Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXII, Number 49, 6 Kekemapa 1923 — PAHU KOPA AME KE ALANUI PEKELA. [ARTICLE+ILLUSTRATION]

PAHU KOPA AME KE ALANUI PEKELA.

(Kakauia e J. K. Mokumaia) Kuu Solomon Hanohano: —E oluolu mai no oe i kela manao e kau ae la maluna ke ano, o ia mea he pahu kopa e pili ana i na hana kalaiaina mai ka hoomaka ana mai i na makahiki he iwakalua a oi e nee nei. I ka hoomaka ana mai o keia mea he pahu kopa mai ke alanui Hokele ame Pekela ia manawa, o ia hoi he ku no i ke kihi alaila kamailio aku, o ka manawa ia a ka Elele Wilikoki i holo makai nui ai e ku-e ia Balaunu, a o ke aupuni kulanakauhale mua ia manawa oiai o Wilikoki e waiho ana i ka nawaliwali, i kiiia ai ka Mea Hanohano Keoni Waika e holo no ia kulana ma k'i aoao Home Rula oiai au o noho hopo ana no ka nana ana i na i'a ino ma ka makeke ma ke alanui alakeu ame Kikeke, i lilo ae nei i hale waiho ukana no ka oihana koa o Amerika. Ia mau la e hahana ana na'hana kalaiaina o ia iho la ka manawa i hanaia ai ia hanS, he haiolelo i ke kihi, i ha'i mua ia ae la o ka poe na lakou i hana mua, ia hana o kou meakakau nei o Sam Kaloa i hala ma kela ao ame Alapaki Kauwe e ola nei no oiai e malamaia ana na hana haiolelo ma lea olelo makuahine no ia e kamailio ai, oiai o ka aoao Home Rulrf ka ikaika ia manawa no ka nui o ka nakeke o nn kaa iha ia alanui, i hoihoiia mai ai ma ke alanui Moi ma ke kihi i ma ewa makai o ke alanui moi, a i huli no hoi iuka, oiai ia manawa ua nui ke ohohiaia o na hana hai-1 olelo a kukuluia ai i pahu, aole i olelo ia ia manawa he pahu kopa, a i ka pau ana o na hana haiolelo ia mau la a puka o Balaunu me ka nui no o kona hana aole i nolio ke aupuni kulanakauhale ia mau makahiki, ua oleloia he ku-o kumukanawai i ka makahiki i-holo ai o laukea e ku-e ana ia Balaunu, o ia ka makahiki i ala loa mai ai keia hana haiolelo ma ua kihi nei a #apa maoli ia ai ka pahu kopa e ka poe liaiolelo ia mau la. O kou meakakau nei, Sam Kaloa Aljpaki Kauwe ame ka hi Haole i kapaia ai, Pahu kopa palela, o makou ma ka aoao DemokaI rata a o Kamoa Kealoha a o ka llimakui kaulana o Manoa Jos. Kalana, ma ka aoao Repubalika, a he nui aku ma lea olelo makuahine makou e haiolelo ai, oiai he nui na olelo e hailuku ana i keia moho ame' keia moho, o ka moho a ka aoao Dcmokarata, ua pau kona mau kee i ke kaulaiia i ka la. Oiai au e kilo airk i ka nee ana 0 ka manawa i loaa ai ka ike i kou kiu nei, e puka ai ka ike i kou kiu kiu nei, e puka ka moho Demokarata no ka mea ua ala mai na nupepa, ka poe haipule, ka poe e hooholomua ana i ke aupuni; nolaila ua akaka loa e puka ana ka 'makou moho. Nolaila aia makou ke ku mau la me ka makaukau mau ina e pii he Repupalika alaila pii aku he Demokarata oiai ua piha ke alanui ia manawa o ka mea kupanaha eia no makou ke olelo nei i ka makou olelo a i ka pau ana o na hana kalaiaina a puka o laukea he elima baloka ka 01 ia Ealaunu komo na hoopii kanawai e heluia kekahi pahu o ke alanui muliwai o ia ke alanui Yinia, a loaa hou ia laukea he ehiku baloka o ka hoopau no ia o. Eaiaunu i kana koi a hoi o iaukea i makai nui. O kou kekahi i kona holo kuokoa ana mai ka aoao mai a hapaiia o Haalilio, i makai nui na ka aoao Demokarata i hoihdiia inai ai ua paliu kopa nei makai o ke kihi o ke alanui Moi, e huli ana i ke alanui Pekela ma Waikiki, o kahi hoi e malama mau ia nei, o ka loli ana ia o na hana haiolelo mai ka olelo makuahine mai'a i ka olelo Haole, a e hana mau ia nei i kela makahiki a i keia makahiki, a i ka puka -āna o Haalilio i makai nui, ua loaa mua ka ike i ka pahu kopa i na mea e hoea mai ana. Nolaila e hoi hou ae ka'u mau

hoakaka i na mea i hala a e okuku mai na hiohiona o ia mau hana i hanaia, a i ka mua owau ka mea nana i hoolalelale i keia pahu kopa i kakooia mai e kuu mau hoa i ha'iia ae la. Ina e nana aku i na kanaka pahu kopa, e loaa mau ana ka lanakila, nolaila he mea 'no'u e piha ai i ka hauoli ke nanaia aku na makahiki : ka;ihope aku, a'u ame kou mau hoa e hana ana no ka pono o ka aoao ame na moho o ka aoao. He mea maikai ke kalaiaina o ia iho la no ka mea e holomua ai ka nnho hooponopono aupuni, ua ike kakou i ka nee ana o ka manawa mai ka uuku mai ke kulanakauhale a i keia manawa ua helu pu ia me krkalii mau kulanakauhale nui o ka honua, pela no kahi pahu kopa, mai kona uuku mai i keia manawa, ua heluia aku o ia kahi e lohe ai i na kalaimanao ana a kela ame keia moho, e holo ana ma ka nana aku, ua lilo na hana a ka pahu kopa i mea makaheiia e na lahui like ole apau e noko nei ma keia kulanakauhale. i pau.)

1 - KE KII KEIA O MK. J. &. MOKUMAIA MALUNA O KA PAHU KOPA.