Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXIII, Number 5, 31 Ianuali 1924 — Page 6

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

NUPEPA KUOKOA HONOLULU, T.H. IANUARI 31, 1924

AOAO NO NA MANAO PEPA SOLOMON HANOHANO, LUNAHOOPONOPONO

 

* KALAIAINA MAI KE KUMU O KA PILIKIA.

            O keia ka la hope o ka mahina o Ianuari, ua kakali na limahana o ke Kulanakauhale a Kalana, o Honolulu nei i ko lakou mau ukuhana, no ka mahina holookoa, mamuli o ka pani politika o na hoa o ka papa lunakiai, mai na Demokarata a na Repubalika, me ka ili aku nae o ka auamo ana i ka lakou paani politika, maluna o na limahana o ke aupuni kulanakauhale.

            Aole e hiki i ka Meia Wilson ke hoole mai, no kona paani ana i ka politika ma kona manawa i hookohu aku ai ia Louis S. Ca* ame Louis Abshire, no ke kulana enekinia kalana ame luna* kukulu hale pakahi. O ka haawi ana aku o na hoa Demokarata o ka papa lunakiai kahiko, i na apono ana no kela mau hookohu oihana, he paani politika no ia, no ka mea pela wale no e hoomau aku ai ka paa ana o na Demokarata i na hana maloko o na keena oihana, i kaa aku ai malalo o ka hooponopono ana a na kanaka no laua na inoa i hoikeia ae nei maluna.

            O ka hoala ana aku a na hoa Repubalika o ka papa, i na ku-e ana no keia hookohu a ka meia i hana ai, aole no ia malalo o kekahi kumu e ae, aka no ka paani like ana no i ka politika.

            He hana maalahi wale no na ka meia ka waiho ana i ka hookohu oihana o kela mau kanaka, ahiki i ka wa e noho mai ai ka papa lunakiai hou ke manao oia e hana pela; aka, no kona hopohopo o apono ole mai i auanei na Repubalika i ka hookohu oihana o kela mau kanaka ana i makemake loa ai, i mau meapaahana no ka mikini kalaiaina Demokarata, pela oia i hoohana aku ai i kona mana, ma ka lawelawe ana i kekahi hana maalea; a i kokuaia aku hoi ka holopono o kela hana e na hoa Demokarata o ka papa; nolaila ma ke ano nui ke olelo ae, mamuli mai o ka paaniia o ka politika, ke kumu i nele ai ka loaa ana aku o na ukuhana o na limahana o ke kulanakauhale no keia mahine holookoa.

            Ua maopopo loa ma na hoakaka a na hoa Demokarata o ka papa, ua lawe i'o ia he paani politika e ka meia Demokarata ame na lunakiai Demokarata, no ke kumu, aole he ae o na hoa Repubalika o ka papa e haawi aku i ekolu mau komite, i noho lunahoomalu ia e na Demokarata, pela i waiho ole ia ai ka hookohu ana i na kanaka maluna ae nei, ahiki i ka wa e noho mai ai o ka papa lunakiai hou; a aole no hoi kakou e hoohewahewa aku, no ka makemake o na Repubalika o ka papa e paani politika, ma ka alunu ana i na komite ano nui, na lakou e noho lunahoomalu, i hiki ai ia lakou ke makaala no ka haawiia o kekahi mau hana o ke kulanakauhale, i na Repubalika, aole hoi i na Demokarata wale no.

            O ke kohoia ana o ka Meia Wilson, in a no ka paani politika mai ia, aole oia ma kela kulana i keia la, no ka mea, aole oia i kohoia, a puka e kona aoao kalaiaina iho, aka ua kohoia oia e na Repubalika kuokoa, i kau aku ka lakou nana ana maluna on a, no kona kapae ae i ka ninau kalaiaina mahope, a kukulu mai i ka * o ka hookele aupuni ana no ka pono o na mea apau mamua.

            Ua lawa ko kakou ku ana aku a nana i keia ano hana a ka papa o na lunakiai; mamuli nae o keia hana paani politika, e * ai ia kakou he mau haawina a'o maikai loa, ua oi aku ka pono, o ke koho ana i na moho o kekahi aoao hookahi wale no, wale aku no, me ka nana ole i ka poe e kohoia ana i mau hoa no ka papa lunakiai, no ka mea, aole he manawa e pau ai na hana o keia ano i kuluma iloko o na aoao kalaiaina a kakou e ike nei ma Amerika a ma Hawaii nei.

