Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXIII, Number 36, 4 Kepakemapa 1924 — Page 6

NUPEPA KUOKOA

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII

NA MOOLELO HOONANEA, NA NUHOU KALAIAINA
ME NA NUHOU O KA MANAWA

AOAO NO NA MANAO PEPA
SOLOMON HANOHANO, LUNAHOOPONOPONO

NUPEPA KUOKOA, HONOLULU, T. H., POAHA, SEPATEMABA 4, 1924


KA HANA HOOLALA A KA HUI KAA PONA Ma ka halawai a ka poe paa ku- eana o ka Pond Company, o ka noho ana ma ka po o ka Poalima aku la i hala, maloko o ke keena oihana a ia hui, i hoikeia ae ai na hana a ia hui maloko o ka hoike a ka Peresidena P. M. Pond, he hoike e hoohauoli ana i na noonoo o ka poe he mau mahele kuleana ko la- kou iloko o ia hui, iloko o na ma- hina eono i hala ua nui na pomaikai i loaa ia hui me ka holomua o na hana, a e hoakaka ana maloko o ia hoike i mea e ulu nui aku ai na pomaikai me ka holomua o ka hana he mea pono e hoomahuahuaia ae na mahele kumupaa o ka hui. No ia manao ua koho lokahi ka poe paa kuleana e hookohuia kekahi komite o elima lala o ka. hui, no ke kukakuka ana ine na hoa o ka papa alakai no ke ano o na hana apau i makemakeia i mea e loaa ai ka huina dala hou i makemakeia, o na inoa o ia komite o ia keia: E. A. Berndt, lunahoomalu o ka hui, W. W. Dimond, K. C. Bryan, ke kumupoo o ke kula a'ohanalima o ke teritore; Dr. A. K. Hanchett, John Chamers, ame M. S. Hamman, ka ona o ka Halehana Top, Uphol- stery ame Ennamelling Shop. He halawai ia i kauohaia ae ai na lala apau e akoakoa ae a ua hoea ae ka hapanui o na lala o ia hui. HOALOHALOHA NO JOSEPH KAHAULELIO. He u he waimaka aloha no Joseph Kahaulelio Naoo ko makou hoa- paahana a hoa uhaiaholo pu ma na hana a ka Haku, he hoahanau kupaa a he haipule oiaio, a he hoalawehana hoi no ka apana o Kamoiliili, a hala wale aku la ma kela aoao o ka Muli- wai Eleele o ka Make, he nui ke aloha me ka minamina noua aka, OIAI, ua oluolu loa i ka Makua Mana Loa ke kahea ana mai iaia e hoi aku ma kela ao kahi Ana i hoo- makaukau ai no kela ame keia elike me Kona makemake, a OIAI, hoi, be hana hiki ole i ka mana o ke kanaka ke kaohi ihu i ke ola o Joseph Kahaulelio Kaoo, no ka mea na ka Mea Nana no 5 hana i ke kino ame ka uhane ia kuleana, no ka mea, "Oia ke hoola a Oia ke pepehi aohe mea pakele mai Kona lima mai" OIAI, ua ili iho maluna o makou ke kaumaha me ka minamina pu no kona kaawale ana aku maiwaena aku o ko makou noho aloha ana, nolaila E HOOHOLOIA, ke komo pu aku nei makou na hoahanau o ka apa- na o Kamoiliili, ma o ko makou ko- mite la, e auamo pu i na luuluu ame na ehaeha me ka wahine kane make r me ka ohana o Joseph Kahaulelo Naoo, i haaleleia iho ma keia ao me na naau luuluu, a ke nonoi pu ae nei i ka lokomaikai o ka Makua Lani e hoomama mai i na naau luu- luu a e holoi ae i na waimaka, a no ka mea, o ke alahele a Mr Kahaule- lio i hele aku la, o ke alahele hoo- kahi no ia o na mea ola apau e ukali aku ai, a E HOOHOLO HOU IA, e hoouna- ia aku i hookahi kope