Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXII, Number 52, 27 Kekemapa 1923 — "UA OI AKU KA PONO O KA HAAWI MAMUA O KA LAWE MAI" [ARTICLE]
"UA OI AKU KA PONO O KA HAAWI MAMUA O KA LAWE MAI"
Wahi a Paulo, "Ua oi aku ka pono o ka haawi mamua o ka lawe mai". A i _ko kakou hoomaopopo ana ii\o i ka manao o keia mau olelo e loaa ana paha ia kakou ka hoomaopopo ana iho i ka manao o keia mau olelo e loaa ana paha ia kakou keia manao: O ka mea e manao ana na hai e haawi mai kana mau mea apau, me ke komb ole o
ka manao haawi iloko o kela kanaka, ua hiki ia kakou e ike iho, he kanaka anunu a pi kela. Aka, ua oi aku ka hohonu o ka manao o keia mau mapuna olelo, mamua o keia manao pi a anunu paha. O ke kanaka e haawi ana me ka manao piepiele ole i kela manao maikai ona, e ike ana kakou i ka Uhane o ke Akua iloko o kela kana. ka. No ka mea he hana maikai kela o ka haawi me ka manao uku ole ia aku. E hooia mai ana kela kanaka, he mau maikai ko loko o kela kanaka. Aka ma ka aoao hoi o ke kanaka 0 lawe ana i na mea i haawiia aku iaia, me ka manao hoih<ji ole aku 1 kela mau hana maikai, e ike ana kakou, he kanaka pi a anunu kela. Aole ia he mea huna, a aole no hoi he mea hou. No ka mea ke iko nei kakou ia ano kanaka i kela ame keia la. O ke kanaka e ohi ana i na mea e haawiia aku ana iaia, me ka manao ole e kukai aku i kela hana maikai. Ua loaa ia kakou e iko iho, e pau ana ka loaa hou ana aku o kekahi mea iaia. A o ke kanaka hoi e manao ana e haawi me ka manao ole e loaa aku ana kana, o nui ana na makana a kela kanaka, no ka mea, ua ikeia kona ano he lokomaikai. Eia kakou i na la Karisimaka. E nui ana a e lawa pono ana na mea i manaoia e kekahi poe o kakou. A ma kekahi aoao hoi, eia no he poe iwaena o kakou, i lawa ole kekahi mea ma ko lakou aoao. Iloko Q keia mau la o na manao hauoli ana, aole anei e lilo kakou i poe e haawi ana, aole no ka uku hou ia īnai, a i ole no ke kukai houia mai 0 na makana, aka, no ka manao uhane Akua iloko o kakou, e kokua ana i ka poe i nele. He haawina keia i nele i kekahi poe o kakou, aka, aia no he poe e manao ana e haawi i kahi mea iki i loaa mai. He mau la hoomanao keia no ko ■ kakou Haku. Ua manaoia he hana maikai ka hoomanao mau ana i keia la Karisimaka. Ua oleloia mai mai Gelemania mai i loaa ai keia mau hana. I keia mau la, ma kela aina, ua halii mai ka ino ame ke anu. Ua nele na manu liilii i ka ai ole. Ua lu ia aku ka ai o na kanaka Gelemania, no ka hanai ana 1 keia mau manu i nele i kahi e loaa ni ka ai, no ka mea ua uhi mai ka hau maluna o ka ili o ka aina.. Nolaila, keia mea he Kari6imaka i hoomanaoia ai. 0 ka poe heluhelu Baibala paha ka i ike i kekahi mau olelo, "E laweia mai ana kau a e haawiia aku ana i lea mea ua loaa rio, ahiki i ka pau loa ana." He mau olelo no keia i ku like me keia maluna ae, ko kakou kumu manao hoi. E noonoo iho kakou i ka oiaio o keia mau olelo. Ua hiki mai keia mamuli o na talena i haawiia_aku i kekahi mau kauwa « hoopukapuka. 0 ka mea i hoopukapuka ole, ua laweia mai kana a ua haawiia aku 1 ka mea i nui mua no. A ua hoopuka mai ka mea nana i haawi aku i na talena i keia mau huaolelo, "E laweia mai ana kau a e haawiia aku ana i ka mea i loaa no, ahiki i ka pau loa ana." 1 ko kakou hoopili ana mai me na hana kino a kakou, e ike ana kakou, i ka oiaio o keia. Ua iko kakou, o ke kanaka nui o ka loaa, a e haawi ana i kana me ka lima lokomas£tai, a e hanai ana i ka poe | ilihune, e hooiia aku ana kana loaa. Aka, o lee kanaka pi a lokoino, e kailiia mai ana kana ahiki i kona olohelohe ana. He mau haawina keia e ike makaia nei e kakou. Ke manao aku nei kekahi poe, aia ke Aupuni o ke Akua i ka lani, a ilaila wale no e loaa mai ai ka uku no kau mau hana maikai. Ua hewa kela manao ana