Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXIII, Number 25, 19 June 1924 — Hoomanao ko Honolulu Nei Poe i ka La o Kamehameha Malamaia ke Kaihuakai e na Ahahui Hawaii Noloko o ka Pa'lii no ka Hoolohe Ana i na Haiolelo ame na Himeni [ARTICLE]

Hoomanao ko Honolulu Nei Poe i ka La o Kamehameha

Malamaia ke Kaihuakai e na Ahahui Hawaii Noloko o ka Pa'lii no ka Hoolohe Ana i na Haiolelo ame na Himeni

Elike me ra manao hiipoi no ka Ka'i Aupuni Kamehameha. I, ka jdos nana i hooliio i na moknpnni lebaVhu i hookahi malalo o kana hoojn*Ju ins. pela i hoomanao ae ai na •hakui HawAii, ame ko Jte kulanakauhale holookoa o Honolulu nei, i 1u la hanau o Kamehameha, ma ka Poakoln o ka pule aku la i hala. ma ke komo kino ana iloko o ke kafhva'kal, ka akoakoa ana aku, maleko o ka pa'iii, n hoolohe 1 na himenī ame na haiolelo ma kela la. Mamna ae o ka manawa i hookaawaleia. no ke ka'i ana mai o ka k-oakai o na ahahui mailalo mai o k® aianui Muliwai, noloko o ka pa'lii, ua bele k« kahua o ka pa f lii. a piha i ka poe makaikai, pela hoi na aoao 0 ke alanui Moi. Mamua o ke kii o Kamehameha na ke kahua o ka haie aupuni, a e lioopuni ana lioi i ke kii, na. lala r> ka Ahahui o na Mamakakaua, ame ka Ahahui o ka Hale o na Alii r> Hawaiī, kahī i ku kiai ai, me k* kakalī ana, o ka hoea mai o ka huakai. 1 ke kani pono ana a« o ka hora riwa o keia kakahiaka. i hoomaka irai ai ke ka'i ana o ka huakai ma >» alanui Moi. me Kapena Robert Park?r Waipa, ka ilamuku nui o «3 •a k? poo o ka huakai, ma--1 <sn*s n kona lio. i kahikoia me na hoohanohano, o na la ana e T>-.r. ?.na i ka oihana o ke aiipuni. T. Lka'.i pono aJcu ana mahope o Kaoena Parker, ka Bana Hawaii, rrf ke pu ana o Kapena &enri ka mea nana i hoala mua loa : keia bana i ka makahiki 1872, * « ka mea boi i noho kumu puhi*h<" no na makahiki lehnlehn. Ka Ahahni Kamehameha Mahope aku o ka Bana Hawaii. \& Ahahui Kamehameha, iloko o na k»hiko piha o ka ahahui o na lunanui mamua. a o na lala aku mahope, rr.a ka pa-)ua o ka laina. < ► kela hiona man no i ikeia, i na makahiki ae nei i hala, ka aai o ka wlemele ame ka ulaula, iluna o na poohiwi o na lala ame na lunanui r kela ahahui, o ia hiona no ka wa i ikeia akn, aia na lunanui me ko lakou man paalole elele, me na ahuula melemele. a mahope pono akn o lako>u, na lala, me na paalole eleele. me na papale mahiole. ame na ahuula ulaula ma na pooVi*i. Mahope aku o na lala o ka Ahahui Kamehameha, ka Ahahui Kaahumakekahi o na ahahui nui a kahiko r Hawaii nei. Me 7ij holoku silika na lala apan o keia uhahui, a ma ka a-i o na la'a. na lei hnlu melemele he aai Jn«i hoi kau iioko o ka eleele ke xana akn. O ka ukali aku mahope o kela «īahele o ka huakai, ka Ahahui Oiwi o na Wahine. ka Ahahui I>una--2ilo aJcn o na Wahine. O keia kekahi o na aliahui nui o kona mau lala, me ko lakou lole keokeo maka3ike, ne na. kaei uliuli ma na puhaka, »e na papale mahiole uliuli ma ke poo, bm ko lakou hookahakaha paikan aaa, 1 ke?a ame keia manawa • kaawiia akn ai na kauoha mai ko lakon kapena mai. Maiope akn o kela ahahui, ka Ahalmi Kalama, ka bana puhiohe •kn o a» kaikamahine o ka Puali HooSat lta Ahahui Manawalea aku r ka Hoomana o leau Kristo o ka J*oe Hoano o na la Hope. ame ka Ahahni o na Opio; na Makuahine o Moanaiua. ka Ahahui Poola o na Vahine ame na Kane. Aele be mri loa o na ahahni i ko®»o 1 k«la kaihuakai i keia makakiki, eia nae, he ku no i ka nani aaae ka n *i ka hnakai ke nana aku. J£a KaM okeKll ka'i pololei lia huakai no kahi o ke Mi o Kamehameha. a i ka wa i hoea ai ka Ahahui hameha no kahi o ke kii, ua hoopuni a# la na lala, me ke mele ana i ke aele o ka aiahiii. mailaiia aku i ka'i akn ai noloko o ka pa 'lii~ no *a wahi i hoomakankania, no na lala o na ahahul e noho ai, a hoolohe aku i ke koena o na ha&a ma kela kakahiaka. Maluna o kekahi wahi i hookaoloaia, ke Kiaaina ame Mrs. Farring4ob. k« Kakauolelo ama Mrg. B-. C. Brown na Bihopa John D. La Mo-