o keia hoalohaloha i ka wahine kane-make ame ka ohana, a i hookahi i ka Nupepa Kuoka, Na makou no na na hoahanau o Kamoiliili, ma o ko makou komite la, MOIKA PAIAINA, MRS. HANA PAIAINA, MAHOE, MRS. ANA M. MAHOE, MRS. J. K. NAKILA, J, K. NAKILA, Komite. REV. JOHN KAALOUAHI, UA HALA. Hanauia ma Koae, Puna, Hawaii, i Maraki 1858, Make ma Kalaupa- pa, Molokai, ma ke kakahiaka o ka Poakolu o ka pule i kaahope aku la, Aug. 13, 1924. Ua piha iaia na makahiki, he 66, a haalele mai la i keia ola ana. Noho kahu oia no Halawa Mo- Iokai, no na makahiki he 30 a oi, a na ka ma'i ma ke kino i hookaa- wale mai iaia mai kona ekalesia mai, a ma Kalihi Hospital i noho ai oo hookahi makahiki, a laweia aku no Kalaupapa. Ua piha iaia he 6 mahina ma ka Baldwin Home, ma Kalaupapa, a pauaho mai la oia. Ua haalele iho oia he 8 mau keiki, e u aku nona, 2 keiki kane, a he 6 kaikamahine, ame na moopuna. He 5 ma Honolulu nei, elua ma Mo- lokai, a he hookahi ma Hilo, Ha- waii. Me ka luuluu, SAM KAALOUAHI,	Nuhou Kuloko O John Kekuewa kekahi moho no ka hale o na lunamakaainana e hoio mai ana ma ka apana elima, ma keia kau wae moho, ma ka aoao Re- pubalika, elike me na hooia i loaa mai i keia keena. Mahope iho o ka hoohala ana i kekahi mau pule he umi ma Kapa- akiko, i huli hoi mai ai ka Luna- kiai E. W. Quinn, ma ka Wilhelmina, o ka Poalua iho nei, me kona hoea ole ae nae ma ka halawai a ka papa i malama ai ma kela la. Ma ka halawai kukakuka a ke kiaaina ame na poo o na keena oi- hana o ke teritore, ma ka Poalua ho nei, aole, i hoea ae ka Loio Ku- hina Matthewman na keia halawai, mamuli paha o kela manao maikai ole mawaena ona ame ke kiaaina, no ka hua'iia a na meahuna o ka halawai kukakuka i ke akea. Ma ka hookuku paani polo; i ma- lamaia mawaho ae nei o Kapiolani Paka, ma ka Poakahi iho nei ma- waena o na keiki o Oahu nei ame ko Maui, ua kaa ka lanakiia i na keiki o Oahu nei, a haule o Maui no e ka Oi. Mamuli o ka ae ana aku o Agnes Lahapa ka lunaleka o Naalehu, Kau, Hawaii, no kona pili i ka hewa, o ia ka pokole ana o na dala o ka haleleka malalo o kana lawelawe ana, i kauia mai ai ka hoopa'i ma- luna ona, e noho oia maloko o ka halepaahao no 13 mahina, me ka uku pu i ka huina o na dala i pokole iaia. Mamuli o kekahi bebe o eha wale no mahina ke kahiko, i hoopakeleia ai he wahine Kepani, mai ka noho ana maloko o ka halepaahao, no ka pili o ka hewa kuai waiona iaia, a kauia aku nae ka hoopa'i o hookahi haneri dala maluna ona e ka Luna- kanawai Federala Rawlins, ma ka Poalua iho nei. Ma ka halawai a ke komisina ma- kai lamalama ae ai ma ka po o ka Poalua iho nei, i hooleia ai ke noi a ka Makai Nui Trask, no ka hoo- mau ana aku i Ra noho ana o ka Makai Frank E. Paloney, iloko o ka oihana makai, no ke kumu, ua holiolo mua kela komisina, e hoo- pauia o Paloney, no kona haule ana ma na haawina i hoikeia ai oia. Ma ka mokuahi Maui, o ka haalele ana iho ia Honolulu nei, ma ne- hinei, 1 kau aku ai ka Lunakanawai Federala