Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXII, Number 31, 2 ʻAukake 1923 — MAKE KAUOHA Na Kanawai Kau o 1923 [ARTICLE]

Kōkua No ke kikokikona ma kēia Kolamu

MAKE KAUOHA

Na Kanawai Kau o 1923

— I , KANAWAI 225. | „ [B. S. HELU 139.] HE KANAWAI j ■I."11 Axa I KA P AUR U 1419 o NA Kanawai I HooponoNO HouiA o Hawaii, 191d, e Pili Ana i na Aelike Iloko ' AII.A KA HOOLILOIA Ana 0 NA DALA O KA LEHULEHU. ; - ilūia e ka Ahaolelo o kc Teritore o Hazvaii: \ * 1. O na poomua ekahi o ka Pauku 1419 o na Kanawai : ( oiopono Houia o Hawaii, 1915, ma keia ke hoololiia nei i : ai penei: 1419. Na aelike; na hope; na kolio ame na kulana e .. O na aelike apau pela e hanaia ma ke kakau, e hanaia o ka inoa o ke Teritore, Kalana a i ole Kulanakauhale c i\r:lana, elike me ka mea e ikeia ana, e ka lunanui nana e vv. -na ia mea, a e hanaia me ka mea koho haahaa loa i ikeia i kr.pono mahope o ka hoolahaia ana o kekahi kahea no ke mai. aole e emi iho malalo o umi la, maloko o kekahi - pnka laula a i pa'iia maloko o ke-Teritore i oleloia. Maf o ka hookoia ana o kekahi aelike e loaa mai kekahi hope no .. .ooko pono ia ana o ka aelike i ka lunanui nana e haawi ana i ,' t aelik-e e hoolawaia mai e ka mea koho i lilo iaia ka hana; aka :: o. <» ka bona e haawiia mai ana-e loaa no ka huina aole e oi aku •.-anr.:a o kanalima pakeneka o ka huina o ke koho a ka mea koho i iiio iaia ka hana ina aole e oi aku ana ke koho maluna o kanaiau>ani dala ($50,000.00), a, ina o ke koho pela aole i oi aku -raKītia o kanalima tausani dala ($50,000.00) aole e oi aku ka huina o ka bona mamua o -iwakalua-kumamalima tausani dala , $25.000.00) ma ka paku'i iho i iwakalua pakeneka o ka huina oi k? ko]:n i oi aku mamua o kanalima tausani dala ($50,000.00). ( i na koho apau e hele pu mai me kekahi palapala hooia he v.T.iiiona kekahi a i ole he kikoo dala i hooiaia, ma o kekahi banako , ..u elaue hana ana maloko o ke Teritore o Hawaii, no kekahi •:!:•,a i like aku me elima pakeneka o ka huina o ke koho, e ukuia ana i kona waihoia ana aku i ka lunanui e hoolaha ana ifo ka rkoho: aka nae, i ka manawa e oi aku ai ka huina o ke koho .-na maluna o kanalima tausani dala ($50,000.00), o ka palapala i-r. i;i lioahu a i ole palapala kikoo dala e hanaia no elua tausani t':-:.a haneri dala ($2,500.00) me ka paku'i iho i elua pakeneka o '. a ;u:ina i oi aku mamua o ia mea. Ina o ka mea koho iaia i lilo | ka aelike e nele ana a i ole e hoohemahema ana i ka hooko ana • ka aelike a e haawi mai i na hope kupono iloko o umi la mahope -o o ia haawiia ana a i ole iloko paha o na la i hooloihiia aku e ;eia aku ana e ia lunanui, ua hiki ia lunanui e unuhi mai i na dala : raaia no ia palapala hooia hoahu a i ole kikoo dala a e uku aku mea iloko o ka waihona puuku ma ke ano he loaa no ke Teri- : re. Kalana a i ole Kulanakauhale ame Kalana pakahi; ina e r ana ka aelike a ua haawiia mai na hope iloko o ka mana--va i koiia o ia palapala hooia a i ole kikoo dala e hoihoi houia no i ka mea%koho i lilo iaia ka hana; o na palapala hooia a i e o na kikoo dala i waihoia mai e ka mea koho lanakila e hoihoi j - uia aku no ia lakou mahope o ka haawiia ana o ka aelike.'' ! Pauku 2. E mana no keia Kanawai i kona aponoia ana. .'\ponoia i keia la 2 o Mei, A. D. 1923. W. R. FARRINGTON, Kiaaina o ke Teritore o Hawaii. KANAWAI' 226. [B. H. HELU 38.] HE KANAWAI V Hooi.oli Ana i na Pauku 1224, 1225 amē 1226 o na Kanawai i Hooponopono Houia o Hawaii, 1915, e Pili Ana i > a Auhau Kino, Kula ame Alanui. c. ka Ahaolelo o ke Teritorc o Hawaii: P i ku 1. O ka Pauku 1224 o na Kanawai i Hooponopono! , : >?:ia o Hawaii, 1915, ma keia ke hoololiia nei i heluhelu ai penei:, Pauku 1224. Auhau kino. He auhau makahiki o hookahi j "a ($1.00) e ukuia e kela ame keia kane e noho ana maloko o W teritore a e kela ame keia wahine e noho ana maloko o ke teri- • "e. i loaa he loaa makahiki kuokoa, mawaena o na makahiki o V--vakalua ame kanaono, koe a ua hookuuia ma ke kanawai.'' J I'aī'ku 2. O ka Pauku 1225 o na Kanawai i Hooponopono| : -uia o Hawaii, 1915, ma keia ke hoololiia nei i heluhelu ai penei: "Pauku 1225. Auhau kula. He auhau makahiki o elua dala ■ Z 2.G0) no ke kakoo ana i na kula aupuni e ukuia e kela ame keia '-.-.ne e noho ana maloko o ke teritore a e kela ame keia wahine noho ana maloko o ke feritore, e loaa ana iaia he loaa makahiki :i"koa. mawaena o na makahiki he iwakalua ame kanaono, koe a . i hookuuia ma ke kanawai.'' Pai ku 3. O ka Paukil 1226 o na Kanawai i Hooponopono ' -'ouia o Hawaii, 1915, ma keia ke hoololiia nei i heluhelu ai penei: * "Pauku 1226. Auhau alanui. He auhau makahiki o elua dala SJ.CHh e ukuia no e kela ame keia kane e noho ana maloko o ke t:-ritore. a e kela ame keia wahine e noho ana maloko o ke teri- • re. i loaa ka loaa makahiki kuokoa, mawaena o na makahiki o akalua ame kanaono, koe a ua hookuuia e ke.kanawai." I'auku 4. E mana no keia Kanawai mai ka la 1 o Ianuari, A. 3 f >24. \ponoia i keia la 2 o Mei, A. D. 1923. W. R. FARRINGTON, Kiaaina o ke Teritore o Hawaii. v . ... KANAWAJ 227. [B. H. HELU 262.] HE KANAWAI H Hooponopono Ana i ka Lawelawe Hana Ana o na EnekiNIA, NA KAHA Kll HaLE AME KE ANA AlNA IlOKO 0 KE Teritore o Hawaii, e Kukulu Ana i Papa Hoopaa Inoa, a e Hoomaopopo Ana i Mau Hoopa'i no ke Ku-e Ana Ia -Mea. - t Hooholoia e ka Ahūolelo o ke Teritore o Hawaii'. Pauku 1. I mea e hoopakele ai i ke ola, olakino ame na wai» iuai. aole kekahi mea e lawelawe a i ole e ae aku e lawelawe a i r.!e e paa iaia iho imua o ka lehulehu ma ke ano he mea e lawelawe ana a i ole e hoike ana i ka lawa no ka lawelawe ana i ka oihana enekinia, oihana kahakii hale a i ole oihana ana aina maloko + ke Teritore o Hawaii, koe wale no ua hoopaaia kona inoa malalo o na hoakaka a keia Kanawai. Pauku 2. Ma keia ke kukuluia nei he papa hoopaa inoa no poe e lawelawe ana i ka oihana enekinia, kahakii hale ame ana«•na e kaheala aku ana ma keia hope "ka papa e hookohuia e ke niaaina elike me ka mea i hoakakaia maloko o ka Pauku 80 o ke Kanawai Kumu. O ia papa i oleloia i ehiku lala, i komo aku a ' »Ie e emi iho malalo o eiua o ka oihana enekinia, elua o ka oihana . ' aiiakii hale, elua o ka oihana anaaina a hookahi mea okoa aku, a. e ikeia ma ke ano o ka "papa hoopaainoa o na oihana enekinia, 4 kahakii hale ame anaaina." O na hookohu, koe a no ka hoopiha i kekahi mau kau i pau ole, no ekolu makahikij nae, ua^hiki