            Ina he mau apono ana kekahi a he mau ahewa ana paha mahina o kekahi o na hoa o ka papa o na lunakiai, no ka paaia ana o na ukuhana o na limahana, ame ka hoohakaliaia ana o na hana o ke aupuni kulanakauhale, ua paupulu na Demokarata ame na Repubalika iloko o ia mau mahele a elua.

 

KE KUMU O NA HANA KARAIMA

            Ma ka haiolelo a ka Makai Nui Trask, imua o ka Ahahui o na Wahine Koho Baloka, ma ka po o ka Poaha o ka pule aku nei i hala, i hoakaka ae ai oia i kona manao, o ka loaa ole o no hana i na kanake opio, e loaa mai ai ke dala ia lakou, no ke kuai ana i ka lakou mau mea apau e makemake ai, o keia ke kumu o ke ala ana mai o na hana hakihaki kanawai lehulehu ma keia kulanakauhale me kona manaoio in a e paamau ka manawa o na kanaka o keia ano, ma ka lakou mau hana, e pau ana ke ikeia ana o na hana karaima, i hele a kamaaina ia kakou, e pahola nei ma keia kulanakauhale no na mahina lehulehu i kaahope aku nei.

            Ua hoakaka pu ae oia, no ka hoea ana aku o kekahi poe kanaka opio imua on a, a hoike aku no ka loaa ole he mau hana nalakou ma na wahi lehulehu a lakou i hoao aku ai e noi, mamuli o ia nele i ka hana i kono okoa ia mai ai lakou i kekahi manawa, e lawelawe aku i na hana karaima, i wahi e loaa mai ai, ke dala no ko lakou mau hoolilo o ke ola-ana.

            Ina o keia iho la ke kumu oiaio, o ke ala ana mai o na hana karaima lehulehu, mamuli o ka nele on a kanaka opio i ka hana, alaila no ko lakou pono ino, e hoopakeleia ae ai lakou mai ka halepaahao mai, aia na mahiko lehulehu ke kakali mai la i na limahana, me ka makaukau e hoolawa mai i ka hana, i ka poe i makemake i'o e loaa he mau hana na lakou e lawelawe ai.

            Ma ka mea oiaio maoli, aole no ka nele o ko kakou poe kanaka i ka hana, ke kumu i konoia aku ai lakou e lawelawe i na hana karaima. Ua nele kela poe kanaka i ka hana no ko lakou makemake ole e lepo na lima, a e hauka'e na lole i ka lepo; no ko lakou makemake e ola ma ke ano haaheo a hookano.

            Nui na hui lawe aelike, i makemake i na limahana no ka lakou mau hana, o ka lakou mea nae i ike, he mau la kakaikahi wale no ko kekahi poe e noho hana ai, o ka haalele no ia, i ka wa e loaa aku ai o kekahi mau dala, a hele aku la i ka loa ame ka laula o ka aina, me ka maopopo ole o kekahi hana e pono ai ko lakou oia ana.

            He põe kanaka kekahi i hoolimalimaia e lakou, o ka pilikia nae, ma kahi o ka lawelawe aku i na hana e ukuia mai ai lakou, elike me ka hana e lawelaweia ana, o ka molowa ame ka hoolalau i o a ia nei, kekahi o ka lakou hana ike, aia ka pono o ka po ae o ka la, nana aku ana o ka oili mai o kekahi la hou aku.

            Nui na hana e waiho mai nei, na ka poe makemake hana i'o, o ka loaa ole ana o na hana i keakhi poe kanaka, aole ia no ko lakou makemake ole ia mai e na haku hana, aka no ko lakou makemake maoli no e loaa wale mai ke dala, me ka hana ole.

            He mea hauoli nae no ka manao, ka ike ana, eia na makai ke hopohopu mai nei i ka poe maopopo ole o kekahi hana no lakou e pono ai. O keia kekahi o na keehina hikimua e konoia aku ai kela poe kanaka e hele i ka hana, e hoemiia mai auanei na hana karaima, a e kau aku ai ka maka'u, ame ka weliweli maluna o ka poe aeahaukae.

           

            Ina aole i uku kekahi poe, e paa nei i na ponowai paamau, no na mahine eono e pau ana ma ka la hope o ka mahina ae nei o lune, o keia makahiki, alaila e hele koke ae e hookaa i na auhau wai i keia mau la, ahiki i ka Poaha o keia pule ae. Mahope aku o ka la hope o keia mahina, e kauia mai ana he kaki paku'i o umi pakeneka no kela ame keia dala, ma ke ano he hoopa'i no ka hoohemahema, mawaho ae o ka huina auhau i hookaa ole ia: a o ka hoohewahewa maoli, me ka manao ole e uku ae i ka auhau wai, he hookahi hoopa'i o ia ano poe, o ia no ke okiia aku o ko lakou mau paipuwai, a pau ka loaa hou ana o ka wai ia lakou.

