Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXII, Number 42, 18 October 1923 — NA KEIKI OPIOPIO HAWAII E HELE WALE MAI NEI. [ARTICLE]
NA KEIKI OPIOPIO HAWAII E HELE WALE MAI NEI.
Aole paha he manawa iloko o ka moolelo o ka lahui Hawaii, i ikeia ai ka hele wale ana o na keiki Hawaii opiopio, nia na alanui o kakou, elike mai me keia e ikeia nei i keia mau la. I na la i hala wale aku, na la.i omi mai ai na hoonaauao ia ana 0 na keiki, na la lioi me ka hooikaika e loaa ai ka naauno, ua nele ka ike ana o ke kanaka i keia mati mea ō keia la. Ua ilihune ka nohōana oia mau la, a ua hele aku na keiki ma na -wahi like ole e liana ai. Aole nae pela i keia mau la o ka nui o ka naauao, ame na wahi a ke keiki e hele ai e huli i kā poiio o keia noho ana. Ina u& ni'akemake i ka naauao, ua hiki loa 1 na keiki o keia la ke imi aku,' me ka hiki wale no. A pela no hqi j na hana like ole e lawe' ia maineL
I na Ja i hala wale aku, o Jcahi mahiko no ka hana hiki wale <? loaa i na keilei. Ua emi iho na uku mamua o keia mau la. Aka, i keio mau la nao o ka nui o na wahi like ole ,e loaā ai ka hana, ua hoohehiahemaia ka hana, a o ka hele mi na alanui ka mea e ikeia -nei. . Ata na kula ,o keia la, ke a'o iq. nel na lieiki i na hanalima. A o keia, mjju hanalima, ua hiki e loaa .wale i kela e noho mai nei i keia mau la. A ua riui uo hoi na hanalima e lawo
lnweia mai noi o na kanak.i o k.'i ;i ma« la. Aka, nae o iia keiki 'waie no o na aina e. keia e alualu vy,\ noi i na lianaliniā, a o na keiki H» waii. ]ioi, ke hele mai nei nia n.-i nlanui o koia kulanakauhalo, nie ln> mea ]a he poe keiki nā ka poo' on ; j. milioiui. He inea ano nui keia, in« ka'u liakilo ana i kein mau la. Hp n,:iu haneii o ii« keiki Hiiwnii ko wule nei nia nn alamii, a iko h|,« ia.aku kalii o ka lpaa ana o ko «>la ia lakōu. Ho mau haawiua h<«o pilikia keia, aole wale no i' ua ma kua, amo lakou iho, aka, i ko anpuni kekahi. O na keiki aole i ho.i maopopo io ko lakou noho ana aīti.> lakou nmu-' hana, e lilo' ana i i poe keiki i poe o lioopilikia mui an ; , i na makaainana o kokahi aina. A o ka halepaahno aku no ka liop.-n.i oia poō, a i ka paa ana ma ia w;i!r,, o lehulehu ka mea naua e hauai ana.