e hoopauia e ke kiaaina elike me ka i\&ea i hoakakaia maloko o ke Kanawai Kumu. O kela ame keia lala o ka papa e noho mua oia maloko o ke teritore aole e emi iho malalo o ekolu makahiki, a ua lawelawe mua i kana oihana aole e emi iho malalo o eiwa makahiki mamua koke iho o ka la o kona hookohuia ana. E lawelawe na lala o ka papa me ka uku ole, koe ke kakauolelo, e loaa iaia ka uku elike me ka mea e aeia ana e ka papa me ke apono o ke kiaaina. Pauku 3. L'a hiki i ka papa e loaa na kokua i ka loio kuhina o ke teritore ma na mea e pili ana i k,ana hana, a ua loaa ka mana e koi aku i ka hiki "ana mai o na hoike maluna o kekahi palapala kii, hoohiki aku, lawe i na olelo ike ame ka hana ana i na mea e ae apau i kupono a lawa no ka hooko ana i na hoakaka a keia kanawai maloko o na mea apau maloko o kona mana. E apono a e loaa kekahi sila oihana a e hana a e hoolaha, me ke apono o ke kiaaina, i mau kanawai ame na rula ame na kuhikuhi no ka hooko ana i kana hana ame ka hooko ana o kana oihana ame keia kanawai. E hoolawaia me na keena hana kupono e ke teritore a e malama aole e emi iho malalo o elua halawai o ka makahiki hookahi. E loaa kona lunahoomalu, hope lunahoomalu ame ke kakauolelo, a o ke kolamu aole e emi iho malalo o eha lala, hookahi o lakou o ka hmahoomalu a i ole o ka hope lunahoomalu. Na ke kakauolelo o ka papa e lawe a e hoopaa i na dala apau a e hoahu aku ia mea iloko o ka waihona puuku o ke Teritore o Hawaii a 0 ia mau huina i hoahuia pela ma keia ke hookaawaleia nei no ka uku ana aku i na hoolilo o ka papa. Na ke kakauolelo o ka papa e hoolawa mai i bona lawa kupono no kona hooko pololei ana i kana mau hana i ka puuku o ke teritore. E malama ka papa i kekahi moolelo o na hana i lawelaweiā ame ka inoa o k'a poe apau e koi mai ana e hoopaaia ko jajcou mau inoa, ma ke ano enekinia, kahakii hale a i ole anaaina, ka la o ke noi ana mai, inoa, na makahiki, hoonaauaoia ana ame na mea e ae e hoike mai ana i kona lawa, wahi oihana ame wahi noho, ina paha ua kupono e noiiia a e haawiia aku ka palapala hooia iaia ame ka la o ia hana ana pela. O ka moolelo o ia ano he ikeia i lawa no na mea apau 1 paa maloko olaila, a e waihoia aku iloko o kahi waiho o na palapala kahiko o ke teritore a e hamama i ka lehulehu e noiiia ame ka hiki e lawe hou' ia mai no ka manawa ma na mea kupono apau. Pauku 4. Na ka papa, i ke noiia ana mai pela, maluna o na pa'ihakahaka i hoolawaia aku ame ka uku ana mai o ka auhau o umi-kumamalima dala ($15.00) e hoopuka mai i palapala hooia ua hoopaaia ka inoa: 1. I ka mea e waiho mai ana i na ike kupono i ka papa ua lawa pono oia e lawelawe i ka oihana enekinia, kahakii hale a i ole anaaina paha. 2. I kekahi mea e paa ana i kekahi palapala hooia like no kona hoopaaia i loaa aku iaia mai na poe mana pololei aku maloko o kekahi mokuaina o Amerika Huipuia a i ole maloko o kekahi panalaau o Canada, iloko olaila o na koi no ka hoopaaia o ka inoa ma ke ano oihana enekinia, mea kahakii hale a i ole mea anaaina ma kekahi kulana lawa pono i ka ike a ka papa. Koe a ua loaa mai i ka papa kekahi ike, o keia mau mea malalo iho nei i paa me ka lawa kupono ma'loko o ka palapala noi e manaoia no he ike lawa kupono i ka papa, ua lawa piha ka mea noi e lawelawe i ka oihana enekinia, oihana kahakii hale a i ole oihana anaaina. (a) Eono a i ole oi aku na makahiki o ka lawelawe pono ana ma ka oihana enekinia, kahakii hale a i ole anaaina ana; a i ole: (b) Ua puka pono mai, mahope o ke a'o ana aole i emi mai malalo o ekolu makahiki, ma ka enekinia, kahakii hale a i ole anaaina, mai kekahi kula mai, kula nui a i ole kula kiekie i aponoia e ka papa ua lawa kona kulana, ame elua mau makahiki paku'i i lawelawe paka maoli ma ka enekinia, kahakii hale a i ole anaaina ;a i ole; (e) He lala piha iloko o kekahi ahahui pili lahui a i ole mokuaina enekinia a i ole hale i aponoia e ka papa. O ka poe noi hoopaaia o na inoa, ma na mea o na ike i haawi mua ia mailoko a i ole me ka palapala noi ua ike ia aole i lawa i ka manao. o. ka papa no ka hoopuka ana aku i palapala hooia, lia hiki no e haawi hou mai i mau ike hou a e huipuia me na mea e ikeia ana mahope palia o kekahi noiiia ana no ka noonooia e ka papa, a ia manawa ka papa e ike ai ina paha e a i ole e loaa ole i ka mea noi ka hoopaaia o ka inoa. Ina e hooleia ana ka mea noi, e hoihoiia aku no kona auhau no ka hoopaa ana i kona inoa. O na palapala hooia hoopaainoa e pau no i ka la hope o ka mahina o Aperila mahope o ka hoopukaia ana a i ole hoolawa houia ana aku a e lilo no i mea ole ma ia la koe a ua haawi hou ia a e lilo i hana na ke kakauolelo o ka papa ka hoike ana aku ma ka leka i ka poe apau i hoopaaia na inoa malalo o keia kanawai i ka la o ka pau ana o kona palapala hooia ame na dala no ka loaa hou ana aku no ia makahiki. O ka auhau no ka loaa hou ana he elua dala ($2.00). Pauku 5. E loaa no ka mana i ka papa e hopau a i ale e kapae no kekahi manawa i ka palapala hooia hoopaainoa o kekahi mea i loaa kona palapala malalo nei o keia kanawai ina e loaa ana ua ku ka hewa apuka a i ole hoopunipuni i mea e loaa ai kona palapala hooia a i ole no ka hoohemahema ino paha, ike ole a i ole hana i na hana kupono ole, maloko o kana oihana a i ole e ahewaia ana no ke ku-e i na hoakaka a keia kanawai a i ole i na rula ame na kuhikuhi a ka papa, a ua hiki i kekahi mea e hoopii mai e ku-e ana ia