Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXIII, Number 44, 30 October 1924 — NA OLOHE KAKAOLELO MALUKA O KA PAHU KOPA A MOKUMAIA [ARTICLE]

NA OLOHE KAKAOLELO MALUKA O KA PAHU KOPA A MOKUMAIA

Ua aflo ulftlobi kA muimuia anA ae o na kfctiAkā, hoolohe hiiOlolo HIA kahi o kā pahil kopa a «L &. Mokumaia ka Poakahi nei, a ma ka bora 12:30 o John Hoopale ka liaiolelo mya i pii ae maluna o ka pahu kopa a hoomaka mai Ia e haiolelo e kakōo ana Ike kāhuāhānā &kā aoao Repubalika. H« moho o Hoopal« i oele kā. waeia ma ka manaw» o ke koho paloka Wa6 mohō o Okatoba 4 i Hāla, akk nae, Wahi ana me ka iana ole iē i ko«fc *rā6 ole ift ani he oia toāu kona, ku āfia m» ke ano he Ee-> puhalika oiaio, o ke koho paloka e hanaia aku ana aole ia he hana i pili i ko ano o ke k«tiikft 6 kohoia ana aka he nlnau io o ka aoao kalal' aina b«Ā kft oi ftku ānā k& hana i ka maikai no ke tēritOH. Wahi ana ua hoololi na ka i ka lakou kahuahana mai kē koho paloka mai o Okatoba i haia> ā 'he mea iUāopOpo ole ka olelo ant» aā heaha, aku ana la, ka lakoū kahuahānā, mahope aku o ke koho paloka ; d ftovemāba āe nei. "He waiwai ole ka hooun» anā. i k6kāhi £)«mokalaka i ka āhaolelo, "Wāhl a Aoopale,'-' a e hōike āku āna āU i x Aei manawa i ke kumil. He meA heohilahilA a he liāiia naau,po. E kāā ana hā t)ettioka]aka mA' ka aOāo tiuktf iioko o ka hale e hiki olē ax kē pāaoi pono." Alailā hoakakamai lā Oia mā ka mea ē pili ana i kekāhi hiāu. Deniokalākā mā( Khuāi ā ua iioiia māi ōi£ ē Kokāhi kanakā maiwaena iiiāi o ka ahakanakā e hoike aku i ka mea oiaio e pili atift ho ii maU kakaka, ā i olē pela t hele aku oia a ma ke kihi o ke alanui a mālaila e paio ai frte iā iualuiiā o ia kumuhfl)ia< A0l« £t« Kitlau Pilikino "Ke makemake nei āu iā oukōu apau « o'u mau hōalOhi." ē hooiioo tna kōndk nāhā ole i k6 kono, "ē kākoō āliā aiiei oukōU i kā aoao Domokaiakā?,, Ua uwa māi lā kekahi poe "Ae," a o kekahi poe hoi, "Aole".

Mā kā mēa ē piīl anā iā Ilieē ame Jarrētt āole ia hē ninau pilikino r aka o kā āinau, o ka aōao kalaiaina hea kē haawi mai ana ia oukōu i ka meā maikai loāf Ma itēlā wahi i uWa mai &i kek&M poē "Jārrett", ā kāuohāia īhai la o Hoopale e hoi iho ilalo a e hookāawale i ka pāhu ho kekahi haiolelo hōu e pli āku āl. "Māanēi AO āu i ku āi he 10 niau lā a haiōlēlo aku i kekahi «uanēlio no Hawaii. nei," wahi a Hoopālo. Alaila uā ao mai Ja oia i ka āhākanakā » helē i ka hāle hoahu buke 0 ke aupuni ā ē kli i buke i kākauiā ē ka Woōdrow Wilaon e pili ana i ikē ano o lahui ma kā ha,pa hertia o Europa a e hēluhelu no lakou ilio, maloko o ia bukē i kauia ai nā Pukikl, Na Italiā āme ha Paniōlo nia ka papā llkē nie ke āno hē poē Sēuni āniē ritffāff ō fiuropā.'' , "Hoi iho ilalo. Ua makē o Wilson ā ua kanuia, " i hooho mākawalu māi ai nā lēo malWaēna thal « ka ahākahaka. Alaila ua hoao aku la o Hoopalē ē hoomāikeikē i kokāhi mau mēa 6 pili ana i na kanakā Hawaii a ua ninauia mai oia no kē kumu o kona kamaillo ola ana no Bill Jarrett. īa Moopalē i haālelē iho ai i ka pāhu he elua mau hoaloha o ua o Hoopale i hele mai e hoāō e ao iaia no koflft {»ono e hoolkaika no Jarrētt. O Jōhn he nlolio Demokalaka no ka hale o na lunnmakāai* |fta»ā, ka haiolelo aahope iho ona; waW ana ma ka hoomaka ajia aol« i loaa ia Hawaii nei ka pono kaulike, a ma ka inoa o ka pono kaulike e pono e haāwiia i na Demokalaka i manawa e loaa ai ia mea no na Hāwaii. "Heaha ka m«a hiki i ke Demokalaka hookahi e liauā iloko o kā ahaolelo?" wahi ana maloko o kaōā noi no ke kohoia o kokahi mau Dēmokalaka lehulēh)j no ka. hale. ahaolelo. "Heaha ka na Eepuhalika i hana ai iloko o ka ahaolelo i hala nō ke Teritoret Ua oi aku aftei ka lakou mea i hana ai mamua o ka kē Dēmokalakā. hookahit Aole oia i aa e hoolauna mai imua o ka ahakanaka i ka ninau limahana o na lahui Asia iloko o ke Teritore. Aole oia i hoolilo aku i na halewiliko a oukou, a i ole hoonele i ka oukou mau keiki i ka hoonāauaoia anā.

