Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXIII, Number 30, 24 July 1924 — Nuhou Kuloko [ARTICLE]
Nuhou Kuloko
I kulike ai rae kekahi meahou o ka loaa ana mai i Honolulu nei, aia kekahi poe Pilipino olohani ame. ko lakou mau ohana, i hoakoakoa ae ia lakou ma na Konaj ke hoi liilii Ia i na mahiko, mamuli n ko lakou ike, i ka nui o na pilikia e loaa ana ia lakou. Maloko o ma ka Poa ono aku la i hala/i hoohuiia ae ai ma ka mare o Henerietta Hilo ame David P. Xamohala. Na ka Kev. Akaiko Akana laua i hoolilo ae i hookahi o ke apo o ka'mar~e. Maloko o ke keena « Kiaaina Farrington ma ka hora unii o keia kakahiaka e noho ae ai ka halawai a ke l£omisina o na Home Hawaii, no ka noonoo ana no i na mea e pili ana i ka hana hoopulapula ma Molokai. Ina no ka loaa o kekahi ap?ina | aina o na aina hookuonōono ia Senatoa John H. Wise, ka. lunahooko i ke kanawai hookapu vraiona ma Hawaii nei, i ka nana aku, e waiho aku ana oia i ka oihana o ke aupuni federala, a hoi aku ma ka hana hanai puaa. Xo ka hele no o ka nupepa a piha j keia pule, pela i komo ole ako ai aa palapala a na makamaka, i hele a ku ke ahua e waiho nei ma keia keena. Ma na hoike i loaa mai i na ak«na o na mahiko o Kauai, ma Hono lulu nei he uuku loa na limahan:i Pilipino, i waiho aku i na hana' o na mahiko, o ka hapanui o na Pilipino, aia no lakou ke hoomau mai la i ka lakou mau hana. Mahope iho o ke kakali'ana i kana hoopii hoohalahala imua o ka aha a nā hoopii hoohalahala ma Amerika, i hoololi ai be «Kepani o M. Tokoto ka inoa i koua manao, a *vfiiho aku iaia jh-> imua o na luna oihana o ke aupuni, no kona makaukau e noho hana i kona hoopa 'i o umi-kumamalima makahiki maloko o ka halepa ifi*.o : no ka hai'a i na bila dala apuka. Ma nehinei, i piha ai ia >)ohn C. Lane, ka makai kiekie o ke-Territore na makahiki he 52. Ua hanauia oia ina ka Ia 23 o lulai o ka 1872. Ma ka Mokuahi Haleakala o ka Poalua nei, i hala aku ai o John H. Wise no Hilo, no ka hoomakaukau ana i na hihia waiona e •waihoia ae ai imua o ka aha a ka Lunakanawai W. T. īlawlina e noho mai ana ma Hilo i keia Poaono. Oiai e āuau ana ma Kewalo ae nei ma ka Poaliia nei, i piholo ai o Jacob Koahou iloko o ke kai, eia nae ua hoopakeleia mai oia e Simbo Sakido iloko o ka wa pono loa e pakele ai kona ola. Ma ka manao o na Repubalika iloko o keia mau la, o Benatoa Robert Shingle ka moho elele lahui ikaika loa a kela aoao Walaiaina, e haule ai ka Elele Lah'ui W. P. .Tarrett, ke ae niai oia e holo no kela kulana ma keia kau koho baloka. I kulike ai me na -wa olelo o keia mau la, aole ka ke Kiaaina W. !R. Farrington, e lawe ho'u ana i ke kulana kiaaina ma keia mua aku, ke lanakila ka Peresidena Coolidgo iloko ae nei o ka mahina o Novemaba.