mea e paa ana ia palapala hooia, ma ke kakau i ke kakauolelo o ka papa. O ia hoopii koe a ua hoopau wale ia me ka hookolokolo ole ia e ka papa no ka pololei ole a i ole kaulele paha, e hoolohe ia no a e imiia e ka papa iloko o ekolu maMna mahope o ka la i waihoia mai ai ia mea ma kekahi manawa a ma kekahi wahi e kuhikuhi ia ana e ka papa, o kekahi kope o na hoopii i huipuia me ka hoolaha o ka manawa ame kahi e hooloheia ai e hoounaia aku ma o kekahi leka i hoopaaia i ka mea i hoopiiia aole e emi iho malalo o na la he kanakolu mamua o ka manawa i hoopaaia no ka hooloheia a o ia hoouna ana ma ka leka oihana e lawelawe ana a i ole wahi noho paha e manaoia ua lawa ia hooko ana o ka palapala. Aia a loaa ka hooholo lokahi ana i kahi hope o ka mea i hoopiiia mai i noho ai ma kona kulana 0 na lala o ka papa i hiki mai ma ka halawai i mea e ku ai ke ahewa ana i ka mea i hoopiiia mai ua hewa oia, a ina e ku ana ke ahewaia ua hikūi ka papa e hoopau a i ole e kapae no ka manawa no kekahi manawa aole e oi ana mamua o hookahi makahiki, kā palapala hooia hoopaainoa o ka mea i hoopiiia mai. elike me ka lakou e hooholo ai he kupono; aka nae, o kekahi hana ana a ka papa pel ae hiki no e hoolohe hou ia, hoomaopopo hou ame ke apono ana a ke kiaaina. Pauku 6. O kela ame keia palapala hooia i hoopukaia malalo o keia kanawai e hoike moakaka mai ina paha ka mea iaia 1 hoopukaia aku ai ia mea ua hoomanaia e ka papa e lawelawe i ka oihana enekinia, kahakii hale a i ole anaaina paha, a i ole apau a i ole o kekahi mau oihana elua o keia mau oihana i oleloia, a o ia mea ua hiki e loaa kekahi sila o ke ano i hoomanaia e ka papa e kau ana kona inoa, a o na huaolelo "enekinia oihana i hoopaaia," "mea lawelawe oihana kahakii hale i hoopaaia" a : ole "mea lawelawe oihana anaaina i hoopaaia" a i ole ma kekahi ano e ae elike me ka mea e hoomanaia aku ana e ka papa. Pauku 7. O kekahi ahahui a i ole hui ua hiki no e lawelawe i ka oihana enekinia, kahakii hale a i ole anaaina maloko o keia teritore ina nae oia mea a i ole mau mea i hui aku me ia hui a i ole ahahui ma ke ano oia no a i ole he lala nana e hoomalu ana ia hana o ia oihana ua hoopaaia ka inoa malalo o keia kanawai. Pauku 8. O keia poe malalo iho nei ua hookuuia mai na hoakaka a keia Kanawai: 1. Ka poe e lawelawe ana i ka oihana enekinia, kahakii hale a i ole anaaina no Amerika Huipuia wale no ma ke ano lunanui a i ole poe lawelawe; 2. Ka poe e lawelawe ana i ka oihana enekinia, kahakii hale a i ole anaaina ma ke ano he poe lawelawe wale no ke teritore a i ole no kekahi mahele kalaiaina i ka manawa i hooholoia ai keia kanawai a mahope aku o ia manawa ahiki i ka pau ana o ka manawa o ia keena a i ole manawa o ka lawelawe ana o ia mea; 3. O kekahi poe e haawiia aku ana he ae no ka manawa e ka papa e lawelawe i ka oihana enekinia, kahakii hale a i ole anaaina no kekahi manawa i kaupalenaia. O ka auhau 110 ia aeia ana no ka manawa he umi-kumamalima dala ($15.00) a ua hiki ia mea e hoopauia i kela ame keia manawa i ka manao ana o ka papa. Pauku 9. Hookahi makahiki mahope aku o ka niana ana o keia Kanawai, aole ke Teritore o Hawaii a i ole kekahi luna paha

ona, a i ole o kekahi mahele kalaiaina ona a i ,ole o kekahi luna! ona, e lawelawe i ke kukulu ana i kekahi haua aupuni i kāa ma-j talo ia hana o ka oihana enekinia, kahakii hale a i ole anaaina no; ia mea i hanaia ai ia kii, kuhikuhi ame na hoonohonoho lilo ana i hana ole ia e, anie ke kukulu ana aole i hoomaluia c kekahi enekinia hoopaaia kona inoa malalo o keia a i ole kahakii hale a i ole anaaina paha, aka nae, aole kekahi mea maloko o keia pauku e manaoia e pili aku i kekahi hana aupuni maloko o ka hoolilo oia mea aole e oi aku maluna o ka huina o umi-kumamalima tausani dala ($15,000.00), a e hoomaopopo hou ia no hoi, aole na hoakaka o keia Kanawai e pili i ka hana o ke kukuluia ana o na hale hookahi no hale ke kiekie, wahi noho a i ole wahi i kukuluia, o ke kohoia ana o na hoolilo aole i oi aku mamua o umikumamalima tausani dala ($15,000.00). Pauku 10. Aole kekahi mea maloko o keia Kanawai e manao ia e papa ana i kekahi mea, hui a i ole ahahui, mai ka lawelaAve ana i ka oihana enekinia, kahakii hale a i ole anaaina ame na hana maluna o kekahi waiwai i noho onaia a i ole i hoomalu wale ia no a i ole i onaia e ia mea, hui a i ole ahahui, a i ole mai ka hoolimalkna ana i kekahi mea e lawelawe ia hana, koe wale no a oia mea e pili ana i ke ola a i ole olakino o ka lehulehu. O na hana apau e pili ana me ka palekana o ke ola o ka lehulehu a i ole olakino paha, e hoolalaia e a e kukuluia a hoomaluia e kekahi enekinia a i ole mea kahakii hale paha i hoopaaia kona inoa ma ia oihana. Pauku 11. O mea e lawelawe ana, mahope oka mana ana o keia kanawai no kekahi manawa o hookahi makahiki, haawi aku iaia no ka lawelawe ana a i ole e ku ana ma ke ano he mea ua hoomanaia a ua lawa e lawelawe i ka oihana enekinia, kahakii hale a i ole anaaina maloko o ke Teritore o Hawaii koe aku ma na mea i hoakakaia maloko o ka Pauku 10 o keia kanawai me ka loaa ole o ka hoopaaia o kona inoa malalo o na hoakaka o keia kanawai a i ole e hoohana ana i kekahi sila elike me ia i hoakakaia maloko nei me ka hoopaa ole ia o ka inoa malalo o keia kanawai, a i ole e ku-e ana i kekahi o na hoakaka o keia kanawai, a i ole e hana ana a i ole e hoao ana e hana i sila nona iho ka ka mea no kekahi aku a i ole palapala hoopaa inoa paha o kekahi mea okoa aku, a i ole e haawi mai ana i na ike hoopunipuni a i ole ike i apukaia o kekahi ano i ka papa a i ole i kēkahi lala ona maloko o kekahi mea i laweia mai imua o ka papa me ke kupono, a i ole e hoopumpuni mai ana ma ke ano oia ka mea i hoopaaia ka inoa elike me na mea o keia kanawai a i ole e hoohana ana a i ole e hoao ana e hoohana i kekahi palapala hoopaainoa i pau a i ole i hoopauia, e manao ia ua ku ka hewa mikamina a e hoopa'iia i ke ahewaia