| | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| | | |
| | | Nupepa Kuokoa KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII | | |
| | | Hoopukaia i na Kakahiaka
Poaha Apau | | |
| | | Ka Nupepa Pookela o na
Nupepa Hawaii | | |
| | | |
| | | |
| | | |
| | | BUKE LXIII—-HELU 46 NUPEPA KUOKOA, HONOLULU, T. H., POAHA, NOVEMABA 13, 1924. NA HELU APAU. 6634 | |
| | | |
| | | KE HOUPUUPUIA MAI NEI NA LUNA O KA AHAOLELO Manaoia o Norman K. Lyman ana ka Luna-
hoomalu o ka Hale a o C. F. Chilling-
worth ka Peresidena o ke Senate | | |
| | | HOOMANAOIA KA LA HOOPAU KAUA MA HONOLULU NEI Huliamahi na Pualikoa me na Ahahui Like Ole ma ke Kaihuakai Hookahakaha— Komo pu na Keiki o na Kula | | O. C. F. Parsons Ka I Kakooia I Loio Amerika Haawi ke Komite Kuwaena Teritore Repubalika i ke Kakoo ana Iaia WAIHOIA AKU KONA INOA I WAKINEKONA Haule ka Inoa o Fred Patter-
son ma ke Koho ana a
ko Komite No ke pani ana aku, i ka makalua i hoohakahakaia, mamuli o ka make ana o ka Loio Amerika Carden he mau pule ae nei i ham, ma o ke piholo ana iloko e ke kai ma Waimea, Waialua, i noho ae ai ke komite kuwaena teritore o ka aoao Repubalika, ma ka Poakahi iho nei, a kakoo i ka inoa o ka Lunakanawai Parsons o Hilo no kela kulana, a ua hoounaia aku ka lohe i ka Loio Kuhina Fisk Stone o Amerika, no ke kanaka a ke komite i haawi aku ai i ke kakoo ana. He elua mau inoa i waihoia ae imua o ke komite no ka haawi ani mai i na kakoo ana, oia o Charles F. Parsons o Hilo ame Fred Patter-son, ka hope Loio Amerika; ma ke koho ana nae a na lala o ke komite Kuwaena, he 14 i kakoo i ka inoa o Parsons, a he eiwa i kakoo i ka inoa o Patterson, me ke koho ole nae o kekahi poe, mamuli o ko lakou manao, he oi aku ka pono, e kakoo like ia na inoa a elua, alaila waiho aku na ka Peresidena e wae ae i kekahi o laua no ke kulana Loio Amerika no Hawaii nei. Ua kamailioia ae no kekahi mau inoa okoa ae, a oiai nae aole he mau noi i waihoia mai imua o ke komite e kekahi o kela mau inoa, nolaila aole he mea i noonooia no lakou e ke komite. O A. A. Scott, ka lunanui o ka mahiko o Wainaku, a o ka lala hookahi wale no o ke komite kuwaena mai Hawaii mai, ka mea nana i waiho ae i ka inoa o ka Lunakanawai Parsons, a o Henry Freitas hoi, ka mea nana i waiho ae i ka inoa o Fred Patterson. Ua kokua like ia na inoa a elua, me na hoakaka no ke kupono o na moho, a mamua o ke koho ana o na lala o ke komite, ua hooholoia, o ka mea e loaa ana iaia o ka hapanui o na baloka, o ka moho ia a ke komite e kakoo ai, a hoouna aku i kona inoa i Wakinekona, no ka hookohuia inai. HOPUIA NO KE KOMO ANA E POWA I KA HALEKUAI LAAU OWL O "H. W. Davison" a i ikeia hoi ma. kekahi mau inoa kapakapa lehulehu, a i paa ae ai i ka hopuia ma Honolulu nei ma ka manawa o ka mokuai Wilhelmina o ke ku ana mai ma ka pule hope o ka mahina aku nei o Okatoba, no ka hewa aihue, ma ka oleloia ua aihue oia ma Long Beach, ua hoakakaia mai e na makai ma Long. Beach kona powa ana i na kanaka hana oloko o ka halekuai laau Owi maloko o Long Beach ma ka la 14 o Okatoba i hala. Ma ka hoakaka maloko o ka Nupepa Los Angeles Times mamuli o ka lono kelekalapa i loaa mai Honolulu aku nei e hoakaka ana ia no ko "Davison" paa ia ana maanei e ka oihana makai, a e hoakaka pu ana o ko Davison inoa pololei o H. W. Banks, a ua makemakeia oia e ka oihana makai ma Long Beach mamuli o ke kumuhoopii e kue ana iaia no kona powa ana i na kahaka hana oloko o ka halekuai laau Owl Drug Oo. Ma ka hoakaka a ka oihana makai ua hooweliweli aku o Davison, a o Banks hoi, ka inoa pololei, ia Claybaugh, kekahi o na kupakako o ka halekuai laau me ka pu panapana e wehe i ka pahuhao kahi mailoko mai olaila i laweia mai ai he $4000 ma ke dala maoli a he $1800 ma na bila dala, a hoopaaia aku na kanaka bana iloko o kekahi rumi a holo aku la o Davison. Ma ka oleloia ua hookolo mai na makai o Long Beach ame na makaikiu Pinkerton ia Banks ahiki i Kapalakiko, a i ka loaa ana o ka ike malaila ua holo loa mai oia i Honolulu nei ua hoikeia mai la ka lohe i Honolulu nei ma ke kelekalapa a pela iho la i paa ae ai o Banks i ka hopuia ma ka manawa o kona hoea ana mai ma ka mokuahi Wilhelmina ma na la hope o ka mahina o Okatoba i hala aku la. | | |