 

Nuhou Kuwaho

            COBURO. Jan. 20- Ma ka la aku la i nehinei i hoohuiia ae ai ma ka mare ke Kamaliiwahine Madejda o Bulegaria, ke kaikuahine o ka Moi Boris, a o ke kaikamahine hoi a ka Moi mua Ferdinand me ke Duke Albert Eugene o Wrtemburg ma Mergentheim.

            MANILA, P.I., Jan. 26 - Ua mareia i keia la ka Birigedia Kenerala Frank R. McCoy ame Miss Frances Judson o Nu Ioka e ka Bihopa Mosher. He kaikamahine hanauna ka wahine mare na Mrs. Leonard Wood, a nona mahina ekolu kona holo ana mai i Manila nei.

            EL PASO, Tex., Jan. 27 - Elima mau kanaka kipi i kiia a make e na koa ma Juarez., Mekiko, i keia la mahope iho o ka ikeia ana o ka lakou mau hana hoohalua e haa wi ae ia Juarez i na kenerala kipi hookahuli aupuni Mekiko. He heluna nui o na mea kaua me na poka ka i loaa aku.

            PARISA. Jan. 28 - Ua kakooia e na hoa o ka hale ahaolelo i keia la ke kauoha a ke Kuhina Nui Poincare no ka noonoo koke ana i ka papa kuhikuhi auhau, e hoopuhili ana i ke noi e hoopanee ia papa kuhikuhi.

            PARISA, Jan. 28 - Ua loaa kekahi ike maopopo no ka hoakaka ana aku o ke aupuni Palani i kona manao ia Beritania Nui o ke kumu hoopaa koikoi a ano nui mawaena o laua e pili ana i ka hooponopono ana i ke aupuni Bavaria e waihoia aku ka noonoo a hooholo ana i ka ahakuka a * aelele aupuni o na aupuni huiia. Ua hoakaka ae o Beritania i kona manao mamua e waihoia aku ia hana i ka aha uwao.

            PARISA, Jan. 28 - Maloko o Parisa nei, ma keia la iho la, i malamaia ai ka halawai hope a ke Kenerala Charles G. Dawes o Amerika ame na loea hooponopono aie kaua e ae no ka noonoo ana maluna o na aie kaua a ua makaukau lakou no ka nee ana aku no Berelina ma keia po.

            WAKINEKONA, Jan. 28 - Ua hoopukaia ae he hoike i keia po iho la, e ke kuhina Mekiko, o na pualikoa hookahuli aupuni ma na kahua kaua o ka hikina ame ko ke komohana ua okiia a kaawale elua mahele, a he manawa wale no no lakou e haule mai ai he mau pio na ke aupuni.

            WAKINEKONA, Jan. 28 - Ua hoopau loa ia aku e ka aha kiekie ka hoopii a ke aupuni i keia la e ku-e ana i ka New York Sugar ame ke Coffee Exchange i hoopiiia ae ai no ke ku-e i na kanawai ku-e i ka noho kahu ana. Ma ka hoakaka a ka Lunakanawai Kiekie William Taft, ua nele ma ka aoao o ke aupuni ka hooiaio ana e hoohui ai i ka mea i hoopiiia a i ole ka hui paha me ka hana ohumu i hoopiiia ae ai.

           

NUI KA WAIONA MA KE KALANA O HAWAII.

            Mahope o ka hoohala ana i ke kahi mau la ma ka Mokupuni o Hawaii, i huli hoi mai ai o Senatoa John Wise no keia kulanakauhale, ka luna hooko i ke kanawai hookapu waiona federala maanei nei, me ka hoakaka ana ae i kana mea i ike ai no ka nui o ka waiona ma Hawaii, me he mea la, aole i maopopo i kolaila poe, aia kekahi kanawai hookapu waiona ke pahola nei ma keia Teritore.

            Oka okolehao i hanaia mai ke ki mai, pela me ka waina, na waiona nui ma Hawaii, a o kana mau wahi i hoomaopopo i ka nui o ka waiona, ma na apana o Hilo, Hamakua ame Kohala, me ka hunahuna ole iho ka o ka poe kuai waiona, i ke ano o ka lawelawe ana i ka lakou oihana.

            Wahi ana, ua hiki loa ke laweia ka waiona mai Hamakua aku no na Kona, me ka pilikia ole, a ma ke galani wale no e hooliloia ai ka waiona, aole ma ke kuai liilii ma ka omole.