ana i kekahi huina aole e oi aku mamua o elima haneri dala ($500.00) a i ole hoopaahao no kekahi manawa aole e oi aku mamua o hookahi (1) a i ole na hoopa'i no elua elike me ka mana o ka aha a i ole lunakanawai. Pauku 12. Ina o kekahi mahele, mama'la olelo, poo hou a i ole hapa paha o keia kanawai, no kekahi kumu e hooholoia e kekahi aha i lawa ke kuleana ua ku-e i ke kanawai, o ia hooholo ana aole e ku-e, hoopoino a i ole hoolilo i mea ole i ke koena aku o keia kanawai, aka e pili wale aku no i kona hana ia mahele, mamalaolelo, poohou a i ole hapa paha e pili ana ia mea, hoopii a i ole hihia imua o ka aha i loaa mai ai ia olelo hooholo. Pauku 13. E mana no keia Kanawai mai a niahope aku o ka la o kona aponoia ana. Aponoia i keia la 2 o Mei, A. D. 1923. W. R. FARRINGTON, ! Kiaaina o ke Teritore o Hawaii. i KANAWAI 228. - j [B. H. HELU 380.] j HE KANAWAI I ■ .. I E Hoololi Ana i ke Kanawai 156 o na Kanawai o ke I<au 0 1917, e Pili Ana i ka Hoohanaia Ana o na Wai Mai na Luawai Aniani Mai. E Hooholoia c ka Ahaolelo o ke Teritore o Hawaii: Pauku 1. Oka Pauku 3 o ke Kanawai 156 o na Kanawai o ke Kau o 1917, ina keia ke hoololiia nei i heluhelu ai penei: "Paukw 3. No na mea e pili ana i keia kanawai, o ka hoopau wale ke weheweheia nei o ia no ka hookuu, hookaawale a i ole ae ana i ka wai maloko o kekahi luawai aniani e kahe a komo iloko o kekahi papa pukapuka mamua o ka hoea ana mai i ka ili honua, a i ole e kahe mai ia luawai mai maluna o kekahi aina, a i ole kahe pololei iloko o kekahi kahawai, a i ole wahi kahe e ae paha, a i ole iloko oke kai a i ole kuono, lokowai, a i ole loko; a i ole iloko 0 kekahi alanui, alahele a i ole alaloa, koe a ua hoohanaia no kekahi hana,hoopomaikai mai; aka nae, aole keia pauku e manaoia e papa ana i na hana hoopomaikai o ia wai mamuli o ke kahe ana. a i ole mai kekahi lua hookio i hoopihaia e ia mau luawai, no ka hoopulu ana i na mea kanu, pono home ame na hana hoopomaika ie ae, koe a no ka hooholo ana i kekahi mikini: aka nae, ua hiki no ia wai e hoohanaia no ka hooholo ana i kekahi mikini, ina e hoohanaia aku ana mahope no ka hoopulu ana i na mea kanu a i ole no kekahi mau hana hoopomaikai e ae. O ka hoohanaia ana o ka wai o kekahi luawai aniani no na hana hoopomaikai e hooholoia nO e ka lunanui o ka oihana ana wai, mahele o ke keena ana wai, Teritore o Hawaii, elike ka nui elike nie ka mea e manaoia ana no na mea e hoohanaia ana ia luawai." Pauku 2. O ka Pauku 4 o ke Kanawai 156 ona Kanawai o ke Kau o 1917 ma keia ke hoololiia nei i heluhelu ai penei: "Pauku 4. O kela ame keia luawai aniani e malamaia e ka ona, inea hoolimalima, a i ole mea e paa ana ia aina maluna olaila e ku ana ia luawai a i ole i ka ifiea e hoomalu ana ia luawai i mea e hiki aku ai i na manawa apau no ka nanaia ana koe a o ka luawai ua silaia maluna ae o ka papa pohaku e loaa ai ka wai elike me ka me ae hoakakaia mai ana e ka lunanui o ke keena ana wai." Pauku 4. Oka Pauku 6o ke Kanawai 156 ona Kanawai o ke Kau o 1917 ma keia ke hooioliia nei i heluhelu ai penei: "Pauku 6. O kekahi mea e ku-e ana i kekahi o na hoakaka o keia Kanawai e ku no i ka hewamikamina a e hoopa'iia no ka hewa hookahi, i ke ahewaia ana no ia mea, aole e oi aku mamua o kanalima dala ($50.00) ; a ina e hoomauia ana ka hoopau wale ana ,elike me ia i hoakakaia maloko o keia Kanawai, a ua hoopaaia, o kela ame keia la e hoomauia ana ia mea, mahope o ka loaa ana aku o ka hoolaha ma ke kakau mai ka lunanui aku o ke keena ana wai, e lilo no i hewa okoa hou aku, aka nae, i ka hoomauia ana o ia hoopau wale aole malalo o ka hiki ana e hoopaaia, ma na mea aole i hoopaaia me na paipu hou a i ole sila ana paha, o kela ame keia la e hoomau ia ana ka hoopau wale ana o ka wai e lilo no i hewa kaokoa mahope o kanaono (60) la 1 hala aku mai ka manawa mai i loaa ai ka hoike ma ke kakau mai ka lunanui aku o ke keena ana wai e hoopau ana i na hana hoopauwale i ka wai." Pauku 5. O ke Kanawai 156 ona Kanawai oke Kau o 1917 ma keia ke hoololi houia aku nei ma o ka paku'i ana aku i pauku hou e ikeia o ka Pauku 7A, e heluhelu ana penei: "Pauku O kekahi mea, hui, ahahui a i ole ahahui mahele i hoopilikia ia ma keia mea ua hiki e hoohalahala aku i ka papa hoohalahala mai kekahi rula ana a ka lunanui o ke ana wai e hoomaopopo ana i ke kahe ana, ke ano o ke si!a ana, a i ole ke ano o ka hana hou ana i kekahi luawai aniani ma o ka waiho ana ma ke kakau i kekahi hoolaha no ka hoohalahala ana aku iloko o na la lie umi mahope o ka. la o ia rula ana, pela me ua luanui nei i oleloia. O ka hoohalahala i oleloia e hooloheia eka loio kuhina, ke komisina o na aina aupuni ame ka lunanui o na hana aupuni, e noho like ana, a, oiai e noho like ana, no ka pono o keia kanāwai, e lilo no papa hoolohe hoohalahala. Oke koho ana a hookahi 0 na lala o keia papa, e ahewa ana i ka rula ana i hoohalahalaia mai, e lilo no i mea e kakoo ana i ka hoohalahala a e ku-e ana 1 ka rula ana." Pauku 6. E mana no keia Kanawai i kona aponoia ana. _ Aponoia i keia la 2 o Mei, A, D. ,1923. W. R. FARRINGTON, 1 , % Kiaaina oke Terjtwe o Hawaii.