Rawlins, no ka Hoohala ana he hookahi mahina a oi ma Ame- rika. Mahope iho o ka hoomaha ana no na pule elua i ha ae nei, i huli hoi hou mai ai ka lunahooponopono o keia pepa, i kona keena oihana, ma ke kakahiaka iho nei o ka Poa- lua aku la i hala. He kaihuakai hookahakaha nui, ke malamaia ae ana e ka Ahahui o na Keiki Hanau o Hawaii nei, ke hiki aku i ka la 27 o keia mahina, ma keia kulanakauhale, e huliamahi ae ana na ahahui Iala apau iloko o keia kaihuakai. He paina i luluu i na kohi kelekele a ka puukolu ka i haawiia ae e na komite o na aoao kalaiaina Aloha Aina ame Demokarata ma Lahaina no ka hanohano o ka Elele William P. Jarrett ame kana aliiwahine me ka laua kaikamahine, ma ka home o Rev. Cockroft, malaila ae ka lu nakiai Fleming ame ka Makai Nu Crowell ame kekahi poe koikoi e ae o ka Ua Paupili he lehulehu wale elike me ka hoike i loaa mai i keia keena. LILO ELUA HANERI DALA I KA AIHUEIA Mailoko aku o ka pahuhao o ka halehana Island Welding Co., ma ka po, o ka Poalima aku la i hala i lilo ai i ka aihueia e ka piko pau iole, ka huina o elua haneri dala, ame kekahi mau meahana he nui, a eia na makaikiu, ke hookolo mai nei, mahope o ka meheu o ka mea aihue. Ma ka hoakaka a ka Makaikiu Kellett, ma kekahi papa i weheia mahope o ka halehana, i komo ai ka mea aihue iloko. Ma na helehelena i ikeia, no ka mea i hanaia aku i ka pahuhao, ua weheia ke pani, me ko kila, a ua nokeia hoi na ume oloko o ke pa- kaukau i ke kuekaa. Wahi nae a ka Makaikiu Kellett i hoakaka ae ai, eia oia ke hookolo mai nei mahope o kekahi mau moali e hoea mai ai i ka paa ana o ke- kahi mea i ka hopuia.	HE U HE ALOHA NO JOSEPH KAHAULELIO KUU KANE HELE LOA. E Mr. Lunahooponopono o ke Kuo- koa, Aloha a nui: — E ae mai hoi kou oluolu i kahi wahi kaawale o kau hiwahiwa i ike mai ai ka oha- na ame na hoaloha o kuu kane o Joseph Kahaulelio, ua haalele mai i keia ola ana ma ka home o kana kaikamahine, Mrs. Kuuleialoha Wha- ley, ma Pearl City, Ewa ma ka Poakahi, Aug. 18, 1924, hora 2 p..m., imua o'u kana wahine na keiki a me ua lei moopuna a maua a ma ia auwina la no i kiiia mai ai e, ka Hui a Borthwick a laweia aku no Honolulu no ka hoomaemae ana. Ua hanauia kuu kane ma Honouli- wai, Molokai, na Kamaka (w) ame Joseph Naoo (k), he 3 ko lakou nui, a ua lawe mua aku no ka make i ka mua ame ka pokii o kuu kane a koe hookahi mai oia, a i nui a lehulehu i na keiki ame na moopuna e ola JOSEPH KAHAULELIO NAOO, nei, e paiauma aku ma keia aoao. I kona mau la opiopio, he mala- ma lio ame e kau lio hou kana haua, a mamuli o kona makaukau ma ia bana, ua lilo oia i mea nui i kona mau haku, a oiai kona mau haku e makaukau ana no ka haalele iho ia Hawaii nei, ua kauoha mai la laua e mare oia i ka wahine, a ua hooko aku oia a ka leo o kona haku, a i ka makaukau ana o kona haku no ka hoi ana, ua koi mai la ia Joseph Kahaulelio ame ka wahine e holo pu lakou i Kaleponi a ua hookoia aku ia manao o kona haku me ke kanalua a kuihe ole o