| | | Komo Aihue Ia Elua Mau Hale Hana Kaa Oto Aohe Nae Nui o na Dala i Lilo i ka Poe Aihue no ko Lakou Luhi I WAWAHI MAOLI IA KA
LAKA E KA POE AIHUE Ike Ole ia he Hookahi Haneri Dala Maloko o Kekahi Ume Uuku Ma kekahi manawa o ka po o ka Poaono aku la i hala, i komo aihue ia ae he elua mau halekaa, e ka poe piko pau iole, me ka lilo O kekahi mau dala liilii, me ka nui ole o na poho, ma ka aoao o ka poe no lakou kela mau hale o ka aihueia ana. O na halekaa o ka aihueia ana, o ia ka Pacefic Auto Repair Shop, ma ke alanui Moi, e kokoke ana i ke alanui Puowana, mauka aku o ka luakini o Kawaiahao, a o ka elua o na halekaa, o ia ka Ben Hollinger & Co., ma ke alanui Moi, ma ka aoao mauka ae o ka pa ilina ma Koula. O ka elua iho la keia o ka manawa i komo aihue ia ai o ka Pacefic Auto Repair Shop. Ma ka puka no mamua, e huli pono ana i ke alanui Moi, ke komo ana o ka poe aihue iloko, ma ka wawahi maoli ana i ka laka o ka puka a haki. Ua noke ia oloko o na ume o ke pakaukau i ke kuekaa e ka poe aihue, o ka mea apiki nae, aole i loaa aku kekahi bila o hookahi haneri dala, maloko no o kekahi o na ume, malalo o kekahi mau pepa. Aole i hoopoinoia ka pahuhao, oiai nae ma ka manawa i komo mua ia ai kela halekaa, ua laweia ka pahuhao maluna o ke kaa kalaka no Kalia, a malaila i hoopa-huia ai, a hoomokakiia na pepa ma kela ame keia wahi. Ma ka oleloia, he elima haneri dala, i pakele mai ka poe aihue mai ma kela manawa, maloko uo o kekahi o na ume o ke pakaukau kahi i waiho ai, me ka hoonioni ole ia e ka poe aihue, no ko lakou manao paha, aia wale no na dala maloko o ka pahuhau kahi i waihoia ai. Mahope mai hoi o ka elua o na halekaa, ke komo ana mai o ka poe aihue, a ma ka hoakaka a ka lunanui o kela halekaa, he mau dala liilii wale no ka i lilo i ka aihueia, no ka inea ua pau ka nui o na dala i ka hoihoiia mailoko aku o ka halekaa, i ka wa i paniia ai na puka, ma ka po o ka Poaono. O ka poe na lakou i komo aihue mua i ka Pacefic Auto Repair Shop, ua paa lakou i ka hopuia mahope koke iho o kela aihue, a ua ae okoa ae i ko lakou hewa imua o ka aha kaapuni- ma ka Poaono i hala, i ka wa i hooloheia ai ko lakou hihia; aka no keia mau aihue hope, eia na makaikiu ke hookolo nei mahope o ka meheu o ka poe piko pau iole. I HONOLULU IHO NEI KE KEI-
KIALII AME KE KAMAALIIWA-
HINE O SIAMA He la hookahi ko ke Keikialii ame ko ke Kamaaliiwahine Projatipok o Siama o ka hoohala ana iho ma Honolulu nei, e hoi ana mai Amerika mai no Bangkok; o laua kekahi o na ohua o ka mokuahi Ke pani Taiyo Maru o ke ku ana mai ma ka Poalua nei. Ua ukali pu ia mai laua e ke Kuhina o ko na aina e o Siama M. Amordat, ka mea i ukali pu i na alii opio ma ka laua huakai kaapuni honua. He kaikaina ke Keikialii no ka Moi o Siama hoea mai ai i Hawaii nei he mau ma kahiki aku nei i hala. He keikialii makaukau a pakika loa oia ma ka olelo Enelani, no ka mea ma Enelani oia i hoonaauaoia ai a he loea oia ma na ike o keia au hou e nee nei, a ma kekahi manawa kokoke i hala aku nei i kona hooikaika ana e loaa iaia ka ike ma na mea e pili ana i ka oihana kaua a no ia ike i iini nui ai oia e lawa ka makaukau iaia mai na aina mamao mai. He leka ka Harry L. Thompson, he ona no kekahi hokele ma Pasadena a i hoea mai ai hoi i Honolulu ne ma kekahi manawa i hala aku ne mahope o ka pau ana o kana huaka kaapuni honua, o ke kakau ana, ae ia Manuel Richards e hoike mai ana iaia e haalele aku ana na alii Siama opio ia Kapalakiko ma ka mokuahi Taiyo Maru a e hoohala ana laua hookahi la ma Honolulu nei. | | |
| | | AHEWAIA O JAMES AWANA E KE KIURE HOOKOLOKOLO Pili ka Hewa Lawe i na Dala o ka Oihana Wai Iaia Elike me ke Kumu Hoopii—Poaono Oia e Hoopa'iia ai | | |
| | | |
| | | |
| | | |
| | | | | | | | | | Me kekahi kaihuakai nui o na
' na oihana kiekie o ke Teritore, na
- k on. o ka oihana kaua aina ame
\ • ih; na kaua moana, na ahahui
^o ole, ame na haumana o na kula
;r>:ini ame na kula kuokoa; i hoo-
a TI ao ae ai ko Honolulu nei poe, i
- -i la hoopau kaua ma ke kakahiaka
r -a Poalua aku la i hala.
