Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXII, Number 49, 6 Kekemapa 1923 — KA WAIWAI NUI O KA AI PAKIKO. [ARTICLE]

KA WAIWAI NUI O KA AI PAKIKO.

Ua a'o mai o Pauio, kela kanaka kaulana, "E pakiko ma na mea apau", a ke manao nei ko oukou meakakau, he mea oiaio keia. wale 110 ma na mea inu, aka, ma na meaai kekahi, ahiki loa aku i na aahu. Aole ka lahui Hawaii lie lahui ai pakiko. 0 ka oialo paha, he lahui ai ino keia, a pakela ai paha hoi ma kekahi olelo ana. Aole paha keia lie ninau hoopaapaaia. Ua hiku ia kakou e ike i ka oiaio o keia mau mea. Ile mea maamau ka ike ana i ke kanaka Hawaii e hoihoi ana i kana puu i'a, i loaa mai no ka hapaha paha, maluna o ke kaa otomobile, a e uku ana no kela kaa i kekahi uku i papalua iho i ka lilo o kana puu i'a. He mea ike mau ia keia. He mea maamau no hoi ka ike ana i ke kanaka Hawaii e haawi ana i kana meaai hope loa i kona hoa kanaka, ina uo he malihini ia kanaka iaia. A i kekahi manawa ua kaheaia aku kekahi mea e komo mai e ai, me ka ike iho no aole he ai o kauhale. A i ka ae ana mai 0 kela kanaka, ua hele aku la e aie 1 na halekuai i loaa ai ka meaai a ke kanaka i kaheaia aku. Ho mea maamau no hoi ka ike ana e hoolilo ana kekahi kanaka i kana dala no ka inu lama ana me kona hoaloha, a e hoonele ana i koua home me ka ai ole, me ka pilikia maoli no, ma na mea apau. A i ko kakou hui ana i keia mau hana a ko kakou lahui, e leaa ana ia kakou hookahi kumu nui o keia manao ana he mau hana maikai keia, uhauha ana; o ia hoi no ka hila mai, ame ka makemake e ike ia māi he kanaka lokomaikai ia. 0 keia paha ka mea nui loa iloko o keia lahui. A i ko kakou huli hou ana aku e nana i'kahi i hiki mai ai keia neonoo, e ike ana kakou, ua kuluma keia haawina i ko kakou 1 lahui mamuli o na mea i maamau mai kinohi mai. Ua kaulana ko kakou lahui i ka lokomaikai. Aole io no paha he lahui e alualu mai ana mahope o kakou maluna o keia haawina. He haawina nani, a maikai ke nana iho. Aka, aole anei kakou i hooi loa aku mamua o ke kuponol I ke au kahiko ua oleloia, aole kekahi kanaka e hele wale ma na alanui i loaa ole ke kahea e komo mai e ai. A ma kekahi mau wahi, ua noho iho la kela malihini lie mau la, e ai ana a e lealea ana ma kela hale. Ta mau la no nae, aole he mau mea e ae mawaho o ka ai, ka i'a am6 na aha inu awa ana. la kakou e noo- | noo iho ai, e ike ana kakou, o n« I kanaka. ulakolako no keia e hana ana i keia mau hana ia mau la. Ua lako oia i ka ai ka puaa, ka ilio, ka i'a ame na mea- e ae, o ia mau la, a o ka mea oi aku, aole he mau aie ana, a i ole mau dala paha no kekahi mau pilikia, i hooliloia ma keia mau haua hoolaulea i ka nialihini. I keia la, heaha ka kakou e ike nei? Ua lilo kela kanaka ame keia kanaka i alii nona iho. Aole io no paha he mau aina nunui ma kona kua, aka, ua ike iho oia e 'noho ana no oia nona iho. Aole keia mea e noonoo ana i na pilikia, aka, o ka mea nui i koiva manao. o ka haawi