ka ma- nao; kauoha mai la kona haku e hoomakaukau ia laua iho, a no ka mea e waiho iho ana oia ia Maui a no Los Angeles Amerika ka pahu hopu, a au aku la me na haku no ka aina malihini, a ilaila oia i noho hana ai me kona mau haku aloha Mr. ame Mrs. Willie Bailey, no na makahiki eiwa, a mailoko mai o ko laua kihapai he ekolu keiki, elua kaikamahine, a me hookahi keiki- kane, a mamuli o ka haalele ana mai o kona hoapili ka wahine mua, ua noi aku la oia i kona mau haku e hookuu mai iaia e hoi i ka aina- hanau, a i kona wa i hehi hou mai ai i na kapakai o ke one hanau ua hoomamaia kona mau manao kau maha, a mahope mai o kona noho ana me na keiki ua loaa kana wa- hine hou, o ka elua ia o kana wa- hine, a ua pauaho pu mai la no hoi ia makuahine a mare hou me a'u a i ko'u poli no hoi a nana i pauaho mai Ia ia'u a mo na keiki ame na lei moopuna a maua. Ua noho hana oia maluna o ke kao lawe opala i ka moana a ke aupuni no kekahi mau makahiki, a ma ka uwapo no hoi he pulumi, a malaila oia i noho loihi ai no ke kanakolu makahiki, a ma ke kau ahaolelo i hala aku la oia kekahi I loaa ka malama ola mai ke aupuni mai. He ohana nui ko kuu kane e ola nei, he ekolu keiki he mau hunona kane, ame umi-kumamaono mau moo- puna kuakahi ame hookahi kualua na momi makamae a ke Akua i haa- wi mai ai i kiahoomanao nona. He hoahanau oia no Kawaiahao ame Moiliili i huiia, Nana no i haa- wi mai, a Nana no i lawe aku la, e hoonani mau ia Kona inoa ihiihi. Owau iho no me ka luuluu, MRS. ANA KAHAULELIO, Me ka Ohana HE HOOMAIKAI. O makou, o ka poe i hookaumaha- ia, ma o ka lawe ana aku o ko ka- kou Makua Lani, i kuu hoapili kuu lima akau hoi, ke haawi aku nei au ame a'u mau keiki, kuu mau moo- puna, i ka hoomaikai a nui i na hoaloha i komo pu mai e kumakena pu me makou no ka makou mea aloha i hala aku, nia o ka oukou niau makana pua la, i haawi mai ai no ka hoowehiwehi ana iho i kona halelua, me na po-ke pua a me na lei, a ke kalokalo ae nei i ka makua lani e kiai mai ia kakou apau iloko o kona mama. Amene. MRS. ANA KAHAULELIO, MRS. K. WHALEY, MRS. ANE KALEIMAEOLE, MRS. AKIONA, Ame ka Ohana.	Nuhou Kuwaho WAKINEKONA, Sept, 1-O na mokuea a na kanaka Amerika elua • hoea aku ai i ka Indian Harbor, Labrador, ma ka la aku la i nehinei, aole e hoomau aku ana i ka lele ana no ke Kaikuono Cartwright, he wahi ia he kanaha mile ma ka hema aku o nei kulanakauhale, ahiki i ka Poalua, elike me ka lono o ka loaa ana ae i ka oihana lele i ka lewa maanei i keia la. PEKINI, Kina, Sept. 1— Ma ka nana aku i ke kulana o ka oihana koa Yangtze, ua kau mai ka pualikoa maloko o ka papu ma Peking he kapii maluna o na alahao a maluna o na haleleka ame na keena kele- pona, apuni ke kulanakauhale. O na oihana kalepa na hui banako ame na luna aupuni, ka poe maloko 0 na okana aina i hoouluaoaia ma- muli o ka onene kaua, ke hooikaika mai la lakou ma na ano apau i mea e ala ole mai ai ke kaua. CANTON, Kina, Sept. 1.