka make hikiwawe ana o kana mau keiki eha ame kana kane ma Gary, Indiana, ua laweia o Mrs. Cunning-ham a hoopaaia maloko o ka halepaahao. Ua ikeia ma na kino o na keiki elua a Mrs. Cunningham i hu'eia ai he laaumake Arsenic ka i haawiia ia mau keiki. Aohe hoakakaia ke kumu o ka hana naaupo ana o nei wahine i kana mau keiki. MANAGUA, Apr. 15—He hana kaohi maopopo loa i ka hoala kaua ana mai a na Honduran ka i hoikeia mai ianei i keia la i ka manawa a kekahi mau pualikoa kipi Honduras i paaia aku ai ma Ocotal, Nicaragua, e na luna aupuni o ia aupuni. CASPER, Apr. 16—Ma kekahi ha-awai nui a na kanaka o ke kaona o Lavoye, Waiomina nei, ua hooholo akou e hoolohe i ka olelo hooholo a ka aha hookolokolo federala o ka manawa i hala koke aku nei, e haalele iho lakou i ka aina kahi o ke kulanakauhale i ku ai, no ka mea ua lilo mua ia wahi i ke kuaiia e kekahi hui aila. He kanakolu la i aeia ai lakou e nee aku. BERLIN, Apr. 16—He ekolu wale no mau inoa moho e ikeia ana ma luna o ka baloka no ke koho baloka peresidena e malamaia ana he pule - mai ka la Sabati aku oia ke Gen. von Hindenburg, Wilhelm Marx ame Ernest Thelmann. Ma ke aumoe o keia po e pau ai ka waiho inoa ana. SOFIA, Bulgaria, Apr. 1..—O ka halepule kahiko Sevtikral kahi o kekahi hana hoopoino ola i hanaia i keia auwina la, i ka manawa a hookahi a i ole elua paha mau poka pa-hu ae ai i ka manawa e malamaia ana o ke anaina hoolewa, a lilo ia i kumu make no kekahi heluna lehulehu a hoohiolo hapa ana hoi i ka halepule. O na keiki ka oi aku o ka poe i eha a i make i laweia mailoko aku o ka halepule i pa-huia ae ai, a he lehulehu hoi o na kahunapule i hoehaia. Ua manao wale ia e kukalaia ae ana ke kanawai koa ma keia po iho, HOOPANEEIA KA HOOPA'I O ELUA MAU LAWEHALA. Ma ke Sabati, he pule aku nei i hala, elua mau haole i hopuia e ka Makai Thomas Phillips makai ae nei o kapakai o Kalia, no laua na inoa o Logan Mealy ame Ernest Devine, no ka hele wale me ka paalole auau wale no maluna o ke alaloa, ine ke- kahi kapa loihi ole e uhi iho ana maluna o ko laua mau kino, elike me ke kanawai e ku nei i hooholoia ai e ka ahaolelo o ka 1923 a i noo- komoia ae ai e Senatoa Desha, i la- weia ae mamua o ka Lunakanawai o ka aha hoomalu Harry Steiner, i hoopaneeia ke kau ana mai i ka hoo- pa'i maluna o laua no elua mahina pakahi, ma ka noho ana o ka aha hoomalu ma ka Poakahi nei. O na haele i hopuia ai he mau koa no ka Papu De Russy ma Waikiki ae nei. He poe malihini mai Amerika mai kekahi i hopuia ma kekahi mau pule kakaikahi aku nei i hala no ke ku-e kanawai lole auau no, a ua hoopa- nee pu ia mai ko lakou mau hoopa'i. Aole o ka poe kamaaina ka i hopuia ka poe i maopopo i ke kanawai, o ka poe malihini mai, a e lilo ana nae keia hopuhopu ia ana o ka poe ku-e kanawai i mea a'o aku i ka poe i ike ole i ke kanawai. | ||||||||||||||||||||||||||||||
| Nuhou Kuloko Ma ka hora umi-kumamalua o ka po o keia Poakolu ao e hookuu ai na hana o ka ahaolelo kuloko, no keia kau. Ua loaa mai nei ka laikini loio o ka Hon. W. K. Hussey, no ka lawelawe ana i na hihia maloko o na aha apana, a wahi ana, e hoi aku ana oia no Kauai no ka lawe-lawe ana i ka oihana loio me S. K. Kaeo, ka loio kalana mua o Kauai. Ma ke ahiahi o ka Poaono o keia pule ae, Mei elua, e holo aku ai na lala o ka Ahahui Kamehameha no Kauai, no ka makaikai ana i ka Paka Hoomanao Kuhio, e ku hou mai ai ka mokuahi Mauna Kea no Honolulu nei, ma ke kakahiaka