            Iaia aku nei ma Hawaii, aole oia i hopuhopu i ka poe kuai waiona, o ka manao nui wale no o kona holo ana aku nei o kela mokupuni no ka nana ana i ke kulana o ka aina, i hiki ai iaia ke waiho aku i kana hoike i Wakinakona, no ke kupono e hookohu hou ia mai i elua mau akena nona ame elua mau kiu, oiai aole he akena hooko i ke kanawai hookapu waiona ma Hawaii ikeia wa.

            Ma kahi o ka ae ole mai e na luna oihana ma Wakinekona, e hookohu i mau kanaka hou, alaila ua manao o Senatoa Wise, e noi i ka papa lunakiai o Hawaii, e hookaawale ae i kekahi huina dala, no na hoolilo o kona hele kino maoli ana aku e hopuhopu i ka poe kue i ke kanawai hookapu waiona, me kekahi poe kokua me la.

 

EONO MAU KANAKA AEAHAUKA'E I PAA I KA HOPUIA.

            Eono mau kanaka aeahauka'e, he poe i hoohuoiia no kekahi mau hana karaima, a i ike ole ia hoi ko lakou hana ma kekahi mau hana e loaa ai ia lakou ke ola o ka noho ana iloko o na pule ekolu aku la i hala, i paa ae i ka hopuia ma ka Poakahi nei, a hoopiiia ae i ka aha hoomalu no ka aehauka'e, mahope iho o ko ka Makaikiu Kellett ninaninau ana i ka hana e ola ai ia poe . Ina nei no ko lakou hoahewaia e hoopaaia aku ana lakou maloko o ka halepaahao kalana no hookahi makahiki, a i ole kipaku loa aku ia lakou e hoi no ko lakou mau aupuni h ele mai ai.

            I kulike me ia a ka Makai Nui Trask o ka hoike ana ae, o kela hapa o ke kulanakauhale ma ka aoao makai, e pili ana i ka Aala Paka ka hale hoolulu kaaahi a hele aku i kai o Iwilei, o ia ka na wahi piha loa i ka poe palaualelo ame ka poe i hoohuoiia he poe kolohe a hakihaki kanawai, oia ka aihue, ka one ame na hana hoohaunaele ma na manawa lehulehu like ole.

            Malalo o na kanawai e ku nei i keia manawa in a o kekahi kanaka e paa ana i ka hopuia no ka aeahauka'e e hiki ana iaia ke hoakaka ae, a i ole hooiaia ae paha ua hana oia hookahi la maloko o ekolu pule, aole e hiki ke hoahewaia oia no ka aehauka'e ma ka manao o keia kanawai. No ka poe i ike i nei kanawai ua ike lakou i ka alo ana e pakele ai mai ke kauia ana aku o ka hoopa'i maluna o lakou, i ko lakou manawa e hopuia ai a laweia ae i ka halepaahae he mau hoike ko lakou e laweia ae ana mamua o ka aha hoomalu a hoohiki ae no ko lakou ike ana i ka hana o ka mea i hoopiiia no elua la a ekolu paha maloko o na pule ekolu, a mamuli o ia oleloike e pakele ana ka mea a mau mea paha i hopuia no ka aehaukae. Ma keia ano hihia ua nele ke aupuni i ka hoike e kakoo mai ai no ka noho hana ole ana o ka mea i hoopiiia no ekolu pule a e hookuuia aku ana ka mea i hoopiiia.

            Mamuli o kela kanawai i hakilo loa ai ke Kapena o na Makaikiu Kellett no na la he 28 i hala aku la no kekahi o keia poe maloko o ua apana i hoike mua ia ae nei, me ke kau mau aku o kona mau maka maluna o ka poe i hopuia i hoikeia ae la maluna. I kela ame keia la e hakilo mau ana oia i ka nee ana a kela poe me ke kau mau aku o kona mau maka maluna o ka poe i hopuia i hoikeia ae la maluna. I kela ame keia la e hakilo mau ana oia i ka nee ana a kela poe me ka hoopaanaau mau i ka lakou mau ano hana ame ke ano o ko lakou oia ana, a o ka hopena o ia ka paa ana ae la o kela mau kanaka eono i ka hopuia a hoikeia ae ia mau mea apau ana i ike ai imua o ka lunakanawai hoomalu ma ke kakahiaka Poalua nei.