— Ua hoo- pau loa ia ke kanawai e hoomalu ana i ke kulanakauhale maloko, o Canton i keia la. O ka hapanui o ua pualikoa i hoonohoia mai ai maa- nei iloko o ka pule i hala ua kau- ohaia aku lakou e hoi aku no ko lakou mau kahua mau elike me ma- mua. I kulike me ka lono o ka loaa ana mai ianei i keia la ko mau mai la no ka manao o na Pake limahana maloko o Shameen e hoa- la hou i ka lakou olohani no ke koi ana e hoopiiia ae ko lakou uku- hana. Ua lawepioia o Kwei-Lin, ke kapitala o Kwangsi i keia la e Kene- rala Sum Hung Ying, he mea kokua ia Dr. Sun Yat Sen. HEREIN, III., Sept. 1.— Ua hala aku la ka La o na Limahana me ka ma- luhia, aohe mau hiohiona o na hau- naele o kekahi manawa kokoke i hala aku nei a make ai he eono poe i ikeia. Ua hopuia ka makai nui Galligan o ke kalana o William- son e ke Koroner McCoan a hoopiiia ae no ka hewa pepehikanaka mamuli o ka haunaele o ka manawa kokoke aku nei i hala. Ua waiho ae o Gallingan he bona o $10,000 maloko o Marion, Illinoi, a ua hookuuia aku oia. Ua hopu pu ia na hope Makai Ora Thomas ame Glenn Mann- ing maloko o Marion no ia hewa like, a ua hookuuia mamuli o ka bela ana ae. KIKAKO, Sept. 3.— Mawaena o ka poe i komo pu e paani kinipopo me na paahao maloko o ka hale- paahao kalana i keia auwina Ia o Nathan Leopold ame Richard Leob kekahi na lawehala e kakali nei no ko laua hoopa'i no ka pepehi ana ia Robert Franks a make. O ka Lunakanawai John R. Caverly, ka lunakanawai nana i hoolohe ka hihia pepehikanaka O na kanaka opio, ua waiho mai oia i koha ku- lana lunakanawai kiekie no ka aha o na hihia karaima no ke Kalana Cook. Ma keia hope aku e hoolohe wale ana no oia ma na hihia oki- mare. MAI ULU AE KEKAHI HAUNAELE NUI No ka manao o na aliikoa o ka oihana makai o ka oihana koa a pela hoi me na makai kiekie o ke aupuni kulanakauhale e ala io mai ana paha he hakaka nui mawaena o na koa ame na puulu hoohaunaele o Kalihi ame Kapalama ma ka po o ka Poaono aku la, oiai ka inaina iloko o na koa ame na puulu o Kalihi ame Kapalama e mau ana no ka wela, elike me ia o ka hoike ia ana ae, i hoomakaukau mua ai lakou ia lakou iho me na mea eha no ka hoomalu a hoopuehu ana aku ia poe, elike me ka ka Makai Nui Trask, o ka hoike ana ae ma ka po o ka Poalima i hala aku la. Ma ka po Poalima i hoike ae ai ka Makai Nui Trask i kona manao e noi ae ana oia i ka Meia Wilson i kekahi huina o $200, he haawina dala i hookaawaleia ina no ke ala mai o kekahi pilikia kuikawa elike me keia, a i hookaawaleia hoi e ke kanawai; ina no ka loaa ae o ke aponoia o kana noi e loaa ana iaia ma kahi o umi man kanaka hou. No ka oihana koa e hoouna mai ana ia i 30 mau kanaka hou mawaho ae o na makai kumau no kela apa- na o Kalihi, a e kaa ana malalo o ka Makai Nui Trask ame ka ke Kapena o na Makaikiu Kellett ala- kai ana na makai kulanakauhale ma ke ahiahi ana iho o ia Poaono, elike me ka lono o ka hoikeia ana ae. I kulike me ka lono o ka hoike- ia ana ae i ka oihana makai ma ka Poalima, he mau haneri ka o na