KANAWAI 229. [B. H. HELU 386.] HE KANAWAI E Hoolou Aka 1 ka Pauku 2539 o na Kanawai i Hooponopono Houia o Hawaii, 1915, Elike me Ia i Hoololiia Ai e ke Kanawai 58 o na Kanawai o ke Kau 0 1919, E PILI ANA I NA LILO 0 NA AHA APANA. E Hooholoia e ka Ahaolelō o ke Tcritorc o Hawoii: Pauku 1. O ka Pauku 2539 o na Kanawai i Hooponopono Houia o Hawaii, 1915, elike me ia i hoololiia e ke Kanawai 58 0 na Kanawai o ke Kau o 1919, ma keia ke hoololi houia nei i heluhelu ai penei: "Pauku 2539. Papakuhikuhi. No kela ame keia palapala kii, palapala hopu, palapala hoomalu, a i ole palapala e ae, i hoopukāia e ka lunakanawai o kekahi aha apana a i ole kakauolelo, hookalii dala ($1.00). No kela ame keia olelo hooholo maluna o kekahi noi a keleahi aoao, iwakalua-kumamalima keneka (25c). No kela ame keia palapala kii hoike i hoopukaia, kanalima keneka (50c). No ka hoohiki ana, umi keneka (lOe). No ka waiho ana 1 kekahi palapala mamuli o ke leoi a kekahi aoao, umi keneka (lOe). No ka haawi ana ame ka hookomo ana i kekahi olelo hooholo, hookahi dala ($1.00). No ke kakau ana i na moolelo ike a i ole palapala hooia olelo hooholo i hoopukaia. kanalima keneka (50c). No kela ame keia bona, a i ole hope eae paha, i kakauia e ka lunakanawai, hookahi dala ($1.00). No ka waiho ana aku i kekahi hoohalahala, umi keneka (lOe) ; waiho ana aku ia mea, umi keneka (lOe) ; a no ka hooko ana aku ia mea, hookahi dala ($1.00). No ka hookomo ana i kekahi hoopau ana a i ole hookim ana aole hoopii, kanalima keneka (50c.) "Na auhau oka makainui kiekie, makainui a i ole: makai: No ka hooko ana i kekahi palapala kii, palapala hopu, palapala hoomalu a i ole palapala e ae. hookahi dala ($1.00). ..o kela ame keia kope o kekahi hoomalu ame papawaiwai o ka waiwai i hoomaluia, i hookoia aku maluna o ka mea i hoopiiia, hookahi dala ame kanalima keneka ($1.50). No ka hooko ana i kekahi palapala liooko, umi keneka (lOe) no kela ame keia dala i ohiia ahiki aku i ke kanalima dala ($50.00), a elima keneka (sc) no kela ame keia dala pakahi maluna o kanalima dala ($50.00). No ka hooko ana i kekahi palapala kii hoike, umi keneka (lOe) no ka hoike hookahi. No ka mile hookahi i heleia, oi aku mamua o hookahi, no ka hooko ana i kekahi palapala, elima keneka (sc). No ka malania ana i kekahi waiwai i paa malalo o ka hoomalu, kona mau hoolilo kupono ame lawa ponO." Pauku 2. E mana no keia Kanawai mai a mahope aku o ka la o kona aponoia ana. Aponoia i keia 1 a2 o Mei, A. D. 1923. W. R. FARRINGTON, Kiaaina o ke Teritore o Hawaii. KANAWAI 230. [B. S. HELU 76.] HE KANAWAI E Hoololi Ana i ka Pauku 38 o ke Kanawai 115 o na KaNawai 0 KE Kau 0 1917, E Pili Ana i na Inisua. E Hooholoia e ka Ahaoleīo o ke Tcritorc o Hawaii: Pauku 1. Oka Pauku 38 oke Kanawai 115 ona Kanawai o ke Kau o 1917 ma keia ke hoololiia nei i heluhelu ai penei: "Pauku 38. Koena laikini ona laina: na auhau: na ku-e. (1) O k'a laīl<ini "koena oha laina" e pau ana ika la umikumamalima o Apnla e hiki mai ana e hahai aku ana ia la, e hoopukaia no e ke komisina i kela ame keia akena laikiniia me ka niaa mau ,e hoomana aku ana iaia i kulike ai me na hoakaka a keia pauku e lawelawe ma ke ano akena no kekahi hui inisua o ko na aina e a mau ahahui paha. aole i hoomanaia e lawelawe hana maloko o keia Teritore, ma ka hoopuka ana i na palapala inisua no ka lawe ana i ke ko'iko'i maluna o ia mea, a i ka manawa: (a) Ua hooko aku ia akena aua haawi aku ike komisina he bona no ka huina o elua tausani dala {$2.000.00) ma ke ano ame na poe ku bona e aponoia mai ana e ke komisina, ma ke ano e hooko pono mai ana i na koi apau a keia pauku; (b) O ka auhau makahiki o iwal«alua-kumamalima dala ($25.00) ua ukuia aku i ke komisina. (2) Mamua oka loaa ana ika mea i hoikeia ka inoa maloko o ia laikini, mana a i ole e hoopuka aku i kekahi inisua o ia ano. e hana mua oia ma na mea apau, e hooko a e waiho me ke komisina, i kana palapala hoohiki o ka mea i inisuaia aole e hiki e loaa maloko o kekahi hui i aeia e lawelawe hana maloko o keia teritore i ka inisua a i ole i ka huina o ka inisua, elike me ka mea e ikeia ana, i mea e hiki ai e hoopakele i ka waiwai a i ole 0 na hoopakele e ae paha i hoikeia maloko o ia palapala hoohiki. (3) Oia inisua koena laina e hoopukaia aku no mahope oka loaa ana i ka mea inisuaia o ka palapala inisua iloko o na hui i aeia e lawelawe oihana maloko o keia Teritore no ka huina piha elike me ka mea e hiki ana i na hui o ia ano ke ae e kakau maluna o ia kli hoopakele ana. O na palapala apau e hoopukaia ana malalo o keia pauku e kakaukuaia "inisuaia maloko o kekahi hui i hoomana ole ia, malalo o ka laikini helu .... o ka akena," a o ia palapala i kakaukuaia e hoopihaia me ka pololei a e kakauinoaia e ka akena. (4) O kela ame,keia akena oia ano e malama ina buke helu pakahi no na hana i lawelaweia malalo o Wona laikini koena o na laina i a i ole mamua o ka la umi-kumamalima o Aperila o kela ame keia makahiki a e waiho aku me ke komisina i kekahi hoike no ka makahiki i hala, e haawi ana i ka inoa o ka poe i inisuaia, is£ wai la i hoopukaia aku ai ka palapala inisua e ae ana ia in»sua 1 hoomana ole ia, ka inoa ame ke keena home o kela ame keia hui i hoopuka aku i kekahi palapala o ia ano, ka huina ame ke ano o ia inisua, ka auhau kiekie loa o ka makahiki maloko o ia mea, ka la ame ka loihi o ka manawa o ka inisua, kahi i waiho ai o ka waiwai i inisuaia ina he inisua e hoihoi mai ana i ka waiwai iloko o keia Teritore, ame ka huina o ka uku makahiki e hoihoi ia mai ana maluna o ka palapala inisua like ole i hoopauia a i ole i lawe ole ia paha, me na hoike e ae maluna o na pa'ihakahaka e koiia mai ana e ke komisina, a e uku aku i ka puuku, ma o ke komisina la, i kekahi huina i like ka nui me eha pakeneka maluna o na loaa apau o ia mau loaa makahiki, me ka hoolawe mai i na loaa makahiki i hoikeia mai pela, a ma kahi o ka uku ole ana mai e hoopii aku no ke komisina no fca huina i aieia iloko 0 kekahi aha maloko o keia teritore i loaa ka mana. (5) No ka pono o ke kanawai inisua, o na palapala inisua 1 kakauia malalo o keia pauku aole e manaoia a i ole e paaia he inisua i hoomana ole ia. (6) O kekahi laikini ona "koena laina" ua hiki no e kapaeia no ka manawa a i ole e hoopauia elike me ame na kumu like me na laikini o na akena maa mau e ae ame ka mana i like me ia ame na hopena." Pauku 2. E mana no keia Kanawai i kona aponoia ana. Aponoia i keia la 2 o Mei, A. D. 1923. W. R. FARRINGTON, Kiaaina o ke Teritore o Hawaii. KANAWAI 231. [B. S. HELU 151.] HE KANAWAI E Hoololi Ana i ka Pauku 1861 o na Kanawai i noowNO- f tono Houia o Hawaii, 1915, Elike me Ia i Hoololiia, e j-- Pili Ana ika Pono Wai ame Sua o Honolulu.