" kela kekahi o na la kupono loa,
-•> na hana hoomanao, no ka mea
>krt o ka hele o na ao o ka lewa
a hakumakuma, aole nae i hoohani-
- ,;a ilio na paniwai o Kulanihakoi,
r. ua lawelaweia na hana apau me ka
r ,-;kai, akiki wale no i ka huli hoi
K na aku o kela ame keia no ko lakou
r au home iho.
Elike me ka papa hoonohonoho o
•a hana o ka la, ua akoakoa ae na
- hahui like ole, na luna oihana kie-
kie o ke aupuni ame na oihana koa
ame kaua moana, mawaho o Kamaki
Kuea, ma na hora o kela kakahiaka
Poalua, a i ke kani ana ae o ka
hora umi me ka hapa, o ka manawa,
.* i kani ae ai na pu o-le hoailona,
« hoike mai ana, he manawa ia no
ke ka'i ana o ka huakai.
Ma ke poo o ka huakai ka Hope
Kiaaina Raymond C. Brown, na alii-
koa o ka oihana kaua ame ka oi-
hana koa, i ukaliia aku e na kani-
kela o na aupuni like ole o noho nei
maanei, ka meia aku o ku Kulana-
kauhale a Kalana me na hoa o ka
papa lunakiai.
E ukali aku ana mahope o kela
mahele o ka huakai na pualikoa, o
ka oihana kaua ame ka oihana koa,
me ko lakou kahiko piha o ko lakou
-. i'.-.na pakahi, ka pualikoa kiai la-
. aku.
Me kekahi bana puhiohe o ka
V na koa e ka'i ana mahope koke
- - o kela mahele, i ukali aku ai
1 ahahui o na Kaikamahine ame
Keikikane o ke Kaua huliamahi
- Amerika, na koa kahiko i komo
' •ki o ke kaua, mai na koa Ameri-
• s a na koa Pelekane, ka puali aku
o na keiki a'o koa, ame na kanaka
kahiko i komo iloko o ka oihana
- i ma Hawaii nei.
Mahope aku o kela mahele o ka
- :3kai, na ahahui malu, me ko la-
kou kahiko piha o ka ahahui, ke Ka- | lapu Hoolaha me ko lakou kahiko
piha, na kaikamahine a'o koa aku
me ko lakou kahiko piha.
E ukali pono aku ana mahope o
keia mahele o ka huakai, na ahahui
o na Keiki Hanau ame na Kaika-
mahine o Hawaii nei, ke Kalapu o
na Makuahine o Moanalua ame ke-
kahi mau ahahui Hawaii e ae.
O ka mahele aku o ka huakai ma-
hope o keia, ka bana o ke kula o
Sana Lui, me na haumana o kela
kula ame ka kula o na kaikamahine.
E ukali aku ana mahope o kela
mahele, na haumana o na kula au-
puni like ole, me ka okomoia o na
bana ehiku o ka oihana koa iwaena
o kela ame keia mahele o ka huakai.
Ma ke kohoia, ua hiki aku ka nui
o na haumana kula i komo ma ke
kaihuakai ma kahi o ka ekolu kau-
kani me elima haneri.
O ka mahele hope o ka huakai,
o ia na haumana o ke kula Kiekie o
Hawaii, ke Kula Kamehameha, Pu-
nahou ame ke Kula A'o Koa o Hono-
lulu nei.
Ua ka'i pololei ka huakai ma ke
alanui Beritania ahiki i ke alanui
Mila, alaila huli i kai noloko o ka
pa 'lii, kahi o na hana haiolelo i
hoomakaukauia no ka panina hope
o na hana o kela la.
ka hoea ana o ka makamua o ka
huakai noloko o ka pa 'lii, i lawe ae
ai ka Hope Kiaaina Brown, ame na
aliikoa, i ko Iakou mau wahi, na
luna oihana o ke aupuni, maluna
o kahi i hookaawaleia no lakou.
Na ka Rev. Akaiko Akana, i ka-
lokalo ae i ke Akua me ka pule, e
nonoi ana, e hoomauia aku ka noho
maluhia ana o na aupuni ma ka
honua nei; a i ke Kenerala Menoher,
ka haiolelo ano nui o ka la, e hoa-
kaka ana, i ke ano o ke kaua i hoo-
ukaia ma Europa, ame ko Amerika
komo ana iloko o ke kaua, ame ka
hoea ana mai i ka hopena o kela
kaua.