	koa e hoea mai ana no Kalihi ma a po mai na Papu mai o Kahauiki, ame Leilehua, no ka wela mai no keia o ka noonoo o na koa i na kanaka hoohaunaele o Kalihi ame Kapalama, no ka pepehiia ana o Lee Tilley, kekahi o ko lakou mau hoa koa ma kekahi manawa o ka pule aku la i hala, elike me na lono lauahea o ka hoikeia ana ae. Ua manaoia ma ia po Poaono o na makai apau o ka oihana makai kulanakauhale he 49 ka nui ame na alii makai, e holo aku ana lakou apau no Kalihi, a ke huiia me na makai be 30 mai ka oihana koa mai. ua manaoia ua lawa loa la e hoo- malu ai i kekahi haunaele nui e ala mai ana; i kulike me ka Makai Nui Trask o ka hoike ana ae e hoouna aku ana oia i na makai apau o ka oihana makai ina no ke ala io mai o ka haunaele ma Kalihi, a he ma- naolana kona e apono ae ana no ke komite makai o ka papa o na luna- kiai i kana noi i huina dala hou no ka hoomahuahua ana ne i ka heluna o na makai. Ma ka po o ka Poalima i hala aku la i ka apana o Kalihi kekahi mau makaikiu a ke Kapena Kellett o ka hoouna ana aku no ka hoolohelohe ana no ka hoakoakoa ae o kekahi puulu o na kanaka hoohaunaele, a ina no ka loaa aku kipaku aku ia lakou e hookaawale mai kela wahi aku. Ma ke alanui Moms, mauka ae nei o Kapalama i paa ae ai i na makai he kanaka i hooiaia ae oia kekahi i komo pu e pepehi ia Lee V. Schu- mann ma ka po o ka Poaono i hala, nona ka inoa, o Alexander McKee. O keia ka ewalu o na kanaka i paa ae i ka hopuia e ke Kapena Makaikiu Kellett no ka ninau ana iaia i kumu e loaa pono ai ka mea nana i pepehi ia Schumann ma ko Schumann manawa i lele iho ai i ke alanui mailuna iho o ke kaa uwila ma ka Poaono, he hana i ala mai mamuli o kela mau no o ka ina- ina i na koa. Ua hoakaka ae ke Kapena Makai- kiu Kellett ma ia po e hoomau aku ana oia i kana ninaninau, ana ahiki i ka loaa ana a paa ae i ka hopuia o na alakai o kela puulu hoohauna- ole ma Kalihi, a pela hoi ka poe apau i komo pu ma ia hana.	NA MARE. Elia K. Kaawakauo ia E mm M Kaoo, Aug. 19. Melvin K. Holt ia Mary K. Na- haolelua, Aug. 19. Alfred E. Akana ia Annie Von Madeyeki, Aug. 10. NA HANAU. Na Daniel Keola ame Alika T. Lono, he keikikane, Aug. 14. Na Geo. T. Kaku ame Eva Moses he keikikane, Aug. 28 NA MAKE. Mrs. Susan Kaina, maluna o ka'o mokuahi Pres. Taft, Aug. 27 Robinson, he bebe hanau hou, ma ka Halema'i Moiwahine, Aug 28 Pakala, he bebe hanau hou ma ke Kuea Eagle, Aug. 25. Kawainui, ma ka Hale ma'i e na poino ulia, Aug. 25. H. K. Kahealani Alapa, ma ka Halema'i Moiwahine, Aug. 27. W. Brown Fisher, ma ka Hale- ma'i Moiwahine, Aug. 27. Helen Kaihe Kamana, ma ka Ha- lema 'i o na Kamalii, Aug. 28. Iosepa Enoka, ma ka Halema'i Moiwahine, Aug. 30. Iwaena o na moho o ka aono Re- pubalika ma ka apana elima, e holo ana no ka ahaolelo ma keia kau wae moho, o ka Hon. Mossman o ka I'a, Hamau Leo o Ewa kekahi e ku mai ana imua o ke kahua mokomoko. Oia nei ka mea nana i hoololi i ke kanawai hookapu amaama, a noa ke kuaiia ana o ka amaama i na ma- nawa apau i keia manawa. HALAWAI AHAHUI KULA SABATI. E halawai ana ka Ahahui Kula Sabati o Maui Molokai ame Lanai, ma Kaanapali, Maui, Sept. 12, hora 9:30 a. m. Ua makemakeia na lala apau, e hiki mai i ka manawa i oleloia. JOHN KALUA, Peresidena Ahahui K. S. o Maui, Molokai, ame Laimi, Wailuku, Aug. 19, 1924

