Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXII, Number 49, 6 December 1923 — KE ALANUI HOOKAHI E PAU AI KA WAIONA MA HAWAII NEI. [ARTICLE]
KE ALANUI HOOKAHI E PAU AI KA WAIONA MA HAWAII NEI.
Aole kakou e kukulu manao ana maluna o ka pono ame kapono ole o keia mea o ka lama ma Hawaii nei, aka, e hoakaka ana ko oukou meakakau, i ka mea pono e hanaia ai i mea e hoemi ia mai ai ka nuia ana ame ko kuaiia ana o keia mea o ka waiona ma Hawaii nei. Ua maopopo ia kakou, he mea ino ka waiona, a aole waiwai ke komo aku iloko oia kukai manao ana. He mea paakiki ka manao ana e hiki ana e pau keia mea ma Hawaii nei, me na kanawai e ku nei. Ua hiki ia kakou ko ike iho, eia koia mea ke inu nui ia mai nei, a ke hanaia mai nei, a ke kuaiia mai nei. Aole keia he mau manao koho wale aku no, aka, o ka oiaio maoli no keia. A o kekahi pilikia nui e ku nei, oia no ka lawa ole o na kanawai i hooholoia no kona hoopauia ana. 0 ka mua, eia no /na hoopa'i ke uuku loa nei. Ina e loaa ana kekahi kanaka e hana "ana i keia mea o ka lama, a ku i ka hewa imua 0 ka aha, he uuku loa ka hoopa'i e hookauia aku nei. O ia hoi, i keia manawa, mai ke kanalima a i ka elima haneri dala. Ua hiki ia kakou ke ike iho, o ke kanaka e loaa ana ua hana i ka lama no kekahi manawa loihi, ua lawa oia i ke dala e uku ai i keia hoopa'i, a hoi hou aku no e hana liou i ka lama. Ma kekahi olelo ana, ua hiki iaia ke ohi i kekahi mau dala nunui maoli mamuli o keia hana, a ua lawa i na mauawa apau e uku aku 1 na hoopa'i, me ke koena nui mai o na dala i loaa iaia ma keia hana ana. keia kumu, mamuli o ka lawa ole o ka hoopa'i, ua hiki ole e manaoia e pau ana. ma kela alanui. 0 ka liiki o ka hoonui ao. i ka hoopa'i, a i ka ike ana o ke kanaka liana liewa, ua. koikoi loa ka hoopa'i e haalelo ana oia ia haua liewa. O ke alanui i koe, o ia no ke komo ana mai o na kanaka apau i manao e hoopau i keia oihana, mamuli o na hoike ame na kokua ana. 1 ka akena ma lee poo o ka oihana hoopau i keia mea o ka waiona ma Hawaii nei. Ua oi aku ka ike o na kanaka e noho ana ma na wahi like ole \ keia inau liana mamua o ka akena ame kona mau hope. Ua hiki ia kakou ke lioomaopopo iho. i ka oiaio o keia mea. 0 na kanaka e ike ana i keia mea, ua hiki loa ia lakou ke hele mai e hoike i ka akena i ka lakou mau mea i ike ai. Hc mea hiki ole keia c hooleia. 0 ke kuai ia ana ame ka hanaia o ka waiona, e ikeia ana e na kanaka e noho kokoke ana ma ia mau wahi. He nui na hoailona no ka hoomaopopo ana eia keia mea ke hanaia nei a ke kuaiia nei paha, ma ia wahi. O ka ike aku i ka holo moku mau o na kanaka ma kekahi hale, kekahi hoailona no keia mea. 0 ka ike aku i na kanalea e ona mai ana. 0 ka honi aku i ka hohono kekahi hoailona, eia keia mea ke hanaia mai nei. Nolaila, e ike ana na kanaka i kekahi o keia mau hoailona, a ina lakou e hiki ana e hoike mai i keia mau hana, e loaa ana i ka akena ame kona mau hope, he hoomaikeike ana i kahi e liele aku ai e makai i keia mau hana. Aka, ina ua manao na kanaka he mea pono ka huna ana i keia inau mea, e lilo ana i