Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXII, Number 52, 27 Kekemapa 1923 — HE MOOLELO KAMAHAO No Ko Geofere Lanakila Ana A I OLE KE KEIKI MAKUA OLE I PALUA KA HANA EPAIA. [ARTICLE]

HE MOOLELO KAMAHAO No Ko Geofere Lanakila Ana A I OLE KE KEIKI MAKUA OLE I PALUA KA HANA EPAIA.

Ua kahikoia oia ka lole kilika manoanoa eleele Si i hana-' ia hoi a pili pono i kona kino, a e hiolo ana no hoi kona hu-a lole ma kela a ma keia aoao a maluna o kona poo. ma na pept\ao. a mamu ao ka umauma e anapa mai ana ke daimana me na pohaku momi kumukuai kiekie loa. Aohe mau lipine hoohiwahiwa i kauia maluna o kona aahu. malia paha e kanikau ana oia no kekahi mea aohe nae he hiki iaia ke hooholo nona iho. O na niea hoohiwahiwa wale no e kau ana maluna o kona kino oia na komolima e anapa ana ma kona mau lima a ma na wahi t a£ o kona kino, elike me ia i hoike mua ia ae la, me kekahi lihilihi nahenahe maikai loa. elike ma ka maka upena a ka nananana ka makalii, ma kona a-i. "Ke hauoli loa nei au i kou hoea ana mai la e Mr. Tana ianei i keia la." wahi a ua lede la o ka pane ana mai. i ka manawa ana i haawi mai ai i kona lima e anapa ana o na komolima daimana iaia no ke aloha ana. E haawi pu aku ana no hoi au i ko'u mahalo nui ia oe no kou hoea koke ana mai la ame ka hooko koke ana mai i ka'u noi. "E Nele. e oluolu hoi oe t lawe aku i ka noho paipai ie e ku mai ana ma kekahi aoao aku o ka rumi. Ua hooko koke mai la ka wahine lawelawe i kana kauoha, a i ka lawe ana mai a waiho iho la, huli aku la hele. "Ua maikai maoli kou helehelena, e Mrs. Masetona i keia ahiahi i ka'u nana aku," i kamailio aku ai ke Kauka Tana, iloko nae ona ia manawa aneane e hiki ole i kona naau ke hooiaio iho o ka !ede ana o ke kamailio ana aku la o Mrs. Masetona no ia ana i kamaaina ai i na la mamua aku no ke kumu mai, ua loli loa ae ko Mrs. Masetona helehelena i nei manawa mai ko kela manawa mai ana o ka ike mau ana mamua aku, no ka mea, ma kela manawa mua loa ana o ka ike ana iaia he wahine oia me ka helehelena haikea. lena no hoi ka ili, a he wahine maoli oia me ke kulana ma'i, i keia manawa hoi ana e ike aku ana, he moiwahine ka hoa e kohu ai, no ka mea, ua kohu mai kona ili, ua piha maikai mai na papalina, a he ikaika no hoi kona ma na ano apau, me ka lamalama o kona helehelena. "Ae; ua maikai loa ko'u ola kino, me ka mahalo ia oe," i pane mai ai ka lede, aohe nae ma ke ano ohaoha mai; "no ia maikai ke hoolala nei au no ka haalele iho ianei no Bokekona ma na la hope o keia pule ae, a ke paa nei kuu manao pela a e hooko aku ana au. "I kauoha aku nei au ia oe e hele mai no ke kukakuka pu ana me oe no kekahi kumuhana ano nui a'u i makemake ai, aka mamua nae o kuu hoike ana aku ia oe, e ninau mua aku ana au i kou manao; he manao no anei kekahi ou e hiki ana no ia'u ke hele aku ma ia manawa me ka halawai ole me kekahi ulia ma ke ala, o ia hoi, aole anei e loaa ana kekahi mea akeakea mamua o ko'u alahele?" "Ina he mea e ae kekahi e ninau mai ana ia'u me kena, alaila, e pane aku ana au," aole he hiki!" i pane aku ai ke kauka. "Ke ike aku nei au ua ikaika loa oe a ua hala aku la na la onawali hanau keiki e loaa ole ai ia'u ka maka'u no kou holo aku i kekahi wahi. Eia nae, aia ke kauka'i ana aku i kou palekana no kau wahi e hele aku ana. ina he wahi maikai ia no kou Qla kino, aohe olelo ana, aka, ina he wahi anu loa kau e hele aku ana ke kanalua nei au i ka hooiaio aku i ka holopono o kau huakai e hele aku ai," wahi a ke kauka o ka pane ana aku. Pii iki ae la ka ula ma ko Mrs. Masetona mau papalina no keia hoakaka aku la a ke kauka, aka nae,' mahope o kona hookaulua iki ana a loaa kona manao 110 ke kaniailio ana mai, i mai la: "O ka'u wahi no e noonoo nei no ka hele aku aole no kekahi wahi anu, aka no kekahi aina pumehana. a o na mokuaina