KA PAIO KALAIANA KULOKO.

Ma ka hora umi-kumamalua o keia po, e paa ai ka puka no ka waiho ana ae i na palapala noi holo moho, no ko kakou ahaolelo kuloko, pela hoi no ke kulana elele i ka ahaolelo lahai ma Amerika.

Ua hoea hou mai Ia kakou i ka hooukaia ana aku o na nana kalaiaina kuloko, a e ku mai ana na moho o kela ame keia aoao, a uwalo mai i ka lehulehu o na mana koho, e koho aku ia lakou, i poe hana i ko kakou mau kanawai, mai ka poe i kamaaina i na paia oloko o na hale kaukanawai, a i ka poe malihini.

Ma ka aoao o kakou na mana koho baloka, he kuleana ko kakou e kamailio ai, a e kuekaa ai i na kulana o na moho e holo aku ana no ka ahaolelo; a ua ili iho ke koi'ko'i maluna o na moho, ke kupale ana no lakou iho ame ka lakou mau hana o ka wa ae nei i hala, ina ia he kumu e hoopauia ae ai ko ka lehulehu mau kumu kanalua no ko lakou lilo i mau kauwa kupono.

Ua pinepine ko kakou lohe ana i na hana hailuku aku a hoino mai, ma na haiolelo kalaiaina akea; o ke kalaiaina o keia ano, aole loa he pololei; e hoao ko kakou mau moho, e kapae aku ia ano kalaiaina, a e lawe mai i ke kalaiaina naauao, ma ke kukulu ana mai i kekahi mau mea oiaio i hanaia no ka pomaikai o ka lehulehu, a e hanaia aku ana paha, ke lilo na moho i mau kauwa na ka lehulehu.

O ka lehulehu o na mana koho, ke kuleana nui ma ka wae ana aku i na moho no ko kakou mau hale kaukanawai, a ma kekahi olelo ana ae hoi, e komo pu ana na Demokarata ame na Repubalika, ma ka wae ana i kela mau moho; nolaila ma ke kulana makaukau o na moho, ko lakou mau ano hoopono, a makee e hana i ke kaulike, no na mea apau, malaila kakou e koho ai i na moho, aole ma ka puni wale aku i na paheleia mai, elike me ko kakou kamaaina ma na wa kalaiaina ae nei i hala.

Aole no i kaawale ae na hoinoino pili kino, a aoao kalaiaina paha, ma na hakoko kalaiaina ma Amerika, o kahi ia i hookumuia ai o na hana hoinoino, e hoao nae kakou ma Hawaii nei, e kapae aku ia ano hana, ma ka hookaokoa ana ia kakou iho mai ke ano kalaiaina lepo mai.

I ka huli ana aku ihope i na kau ahaolelo i hala ae nei, ua loaa ka lanakila i kekahi mau moho, mamuli o ka nui o ko lakou mau hoaloha, o ka mea nae i ikeia, he liilii Ioa kahi mea hiki ia lakou ke hana, iloko o ka ahaolelo, a oki loa aku ke ku ana e hoakaka i ko lakou mau manao, a e kupale paha no ka lakou mau bila kanawai, e hookomo ai; o na moho o keia aho, aole he kupono iki, aka i poe makaukau ma ke kamailio ana, i poe noonoo akia, me ka makaukau mau e ku ma ka aoao o ka pololei, a e ku-e aku i ka pololei ole.

Nui wale o na moho o keia mau papa elua, e ku mai ana imua o na mana koho iloko o keia mau pule aku; o ke a'o wale no a keia pepa ia kakou, e ku i ka naauao ka kakou wae ana ame ke koho ana, e lilo ole ai kakou i poe mihi mahope aku.

UA PONO KA HOOPA'I IKAIKA IA ANA.

Ma ka hookau ana aku o ka Lunakanawai Federala Rawlins i ka hoopa'i ko'iko'i maluna o kekahi kiakaa otomobile, i ahewaia e ke kiure federala, no ka hoolilo i ka hana halihali i na wahine no ka hookamakama, i oihana imi pomaikai, ua uku pono ia kela kiakaa, i ka hopena o kana hana, e pono ai i na luna oihana apau e hooko nei i ke kanawai, e makaala loa i na kiakaa i hoolilo ia lakou iho, i mau kauwa lawelawe na keia hana ku i ka hoohilahila.