I ke kani ana o ka hora umi-ku-
malua o kela la, i kiia ai he man pu
kuniahi, me ke kulou ana o na poo
o na mea apau ilalo, ma ke ano, he
manawa ia no ka lehulehu e haawi
ai i pule hoomaikai i ke Akua ma-
loko o ko lakou i-aau. | | | | | | | | | | | | | | | | | Iloko o na minuke he kanakolu-
kumamalima, mahope iho o ke komo
ana aku o ka hihia iloko o ke kiure
hookolokolo, o ka aha a ka Luna-
kanawai Kaapuni James J, Bank, i
hoopuka mai ai kela kiure i kana
olelo hooholo, no ka pili o ka hewa
awe aihue i na dala iloko o ke
keena wai, ia James P. Awana,
elike me ka hoopii e* ku-e ana iaia.
Ua hala okoa kekahi mau ia lehu-
lehu, ma ka hookolokolo ana i ka
hihia o James P. Awana, me ke kiiia
ana o Daniel S. K. Pahu iloko o ka
halepaahao, i hoike ma ka aoao o
ke aupuni, ma kahi e pili ana i ka
limakakau, a ua nui no hoi kekahi
mau ike e ae ma ka aoao o ke au-
puni, i waihoia mai e ka Loio Ka-
lana W. H. Heen.
Ma keia Poaono iho e kau mai ai
ka aha i ka hoopa'i maluna o Awa-
na. O ka hoopa'i a ke kanawai i
hoakaka ai no na hihia o keia ano,
he hoopaahao no ka manawa i oi
ole aku mamua o na makahiki he
umi.
O ke kumu hoopii e ku-e ana ia
James P. Awana, o ia no kona lawe
ana ma ke ano kolohe, i ka huina o
$77.35; oiai nae he mau kumu hoo-
pii e ae no kekahi e ku-e ana iaia,
i hoolohe ole ia.
Ma na ike i laweia ae e ka Loio
Kalana Heen imua o ka aha, e hoa-
kaka ana ia i ke ano o ka laweia
ana o kela mau da ma ke ano ko-
lohe, o ia hoi; i ka wa i ohiia mai
ai o kela huina dala e Awana, ua
haawi aku oia i ka likiki hookaa, i
ka mea nana i uku mai i kela mau
dala, ma kahi nae o kona hookomo
aku i ka huina piha iloko o ka buke
dala, a i ole hoihoi aku paha iloko
o ke keena o ka puuku, me na dala
e ae, he elima wale no ana dala i
hoopaa ai iloko o ka buke, a o kela
mau dala no kana o ka hoihoi ana | aku i ka puuku.
Maloko nae o ka pepa hoomanao,
no na hookaa dala i hanaia i kela
ame keia manawa, ua kakau aku la
o Awana i ka huina oiaio o .$77.35.
I loaa keia epa i hanaia, i ka mana-
wa i hooiaioia ai na buke moohelu
waiwai apau oloko o ke keena wai
e George 0. Boss, ka lunahooia kui-
kawa i hoolimalimaia e ke keena o
ka lunahooia kulanakauhale.
Ua hoole o James P. Awana no
kona pili i ka hewa, me ka hooili
ana i na ahewa ana apau maluna o
Daniel S. K. Pahu, aka nae me na
ike he nui i laweia mai e ka aoao
o ke aupuni, me ke komo pu o na
loea nana limakakau ua hiki ole i na
kiure ke kanalua iho no ka pili i'o o
ka hewa, i ka mea i hoopiia, a hoo-
puka mai la i ka lakou olelo hoo-
holo, elike me ia maluna ae nei.
O keia iho la ka elua o na ka-
kauolelo oloko o ke keena wai, i
ahewaia no ka lawe aihue i na dala
o ka lehulehu, he elua hihia i koe
e waiho nei imua o ka aha no ka
hooloheia aku, o ia ka hihia o Sam
K. Oneha, ame ko Jesse Uluihi.
Hookahi nae kumu nui o ka lawe-
laweia ana o kela hana aihue e na
kakauolelo oloko o ka oihana wai,
o ia no ko lakou ike ana, aohe nana-
ia o na pepa hoomanao no na hookaa
dala, e ke keena o ka lunahooia, i
na makahiki apau, ma na buke dala
wale no, ame na kumu o na likiki
hookaa e nanaia ai, nolaila ua maa-
lahi loa ka laweia ana o kekahi
huina dala mahuahua, me ka ike ole
ia no na makahiki loihi.
No keia ano nae i hoomaopopoia
maloko o ke keena wai, i hookomoia
ae ai he loina lawelawe pili oihana
hou, maloko o kela keena, e hiki
ole ai ke nalowale he hookahi kene-
ka o na dala o ka lehulehu ma keia
mua aku. | | | | | | | | | | | | | | | | | Oiai ua hala aku la ke koho balo-
ka, a ua kohoia na hoa no ka aha
senate ame ka hale o na lunamaka-
ainana, no ka ahaolelo kuloko, ke
houpuupuia mai nei na luna o ka
ahaolelo ame na komite like ole
iloko o keia mau la.
Ma na mea e loheloheia nei, o
Norman K. Lyman ka i manaoia
i- lunahoomalu no ka hale, a o
Charles F. Chillingworth ka peresi-
dena no ke senate; aka nae iloko
no o ia manawa hookahi, he mau
inoa e ae no kekahi i oiliilii ae, no
kela mau kulana oihana o ka aha-
olelo.