Pch«a la e h}ki ai ia oukou ke kap'a! iho he poe Kristiāno a e koho aku no ka aoāo i uhaai i kā oukou dalaf īnii e hoounā āna oukou ia Hiee i J3elft i ka āhāolelO lāhui 6 manao iHāi aaā kelā poe Wā o uā lilo na uhāne o &ā kanaka. U& maopopo ia lakou kā hana hoao a k& poe mahiko * hoohaiki i ka makeke & e hookftJi6 i kd koko o Aā kaiiāka Amerika.' Mā kā hopē o kana hāiolelo he moolelo e pili ana i ka mOā ame ka ālopika k&n* o ka boik« aAā mai, he moolelo i pili i ka hakoko kālai' ainā. 0 WilHāiH I\ Miles kā hāiolelo māhopē iho ona, ola kekahi moho ma k* aoāO Deuokālākā ilō kā hāle o na lunāniakaainana. Wahi ana ma kā hoOinakā āna 0 kāna haiolelo o ka aoao Kepu'halika ka oi aku o ka poe waiwai a koikOi i hoohuiia ilolip 0 ka moolilo, ā o hapā uuku ka mea 1 makemakeiā iloke o ka. ahaolelo no kA hākilō āhā ftkū i ka hana a ka aoao o kā hāpanui. "I kuu manawa iloko o ka ahaolelo o na bilā a'u i hookomo ai ua holo, "Wāhi ānāi "Uā paio au aie kā ikaikA riO kā hoōhōlōiā » $50,000 no ka% lawe ana mai i na kanaka o kā ahaolelo lahui ianei no ka nana anā { na hāiia o k« T«iWfē/' Al|ila uā hoakak'4 aku la o Miles e lilō āna k6 feritore liolookoh, ia |Jarrett hift kēiā; kāu koho paloT<a, me kā nana *ole i ka ukuin o kekahi poe hooikaika $5 0 kā la no ka hoolkāika ana no Ri«e maloka o ka Ap&na i3llntii 6 Oahu. HāUOU K* LOāā Anā, O Kā Hānā Iā Poi "Ke hauoli nei ru, "wahi & Miles, 1 ' no ka liaawiia ana i hftna tlā kāiā poē, aka naē 7 aoio e lanakil» ārtjfc ka mohō a lakoU ehooikāika ana. Ma ka lakou olelō lie dlu& walo no mau huaōlelo a Jar/ett i ka»iailio ai maloko o kā ākaoielo, alaila olelō hou ae la h6 12 mau lmaolelo a Jartett i kāliiāiliō āi. tte tnau huāolelo ā Jeff«tt i kairifilHo āi a o ka hooholoiā no ia«o kaTttl* "NA PONO O HAWAIĪ e ka āliāolelo. Hiki aiiei ia Rice ke loaa a nōi ka e hanāia aiē 12 mnu huaololo?

Uā āo pu aku ō Mlles i na kanāka āōle l helē a hana me nā mahiko malalo ō kē āiiō i hanaia aku i na lāhui Aslā āka, e kōi aku no na pon 0 i kupono e liaawiia mai i na makaalflana Atflēflkā. W&hi hou i Miles, "uā hoōliloia aku e kā poe mahiko he mau miliona dālfl hiālokō o ka' hālē hoao i īia iiiea kānu ā lakou, ho keāha ke kli ole āku i maU kāhaka loea no ka huli āna i na āoāō apau e pili ana i na ā6ao a pati e pili āita i na limahānā iha na liiāhiko ā ē imi hō lakōu iho l ke kumu o nā kāhaka Hawali i ai e hele a hana nia »a mahikol" Ma ka paniaā hōpē o kaan hāiOlelo o kāna o ka hōakaka ana mai iua no ka lōāa o kekahi anaina nui « wāiwāi ai kana hāloīelo ana, e kiola aku ana ka oia i kekahi poka paiiu ē ēha āi kēkahi thea.