no ma ka Hema ka'u wahi e kau nui. kahi pumehana mau, a malaila e hoohala ai i ka hooilo a hala ae na la anu. "K6 apono aku ia au ia manao ou, no ka mea ua kulike ia me ko'u manao, no ka mea e ike iho ana au e loaa ana ia oe ka palekana, ina nae he ikaika maikai kou ola kino i nei manawa." "No ia manao hopohopo ou ke hooia aku nei au imua ou i i nei manawa ua ikaika maikai au, a ke manao nei au aole e loaa ana kekahi pilikia ma ko'u alahele. a pela no hoi me ka noho ana aku ma kahi a'u e makemake nei ma ka Hema Kulou iho la ke poo o ka wahine ilalo no kekahi manawa a ia aea ana ae, i mai la: "Malia paha no ka bebe kau mea i hopohopo iho 1a no Wo'u lawe pu aku iaia me a'u." "O ia maoli no ko'u nianao," i pane aku ai ke kauka; "no ka mea he mau la anu keia no kekahi bebe hou loa e nu aku a\, malia ma ia lawe pu ana aku au o ka loaa no ia ona i ke anu, o ka pilikia no hoi ia o ka mea minamina." "Aohe o'u manao e lawe pu i ka bebe me a'u. ke manao net au e haalele no iaia ianei," a iaia i hooki iho ai i kana kam*i!ir» ana, naka e wale ae la no kona kino me he la, ua loaa oia i ma'i haukeke. "Alaila, aole anei oe e lawe pu aku ana ika bebe me oc v ' i ninau koke aku ai ke kauka me ke ano kahaha iloko ona. ka mea, he mea maamau i na makuahine aia maluna ka lakou mau bebe ke aloha nie ka makemake ole e hookaawaleia i nei wahine nae hoi ana e lohe aku ana aohe ka ona manao e lawe pu ika bebe me ia. "Kupanaha! Heaha la ke kumu?" i nalu iho ai ke kauka iloko wale iho no ona. "Aohe," wahi aka pane aka wahine. "N T o ia kumu au i makemake ai e kukakuka pu me oe, malia aia ma ka kaua kuka ana e loaa ae ai kekahi manao maikai," wahi a Mrs. Ma«t tona o ka pane ana mai. "Alaila, e makemake ana ka paha oe e haalele iho i ka bebna kekahi wahine malama keiki e malama iaia, a oia wahinr kupono a akamai i ka malama keiki oia ka'u e hoike aku ai u oe o ia anei?" "Aohe; o ka'u e makemake nei o kou hoike mai i kekahi hale kupono a home hoi. kahi e malamaia ai na keiki maloko o keu kulanakauhale, kahi a'u e hoihoi aku ai i kuu bebe a malaila oia e malama maikai ia mai ai e loaa ole ai ka maka'u ia'u oiai au e noho ana ma kahi mamao." Nana aku la ke kauka iaia me ke kahaha nui iloko ona, me ka noonoo nui no ke kumu o ko ka lede makemake ana e haa lele i kana bebe, a e hoihoi aku iaia maloko o kekahi home a malaila oia e malamaia ai, a liala kekahi minuke iaia o ka noonoo ana, i aku la; "Kekahi home, e ka madame! O ke ano home hea kau i makemake ai la ka home anei e malamaia ai o na keiki makuaole ?" "Kekahi hale no hoi a ke aupuni i hookaokoa ai, kahi e malamaia mai nei o kekahi mau keiki makuaole," wahi a ka wahi ne me ka hoike ole mai i kekahi helehelena o ka minamin.