Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXIII, Number 36, 4 September 1924 — HOONANEA NO KA MANAWA. [ARTICLE]

HOONANEA NO KA MANAWA.

3LOOLELO NO LONOnAMAKAHIKI KE } ALlt : &AE' A£ 'A AOHE LŪA iIA KA' HŌOPAPA, AMB KE ' MOKUNA XL(Kakauia e Z. P. K. Kawaikaumai.'- •' ialh'aaeaokaopaa) (Hoomauia mai.i , . .. * Ka Holo Ana o Kamalalawalu i Hawail. Aka, aole i hooki iki o Lanikaula. L kana-oieh) aku ia Kamalalawalu, no - a .'niuāmiua, ame ke al'oha no i ke : 'ii: no ka mea, ua puni' loa ia ke ;ii Kamālalawalu i na olelo pelo ; Kauhip'aewa ame Kihapae\va. Ala- ( i a, olelo aku la oia /*'¥. Kamalalawalu, ke paākiki loa : oi oe i-ke 'kaua; a e ia ka'u ia oe t o !ioolohe iki mai hoi oe. E j)ono ;.e kapu heiau i keia mau la mamua 0 kou hele ana, e hoomalielie mua i akua, alāila heie." Aka, o Kamalalawalu ma keia ole- ' a Lanikaula, aolef ritf h€" wāhi 'mea ,i huli aku, a hoolohe i ka olelo a La- : īkaula. Nolaila, pau loa ae la ka i.anikaula olelo ana. Mahope iho o 1 mau olelo a Lanikaula ia Ka- , .alalawjUu, alaila, ho.omakaukau ae ' ? o Makākuikaiani I-'iia wffa-kaua, i nmuli o ke kauoha ikaika a Ka r a i ka makaukau ana o * waa ame na pokāāā e 'ae, amo i a kanaka a pau, a ike ae la o :i Lanikaula ua makauk'a'u na waa k; t ija o Kamalalawalu, a e lana ana -. ke awa o. Hamoa, iij. mauawā, hele ai la o Lanikaula, a wanana mai r. imua o ke alii Kamalalawalu, .. i pukaua,. āme-na'koa lehulehu he ; n ioa,. ame na tvaa kaua apsfti. oini ,« lana ana na waa o ke alii \ ke kai, a penei kana wanana ma 'k - mele, a o ka Lanikaula olelo hope '■<u iā ia Kamalalawalu, wailio na ; vi o &amahele i Kaea. (Aina okoa) WaimeA, Hawaii, a penei ke mele •■ananā a Lanikaula. , Ke 'koae ula ke koae kea, K«.,'ic l<?!e ana; • Kīekie ilunā ,ka,-h'oku> » J' Haahaa i a.u,ia maiama, ........ lle akua ko akua o Lono, He akua e Tilu|e • Inma' anj|;* •« ī'uuiki, . I Puuloa, i - T Puukahanahana, 1 !va hana a ko akua o.Lonoj: * <) Lono ka ipu ikī, ' O Lono ka ipu nui, • • -.-• 0 l'aunahe iki, u Puunahe nui, Na hana au aku, Xa moe au mai, Na'u no ka'u popolo, lle'popolo ku alanui, 1 aho'hia e Kaiokane, T hakāia e^aiōwalnne; 0 kaua i Kahulikini-e, Ho k4f *<-'* He kini v .-he- !shu, l\e mano K.iua, Q Kama-e, 1 Anaehoonialu kaua, K kuu nlii hoi-e, A pau ka Lanikaula oīelo wanariā .*■ ua ma ke mele.elike me ka hoike Mia maluna, alaila, holo aku la o K.unalalāwalu me-kona mau waa kau:i he nui loa. Ua oleloia ma keia moolelo, b ka nui'o. na waa" *o Kamnialawalu aia ka maka hope o na \vsa kaua "i Hāmoa ma īlana, a o ka n.aka mua-hoi o na. wnn, aia i Pi:ukca ina Kuhala. A hiki aku

la o Kamalalawalu i Hawaii, ua hoonohoia o Kāuhipaēwa ame Kihapāewa ma Puako, elike 'me' ka make'make o LonoikamakāhikL ia 'māna*ya a Kamalalāvrālu i hālāwai th"uā āi rte Kanhipaewa ma, 'oīēla aleu 'o' 'KUmuikeau ma, he mau kah'āka no ko Lonoikamakahiki " alo," me Ika elelo aku ia Kamalalāwahi: ' "E Kamalālaw'alu, laweia nā wāa iuka lilo, wehewehe ke āiiā. • 'Oiāi, •oā paē āku 'la o KamālalaWalu ma, ma Kawaihae. Ua papani .pāaia na kahākai e na waa mai kā lae o Kaname e ma Upolu, i Kohala, ahiki i Kaelehuluhulu i Kona, o kona loihi, ua like ia me na mile L»«.* kanakolu. Ō ke alii o Waimea ame Kawaihae ia wa, o Kanaloauoo. j Kaua mai la ia, ia Kamalalawalu, n liee aku la o Kanaloauo-o ia Kamalalawalu. Kii o Kamalalawalu e pepehi. īa wa, e noho ana malaila elua kanaka, o Kumaikeau, o Kumakaia. He mau kanaka no keia, ua pili no ia Lonoikamakahiki ame Ka-naloauo-o. Olelo pahsle aku la ia -Kamalnlawalu, penei: " Ua make. | Aol« make pepehi e kakau ka papalina i ka uhi.'' No keia olelo, ka-1 kauia • iho la o Kanaloaauo-o, i; ka ! uhi." a.paele kuu ia aku la. . j No Kumaikeau ame Kumakaia. He keu keia o' na -kānaka • akamai loa i ka maalea iloko oia kau, a lie keu no hoi laua- o ka noonoo i na mea e make ai o Kamalalawalu ame na koa o -Maui a puni. Ma keāa pio ana o Kanaloauo-a ia. Kamalalawālu, hele aku la o Kumaikeau.amo Kumakaia a ke alo o Kamalalāwakiuwe aku la, penei: : .: . Auwe! Akahi no a pili ka maka, Akahi no a ono ka .ai, ...... Ua 'pio lee kolohe, : A o oe koe ka; ai, , ka-ii'a, Ka puaa, ? ke kapa, ~ ~ lva aina, ka hale e i|oha".'ai, ; - ; He mea noho ia iho- nO' ka hitle : ia!> - f-.■ .. . .; - ••;;' Ia oe ae .nei • Kamalalawalu, . *' Moe ia ka l\ale me .ka Ono ka ai jne kai'a, ; : > .' : Aahuiā:ke'kap/i irie:ka ,> meharifl, : , 0 oe ka iko maua.mea e: ola? ai,- #"• Xau ka' e;-huna > keia mau; iwi r -;' E Kalani e! Ua ,Mākq!; ."".' ' Aole e ola ia oe, ua make!- . pau ka laua uwe- anā, ol<jld aku : la-laua ia Kamalalawalu: ..'sE..Kalani! E wawalii na waa ā pau loa. (Aole i pan.)