aku, i keia mea i hiki nialihini mai imua o kona ipuka hale. A 0 ke kumu nui mai no, ua hele aku paha keia kanaka i ka home o kela kanaka, a ua hookipa maikai ia mai paha oia, a no keia kumu, he mea pono no iaia e hoike aku i kona hoomaikai i keia kanaka i haawi mai me ke aloha iaia. 0 keia wale iho la no ke kumu. Ina kakou e lawe mai ana i na haawina a na haole, e ike ana kakou, 1 kou hiki ana aku i kona hale, ina e ai ana ka ohana, e kono ia mai ana paha oe e ai. O ka hapanui nae 0 ka manawa, aole oe e kaheaia mai ana e ai, aka, e kauohaia mai ana e kakali a pau ka lakou ai ana, alaila kamailio na manao o kou hiki ana aku. Aole pela ke kanaka Hawaii. Ina no ua pau ka ai ana, a 1 ole he hora no paha ua kaawale loa aku mai ka manawa ai aku, ua kaheaia mai la no e ai. Ina no ua nele. E kaheaia mai ana no e ai. A i ka ae ana aku, e hele ana o kuai i na meaai, a e hoolilo ana he mau daJa mahuahua no keia mau mea. Ua okoa hou ae la no kakou mai na hana a kakou e ike mau nei, iloko o na home o na kanaka o ko na aina e i hiki mai imua o kakou. Xo ke kanaka Hawaii, aole manawa ai ole. He manawa ai wale no i na apau. A i ko kakou nana ana aku i kana mau meaai, e ike ana kakou i keia: O ka poi kekahi o na ai pii loa i keia mau la. O ka poi, ame ka io pipi, ame ka i'a, na mea maamau i ka ai ia e Ua kanaka Hawaii. O keia mau mea apau lie mau mea pii wale no. A e makemako ana no hoi na kanaka i na mea maikai wale no. I pipi momona; i puaa momona; i i'a momoua. O keia mau mea apau he mau mea pii wale no o ke kumukuai. A aole uo hoi na kanaka liawaii e lawa ana i kahi ai ae nei a ai. 0 ka uui no ka makemake. He mau mea keia e koi mai ana i na waihoua o kou home e hooliloia a koe ole. O ke kahea no hoi kekahi meā nui i na kanuka. Ua ike no ua nele, kahea no. Aka, iko kakou hoomaopopo uua, aole no hoi i pilikia loa na kanaka o ko na aina e i ko lakou ai pakiko ana ma na mea 1 loaa ia lakou. Ua ike kaleou i na Kepani, ua hiki ia lakou ke ola no kekahi mau keneka wale no i ka la hookahi. Hc mea ano ole nia na mea apau, aka, ua loaa no nae ke ola kino maikai i keia lahui. Ua pii mau ae ka waiwai o keia lahui, mai na loaa liilii inai. A i loaa keia kulana ia lakou maniuli o ka ai pakiko. Ua pakiko lakou ma na meaaai, na mea inu, a ma na lole a lakou e komo ai. Aole pela kakou na Hawaii. Ua liiki no hoi ia kakou e ike iho, o ka hoomo'aia aua ame ka lehulehu o na meaai liilii kekahi mea e emi iho ai na hoolilo. O ka hapanui o na kanaka Hawaii. ua ai lakou no ka ono o ka puu. Aole pela na kanaka o ko na aina e. He oiaio no paha e ai io no ma na mea e ono ana ka puu, aka, 0 ka maona ka mea nui, i na kanaka o ko na aina e. Ina e mau kela ikaika ame kela lawa o ka opu, ua pau ae la no ko lakou manao nui ana ma keia mau meaai. Aole pala ka noonoo ana o ke kanaka. He lahui ai poi keia, a he lahui ai i'a. E hele ana e kuai 1 na ai maikai loa, ame na i'a momona loa. A e ai ana a maona ma keia mau mea. Ina kakou e ai io no paha ma keia mau mea i ono ia, aka, e hoopiha iho i ka opu mo kekahi mau mea e ae i emi iho ke kumukuai, e loaa ana no ia kakou ka piha ame ka ikaika. O ka iko ole o na kanaka Hawaii i na mea e ai ai kekahi pilikia nui.. Ina kakou e hoomaamaa ana i ka ai liilii ana ma keia a ma kela mea, e ike ana kakou, e lawa' ana 110 ka opu, a e ike ana no kakou i ka ikaika o ke kino. Eia keia olelo pololei ke kau mai nei imua o ko'u alo: "Aole ka ikaika o ke kino o ke kanaka i ka nui o kela ai. Aka, ina ke kanaka e ai kupono ana, a e pau una kela ai i ka wiliia e ka opu, e loaa ana 110 ka ikaika o ke kino ia kanaka. O kekahi pilikia nui o ka ike ole 0 na kanaka Hawaii i ke kuke. Ua kii aku ke kanaka a nui hewahewa na meaai, a ua uhauha aku i ka hapanui o kela meaai. Ina e ike ana ke kanaka Hawaii i ke kuke ana, a e ike i na mea e ikaika pono ai ke kino e emi mai ana no na mea e ai ia ana, a e emi pu mai ana na hoolilo o keia mau meaai. Aole paha he alanui e ae o ko kakou noho nele mau ana. O keia iho la ka mea oi aku. Ke ike nei kakou i na kanaka o ko na aina e e pii mahuahua ae ana ko lakou waiwai, me ka uuku no nae o kahi uku. O ke kumu o keia ua ai pakiko lakou. Ua nui hoi na loaa a na kanaka Hawaii, aka, mamuli o keia ai kueka, ua nele mau kakou. Nolaila ke koi mai nei keia mau mea ia kakou, e pakiko kakou ma na mea apau, a e ike ana kakou 1 na pomaikai, e holo nei i na laliui, e komo mai ana iloko o ko kakou mau waihona.