* iloko ona. "No'u iho, e ka lede ea, ke maopopo pono ole aku la ia'u kou manao la," wahi a ke kauka, a ke noonoo pu la oia iloko ona ia manawa aia oia mamua o kekahi wahine olalau o ka noonoo, no ka mea, aole makuahine me ka noonoo maikai iloko ona e hoao ana e haalele i kana bebc ma keia ano aloha ole. "E Mr. Tana, ma ka mea oiaio, ke manao nei au ua hoakaka aku la au i na mea apau imua ou me ka moakaka loa e hiki ai no ia oe ke ike mai i ko'u manao me ke kanalua ole," i hoa kaka mai ai ka lede ma ke ano hoopeepee ole iho. "Aole e hele pu ana ka bebe me a'u. He mau kumu lrhtilehu no, he mau kuniu lehulehu —na mea na lakou i koī tna: ia'u e hookaawale aku iaia." "Ahe! A heaha kekahi o ia mau kumu, ina oe e oluolu an.i e hoike mai? Alaila e manao ana anei oe e haalele loa ia me he moa la aole oia he keiki nau? Heaha kou manaoio rna oli ma ia hana ana?" i ninau aku ai ke kauka me ke kahalM nui iloko ona. "Aia ka hoi a loaa ke keiki o ka manawa iho la ia e kiola ai." "Ina o kou manao ia alaila e hooiaio aku ana au. F.ia na»hoi aole oe i pane mai nei i ka'u ninau. Ua ike no anei (- i kekahi home maloko o keia kulanakauhale kahi e malamam ai na ekiki makuaole, kahi kupono e hoihoiia aku ai kuu bebe a malama maikai ia mai malaila? He makemake W au e loaa kekahi home e ae mai ana e hookipa aku i kuu bebc ilai' - no ka mea o kona kaawale aku oia kuu iini nui e noho aku la, aohe o'u makemake e lawe pu iaia me a'u." MOKUNA 11. Aohe pane koke aku o ke Kauka Tana. Ua piha loa oia i ka inaina ia manawa, a ua hookahaha loa ia no hoi kona nnnoo no keia manao kupanaha o ka wahine e hookaawale • kana bebe mai iaia mai, no ia kumu ua hiki ole iaia ke par.* aku. Ua lilo keia ike ona i ka manao o keia wahine. ui, a ma hiohiona hoi a pau ke nana aku he wahine waiwai. e mak' make ana e hookaawale aku i kana bebe a na hai e mai. i mea hoehaeha loa iaia. 0 ka moolelo pohihi e pili ana i ka wahine, ana i hoohu ai mai kinohi mai, ua hoomahuahua loa ia ae la iloko <>na : nei manawa. Me he mea la aia kekahi meahuna pohihihi e pili an amr V" ola ana o ka wahine i kana noonoo iho, he meahu» hoi a ka wahine i makemake loa ai e ike ole ia ae meahuna hoi a ka wahine i makemake loa ai e ike ole ia ae r ko ke ao. no ka mea, ina aole pela aole oia e hoao ana e han i kekahi hana lokoino loa elike me keia. a me he mea la keiki keia i loaa i ka wahine mamuli o kekahi ano hana pono ole. 1 ka hala ana o kekahi mau minuke o ko laua noho mumu'" ana o ke kauka ka i kamailio mua ae i ka i ana aku: "E ka madame, "aole hiki iho la ia'u ke kaohi iho mai hoike ana aku ia oe i ko'u kahaha loa no kau ano hana—u* uumi iho la au a ua hiki ole, me he mea la e hookikinaia ana au e hoike aku ia oe ia mea, oia hoi keia, o keia ano han.i au e manao nei e haawi aku i kau bebe na ka poe malihini l»»a e hanai mai iaia he hana lokoino loa maoli ia au e hana ai. Ile hana ia i maamau ole mai kinohi mai, a he hana hookahaha nui aku no hoi i ka noonoo o ka poe e lohe mai ana i nei hana au. Aohe hana aloha ole a lokoino e ae elike me keia. Hoomaha iki iho la ke kauka i kana kamailio ana me koni noonoo nui no na olelo kupono hou e kamailio aku ai. me kona kanalua pu i ka waiwai o ke kamailio hou aku i ka wahine no nei manao hookahi. "A heaha auanei la ka hana pono a'u e hana aku ai?" wahi a ka wahine. "Ua maopopo ia oe kau hana pono e hana ai, oia no kou malama ponoi iaia, aole ke kaukai aku a na tai e malama mai. He kupono ia hana ina he wahine nele oe. ke nana aku nei au ia oe he wahine i lako i ke dala ame na mea e ae he nui e pono ai kou noho ana. "Mamuli o keia manao ou e hoihoi aku i kau bebe Hoko o kekahi home o na keiki makuaole i loaa iho la ia'u keia manao, me he mea la he bebe keia i loaa ia oe malalo o kekahi ano maikai ole, no ia kumu oe i makemake ai e hunakele loa i kona hanaiia ana i mea e ike ole ia ae ai kou mau aoao kekee. a e lilo ai hoi keia bebe, ka hoike no kau haaa hewa. i mea nalo." (Aole i paa.)