Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXIII, Number 6, 7 Pepeluali 1924 — NO KA NELE I KA HANA KE KUMU NUI O KE KARAIMA. [ARTICLE]

NO KA NELE I KA HANA KE KUMU NUI O KE KARAIMA.

V *r.nau k< ikoi a pohihihi i i.: ka «'ihana hoomalu o jM'i «> '.-I ka nelo o na ka- ? i k:. nn. w.'ilii a ka Makai o ka hoike a»a ae imua o ;:.i Ahrh«i 51.-1 Wahine Koho Ba:r <ka o ':p kulanakauhale ma ka po t> ka Pnaha i h.ila aku la. a ua hoakaka ao <ia i kona manao imua i. ī* .'ihahūi he hana pono na na Tii.ika.-iir.ana maikai o ka aina ka iiaa~. ana ae i ke kokua i mea e hoopana ee ai ia pilikia nui o ua '-ea^aka. 4, 0 ka piiikia e pili ana i na k;ikikane he mea ehaeha no," wahi a Trask. 4< Ua lioakaka ke kana\rai liole Liki i na keikikane ke hou aku i na kula aupuni mahope aku o ka piha ana o na'makahiki i ka umi-kumamalima. I ka pau ana o ko lakou heie ana i ke kula wa neho waie lakou me ka hana ole 110 ka mea aohe hana na •akou e hana ai. Aole hiki ia'u ke*hoihoi aku ia lakou i ko'u hale a \ ole malajna paha ia lakou ma:oko o ka halepaahao, no ka mea he nukn loa ia hale no lakou . He peno e loaa i hana na lakou i tnea e loaa ai ia lakou ka pono o oia ana a ina aole e loaa ana ka lakou hana e hoopaa mau ia ai k<-> 'akou manawa e hoao ana lakou f r,uīi ī hnna na lakou ma kekahi īto. ina he hana maikai paha ia a >.e hena ino paha." TJa poloai mai oia i na wahine e b:lc e nana i ka halepaahao o ka halewai kahi e lioopaaia ai o na lawehala no lakou ka nui, he 18 nnle no poe hiki ke hoopaaia ma*.oko olaila i ka manawa. a he huits noi hou aku i like me ia aia mawaho mai o na rumi e moe ai. a r.;ai he nui lea na keikikane nele hana aole hiki lakou apau ke hoo: paaia aku maloko o ia halepaahao. He kanaiwa pakeneka o kona manaTra i hooliloia ma ka hoao ana e loaa kekahi alahele nioakaka e hoo-; pauia ae ai keia pilikia mawaena o na keikikane, wahi a ka makai nui imua o na wahine, a ma ka hapanui o na hihia e pili ana i na keikikane so!e pono e hoounaia aku iaia aka, imua o ka ahn hookolokolo o na epio. Ua hoike ae oia i kona apoi ka manao hoakaka o Mrs. W. I". Wall. ka lenahoomalu o ke koTi.:te o ka ahahui a na wahine ma-