 

Nui Hou Aku ka Poe e Hopuia ana

            "O eia põe palaualelo he põe akamai loa lakou mau aahu ke nana aku, he kulana keonimana maopopo mawaho, eia nae, aole a lakou hana paa mau, o na hana hakihaki kanawai o ia ka piliwaiwai, ka aihue ame na hana pupuka e ae, o ia ka lakou mau hana hoopoino aku ia hai e ola ai lakou; o kekahi o lakou ua hoolilo aku i ka lakou mau wahine i poe huli waiwai na lakou: o keia ka poe e ike mua ia aku ana ka puuluulu ma na kihi alanui ame na hale pahupahu, a e auwana hele ana hoi me ka maauhele maluna o na alanui, me ke au o na maka ma o a maanei, me na manao kolohe maloko o ke kulanakauhale ma na hora kakahiaka o ka la a ma na aluna ahiahi.

            Lehulehu o keia poe i hoolilo aku i na limahana o na mahiko i mau pio na lakou, a e ike mau ia ana keia poe ma na hale o na limahana ma na la ohi dala o na limahana mahiko, a i ole, i na limahana e hoea mai ana i keia kulanakauhale mai na mokupuni mai. O kekahi poe o lakou he hoohainu i kekahi poe i ka waiona, a i ka manawa e on a ai o kekahi mea a lakou i ike ai he dala kana o ka manawa ia a aihue ai i ke dala a ka mea ua on a. O ka hana imiloaa a nei poe o ia ke kuai aku i ka waiona i na luina a pela hoi i na koa ma na la uku dala hoi o lakou. O keia ka poe ua loaa ko lakou ola ma ka hoomoemoe ana i na wahine ma na wahi e kualia ai ka waiona.

            "Ma ko'u manaoio in a e hoopaaia aku ana nei poe iloko o ko halepaahae no hookahi makahiki e pau ana keia mau ano hana maloko o keia kulanakauhale. O ka'u e kaumaha nei o ia ka nele o keia mokupuni i kahi nui o ke aa, kahi e hoohanaia aku ai nei poe ma ka hana oolea, malia o ike iho i ka ehaeha a hoopau loa i ka lakou mau ano hana."

            O na Pilipino i paa i ka hopuia mamua aku nei no keia mau ano hana ua kipakuia lakou e hoi i ko lakou wahi o ka hele ana mai ma Manila, malalo o na hoolilo o na mahiko. O ka puulu mua e kipakuia aku ana mai ka aina aku, ua kau aku ma ka mokuahi Peresidena Cleveland o nehinei, oia o M. De la Santos, ke kanaka aihue pakeke kaulana; Juan Villanuva, he paahao i hookuuia mai malalo o ka hoomalu a i hoohuoiia no ke komo pu ana ma na hana aihue lehulehu ma Manoa; Pedro Delan, he kanaka ka lewa opiuma ame Fernando Colasantos, he Pilipino i kaulana i na hana ino a i nui ai hoi ka hana a na makai iloko o ka makahiki i hala, ua hoouna pu la aku he mau palapala i na luna o ka oihana makai ma Manila e pili ana i na moolelo o nei poe e ua kauohaia aku lakou aole e hookuu mai i nei poe e holo hou mai i Hawaii nei.

 

Nuhou Kuloko

            Piha ke keena auhau i ka poe hookomo i ka lakou mau hoike no na waiwaipaa ame na hoike loaa makahiki i keia mau la hope, e kokoke aku nei i ka pau ana o keia mahina.

            Puhipuhi ahí na makai e noho mai nei i keia mau la, malalo o ka Makai Nui David Trask, aole wale no, ma ka hopuhopu ana i ka poe kuai waiona ame ka poe piliwaiwai, aka ma ka hopuhopu pu ana kekahi i ka puulu o ka poe hana karaima ame ka poe aeahauka'e.

            No ka emi iho o ka poi a Jonah Kumalae e kuai ai i ka lehulehu, malalo o ke ana, i kauia e M.B. Bairos, ka mea nana meaai o ko Teritore, i hoopukaia ae ai he palapala hopu nona, no ka hoea ae imua o ka aha.

 

            Ma ka mokuahi Kilauea e ka haalele ana mai ia Honolulu nei, ma ke ahiahi o ka Poakahi aku la i hala, i huli hoi aku ai ka Loio Kalana A.G. Kaulukou no ka Mokupuni Kaili La, mahope iho o ka hoohala ana i kekahi mau la kakaikahi ma keia kulanakauhale.

            Ma ke kakahiaka o ka Poakahi iho nei, i lawe ae ai ka Lunakanawai Kaapuni W.C. Achi, Jr., o ka aha kaapuni o Kauai, i kana hoohiki oihana imua o ka Lunakanawai Kiekie E.C. Peters, mahope iho o ka loaa hou ana mai nei o kona hookohu oihana mai Wakinekona mai.