pela. O ka uku o j ke kanaka hana maikai, e ohi ana no oia i kokahi o k6na uku ma keia honua, a o ka nui aku e ukuia mai ana ma- kela ao. Ina aole pela, ua makehewa ka imi ana o ke kanaka i ke Aupuni o ke Akua, oiai oia ma ka honua nei. Ke ike nei kakou i ke ku ana mai 0 kekahi poo mo na ipuhao ame na manu plahu ili, e nonoi ana i na manawalea, no ka hanai ana aku i na kanaka ilihune. Ehia la o kakou 1 maalo ana ma kahi a keia poe e ki' ana, e hoomanao iho ana, ina he home kona, a ua lawa i na mea apau, aia paha he mau haneri o kora mau hoa kanaka e noho ana ma ko lakou mau wahi, aole he may mea ai i loaa ia lakou. Ehia la o kakou e manao ae ana no kela poe ilihune a pololi? O ka poe e papani ana i ko lakou mau pepeiao, a i ole i ko lakou mau maka, me ka iko ole aku i keia mau mea e ku mai nei imua o ko kakou alo, aia no he manawa e papani pu mai ai na maka o na anela ame ke Akua i ko lakou mau maka a me na pepeiao no ng leo noi e pii aku ana imua o lakou mai na kanaka pi, a inakona o keia nobo honua ana. Ho mau manao oiaio keia, a e ike nwu.nna kakou i ka ukuia ana mai o na kanaka o ia ano, oiai no kakon e ola ana ma keia honua. I kekai! manawa, ua ilihune ke kanaka mamuli o kona uhauha ana
i kana. A i kekahi manawa, ua hune ke k&naka mamuli o na k.. • loaa mai iaia. Aole no kona amf koqa anunu, aka, no kfks:nea a ke Akua i makema, ai i keln kanaka o ike iho nona. A ua oleloia, he mau hoao na ke Akm kohi kanaka, ua lilo oia i mea r-.r. e hoike mai i ka nani o ke Ak A e akahele kakou, aol» e nanaxr sV aku i na pilikia o kela kanakn. i like no ia me na anela. 0 kt> I noka e hanai ole ana i na ; o ke Akua, e nele loa ana ia k ka, a ma kekahi manawa aku e iho ai ua kanaka la i kona ano - Ua hoikeia mai no ia ano V,naka elike me kela kanaka waiw. i byi aku i kona wahi i hookaawa ia, a i ka ike ana aku i ke nna e pii ai a i lokoino ai 4 ua u . nao 11 e la oia e hoomam&ia mai k~wela mamuli o ke noi ana ak , ke kanaka ana i pi ai a i lokoino n ua manao ae la oia e : | mai kona wela mamuli o k« noi aku i 'wahi wai. Ua loaa anei r - wai? Aole. A pela no na kani - pi a manao ino o keia ao e ola ir nei. Aia no he la e hoea mai , e loaa ana kona uku, 'elike me kar a ī hana ai. Nolaila, ena hoa haipule e! Mv nauamaka i na kanaka iloko «■> pilikia uo ka mea, malia pah» mau nnela no ke Akua, ua hoohtn 1 hema iho la oe i ka mea a ke Ak--i makomake ai ia oe e hana. > ka ike aku i ka pilikia, a kokua ak o ka uhane ia o ke Akua iloko (• 0 ka hnli kua aku i na pilikia lik* | ole au e ike aku ana, ka hoai!<>: | o kou noho ole h e ka uhane o VAkua. He poolelo paha keia i kike mai a kekahi poe, aka, e ■ ' inai kakou he mnnawa keia no n poolelo, no kn mea ke kokoke s'ku nei e pau keia makahikL Ke mni la ke Akua e nana iloko o kan . buke, e noii ana i ka hana mRU r ame ka hana lokoino a kela nr» keia kanaka no ka makahiki i he aku. A o ke knnaka i hana i hana.maikai, e paa ana kona ! me in mau liana maikai, a i ka pihi ana -o ke kiaha o ke Akua, mo kr:\ i mnu hana mnikai e loaa mni no ka uku o kela kanaka elike kana i hanai ai. A pela no hoi l< kiaha o ke kanaka i hana ole i r* liana mnikai. T T a pii ae ka piha o ke kiaha o ke Akua, ahiki i ka hu ann. I ka hu ana, ua lilo kr'i kanaka i mea poho, a e ukuia ana no elike me kana i hana si 0 na hana maikai aole e nplr loaa mni no o na lokomaikai. '» ka hana lokoino, aole no e nele :ma ka loaa mai o na uku lokoino i krl< kanaka. He mau mea oiaio keia, a ua ike kakou i ka pololei ana o kfia mau mea. Ko ia klmu, e na ho.n e lokomaikai kakou i ka poe i nrl\ a e haawi i ka mea e loaa ana oe ma kou lima, no ka mea he honi lona ia aia ka uhane o ke Akua ko on. Aole ke diabolo e hana a-a 1 na hana maikai. aole ia o k rula.