nui o ka Poakahi ae. Eia na pualikoa kiai lahui, ke hoomoana mai nei mawaho o Wai-kiki, iloko o keia mau la no na hana pili hoomaamaa kaua, no ka hoea mai o ke aumokukaua Ameika no Hawaii nei. Ma ka Poaono aku nei i hala, i hoea aku ai na kanaka hopuhopu waiona no ka home o O. N. Carter o ke alanui Hapakela, a hopu aku la i ka ona o kela home, mamuli o ca loaa ana aku. hookahi haneri omole bia ma kekahi wahi i hunaia maluna o kaupoku o kela hale. No ka noho hana ana o kekahi Kepani o Yasugoro ka inoa no ka mahiko o Ewa no na makahiki he umi-kumamaiwa me ka haalele ole i kela mahiko, i makanaia mai ai oia he $250.00, ma kona manawa i huli hoi aku ai no lapana me kona ohana e ka lunanui o kela mahiko. He eha mau komisina hoonaauao i aponoia ae ko lakou hookohu e ka aha senate ma ka Poaono aku la i hala, no lakou na inoa o D. C. Lindsay, Elsie H. Wilcox, Mary L. Rotwell ame Julian Monsarrat; he elua mau komisina i koe a ke kiaaina e hookohu mai ai. Ma ka Holo o Kalihi o ka Hoomana o Iesu Kristo o ka Poe Hoano o na la Hope nei, e malamaia ae ana he hookuku himeni, mawaena o na papa himeni like ole, ma ka po o keia Poaono iho. E hoomaka ana mai keia Poalima aku, a pau ma ke Sabati e malama ae ana ka Ekalesia o Iesu Kristo o ka Poe Hoano o na la Hope nei, i ka halawai makahiki, mauka ae nei o ka holo o Kalihi, me ka ekoakoa mai o na hoahanau o na wahi like ole o kela hoomana malaila ia mau Ia. Ma ka noho ana o ke kiure ko-ronelo nieniele kumu make ma ka Poaono aku la i hala, i hoopuka ae ai kela kiure i kana olelo hooholo, no ka halawai ana o Kenneth Kihoi me ka make ma ke ano ulia, o ia kona hooku'iia, ana e ke kaa oto- mobile ma ka la 10 aku nei o Ape- rila i hala. Elike me ka maa i ka hana mau ia ma Amerika i na makahiki apau ua hookaawaleia ka pule mai ke Sabati aku nei i hala ahiki i keia Sabati, i manawa no ka lehulehu ma Hawaii nei, e noonoo ai i ka pono o na holoholona ame na bebe. Ma keia Poaiia ae a i ole ma ka Poalima aku, e ku mai ai ke aumo-kukaua Amerika no Honolulu nei, ua huna loa ia ka manawa pololei e ku mai ai o kela mau mokukaua, malalo o na rula o ka oihana kaua moana. APONO KA ADIMARALA COONTZ ME KENERALA HINES NO LAUA E HAIOLELO AKU. O ka leo poloai a ka ahaolelo o Hawaii i na aliikoa kiekie loa o na oihana kaua aina ame moana, ka Adimarala Coontz ame ke Kenerala Hines, e haawi ae laua i kekahi mau haiolelo maloko o ka halawai hui a ke senate ame ka hale ma ka auwina la o ka Poalua nei, ua aponoia ae, a maloko o ka rumi kalaunu, ka rumi o na lunamakaainana, i haiolelo ae ai laua. Mamuli o kekahi olelo hooholo hui i lokahi like ia e na hale a elua i paholaia ae ai keia poloai ana i na aliikoa kiekie o ka aina ame ko ka moana; na ka Lunamakaainana L. W. Wishard i hoomakaukau i ka olelo hooholo, ke 65 o na olelo hooholo o ia ano, a ma ka manawa o ka waihoia ana ae mamua o na hoa o na hale a elua ua apono koke ia me ka lokahi, mahope o ka hoike ana aku o ka hale ia olelo hooholo i ke senate. O kela ka makamua loa o na haiolelo i haawiia e na alii o ka moana ame ko ka aina o na oihana kaua ma keia ma-nawa. | | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||
| | | ||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Kekahi o na Hoa Hanohano o ka Hale o na Lunamakaaina- na, Levi L. Joseph ame Henry L. Kawewehi. | | ||||||||||||||||||||||||||||||||
|
| |||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||