            Ma ka hapalua o ka hora ekahi o keia auwina la, e noho ae ai ke kiure kiekie no ka nianinau ana i kekahi mau hihia i kaa aku malalo o ka malu o kela kiure.

            Maloko o ka halema'i ma Hilo, i pauaho mai ai o Samuel K. Kaaumoana i kamaaina i keia kulanakauhale, me ka hoihoiia ana mai o kona kino wailua no Honolulu nei, a ma ka auwina la o ka Poalua aku la i hala, i malamaia ae ai kona anaina hoolewa, a hoomoeia aku ma ka ilina o Pauoa.

            Ma ka hora eha o ka auwina la o keia Poakahi ae, e noho mai ai he halawai ano nui a ke komite kuwaena Teritore Repubalika, maloko o ke keena o Senatoa L.M. Judd, ka lunahoomalu o keia komite ma ka hale o T.H. DAvies & Co.

            Ma ka auwina la o keia Sabati iho, e malamaia ae ana ka halawai kumau a ka Ahahui Hale o na Alii o Hawaii, maloko o kahi halawai maamau, elike me ka hoolaha e puka aku nei ma kekahi wahi o keia pepa.

           

NA LEKA I KII OLE IA MAI AHIKI I IAN. 26, 1924

Alapai,. Miss Julia

Ala. Thomas

Alohikea, Alfred U.

Hoopiiaina, Mrs. Anna

Kai, Mrs. Jno.

Kaihe, Miss Elizabeth

Kaili, Mrs. Lucy

Kaimana, Miss Glady

Kahakauila, James A.

Kahana Mas. Frank

Kahawai, Louis

Kalahele, Chas.

Kamaunu, Mrs. Bella

Kane, Mrs. C

Kane, Miss Lydia

Kealoha, Mrs. Namaka (2)

Wekipi, Sol. G.,

Kela (nui), Mrs. Vitolia

Kuaana, Joseph

Lomia, Mrs. Dan

Lono, Mrs. Sam

Muna, Albert

Meheula, Mrs. Lei

Nahale, Hillgard

Namauu, C.

Naihe, Mrs. Ida

Noa, Kauahi (2)

Pahia, Frank K.

Panoke, Mrs. Mary

Papalina, Mrs. Kaaihue

Pele, Lester

Peniamina, Mrs. Ana H.

E ninau mai ma na leia i hoolahaia ke kii mai.

D.H. MacADAM

Lunaleta.

 

HOPUIA NO KA ELIMA O KA MANAWA NO KE KUAI WAIONA

            He wahine Kepani nona ka inoa o Kame Oyadamori, ka i paa ae i ka hopuia ma ka hora 11 o ka po o ka Poaono aku la i hala, makai ae nei o Iwilei, i na makaikiu Noda ame Oxiles a hookomoia ae he hoopii nona no ke ku-e i na kanawai hookapu waiona lahui. Ua hopuia oia no ke kuai ana mai i ka okolehao i kekahi o na makaikiu ma ia po, a i ka huliia ana aku oloko o kona hale lehulehu na olo oke i loaa aku a laweia ae i ka halewai.

            O ka elima iho la ka keia o na manawa o ka paa ana ae o nei wahine hakihaki kanawai kuai waiona i ka hopuia, elike me ka ke Kapena Makaikiu Kellett o ka hoike ana ae no keia hewa hookahi no. Ua paa oia i ka hopuia ma kekahi manawa o ka pule aku nei i hala, a ua bela ae oia $250, a no kona hiki ole ana ae imua o ka aha ma ka manawa i kaheaia mai ai o kona hihia a pane ole ae ua lilo wale ia mau haneri dala ana i ke aupuni. No keia hihia hope iho la on a ua bela hou ae oia $250, a me he mea la e haalele hou ana no paha oia ia mau dala bela no ka maka'u o hoopa'i paahao ia aku oia.

            Ma ka hora 10:30 o ia po no, he wahine Okinawa, nona ka inoa o Mrs. Tengwan, no ke alanui ololi Tin Alley, ma Kamanuwai ae nei, ka i paa ae i na Makaikiu Ross, Moon, Noda ame Kam Kwai a laweia ae i pu ae i ka halewai. Ua hopuia oia no ke kuai "Oke", i na makaikiu, a malalo o kona malu i loaa aku ai he mau galani okolehao a lawe pu ia ae i ka halewai ma ke ano he mau mea hoike ma ka aoao o ke aupuni. He $250 kona bela i kauia aku e ke Kapena Makaikiu Kellett.