Ma ka manawa e noho mai ai ka
ahaolelo, e kaa ana ia Norman K.
Lyman o Hawaii Hikina, ka hano-
hano o ka noho lunahoomalu ana i
ka hale o na lunamakaainana, elike
me ka manao o ke kanawai, oiai oia
ka mea kiekie loa o na baloka i
kohoia no na lunamakaainana. Me
kela manao nae e lilo oia i lunahoo-
malu paamau no ka hale; e hoono-
hoia aku ana oia ma kela kulana, i
ka wa e kohoia ai na lunanui o ka
hale o na lunamakaainana.
He elua mau inoa no ka kulena
peresidena o ke senate i kamailioia
ae, oia o Charles F. Chillingworth,
ka mea i paa loihi i kela kulana no
na makahiki lehulehu, ame Ernest
K. Akina. He hope peresidena o
Ernest Akina no ke senate ma ke
kau aku nei i hala, nolaila ina e lilo
aku ana o Chillingworth i peresi-
dena, alaila e kohoia ana o Akina
i hope.
Ina no ke kaa nei o ka lunahoo-
malu ia Hawaii, alaila o kekahi mea
i kamailioia ae, o ia no ke kaa o ka
hope lunahoomalu i kekahi hoa o na
lunamakaainana o Oahu nei.
Eia ka Hon. Lyman i Honolulu
nei, me he mea la, o ka manao nui o
kona hoea a; a mai, no ka liuliu
hoomakaukau ana no ia, no na hoo
nee hana ana o ka hale o na luna-
makaainana, mamua o ka weheia
ana o ka ahaolelo iloko o ka mahina
o Feberuari e hoea mai ana.
Elike me ka olelo a kahiko;
"Iluna no ka ua waele e ke pulu",
pela e hoolalaia nei na lunahoomalu
o kela ame keia komite like ole
ileko o na hale a elua. No ke ku-
lana lunahoomalu o ke komite wai-
wai, i ka nana aku, aole he hoopaa-
paa ana no ka Lole o kela komite
ia T. H. Petrie o Oahu nei, no ka
mea oia ka lunahoomalu o kela ko-
mite, ma ke kau aku nei i hala,
No na lunahoomalu o kekahi mau
komite e ae o ka hale o na lunama- | kaainana, o keia malalo iho na inoa
i houpuupuia ae:
Komite ola, o Manuel G. Paschoal;
komite o na aina aupuni, George H.
Vicars; komite hoonaauao, William
Chamberlain; komite hookolokolo,
O. P. Soares a i ole o R. A. Vitousek;
komite mahiai ame ululaau, Leslie
Wishard; komite pa'i, S. P. Correa
a i ole o Levi Joseph; komite ka-
lana, S. P. Correa, John C. Ander-
son, a i ole o E. P. Low; komite
moohelu waiwai, A. Q. Marcallino a
i ole o Evan da Silva; komite hui-
kau, R. N. Mossman; ko miu makai
me oihana koa, M. R. Pereira.
No ke kulana kakauolelo hoi o ka
hale he elua mau inoa i maopopo
loa e alualu ana ia kulana, oia o
Edward K. Woodward, i noho ka-
kauolelo no na makahiki lehulehu
ame Joseph Ordenstein, ke kakau-
olelo o ke kau aku uei i hala.
0 James W. Russell ka i manaoia,
i lunahoomalu no ko komite hookolo-
kolo o ke senate. O A. K. Tavares
ka lunahoomalu o keia komite ma
ke kau aku nea i hala.
No ke komite no na hoolilo o ke
senate, ua manaoia e lilo ana ka
noho lunahoomalu ana ia C. A. Rice.
No na lunahoomalu o na komite
e ae, o keia iho na mea i hoomao-
popoia i keia manawa:
Komite hoonaauao, Ernest K.
Akina; komite o na aina aupuni, R.
W. Shingle; komite ola, S. L. Desha;
komite mahiai me ululaau, A. F.
Tavares; komite pa'i, William C.
Vannatta; komite moohelu waiwai,
William H. Mclnery; komite kalana,
Charles N. Arnold; komite huikau,
James K. Jarrett; komite makai ame
oihana koa, Harold W. Bice.
No ke kulana kakauolelo e ke
senate, he elua man inoa i loholoheia
ae, oia o George K. Mills o Hilo,
ame Albert E. Lloyd o Honolulu nei.
No ka hale hoi o na lunamakaai-
nana, he ekolu mau Demokarata i
kohoia, mai ka apana elima mai, o
ke koena aku o na luna .kaainana,
he Repubalika wale no, ho iwakalua-
kumamahiku ka nui.
O ka moho senatoa ikaika hookahi
ma ka mokupuni o Oahu nei, oia o
Chas. H. Rose, he ewalu wale no
baloka ka oi o Jarrett mamua ona.
Ma ka apana eha, he 38 wale no
baloka ka *,. > oariett mamua o
Rose, aka ma ka apana elima, he 10
baloka ka oi o Rose mamua o Jarrett.