luna o 7ia hihia hewa e ku-e ana i ka •pono o na wahine a he mea t otio ? lf*aa maloko o Honolulu keVaV. ro*\i wakai waUiae, a walū ana o ka Trahine i a'o pono ia 110 5a hana e iilo ar.a o:a i mea kokua noi loa i ka lioopau ana ae i kbia T.l I Ik ir>. Kolia M ka Hul e Hana Pu "He niea pono e loaa mai ia'u ka hui a h.ina }>u ana o na maka-.-.inaaa. inn e makemakeia ana ka hanaia o kokahi mea a holopono," Ti.i:i Trr,:- !;. * • Hc leliulehu walo >.a pi?e ku-e i »a ruia e pili ann i ke kak;::u nr.:j i na kaa. a hookahi •.air.;ie i h?ie ir:ii e ike ia'u a olelo mai uu ka iilo o kana mau moa ei-wa a he oi aku ka maikai o ka iiooiimalimaīa ana o kekahi makai <■ kixi ; kana mau moa mamua o ke Yu ana maluna o na alanui o ke kaona a po ka la." O kekahi hana a Trask i uoi ae ri i nn kokua a na wahine. oia ka hoopau ana ae i na hana ino a na kaiaiwa kaa oto o na kaikamahine i hoopaaia ae maloko o ke kula jjoopoloiei o Kanioiliili. Walii ana »i ia kekahi o na ninau pohihihi ana e nana aku ai. •'Ua elelo ae kekahi poe he mea j . ."pono na ka Ahahui o n.i Wahine | e :i-*o mai ia ? u i ka'u mea e hana aku fti- aka oiai au e makemake mau nei no ka loaa mai o ke kokua a na kanaīea maikai apau. me ka lawe j mai i ka lakeu mau hoakaka, ke j makemake» nei au e hoike aku a e ike maopopoia mai hoi ia mea aohe mea nana e a r o mai ana ia'u no ka*u mea e liana aku ana." He mau olelo keia a 'Trask i hauoīi ai ra wahine a i haawi mai si hoi i kekahi mau leo huro. "\Vahi a Mrs. P. F. Bunker, ka peresidena 0 ka ahahui o na -w-ahine aole oia 1 kakoo ia Trask aole no hoi i kekahi moho e ae, he wahine oia i koho oie i kekahi o na aoao kaiakina. O kekahi mea hemahema a i makeinakeia no ka oihana makai o ia kekahi kakauolelo nana e malama rn T\"aiwai o na paahao; m;i ka marawa e paa ai kekahi paahao i ka l.opuia a hoopaaia aku maloko o lea halepaahao. Ua hoakakn aku ka Makai Xui Tra?k i ka hana a ke kakauoleio malama waiwai o na paahao ms Los Angelos, ua ike oia malaiia na kekahi kakauolelo e lioopaa i na waiwai o na paahno apau e hoopaaia aku ana maloko o ka hakpaahao, a i ka wa e waihoia mai ai na "waiwai apau o na paahao e. haawi aku ana oia i likiki no ia Traiwai a mau waiwai paha i komo mai iloko o kona lima. "Ma Hawaii nei i ka manawa o kekahi paahao e huliia ai ua kapae wale ia aka no kana uwaki a mau mea e se paha ma kahi kupono ole, a i ka e hookuuia ai kekahi paahao a i ana aku i kona mau •waiwai o ka waiho ana mai me ka hana nui ia e huliia aku a;." wahi a Trask. "Ma ka mea e pili ana i ka piliwaiwai ame ka hāna a kuai waiona." waKi a Trask, "ua like no ke koikei o ia karaima ina e hanaia :i-ja ma ka apana o Manoa a i ole

ina Kapunaliou palni me ko na wahi e ae maloko o na walii e nohoia ana e ua Pake a i ole e na Kepani paha, a ina e hiki aua i na wahine ke hoiko aku iaia i ka poe hakihaki kanawai maloko o ia mau apana ua makaukau mau oia e kipa aku maloko o ia niau apana. O ka pilikia nui, wahi ana, o iu, ka loaa ole mai o na hoike oiaio mai ka poe mai i noi ae iaia no ke kumu o kona hiki ole ana aku ma ia mau wahi a hopu i ka poo i hoopiiia mai ai no ke ku-e kanawai. Kukakuka Mau me Heen "Ke kuka mau nei au me ka loio Kulanakauhale Heeu i kela ame keia la no ka palena hiki ia'u ke hana ma keia mau hana," wahi ana a ua noi ae oia i ka papa o na lunakiai no ka haawi aua ae iaia i 25 mau makai hou, a he manaolana mau kona no ka hookomoia ae i mau hoailona makai hou, a wahi ana no ka pokole e kona manawa e kamailio mai ai imua o na wahine, oiai oia e liele aku ana i kekahi wahi, ua haalele mai la oia me ka ukali 'pu ia e ka Lunakanawai Ileen, i ka pau ana o kana kamailio ana. ' Ma kela halawai a ka ahahui o na waiiine o ka noho ana o ka Meia Wiison, ka Lunakanawai Heen, na Lunakiai «MeOlellan ame Bassett ke-! kalii pu malaila ia po.