L Hooholoia e ka Ahaolelo o ke Tcritore o Haiuaii: Pauku 1. O ke poohou elua o ka Pauku 1861 o na Kanawai i Hooponopono Houia o Hawaii, 1915, elike me ia i hoololiia, Tsia keia ke hoololi houia nei i heluhelu ai penei: •*No ka hooko piha a i ole hapa paha o kona mau koi malalo 0 na hapa mahele (2) ame (3) o keia pauku, e uku aku no ke Kulanakauhale ame Kalana i oleloia i ke Teritore o Hawaii i lulai 1 ame lanuari 1 o kela ame keia makahiki. i ka ukupanee maluna o ka huina i oleloia o hookahi miliona eha haneri kanaiwakumamaha tausani me eono hatieri umi-kumamakahi ame 33-100 i dala ($1,494,611.33), ma ka helu o eha pakeneka (4%) o ka makahiki hookahi, a pela pu no hoi kekahi huina e hiki ana a 1 ole mau huina i kela ame keia makahiki pakahi, mahope o lulai 1, 1916, no ka manawa o kanakolu (30) makahiki, i hiki ai i ka huina nui o ia mau huina i ukuia, e kau pakenekaia ana ma ka huina o eha pakeneka (4%) o ka makahiki hookahi, elilee ana i ka pau ana o ia manawa o kanakolu (30) makahiki, ka huina o hookahi miliona eha haneri kanaiwa-kumamaha tausani ame eono haneri umi-kumamakahi ame 33-100 elala ($1,494,611.33), a ua hiki e uku aku pela i ke Teritore iloko o kekahi makahiki hookahi i kekahi huina paku'i mamuli o ke kumuwaiwai o hookahi miliona eha haneii me kanaiwa-kumamaha tausani eono haneri umi-kuma-makahi ame 33-100 dala ($1.494,611.33). Pauku 2. E mana no keia Kanawai mai ka la aku o kona aponoia ana. i Aponoia i keia la 2 o Mei, A. D. 1923. W. R. FARRINGTON, j Kiaaina o ke Teritore o Hawaii. KANAWAI 232. [B. S. HELU 1 oS.] HE KANAWAI E Hookaawale Ana ma ke Ano Haawi Mua i ka Huin'a o Ekolu Tausani Dala (3,000.00) no ke Kukulu Ana i Mau Alanui Maloko o na Home Hookuonoono o Papaaloa, Hilo Ak.\u, Hawaii. E Hooholoia e ka Ahaolelo o ke Teritore o Hawaii: Pauku 1. O ka huina o ekolu tausani dala ($3,000.00) ma keia ke hookaawaleia nei a e ukuia mailoko ae o na dala maloko 0 ka waihona puukii o ke Teritore o Hawaii, aole i hookaawale mua ia, no ke kukulu ana i na alanui maloko o na Home Hookuonoono o Papaaloa, Hilo Akau, Kalana o Hawaii. Pauku 2. O ka huina i oleloia o ekolu tausani dala ($3,000.00) 1 hookaawaleia ma keia. e hooliloia aku no maluna o na kikoo dala i hoopukaia e ka lunahooia i hookahuaia maluna o na kikoo aie i aponoia e ke Komisina o na Aina Aupuni, iaia ka hoomalu o ke kukulu ana o ia mau alanui. Pauku 3. O ka huina i hookaawaleia ma keia a i ole o kekahi huina elike me ka mea e hooliloia ana, e hoihoi houia aku no iloko o ka waihona laula o ka waihona puuku o ke Teritore mai na loaa mai o.ke kuaiia ana o na aina aupuni maluna o ka Mokupuni o Hawaii. Pauku 4. E mana no keia Kanawai i kona aponoia ana. Aponoia i keia la 2 o Mei, A. D. 1923. W r . R. FARRINGTON, Kiaaina o ke Teritore o Hawaii. KANAWAI 233. [B. S. HELU 28.] HE KANAWAI E Hoololi Ana i ka Pauku 1246 o na Kanawai i Hooponopono Houia o Hawaii, 1915, Elike me Ia i Hoololiia e ke Kanawai' 112 o na Kanawai o ke Kau o 1915, Kanawai 222 o NA Kanawai o ke Kau 0 1917, Kanawai 24 o NA Kanawai o he Kau Kuikawa o 1920 ame Kanawai 73 o na KL\nawai o ke Kau o 1921, e Pili Ana i na Waiwai i Hookuuia Mai ka Auhau Mai. E Hooholoia e ka Ahaolelo o ke Teritore o Hawaii: Pauku 1. O ka Pauku 1246 o na Kanawai i Hooponopono Houia o Hawaii o 1915, elike me ia i hoololiia e ke Kanawai 112 o na Kanawai o ke Kau o 1915, Kanawai 222 o na Kanawai o ke Kau o 1917, Kanawai 24 o na Kanawai o ke Kau Kuikawa o 1920 ame Kanawai 73 o na Kanawai o ke Kau o 1921, ma keia ke hoololiia nei ma o ka paku'i ana aku i keia mau poohou e heluhelu ana penei: "O kela aina apau ma Kalaepohaku. Kaimuki, Kulanakauhale ame Kalana o Honolulu, i paaia no ka hoohanaia ana e ke Kula Nui o St. Louis. e hookuuia no mai ka uku auhau ana; aka nae, c hoohanaia keia aina aole no kekahi hana e ae koe wale no ka hoonaauao ana." O na waiwai apau. lewa ame paa, e noho onaia ana a e hoohanaia ana e ka Ahahui Kokua o o ke Kalana o e "O na waiwai apau, lewa ame paa, e noho onaia ana a e hoohookuuia mai ka uku auhau ana." hana maoliia ana e ka Ahahui Alexander House Settlement o ke Kalana o Maui, e hookuuia aole e uku auhau." Pauku 2. E mana no keia Kanawai i kona aponoia ana. Aponoia i keia la 2 o Mei, A. D. 1923. W. R. FARRINGTON, j Kiaaina o ke Ter\tore o Hawaii. KANAWAI 234. [B. S. HELU 111.] HE KANAWAI E. Hoopau Ana i ka Pauku 1842 o ka Kanawai i Hoopoxopono Houia o Hawaii, 1915, e Pili Ana i xa Pa Uwea Kalakala ma na Alaloa. E Hooholoia e ka Ahaolelo o ke Teritore o Haieaii: Paukl 1. O ka Pauku 1842 o Jia Kanawai i Hooponopono Houia o Hawaii, 1915. ma keia ke hoopauia nei. Pauku 2. E mana no keia Kanawai i kona aponoia ana. Aponoia i keia la 2 o Mei, A. D. 1923. W. R. FARRINGTON, Kiaaina o ke Teritore o I-lawaii. KANAWAI 235. [B. S. HELU 112.] . HE KANAWAI E Hoomana Ana a e Hoomakaukau Ana i ka Hana Ia Ana, ka Malamaia Ana, ka Hoolaw'a Ia Ana ame ka Hoolako Ia Ana o ka Uwila no ka Hoomalamalama Ana ame ka Ikaika Hoohana Maloko o ka Apana o Hana, ma ka Mokupuni a Kalaxa o Maui, Teritore o Hawaii. E Hooholoia e ka Aliaolelo o ke Teritore o Hau'aii: Pauku 1. Palapala hoomaua. O A. F. Tavares, o Haiku,

Apana o Makawao. Kalana o Alaui. Teritore o Hawaii, o kona mau hoahui, kona mau hooiliua a hope, a i ole o kekahi hui ana a i ole a lakou e kukulu ai malalo o na kanawai o ke Teritore o Hawaii (oia a i ole o lakou ma keia liope aku e kapaia o ka ahahui), ma keia ke haawi ia nei ke kuleana, ka mana ame ka pomaikai e hana, e kuai aku, e haawi aku a e hoolako aku i uwila no ka hoomalamalama ana i uwila no ka hoonee mikini ana maloko o ka Apana o Hana, ma ka 'Mokupimi o Maui, Teritore o Hawaii, no ka hoomalamaiama ana i na alaloa, na alanui, na hale aupuni ame na hale noho home ia, a i ole ia no ka hoonee ana i na mikini, a i ole ia 110 kekahi hana e ae a- ua ahahui nei i manao ai he kupono e hoohaua ia, a i kela ame keia manawa, no na hana i hoakaka ia ae la maluna ac, me ka loaa pu ana mai o ka apono ana ame ka hooponopono ana a na luna aupuni na lakou e hooponopono ana i ua mau alaloa a ālanui la, e kukulu, e malama a e hoōhana i mau pou kupono, i mau laina. uwea, uwea nunui, kukui, pou kukui, mc hoohele uwila. na paipu hoolawa uwila, ame na pono ame na lako e ae i ke!a ame keia manaw ai manao ia he kupono no ka hoohele ana, mahelehele ana ame ka hoolako ana i_ ka uwila, i ka poe e lawe ana ia uwila, malalo, ma ka aoao a i ole ia maiuna o na alaloa, na ala heleaoao. na alanui, na kuea aupuni na uwapo, na ala liilii ame na ala ololi maloko o ua apana nei o Hana i oleloia, ma ka Mokupuni o Maui, a e hoohui i ua mau uwea nei i oleloia, na laina ame mea hoonee uwila, me kekahi mau wahi hoohana mikini, na home ame na hale aupuni, na ipukukui, na ipu pou kukui, a i ole ia me kekahi mea e ae i