Oiai nae, ua ili aku la ka hopena ko'iko'i maluna o kela kiakaa, a pakele na wahine ana e halihali ana no ka hana hoo-kamakama; he mea pono loa, o lakou pu kekahi e hahaoia aku maloko o ka halepaahao; no ka mea ua kulike no ko lakou hewa me kp ke kiakaa nana e halihali ana ia lakou.

Mamuli o na mea oiaio i ikeia ae imua o ka aha hookolokolo ua hoolilo maoli no kela poe wahine i ka hana hookamakama i hana no lakou e pono ai, i hana e loaa nui mai ai ka lakou dala, a e aahu ai i na lole nani; nolaila ma ka. mea oiaio maoli, aole no ko lakou koiia aku e lilo i kumu imi loaa na kela kiakaa, ko lakou mea i komo ai ma kela hana, aka na ko lakou mau manao ponoi maoli iho no kekahi, e pale ae i ko lakou mau manao makee no ko lakou kulana ame ko lakou hanohano, a hoolilo aku la ia lakou i mau meapaahana no ka pouli.

Ke manaoio nei nae keia pepa, he nui wale o na kiakaa otomobile, ma keia ano hana; o kekahi kumu ia e hiki nei ia lakou ke hoomau i ka hana kiakaa no na otomobile; e kau aku nae ko kakou manaolana, e hoea mai ana no i ka Ia e paa hou ae ai kekahi mau kiakaa i ka hopuia, a hoonoho aku ia lakou iloko o ka halepaahao.

AOLE POKOLE KA LIMA O KE KANAWAI.

Ua piha ke kulanakauhale nei i ka puulu o ka poe kolohe ma kela ame keia wahi, me ka hoalaia ana o ka haunaele, ame ka hoeha maluna o kekahi poe koa, ame na makaainana, eia nae loihi na lima o ke kanawai o ke kikoo ana aku ia lakou, a noho ana i ka halewai.

Mamuli o ka hopuhopuia ana o kekahi heluna nui o na koa ame na makaainana ma ka po o ka Poaono aku nei i hala, ua maopopo loa, ka naauao o ka hoolala ana o ka Makai Nui Trask e hoohana i kekahi poe makai kuikawa, pela wale no e loaa pono ai ka puulu kolohe, a e kau aku ai paha ka weli ia lakou, ahiki i ka hoopau ana i ka lakou mau hana hoopilikia a hoohaunaele.

Aole a kakou mau hoohewahewa ana, no ka hoala maoli ia ana o na manao maikai ole mawaena o na koa ame na makaainana, maluna nae o na aoao a elua e pono ai e hookauia na ahewa ana, no ka mea ua ala mai na pilikia lehulehu mawaena o keia mau aoao, mamuli o na kumu.

Aia a hoopauia kela kulana paonioni mawaena o na koa ame ka puulu o ka poe kolohe, pela wale, no e nohoalii mai ai ka maluhia, ina aole pela, alaila e hookoia aku ke kanawai e pono ai me ka ikaika.

Ma ka po o ka Poalua o keia pule ae, Sepatemaba 9, e paa ai ka buke o ka poe kupono i ke koho baloka, o ke Kulanakauhale a Kalana o Honolulu nei, ina he poe kekahi i paa ole ko lakou mau inoa, no ke koho baloka wae moho e hoea mai ana, alaila o keia wale no ka manawa kupono e hele ae ai e hoopaa i na inoa, o kuleana ole auanei, ma ka wae ana aku i na moho, no ko kakou ahaolelo kuloko ame ka ahaolelo lahui, ma ke kau koho o Okatoba ae nei.

Hele a ku ka hohono e na hana poholalo i lawelaweia ma-loko o kekahi mau keena oihana o ke Kulanakauhale a Kalana o Honolulu nei hookahi mea nui a ka lehulehu e nana aku nei, o ke kau i'o aku o na ahewa ana maluna o kahi e pono ai e ahewaia, a e hookaawaleia ae ka poe hewa ole mai na kumu hoohuoi ae apau maluna o lakou.