Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXIII, Number 39, 25 September 1924 — Lilo i ka Makala ke Eo Ma ka Heihei Ano Nui Kau o Hilo ma ka Helu Elua ma ka Heihei Waapa o ka Papa Ekahi ma ka Poano i Hala o na Koa ka Hope Loa [ARTICLE]
Lilo i ka Makala ke Eo Ma ka Heihei Ano Nui
Kau o Hilo ma ka Helu Elua ma ka Heihei Waapa o ka Papa Ekahi ma ka Poano i Hala o na Koa ka Hope Loa
Iloko o na manao kahaha o ka lehulehu, no ka hopena o ka hēihei waapa o ka papa ekahi, ma ks> Poaono aku la i hala, i aha'i ae ai ka waapa o ka Makala i ke eō, maluna o na waapa apau i komo ma kela heihei, me ke poho wale o n» manaolana o ka poe apau, i nmna» na ko lakou mau'waapa pakahi ans i<o eo o kela heihei, Aole nao o kela wale ae la no ka niea hookahaha, akft ua hookahaha pu ia ko ka lehulehu manao,; i aha'i ana o ka waapa o Hilo, i ka helu elua; o na waapa keia o ka Healani, anie ko na koa, he mau waapa i ike maoli ia ka liolo, ua hauie loa kela mau waapa mahope; hookahi nae kumu pakalaki o ka waapa o na koa, o ia no ka haki ana ho elua lioe, a o kela ka waipa hope loa, o ka hoea ana nims i ka paliu eo. He ekolu waapa- ka mamao o ka waapa p ka Makala, i ka wa i hoea ai : ka pahuhopu, mamun o ka waapa o Hilo; o ka Helani aku mahopa o ko Hilo, o ka waapa aku o na makai, a o ka waap.i o na koa mahnpe loa. O ia Mau ke Alakal An*. He elima ka nui o na waapa i komo ma kela heihei, o ia ka waapa 0 ka Makala, ko Hilo, ka Healani, na Makai ame na koa. I ka hoomaka ana o na waapa e holo, ua oili mua ka waapa o ka Makala, me ka hahani loa aku t> na «vaaj.a o Hiio ame ko na kj:< mahope, a '* ka hoea ana i ka hale ipukukui, i aku ai ka \vAapa o ka Makaln. Me kela manao paa e aha'i i ka lauuk'ila maluna ia na hoa heihei, i kuupau aku ai na keiki o ka Makala 1 ko lakou ikaika hoe, a ia hele ana aku o na waapa, i kaawale loa aku ai ka Makala mamua, a iloko no hoi o kela manawa hookahi, i haki ai hookahi hoe o ka waapa o na koa; o ka wa ia i oni aku ai ka waapa o Hilo a kau i ka helu elua.
Me kela manao e kau i ka h€lu elua, ua hooikaika hou aku la na keiki o ka waapa o na koa i ka l'oe ana, eia uao ua haki'hou kekahi hoe; o ka pau loa ae la kela r> na manaolana no ke, komo aku iioko o kekahi o na helu kiekie, aka nae, me eha hoe wale no i koe; i hoomau ai fta koa i ka hoe ana i ko lakou "waapa ahiki i ka pahueo. Na Heihei e ae. Aole wale no o ka Makala, ka i aha'i i ka hanohano o na heihei ma kela la, aka o kekahi mau heihei waapa e ae no kekahi, no ka mea he inau heihei no i alia'i ai ka Healani ame Hilo i ke eo, a ma ka olelo pokole ana ae, ua kaana like ia no ka hanohāno o ka la, mawaena r na hui waapa like ole. Ka Heihei e ae He heihei wa.apa o na kaikamahine k» heihei mu,v loa o kela la. He elua 'mau waapa i komo ma keia heihei, me ke kaa ana o ke ro i ka waapa Helu 3. He heihei waapa aku no no na keiki, ka elua o ka heiher ma ka papa kuhikuhi, ua kaa -i ka waapa o Hilo ko eo ma kela he ekolu waapa ka mamao mai ka Wapa.aku o ka Healani. He heihei no na wahine opio ka "kali aku mahope o kela heihei mua ae la, mawaena q na kāikamahine r ka hui Kunalu me k«a Honolului O keia kekahi o na h'eihei pihoihoi o ka noonoo, eia na« ua kaa ke eo r kela heihei i na kaikamahine o ka hui Kunalu, me ekolu waapa ka mamao mamua o ka waapa o na kaikamahine o ka hui Hōnolulu' He heihei "waapa aku mawaena o ka Healani me ka ua kaa ke eo o keia heih«i i ka Healani, hp ekolu ka mamao mamua f kona hoa mokomoko, i ka wa i hoea ai no ka pahuhopu. tTa lilo hou no i na kaikamahine o ka hui Kunalu, ke eo ma kekalii heihei mai, he waapa ka mamao mao ka waapa o kona hoa mokon*.oku. Ile heihei keia- no na kaikamahine o ka papa elua. Ho heihei waa aku mahope o kela heihei mua ae la, ua aha'i ka Outrigger.i ke eo o kela heihei, a hiaule ka waa o ka Hui Nalu, he elua wale r n kapuai ka oi o ka waa o ka Ou trigger mamua. He heihei waapa loloa hou aku, mawaena o na waapā o Hilo, Makala ame ka Healani. Ua aha'i waapa o Hilo i lee eo" nxa keia
heihei, he hookahi ame ka hapa "•aapa ka oi mamua o ka Makala, a o ka Healani ka helu ekolu. He heihei k?ia no ko alualu ana i ke kiaha makana, ua lilo nae ke l.iaha wakaua i ka-Makala, a he kiaha okoa ka i haawiia ia Hilo. . He heihei waapa hōu mawaena o Ii Makala'ame ka Hcbni, ua kaa ka Mnkala ke eo o kela heihei. La kaa ke eo o. ka. heihei moku ia Wikiwikl, iloko o 39 minuke. He heihei waapa mokuahi ka heihei hope loa o ka no ka hookelakela ana i ka ikaika hoonee o na enekini malru, ua kaa ke eo o kela heihei i ka 0.-X. 5 e hookeleia e V. Genoves. .Ma ke .«uo nui ke olelo ae, o na" waapa i malamaia ma kela Poaono, o> kekahi ia o na heihei, 'eleu o ka lawelaweia a*a, me ka liiha ole o ka lehulehu i ke kakall ana, elike me na mea i ike mau ia 5 <na makahiki aku nei i hāla, ua hele no hoi na uwapo a piha i ka poe makaikai, i kolioia, aia ma kahi o ka iwakalua kaukani.