O ka mea, paha ma ko kai>o. aoao, o ia no ka loaa anu o n:t kanaka o paa ana tna na kulan.i hooko kanawai o lawp ana i k<> ka .na>voi ma kQ- lakou muu lima, a e liooko ana i ko kanawai nealiauk:■«. Hc knnawai koia o koi mai ana i n:i keiki am.e na knnaka o ka ainn . loa'a, iiui 'ko lakou mau Hma kokalu hana o ola ai k'o lftkou n6ho ann. a i ka : loaa 010 ana; ua hiki nn «■ ikeia aku, e hele wale ana nie ka loan ole o kokahi hana, a o ka hn pena e hoihoiia maloko o na halo .paahap o kakou. A owai la ke ahewaia ana no keia kulāna hele o na keiki Ilawaii m:i na o Honolulu noi, amo n.i wahi e ao no pahaf Auld o kfia poi? koiki wnle no aka, ua'liau pti aku ke koikoi o koia muu men iln lia o ka hokua o na ninkunkHne. ame ka lahui pu no. Aole ,c hiki ana ia'u ko alo,ae i keia mau hnnn. ina no ua inalama pono mni i ka 'u mau keiki, aka, ike aku nae, a hoohemahema i nn keiki Hawiii'e a«< e —i»el<f mar ana imua o -lcoV alo, ■aole; loa. , • 4 ike.pu e ka. la]iui t H/iwai^-ke pii ae , s mivluna o ke kahua o ka poe, naauao, ina kakou e iianamaka an.i i na keiki opiopio e ulu ao ana imua 0 kri kakou alo. Eia ko ku nei na kanawai, i h.nnnia i ihea.o pau. ai na hana hewa liko ole. •! hanala keia mau knnnwai, no ka mea ua ikeia aku, ma rva aina e na walu' i ikeia na li.ana o keia nno, i mea e akoakea 'ai i ke koiki ma kona'hele ann aku e hana pu ia mau mea. Aka, ina e kau wale ana no na knnawai ma na bukc me ko lakou hooko ole ia, e ike flna kakou i ka pilikia e hoea mai ana. Pela no i keia jtnanawa. Kia keia mau. kanawai e papa anu i ka noho wale nna ame k'a "Kēle Wale nna <» na keĪKi ma fla'alanui o kMa kula nakauhale, aka, aole he manawa i 'hooīeo iiā ai kela kānawai. No ke aha -ke -kumu o ka hooko ole ia ana ? No ka maka'u anei o ka Makai Nui o loaa ka haloka o n* inukua o keia poe keikif Owai la ka makua i hoihoi i ku hoi ana aku 1 ka hale i pau ana o kana ha na, a ike aku i ke keiki e noho wale mai ana, me ka imi pu ole i ke ol:i o keia nōho Rnaf Nolaila, ua hew.i loa keiu raau hana, a e pono no kako.u e ike i ka pono, a e hana aku i mea o pau aj koia hele walo ana << na keiki ma na alanui. K lilo keiki i mea kokua mai i ka mnkua, a i kona pono ana a loaa knna wahine e loaa āna iloko o kela ka mikialn hana ana, no ka pon<> o kona ohpna. .0 .keia «awaliwali nui iwaena n ko kakou lahui, kekphi niea nsna e hooemi mai nei na oni ana nku imua. E ike ka makua i keia mau hana a ke keiki, a e imi i wahi * loaa ai i kela kfeiki, he alnnui <• hoopau ai i keia hele M*ale hna. a e huli aku kona mau lima ma n.i mea e loaa ai ke ola i na makn i. ame ia i na la o kona hooulu ana ,ae i ohana nona iho. Aolo knkou »■ ike ana i na kefki a na lahui o e hana ana i keia mau mea, aole lon O na Hawaii no'hoi ka oi. oiai i.-• '-o kakou ka helunn haahna lon " ka heluna kanaka ma Hawaii mi. e hopuia mai nei no im han» l«<-> lohe. Xna oukou e hele ana ma S<« kula lioopololei o Waialee, e ike ar.« oukou o na keiki Hawaii ka oi ukn ma ia wahi. Pela no ma ke kuln ma Moiliili, Kahi e hoopaaia n. i na kaikamahine kolohe a kakoii. 0 na Hawaii no ka oi ma keia niau kula a elua. A no keaha mai kumu o keia oi anal No-ka nan» pono ole o na makua..
Ma kela aoao mai o "Molokai. ka Mokupuni o L'anai-. Eia ke hOoln iaia kek«.hi -a^a 1 "ku mok-i no mokupuni, no ka lawe «aa- i waiwai o keia mau aku. * kanuia aku ana, ka }\alakj)hiki. H» 4 kela i nui na ekā momona •» ka "lopo. Ua nui ka manawa i Hl<-» ai mai kekahi poe a i kekahi pof, aka," i keih . l.a' riae ke ik*ia net ka nui o ka waiwai o ka halakahiki. a e paa aku ann • ]*el*nhi inau ek.-i lehulshu o kela- a,ica i keia htir»ai ,on_o nui io. Mamua he kula ln»N» hoīona wale no, aka, i keia ni:ui makahiki .Iku, e loaa ana he m.in vaiwai okoa.