J r : 'calii kaukani a oi baloka ko
Rose oi mamua o Arnold, a he elua
kaukani hoi a oi, ka oi mamua o
Chillingworth. | | | | | | | | | |
| | | |
| | | HOOKOLOKOLOIA O AWANA A HOOKUUIA MAI O PAHU I HOIKE Ma ka Poaha o ka pule aku la i hala ka hookolokoloia ana o James P. Awana, kekahi o na kakauoleo o ke keena o ka oihana wai o ke kulanakauhale ame kalana i hoopiiia ae ai no ka hewa lawe i ka waiwai i haawiia iaia e malama, a no ia hihia i hookuuia mai ai o Daniel S. K. Pahu, ke kakauolelo poo o ke kena wai o ke kulanakauhale ame kalana i ahewaia a i hoopaiia ai e noho maloko o ka halepaahao no ka mauawa aole e emi iho malalo o ka ekolu makahiki aole hoi e oi aku maluna o ka omi makahiki, ma ke ano he hoike. Ma ka Pahu oleloike imua o ka aha e pili ana no ia i ka ikeia ana o ka inoa o Awana maluna o na bila ame na likiki hookaa. O kekahi hoike i kaheaia ae ma ka aoao o ke teritore oia o George C. Ross ka loea a lunahooia akamai hoi, ka mea nana i hooia na buke o ke keena wai, a i ike ai i na hemahema i hanaia e na kakauolelo o ia keena: Ma kana hoakaka imua o ka aha i na manawa a pau ana e ninau ae ai ia Awana ma ka mea e pili ana i n paewaewa i hanaia maloko o na huahelu maloko o na buke o ka Awana pane imua ona "Aole oia i ike. Malia o Pahu paha ka ike.'' Ma ka oleloia aohe manawa a Awana i hoike ae ai nana i hana hemahema ai lawe i na dala i ikeia maloko o na buke o ke keena wai. O ka Maj. A. H. Brown, ke kanaka nana e uku na bila a ka oihana kaua, kekahi i hoike ae no kana mau mea i ike ai oia kona hookaa ana ae i ke keena wai i na bila wai o ka oihana kaua. Hoakaka O Wall O ka hoike mua i kaheaia ae e ke teritore oia o W. A. Wall, ka luna nui o ka oihana wai kulanakauhale ame kalana. Mamua o ko Wall hoike ana ae i kana mau mea i ike ai, ua hoakaka mua ae la ka Loio Heen i kekahi mau manao ma ka wehe ana i kana olelo hoopii. "E hoike aku ana ke teritore, wahi ana, "oiai o Awana e noho hana ana" ma ke ano he kaukauolelo no ke Keena wai ua ohiia eia ka huina o $77.35 i ka 1923, a aole i hoihoi ae ia hilina i na luna aupuni kupono e paa ia dala." Ma ka Wall mau mea o ka hoakaka ana ae e pili ana no ia i ke ano o ka malamaia ana o na buke moohelu waiwai maloko o ke keena wai. Ua hoomauia mai ka hooloheia | | HOUIA KA WAHINE ME KA PAHIKAUA No ka manawa mua loa a i ike ole ia iloko o ka moolelo no na hihia okimare, o ka hoopii i hookomoia ae ai i ka aha hookolokolo a ka Lunakanawai John B. Desha ma ke kakahiaka o ka Poalima o ka pule aku Ia i hala e Mrs. Elizabeth Chistikoff, he wahine Rukini, e kue ana i kana kane, ka mua loa i ikeia me ka pahikaua ke kane i hou ai i kana wahine. Ma kana hoopii o ka hookomo ana ae i ka aha no ka hookaawale ana iaia mai ke kane mai, ua nui kona makau i kana kane, a ma kekahi manawa ka ua houia mai oia me ka pahikaua iloko o ka manawa ulupuni loa o ke kane i ka inaina. "Me keaha oia i hou mai ai ia oe?" i ninau mai ai ka aha. "Me kekahi pahikaua, "i hai hou aku ai ka wahine. Mamuli o keia pane a ka wahine me ka paio ole ia mai o keia hoopii ana e ke kane, ua hooholo mai la ka aha i ka pono o kana olelo hooholo ma ka aoao o ka wahine. Ma na hihia okimare apau i hookomoia ae a i haawiia mai ka pono o ka olelo hooholo ma ka aoao o ka mea hoopii, no ka malama ole i ke ole ka '- a pa nui a kakaikahi no na kumu e ae, elike me ia e ikeia ana ma na hihia malalo nei: Mary Lopex mai a John Lopex mai no ka maIama ole i ke ola; Eileen Cannell mai ia Harry Cannel mai no ka malama ole i ke ola; Daisy Kaailau mai ia Daniel Kaailau mai no ka malama ole i ke ola, ua haawi ka aha i ka malama ana i na keiki ekolu i ka wahine, me ka malama pu o Daniel Kaailau i ke ola o ka wahine ame na keiki i $30 no ka mahina; Emily Holstein mai ia William Holstein mai no ka malama ole i ke ola; E Lenoga, he keiki oo ole i mareia Tiolendo Lenogo, hoopauia ka mare; H. Otake mai ia U. Otake mai, no ka ona mau; K. Mit-subiyashi mai ia K. Mitsubiyashi mai no ka haalele wahi moe, E. Shigemura mai ia M. Shigemura mai no ka haalele wahi moe. Ma ka manao kanawai o ka Hope Loio Kalana Goldbold, e hoakaka ana ia, no ke ku ole i ka mana ka hookohuia ana o Charles G. Pell i mea uku dala noloko o ka oihana wai o Honolulu nei. | | |
| | | |
| | | | | | | | | | LEHULEHU NA ILIO AME NA
POPOKI I MAKE I NA KAA
OTOMOBILE He kanalima-kumamaiwa mau ilio
ame iwakalua-kumamawalu mau po-
7 ki i make i na kaa otomobile holo-
• .; maloko iho o Honolulu iloko o
*a mahina o Okatoba i hala aku la,
• ::ke me ka hoike a Otto Ludloff,
o ka heluheluia ana ae mamua o
ka halawai a ka ahahui Humane
Hawaii ma ka Poaha o ka pule i
hewa aku la.