mea paakiki ka hiki ana e pau keia hana. Eia na kanaka o ko na aina e ke hoohana nui nei i keia oihana. Aole paha he lahui i oi ae mamua o na Kepani, ame na Pake ma Keia hana, o ka hana waiona A ua lilo keia hana ia lakou i mea maka'u ole ia, no ka mea ua lawa ole ka hoopa'i i hookaawaleia no keia hana hewa. Ke ohi nui nei keia mau lahui i na dala, mamuli o ka maka'u ole i keia mau hoopa'i liilii e hookauia aku nei. Ke waiwai nei kekahi o keia mau lahui ma keia oihana. Kc hoouna nei i na dala he nui maoli i ko lakou mau home ma ko lakou mau aina i ele mai ai. Ma ka aoao nae o Hawaii nei, ma* waho ae o ka lilo ana i mea hoopilikia mai i na kanaka, eia keia mra ke lilo nei i mea hoowaiwai mai i keia mau lahui. Eia aku ka ahaolelo o Hawaii nei a noho mai i keia makahiki aku. Aole anei he mea pono na keia aupuni, e koi aku mamuli o na kanaka o ka ahaolelo i kekahi kokua ana mai a ka ahaolelo o Amerika, mamuli o k ahoopii ana ae i. na hoopa'i no keia hewa, i wahi e hiki ai e kinaiia keia liana? Ive manao nei ko oukou meakakau o ke alanui wale no ia e hiki ai e hoopauia. Aole ma ka hoopa'i dala, aka, ma ka kipaku ana aku ia kanaka e hoi i leona aina i hele mai ai, ina he, kanaka ia no ka aina e mai. Ina he kanaka Amerika, e hoopaahaoia no kokahi mau majtahiki loihi ma ka hana oolea. Aka, ina o na wahi hoopa'i iho la no ia elike ma wai o Amerika, aole loa e hiki ana e hoopauia keia hana ma Hawaii nei. Ua lawa ole ka. īkaika o ka hoopa'i ana no ia kumu, ua hoomau aku no ua kanaka i hoopa'iia
ma ke dala ma ka lawelawe ana i keia hana hewa. Ua like keia hana e lawelaweia mai nei ma Hawaii nei me he mea akaaka la. Ua hiki no e ikeia aku ,na kanaka e hoomau ana i ka inu ana i leeia mea, no ke kumu, ua nui na wahi e loaa ai. Ua ikeia aku no hoi na kanaka koikoi o ka aina e inu mai ana no i keia mea, me ka hoomaopopo ole i ka hewa 0 ia hana ana pela. A o keia mau mea apau, ke kono mai nei i ke kanaka hana lama, e kii aku i ke dala a ke kanaka e makemake ana e inu. Ua hoomaopopo kakou, aole he mea e hiki ai e pau keia hewa ma Hawaii nei no keia mau kumu ae la maluna. A elike me ka loihi o ka lawa ole ana o na hoopa'i pela no ka loihi o ka mau ana o keia mea he lama ma Hawaii nei. Eia no na akena o na mokuaina like ole ke ike mai nei i ka hiki ole ana e hoopauia keia hana. Ua nui ke dala a ka poe kuai. malu i keia mea. Ua lilo ke kupaa o na makai o na mokuaina like ole, i mea ole mamuli o ka nui o na dala kipe e haawiia aku ana, no ke pani ana i na maka i ka manawa o laweia mai ai, ma ko lakou mau wahi e ku ana. Ua ikeia 1 na kanaka i manaia na lakou e kupale aku ma ka aoao o ke aupuni no keia mea o ka waiona mamuli o ka nui o na kipe e haawiia aku ana. No keia mau kumu, ua hiki ia kakou e ike iho' he hana paakiki io no ka manao ana e hoopau i keia hana. Aka, ina na kanaka i manao nui 6 hoopauia keia mea, e hooikaika ana e hoike mai i ka akena o ke aupuni, i hookohuia no ka hopuhopu ana i na kanaka haihai i keia mau kanawai, e loaa iki ana kekahi mau kokua no ka hoopau io ana aku ia oihana.