the ame H. B. Bestarick; Edgar Henriquee, ke komit.e nui o ka la, ma ke ano he mau malihini hanohano. Na Halolelo o ka la I ka Tva i akoakoa ai na mea apau maloko o ke kahua o ka pa'lii, a no ka hoonee ana aku i ka papahana. i kalokalo ae ai ka Hev. Akimo, i kekahi mau huapule i ke Akua, ala4la paani mai la ka Bana Hawaii, i kekahi mele, me ke mele pu ana mai o na kaikamahine o ke kula XndrewB, Priorv ame na kaikamahino o ke kula a'o kekahi mau papa himeni e ae. O na mea ia laua na haiolelo ma kela la, oia o 0. P. Cox, ame &enatoa Charles Chillingworth. Ia O. P. Cox ka haiolelo ma ka olelo Hawaii, a ia Chillingworth hoi ka haiolelo ma ka olelo Beritania. Hookahi no mea ano nul ma ka laua mau haiolelo, o ia no ka hoikeike ana mai imua o kela anainn, l ka moolelo o ko Kamehameha hanauia ana ame kana mau hana. Ua na'i o Kamehameha i keia mau niokupuni, aole no ke ake kaulana ame ka hanohano, aka np ka hoolokahi ana i na mea apau malalo o ka moi hookahi, e hoolohe ana i na kanawai o ka aina, a e hoolilo ana la lakou i īnau makaai* nana maikai. Elike tne Wakinekona ame Napoliona, pela iho la ko Kamehkmeha ano, he moi manaoio i ke akua hookahi. a ,iloko o ka moolelo o kona ola ana, ua hoike mai kana mau hana i kona naauao ame ka noeau. Xkē i ke Ki&aina Mahope iho o na hana maloko o ka pa'lii, i ka'i aku ai na ahahui. no Wakinekona Hale, ka home o Kiaaina ame Mrs. Farrington, inalaila i malamaia ai he aha ike, me ka ai ana i kekahi mau meaai mama, a huli hoi aku la kela ame keia no ko lakou mau hom« iho. Na Hana Himenl Ma ka po ana iho o kela la, a no ka hoopau pono ana i na hana hoomanao o ka la o Kamehameha, hr mau hana himenl ka i malamaia maloko o ka pa'lii: ua hele no hoi oloko o ke kahua o ka pa'ii a piha i na kanaka, a no ka manawa mua loa, ī ikeia ai kekahi ahamele maikai loa, pela me na himeni nani, i meleia mai e na papa himeni like ole ma kela po. Ua hele no hoi a na hora o ke aumoe. hookuu kela ahamele, me ka hoopihaia o ka poe makaikai, me na manao hauoli o ke ohohia, e lilo aku ai kela hana himeni, i mea kumau, ma keia mau makahiki aku, i ka wa e hoomanaoia ai ka la o Kamehameha.