kukulu ia a i ole ia me kekahi mea e ae me ka kahua hana kahi e hoolako ia mai ai ua uwila nei. Pai'KU 2. Na rnla ame na hooponopono ana. Ma keia ke mana ia nei ka Papa Lunakiai o ke Kalana o Maui e hana, a i kela ame keia mauawa e hoololi, hooponopono a paku'i aku i mau rula kupono e hooponopono ana i ke ano o ke kukulu ia ana o na pou ame na uwea, ka hoomahia ia ana o na uwea ame na lako e ae e lawe ana i ka uwila, ka eli auwai ana i wahi e waiho iho ai na paipu lawe uwea uwila, ame ka malama ia ana me ka maikai o na pou apau, na nwea ame na lako e ae, ame na mea e ae apau e pili ana i ka liana ia ana ame ka hoolako ia ana o ka uwila, elike ma ka ua papa la i manao ai a i ike ai he kupono no ka pono ame ka maluhia o ka lehulehu. Ina i kekahi manawa a ka ahahui, mahope i iho o ka haawi ia ana aku he hoohalahala ma ke kakau, e ae ole ai e hooko i na mla ame na hooponopono elike me ia i hoakaka ia ae Ia maluna e pili ana i ke kukulu ia ana o na pou ame ka hoomoe ia ana o ua uwea. ka hoomania ia ana o na uwea ame na lako lawe uwila e ae, ame ka hana hou ia ana o na pou apau ame na lako e ae, ua hiki no i ka Papa Lunakiai o ke Kalana o Maui, mahope iho o ka haawi ana aku i ua ahahui la i hoolaha kupono, ma ke kakau, i ko lakou manao e hana pela, ka hoonee ana aku i ka hooko ia ana o ua mau nila nei e hooponopono ana i ke kukulu ia ana o na pou ame ka hoomoe ia ana o na uwea, ka hoomahi ia ana o na uwea ame na lako lawe uwila, ka eli ana i na auwai lawe paipu ame ka malama ana me ka maikai i ka hana hou ia ana o na pou apau, na uwea ame na lako e ae, a e hana ma na ano apau a lakou i manao ai he pono no ka hooko ia ana o ua mau rula la, a o na hooUlo kupono apau no ia hoohana ana e ohi ia no ia mai ka ahahui mai e ke Kalana o Maui. Pauku 3. Aole e hoohihia na pou i na alaloa a pela wale aku. O na pou apau, na laina. na uwea, na uwea nunui i hoohuihui ia, na ipukukui, na pou kukui, na mea lawe uwila, na paipu lawe uwea ame na lako e ae i kukulu ia, i malamaia a i hoohanaia malalo, ma ka aoao, a i ole ia maluna o na alaloa, na alahele aoao, na alanui, na kuea aupuni na u.wapo, na ala ololi ame na ala liilii maloko o ua apana nei i oleloia, maloko o ka Mokupuni o Maui, e kukulu ia lakou, e malamaia a e hoohana ia e ka ahahui, ma ke ano e hoohihia a hoopilikia ole ai i ua mau alaloa nei, na alahele aoao, na alanui, na kuea aupuni, na uwapo, na ala ololi ame na ala liilii, e ka hele ia ana e ka lehulehu. Pauku 4. E naua ia ka wahi hana uwila. O ka wahi hana uwila, na huke o ka ahahui, na hila apau-o ka ahahui, e wehe ia no ka ikea e ke komisina o na ahahui hana i na hana' no ka lehulehu o ke Terilore o Hawaii, ame ka puuku o ke Kalana o Maui. Pauku 5. Na mifa, na'kaki, ke kaulike ame ke ano o ka hoomaopopo ia ana. īle kuleana no ko ka ahahui e malama, e lawe a e hooheina i na mita ana uwila, a i ole ia i kekahi mau mea e ae e ana i ka uwila no ka hoomalamalama ana, no ka hoohana ana i na mikini a i ole i ai ka uwila i hoolako ia aku i kela ame keia manawa, a e hookomo aku ia mau mea ma kahi i manao ia ai he kupono. i mea e ike ia ai ka nui o ka uwila e hoolako ia aku ana. a i ole ia i hoolako ia aku e ka ahahui; a e leaki aku, a e ohi mai mai na poe apau e lawe ana i ka uwila. i ke kumukuai kupono elike m eia e kau ia ai a i ole ia e hoomaopopo ia ai e ka ahahui i kela ame keia manawa. Pauku 6. Na kaki no ka hoohui ana. Ua loaa pu no hoi i ka ahahui ke kuleana me ke apono ana mai o ke komisina o na ahahui hana i na hana no ka lehulehu, e kaki aku i na poe lawe uwila, a i ole ia i ka poe e noi mai ana e ae ia aku e lawe uwila no ke kumukuai ame ka lilo o ka hoohui ana mawaena o ka laina kokoke loa ame ka aina kahi i manao ia ai e hoohana ia ka'uwila; a o ua kumukuai a lilo la e hui pu me ke kumukuai o ka uwea apau loa, na 'pou, na mea hoomahia ame na 'lako e ae a hui pu ia me ka uku hana kupono no ka hana i na hoohui uwila la; koe nae keia, aole e koi wale ia aku ua ahahui la e; hana, e kukulu a e malama i ua hoohui ana nei e)ike-me ia i olelo mua ia ae la no ka hoolako ana aku i ka uwila no ka hooiaialamalama a hoonee mikini ana, koe wale no aia a waiho mua mai' ka-mea noi, ina e koi ia aku, me ka ahahui, i huina elala e lawa ai ka hapalua o na lilo apau loa o ka hoohui, ke kukulu ana i ua mau hana hoohui nei ame ke kumukuai 0 ka uwila no Uookahi mahina. 'Pauku 7. Ke ku-e ana e paa i ka waiwai; ke kaupalena ia o ia kuleana. Ua loaa no i ka ahahui ke kuleana e kuai, e paa a e lawe mai, me ke kuai paha a i ole ia ma ka hoolimalinia, i na waiwai paa, lewa, a huikau paha, elike me ke kupono a i ole no | ka holomua o na hana o ka ahahui; aka oia a i ole o lakou, aole j i loaa ke kuleana a i ole ia ka nmna e kuai aku i na palapala hoo- [ mana e aku a i ole ia i na waiwa-i o kekahi ahahui e aku i ano'like me keia, koe wale no "a loaa ke apono ana mai o ke komisina o na ahahui hana i na hana no ka. lehulehu. ]\\ukc 8. Ka mhna e aie elala ame ke kuleana e hona. O ka 'ahahui i kc!a ame keia manawa e manao ia ai he kupono no ka j hooholomua ana i na mea i manao ia maloko o keia palapala lioomana, e haawi ia ka mana e aie elala, me ke kuleana e hoopaa pu 1 kekahi niap. waiwai no ka uku pono ia ana o ia aie me ka ukupanee i aelike ia ai. ma ka moraki ana-i kekahi hapa a i ole ia i na waiwai apau o ka ahahui i loaa malalo o keia, i hui pu ia me na palapala hoomana apau ame na pono a pomaikai apau i haawi ia a i ole ia i loaa mai malalo o ka mana o keia kanawai. a i ole ia, ina i īnanao ia he mea pono, e hoopuka ia no i hoopaa ia me kekahi palapala kuai kahu no ia mau waiw'ai i oleloia ae la maluna, aole nae e oi aku o ke kanaono pakeneka o ka waiwai io o na waiwai apau, a e hoopaa pu ia no hoi ma ia palapala kuai kahu na waiwai e loaa mai'ana niahope aku, ame na loaa waiwai | ame na loaa ma ka hana o na waiwai apau me ka noonoo ole ia ae mai hea mai la ka loaa ana mai o ia mau loaa, a malalo no hoi o na kumu e ae i manao ia he kupono eia, a i ole ia e lakou; koe nae keia aole mea maloko o keia pauku e hana ia no hoonele ana aku i ka ahahui mai ka loaa'aūa mai o ke kuleana aie maa mau maloko o ka oihana,' ame ka hana" aku i mau nota aie nie ka ' moraki ole. Pauku 9. O keia palapala hoomana aole he kuleana j)aniku. Ke hoomaopopo ia nei ma keia me ka mōakaka lea aoile mea i hookomo ia maloko o keia e manao ia e haawi ana i ka ahaliui i ke kuleana e paniku aku i ka hoolako, kuai. a hoolawa ia ana o ka uwila no ka'hoemalamalama ana a i ole ia no ka hoohana mikini ana. a o ua ahaluii la me ka palapala hoomana, e paa mau malalo o ka rhana o ke kanawai a nhau kanawai e hoomana ana i ke komisina o na ahahui hana i .nā'hana o ka lehulehu, ame na kanawai e ae apau o na ano apau e'haha ia ana i kela ame keia manawa no na hale hana uwila no" ka" hoomalamalama ame ka hoonee mikini ana a i ole ia o na ahahui e hoohana ana ia mau hana maloko nei 0 ke Teritore, a i ole ia o ke Kalana o Maui, ame ko lakou hope. Pauku 10. Ka hoopau ia ana o ka palapala hoomana. Ke hoomaopopo ia uei, ina o ka ahahui i oleloia e hala hope ana a i ole e hoole ana i ka hana ana a i ole ia i k& hook<? ana i kekahi a i ole 1 na kauoha apau o keia kanawai. a i ole ia i na o ke Teritore o llawaii. a i ole ia o ke Kalana o Maui. a i ole ia o na| rula i kuahaua ia ae elike me ia i hoomaopopo ia ma ka Pauku 2 '