Iloko o ka mahina o Okatoba he
-•"2 mau holoholona i malamaia e
Ludloff, ua komo pu iloko o keia
-a a ka luna nana i ka pono o na
- >hololon a ke ao ana ae i na kana-
.-.s aole e pepehi i na lio ame ka luku
T* ^ ana i na ilio 129 kanui ame
V"^ mau popoki. He elua mau ka-
. ."..a i hopuia no ka pepehi hoomai-
- i™ j na lio, a ma ia mau hihia a
'••.i ua hoopaiia na* mea hanaino
" •->",] olona,
Ua oili ae ma ka manawa e hoho
'".i o ka halawai o ka bipi keiki
-•r" ke kao i manaoia ai e hoohei
me ke kaula ma ke Kahua Fea ma
ka mahina aku la i hala ua hooka-
a mamuli o na hooikaika ana a
.1 : ann o ka ahahui Humane; ma ka
- "^o o na luna o ia ahahui ua oi
" aku na hana hoomainoino ma-
• * o na holoholo me ka aneane e
- ole e loaa i manawa e hoopakele
" .1 lakou iho.
Ma ka Mrs. Henry Beckley hoike,
-r.hi o na luna o ia ahahui, he
poe mai i lawelaweia eia ma-
- -."ra o na kanaka makua ame na
• i:rslii o ke kulanakauhale. He
kumamakahi o keia poe i hoo-
••-.'; a aku imua o ka aha a Luna-
kanawai Desha, hookahi i hoihoiia
' '<•* i ka halema'i Moiwahine a
•^osahi i ka Home Minoaka, a hoo-
•ini : ka home o na keiki makua-
0 ana Kalihi.
I'oko o ka mahina i hala he 81
•" i kipa ae i ke keena o ka Aha-
: Humane ma ke alanui Miller,
'** 53 i ninaninauia e Mrs. Beck- He kauoha ka i haawiia ae e ke
Komisina o na Home Hawaii, i na
: kuai papa, no ka hoouna ana i
- papa o na hale he 35, o na Ha- '•-• : e hoi aku ai ma na aina hoopu-
•-pula o Palaau ame Hoolehua. | EHIKU MAU KOA HOLONUI A
NAHAHA KE KAA I PAA AE I
KA HOPUIA Ehiku mau koa ma ka oleloia mai
ka Papu Ruger ae ka lakou i paa
mai i ka hopuia e na makai o Hau-
ula a hoopaaia ae i ka halepaahao
ma Hauula no ka holonui me ka
nana ole i ke ola o ka poe e hele
ana maluna o ke alanui mai Kahuku
ahiki i Kualoa. Ma ka oleloia ane-
ane loa e hoopoinoia na ola o kekahi
poe e hele ana maluna o ke alanui
ma Kahuku, a i ke kaa otomobile e
hoomau ana i ka holo no Laie ame
Hauula ua keleponoia mai la e ke
kahi poe i kekahi poe roa Hauula
ame na wahi mamua mai, e makaala
aku no ke kaa otomobile holonui
a mamua o ka hoea ana mai o ia
kaa i Kahana ua paa mai la ia i ke- kahi makai motokaika i ka hopuia
He kakiana ame elua mau koa i
laweia aku e ka makai a hoopaaia
maloko o ka halepaahao ma Hauula
O kekahi mau koa iluna o kekahi
kaa ua hoomau loa mai ka holo ana
ahiki i Kualoa me ka manao e hoea
ana lakou me ka palekana i ke ka
ona nei. I ka hoea ana mai o ke
kaa i Kualoa ua hookui mai la ke
kaa i ka pa pohaku mahai o ke
alanui nahaha kekahi aoao o ke kaa
a malaila i paa ae i ka hopuia ke
koena mai o na koa holonui eha a
laweia aku e hoopaa i ka halepaa-
hao.
Ua hoopaaia aku kela mau koa
maloko o ka halepaahao ma Hauula
ma ia po Sabati iho, i ka paa ana
aku o ua mau koa la i ka halepaa- hao ua holo aku la na makai e nina
ninau mai Hauula ahiki i Kahuku
ina he poe kekahi i eha ia mau kaa
holo nui.