            He wahi keia i kaulana i ke kuai waiona ma kekahi mau manawa aku ne i i hala a i hakilo mau ia hoi e na makaikiu, a mamuli o keia paa ana iho la o nei wahine Okinawa i ka hopuia, hookahi mea maopopo loa i ka nana aku, e hoomalu ia ana ia wahi no hookahi makahiki, elike me ia i hanaia aku ai ma ka Waikiki Social Club ma kekahi mau la koke aku la i hala, a pela hoi me kekahi mau wahi e ae mamua aku nei, malalo o ka hookapu ana a ka Loio Amerika Carden.

            Ma ka hora 9 oia po no he wahine Kepani o Mrs. M. Nakano ka inoa, ka i paa pu ae i ka hopuia e na makaikiu Oxiles ame Kam Kwai, a hoopiia ae no ke ku-e i na kanawai hookapu waiona lahui. Ma ke alanui Ololi Tin Alley no keia wahine i hopuia ai mauka ae nei o Kamanuwai. Ekolu amnawa o ke komo ana a na makai e hopu i keia wahi ma ka pule aku nei i hala, aohe nae he loaa iki, a i nei hana ana pupu ke kai o ke Alalauwa, a noho ana i ke puhi.

            elike no me ka na mea elua i hoike ae la maluna hana ana oia hoi, ke kuai mai i ka waiona i kekahi o na makaikiu, pela no ku keia wahine, a i ka huliia ana aku oloko o ka hale e mokaki mai ano na omole okolehao, a hapukuia ae a kuku ana i ka halewai. He $250 no ka bela o nei wahine hakihaki kanawai o ke kauia ana aku e ka Makaikiu Kellett. O na wahine wale no ia e paa ae nei i ka hopuhopuia a alo na kane.

            Ma ia po no i paa ae ai o John F. Kelly i ka hopuia ma ke alanui Hokele i ka Makai Makahaku a hoopiia ae no ke ku-e i ke kanawai hookapu waiona lahui, no ka loaa pono ana aku o kekahi omole okolehao ma kona kino. Ua laweia aeoia ahiki i ka halewai  a malaila i kauia mai ai kona heia he $150 a hookuuia ae.

           

NA HUNAHUNA MEAHOU O KA OIHANA HOOMALU.

            Hooku'i ke kaa otomobile o K. Kelakiui, he kalaiwa kaa oto hoolimalima , ame ke kaa uwila o ke alanui Emma ma ke kihi o na alanui Alakea ame Moi ma ka hora 8:30 o ka po Sabati nei, a ulaa pu ia ka papa ma ka aoao e ee aku ai iluna o ke kaa. Ma kaua kumupale o ka imi pono ana ae nona imua o ke Kapena Kamauoha, aohe ka oia i ike e huli koke aku ana ke kaa uwila o ke alanui Alakea iuka,,

            Ua haalele o Henry Aeiu, a o Henry K. Long hoi ma kekahi inoa on a, i kona hookolokoloia e ka aha hoomalu a ua waihoia ae kona hihia imua o ka aha kaapuni no kona hookolokoloia mai e ke kiure no kona hewa i hoopiiia ae ai he aihue ma ke degere ekahi. Ua ae ae o Asiu i kona komo ana iloko o kekahi mau hale he kakini ka nui ma ma Waikiki, ma na la mua o ka 1924, pela ka oleloia. He lehulehu na waiwai ana i aihue ai i loaa ae i ka Makaikiu Kellett a i hoihoiia aku i ka poe na lakou ia mau waiwai.

 

            O. E. C Ah Nee i hopuia ai elua pule i hala aku nei, a hoopiiia ae no ka hoolilo ana aku i kekahi mau bila dala waiwai ole i kekahi o na kanaka malama halekuai, ua ne okoa ae oia i ka pili o ka hewa iaia no na kumu hoopii ewalu e ku-e ana iaia no ke apuka maloko o ka aha hoomalu ma ke kakahiaka o ka Poaono aku la i hala, a he hookahi makahiki kona hoopa'i paahao i kauia mai e noho ai maloko o ka halepaahao kalana.

            He keiki uuku o Henry J. Fern ka inoa, a nona hoi na makahiki 5, ka i hookuiia e ke kaa kalaka nui i piha me ka mauu a e kalaiwaia ana e kekahi Kepaui, me ke alanui Alapai ame Moi ma ke awakea o ka Poaono aku la i hala, a laweia ae i ka halema'i o na poino ulia no ka lapaauia mai o kona mau wahi i eha, o ia ka haki ana o kona wawae akau, a mahope iho i hoihoiia aku ai no ka halema'i o na kamalii Kauikeolani ma ke alanui Kuakini.

 

ELUA MAU ANO HOOPAI I KAU LA MAI E KA AHA

            Ma ka noho ana o ka aha ho* lokolo federala ma ka Poalua * hoolohe i ka hihia o Jiro Oshiro * Kepani i hoopiiia ae ai no ka * waiona ame ke kip* ana i na* aupuni federala, elua ona mau * hoopa'i i kaula mai e ka aha ka mua, he hoopa'i paahau hookala * kahiki ame hookahi la no kela ame keia o na kumuhoopii elua e * ana iaia no kona koao ana e * i ka Ilamuku Amerika * ma * haawi ana ae iaia he $130 a mahope iho i haawi ae ai i ka Loio Amerika W.T. Carden he $500 no kona * kuuia ae, a e kailike ana keia * hoopai on a, i ka manawa e pau * ka makahiki mua ame hookahi * hoomau hou aku no oia i ka * hana ana maloko o ka halepa * no hookahi makahiki ame hoo* hou. Mawaho ae o keia hoopa'i * hao on a he hoopai dala maoli * i kauia aku o $100 no na kumu pakahi no ka malama i ka * ame kekahi ipuhao puhi rama * hana pu i ka waiona, a e ka* keia mau hoopai on a elike * hoopai paahao.

 

NA MARE

            Solomon Aki ia Maggie Ahuna Jan. 14.

            Geo P. Edgar ia Rachel K. * Jan 16

            Rogers Ke ia Elizabeth K. * Jan 18

            A.E. Spencer ia Sarah * Jan 21

            S. Oscar Bachelor ia Helena *stein Jan 21

            Harry P. Stokbrooks ia Maria Kealoha, Jan 27

            John Paresa ia Alise S. * Jan 26

 

NA HANAU

            Na Goo Won Wo ame Eleio * he kaikamahine, Dec. 28

            Na W. Sparling âme Julia * he kaikamahine, Jan 15

            Na Jas. Y. Wong ame HElen * holowaa, he kaikamahine, Jan *

            Na Isaac Davis âme Mary * he kaikamahine, Jan 25

            Na Harry Armitage Jr. ame * Diamond, he keikikane, Jan

            Na Mr. âme Mrs. Henry C * he kaikamahine, Jan 27

 

NA MAKE

            Kawelo Kauhaahaa, ma ka * Robinson, Jan 20

            Luck M. Aki, ma ke alanui Martin, Jan 20

            H.K. Kapukini, ma ke * Jan 27

            David K. Kaalekahi, ma ke * Auld, Jan 23

            S.K. Kaaumoana, ma ka * Hilo, Jan 27

            Ida Kaheana, ma ke alanui * Jan 26

            John L. Kikoo ma ka il Moiwahine, Jan 28

            Marie M. Abbey, ma ke Bannister Jan 29

 

O KE KUOKOA

            E loaa ana ia i kela ame keia mea e hoahu ana.

            Nui na kanaka hoahu ole no ke kumu aole he mea e paipai mai no ia mea.

            E lilo cela âme keia la uku dala i mea paipai.

            Hookomo i 10 a i ole 5 pakeneka o kou uku mamua o * hoololo ana i hookahi keneka.

            Ke hana oe i keia, e noho kuokoa ana oe ke ha* kou ma ula hiki ke hana.

            Hamama ko makou Keena Hoahu i na ahiahi Pea apau mai ka hora 7:30 a 8:30.

The Bank of Bishop & Co. Ltg.

Ka Banako Kamaaina i na Hawaii.

 

HE LULULIMA HOALOHA

I kou komo ana maloko o ke keena oihana e kekahi kanaka a i ole kona home paha, a halawai me kekahi o keia lululima hoaloha puuwaihamama, he mea ia e oni ai kou koko. Kekahi keia o na ano maikai loa ia hookahuaia e kakou na kanka e makepono ai keia ola ana.

Hiki ia oe ke haawi i lululima hoaloha ma kela ame keia puka home - i pamalo paha, aka he hoaloha nae ia- ke hoolako oe me

Na Lakohao SARGENT

He mea hoohoaloha ia me ke kulikahi me na hoonani oloko, a o ka hopena he hookipa mahamaha ia i na malihini. Aohe au kuhihewa ana ma kana hana.

LEWERS & COOKE, LTD.

Poe Loea ma na Lako Kukulu Hale Mahope mai o ka 1952

169-177 Alanui Moi Hema