BUENOS AYERS, Nov. 6— He
lono ma ke kelekalapa mai Kio de
Janeiro mai ka i loaa ae i ka Nu
pepa La Nacion e hoakaka ana no
ka hahai ana aku o ka mokukaua
Minas Geraes me elua mau mokuluu
i ka mokukaua Sao Paulo. O ke
kuhina kaua moana ka Adimarala
Penido koluna o ka mokukaua Mina
Geraes. | | | | | | | | | |
| | | |
| | | | | | | | | | HALAWAI o WM. J. COELHO ME KA MAKE ULIA Maloko o ka Halema'i Moiwahine,
ma ke kakahiaka o nehinei, i pauaho
mai at o William Joseph Coelho, i
keia ola ana, mahope iho o ka hala-
wai ana me ka ulia kaa otomobile,
ma ka hapalua o ka hora ehiku o
ka po o ka Poalua aku, a pakele
aku ke ola o kona mau hoa, e kau
pu ana maluna o ke kaa otomobile.
Ilalo o Mr. W. J. Coelho o Waia-
lua me kona mau boa ma kela Poa-
lua, a oiai e huli hoi mai ana ko la-
kou kaa otomobile ma ke alanui o
Leilehua, i loaa ai kela ulia poino,
a ukali aku ka make mahope.
Ma ka oleloia, hookahi kumu o ka
loaa ana o kela ulia, o ia no ka oili
ana aku o kekahi kaa otomobile
okoa, a no ka olinolino o na kukui
o kela kaa, ua hiki pono ole i ke
kiakaa o ke kaa e kau ana o Mr.
Coelho ame kona mau hoa ke ike
i ke alanui, a iaia i hoaui ae ai i ka
holo ana o kona kaa, o ka wa ia i
pakika aku ai na huila ahiki i ke
kahuli ana.
Ua paa na ohua apau malalo o
ke kaa, o Mr. Coelho nae ka i ku-
konukonu loa na poino, o ia ka
haki ana o ka iwi kuamoo ame eono
mau iwiaoao.
Ua hoihoiia o Mr. Coelho noloko
o ka halema'i o na koa ma ka Papu
Kahauiki e G. A. Lindley no ka la-
paauia mai, a mahope i hoihoi Ioa ia
mai ai noloko o ka Halema'i Moi-
wahine.
Oiai maloko o kela halema'i, i
ikeia ai ka nui o kona mau poino,
a no ka hoopakele ana ae i kona
ola, i lawelaweia ai na hana kaha
maluna o kona kino e Kauka O'Day,
eia nae na hiki ole i ka ike ame ke
akina ai o ke kauka ke kaohi mai i | ke ola, a hookuu aku la oia i kona
aho hope loa, ma he kakahiaka o
nehinei.
Ua lilo kela halawai ana o Mr.
Coelho me ka make ulia, i nuhou
hoolele hauli i ko ke kulanakauhale
nei poe, no ka mea, me kela ola
kino maikai no i ike hope ai kona
mau hoaloha lehulehu iaia ma ke ka-
kahiaka o ka Poalua, eia ka he nu-
hou kaumaha ka lakou e lohe ae
ana ma kekahi la mai.
Ua hanauia o Willam Joseph Coel-
ho ma ka la 1 o Ianuari, 3870 ma
Waikapu, Maui. Ma ka makahiki
1922 i haalele mua mai ai kana wa-
hine i keia ola ana, aka he mau
keiki nae elima kana i waiho ai ma-
hope nei, iloko o na manao kaumaha
a luuluu no ko lakou makuakane, i
ninau palahehe aku la ma kela ao.
0 na keiki maka ole i hookomoia
aku iloko o na manao luuluu no ke
lakou makuakane, oia o Mrs. Cum-
mins Mahoe, Miss Angelina, Colan-
the, Virginia ame William J. Coelho,
Jr.
He lala o Mr. Coelho no ka aha-
hui Hale o na Alii o Hawaii, he ka-
kauolelo no kela ahahui, no na ma-
kahiki eha: o na hooponopono apau
no kona hoolewa, malalo ia o ka
ahahui.
Ma ka hora eha me ka hapa o ka
auwina la o keia Sabati iho, Nov-
emaba 17, e malamaia ai kona ana-
ina hoolewa, a ka'i aku ka huaka!
nouka o ka ilina ma Maemae.
He kanaka o William. J. Coelho, i
kamaaina i na mea apau ma Ha-
waii nei; no kekahi mau kau, i ko-
hoia ai oia i hoa no ka ahaolelo ku-
loko, me ka ikeia o kona makaukau,
ma ka lawelawe ana i na hoopono*
pono ahaolelo.
Oia kekahi moho ma ka aoao Re-
pubalika, ma ke kau koho baloka
koke aku la i hala, no ka apana
elima, aole nae oia i kohoia; a ua
nanaia aku oia ma ke ano he alakai
no na Hawaii, eia ka, e hoopokoleia
mai ana kona mau la o ke ola ana,
mamuli o kela ulia.
MARION, O., Nov. 9.— Aole i
loli ae ke kulana ma'i o Mrs. War-
ren G. Harding i keia la elike me
ka hoike a na kauka e lapaau ana
iaia, Aohe i oluolu maikai kona hia-
moe ana i ka po i hala, aka he
"wahi hiamoe liili kona i keia la",
wahi a ka hoike a na kauka. | | | | | | | | | |
| | | |
| | | ana o keia hihia a hiki i ka Poalima mai o ka pule i hala aku la. O H. E. Stafford ma ka aoao o ke aupuni, a o A. M. Cristy ke kokua ma ka aoao pale. | | |
| | | |
| | | |
| | | |
| | | |
| | | |
| | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