0 keia kanawai, a e hoomau i ka hooko ole ana ame ka hoo*e ana, a ua hoomau i ka hana ole ana ame ka hooko ole ana ia niau mea mahope iho o ka haawi ia ana aku he kauoha no kekahi manawa kupono e ke komisina o na ahahui hana i na hana o ka lehulehu, a i ole ia e kekahi luna aupuni o ke kalana a i ole ia o kekahi mahele, a i ole ia e ka Papa, ua hiki no i ua luna aupuni a i ole papa !a, me ke apono ana mai o ke Kiaaina ame ka Loio Kuhina, ke hoopii imua o kekahi aha i loaa ke kuleana e lawelawe 1 na hihia o keia ano, e hoopau ia ka palapaia hoomana ma keia e haawi ia nei ame na kuleana a mana a pomaikai apau i pili 1 )U niai me ia, a e hoolilo ia ia mau mea i mea waiwai ole. Pauku 11. Hoike makahiki. Uku i ke aupuni. O ka ahahui, iloko o hookahi mahina mahope iho o ka pau ana o kela anie keia makahiki, e waiho ae me ka puuku o ke Kalana o I\laui, i hoike e ha'i ana i na loaa pau loa mai ke kuai iioolilo ia ana aku o ka uwila 110 a hoomalamalama ana ame ka hoonee mikini ana i hoolako ia aku e ua ahahui la iloko o ka makahiki i hala ae, a e uku aku no hoi, ma ia manawa hookahi no, i ka puuku o ke Kalana o Maui a ma ka aoao hoi o ua kalana la i oleloia i elua ame ka hapalua pakeneka o na loaa apau o ka makahiki i hala ae no ka hoomala-1 malama ame ka hoonee mikini ana. Pauku 12. O na waiwai apau o na ano like ole i lilo i waiwai no keia hana uwila ana, i hui pu ia me keia palapala hoomana ua hookuu ia, koe nae ka meae i hoomaopopo ia maloko_o ka pauku 11 nei mai kela ame keia auhau malalo o ke Teritore o Hawaii, ahiki aku i ka piha ana o elima (5) makahiki mai a mahoj3e aku o ka hoomaka ana o ke kukulu ia ana o na hale a i ole o kekahi mea e ae no ka hoohana ame ka hoolako ana i ka uwila. Pauku 13. O keia palapala hoomana e lawelawe ia ma ke ana kaupaona o ka pololei; kc?misina o na ahahui hana i na hana o ka lehulehu. O keia palapala lioomana, a o e kanaka a i ole ia o ka ahahui e paa ana i keia, e lawelawe ia no ma ke ano o ke ana i kaupaona o ka pololei ke hiki aku i ka hana i na uku kaki, na kumukuai ame na kaki e ac, a ma na ano apau e mana no na mea i hoakaka ia maloko o.ka Mokuna 128 o na Kanawai i liooponopono ia o Ilawaii, 1915, e kukulu ana i komisina o na ahahui hana i na hana o ka lehulehu, ame na hoololi apau e pili ana me ia, no ka hooponopono ana i na ahahui hana i na hana o ka lehiilehu maloko o ke Teritore i oleloia. Pauku .14. Ma keia ke haawi ia nei ka mana. i ke komisina o na aliahui hana i na hana o ka lehulehu o ke Teritore o Hawaii. e kauoha i ua ahahui nei i oleloia, i kona mau hooilina a liope ma ke kanawai, e hooloihi aku i na laina hoohana i ka īnanawa e hoike ia aku ai i ke komisina.o ia hooloihi ana he mea ia e pono a e pomaikai ai ka lehulehu, a o ka waiwai hui ia o ua ahahui la, ke hui pu ia aku me ua hooloihi ana nei, ua hiki ke loaa mai hc puka kupono maluna o ka lilo o ke kukulu ia ana ame ka malama ia ana o ua mau mea hana nei; koe no nae keia, o na kauoha apau loa a ke komisina o na ahahui hana i na hana o ka lehulehu ua hiki no ke hoohalahala ia imua o kekahi o na aha o ke Teritore elike me ia i hoomaopopo ia maloko o ke kanawai. Pauku 15. O ka mana i haawi ia ma keia e pau no ia a e lilo i mea ole ina o na hana i kauoha ia e hana ia maloko o keia kanawai e pili ana i ke kukulu ana i na hale ame na mea e ae no ka hana ana i ka uwila a i ole ia o ka hoolako ana aku i ka uwila no ka I hoomalamalama ame ka hoonee mikini ana, a i ole ia o ke kukulu j ana i na pou ame ka hoomoe ana i na uwea no ia mau mea, a i [ ole o ka eli ana i na auwai no ka hoomoe ana i na paipu lawe uwea uv> i ame ka hoomoe ana i na uwea maloko olaila ma ke : kalii o na alaloa, alanui a wahi e ae, no ka lawe ana aku i ka uwila no ka hoomalamalama a hoonee mikini ana, a ua hoolilo i'o aku no no ia mau hana i ka huina aole i emi iho malalo o elima tausani dala ($5,000.00) iloko o hookahi makahiki mai a mahope iho o ka la i apono ia ai keia kanawai e ka Ahaolelo o Amerika Huipuia, aole i hana ia. Pauku 16. O ke Teritore o Hawaii, he Kalana o Maui, a i ole ia o kekahi mahele aina o laua,-iloko o kekahi manawa o eono mahina o ka waiho ia ana he hoike ma ke kakau i ka ahahui i ko lakou manao e hana pela, haawi ia malalo o ka mana piha i hoon&na ia e ka Ahaolelo o ke Teritore o Hawaii, ua hiki ke kuai aku a lawe mai i na waiwai apau o ka ahahui, elike pu me ka waiwai i'o o ia mau waiwai ia manawa. O ka huina e uku ia aku ai i ka ahahui no ia kuai ana e hoomaopopoia e ke komisina o na ahahui hana i na hana o ka lehulehu, aka, aole nae keia huina e oi aku i kekahi manawa mamua o ka waiwai io a i ole o ka huina auhau o ia mau waiwai, ;mahope iho o ka hoolawe ia ana ae o ka huina waiwai emi ame na kaki maluna o ua mau waiwai la. O ka waiwai io o ka palapala hoomana ame ka manao maikai ame kekahi mau ano like nie ia aole e lielu ia he waiwai i ka manawa e hoomaopopo ia ai ka waiwai io o ka huina e t:iku ia ai. Ua loaa i ka ahahui a i ole ia i ka'mea kuai mai ke kuleana e hoohalahala ia imua o ka Aha Kiekie o Hawaii mai ka olelo hooholo mai a ke komisin£ o na ahahui hana i na hana o ka lehulehu ma ka waiho ana ae ma ke kakau me ke komisina iloko o elima la i palapala e hoike ana i ka manao e hoopii hoohalahala, mahope ilio o ka hoopuka ia ana o ka olelo hooholo. Alaila e lilo no ia i hana na ke komisina o ka hooia koke ana aku imua o ka aha kiekie i ka moolelo o kana hana, e hoike ana maloko o ia palapala hooia i ka waiwai io a ka ahahui i koi mai ai, ka waiwai io a ka mea kuai mai i waiho mai ai, aine ka waiwai i ? o a ke komisina i hooholo iho ai. E hoopili pu ia aku me ua palapala hooia nei na kope o na palapala apau e pili ana no ua hihia nei, ame na ōlelo ike e ae apau maluna olaila i hookumu ia ai ka olelo hooholo a ua komisina nei, ame ke kope pu o ua olelo hooliolo nei. 1 ka. manawa e lawe ia ai ua hoohalahala nei a noonoo, ua hiki no i ka aha kiekie, ma kona aoao iho, ke lawe hou mai i mau olelo ike hou aku i hookomo ia e na aoao a elua. Iloko o eono mahina mahope iho o ka hoopuka ia ana o ke kumukuai elike me ia i hoakaka ia ae la maluna, e uku ia aku no ia huina i ka ahahui, alaila o ka palapala hoomana e haawi ia nei malalo o keia e pau n.o ia a hala kona mana, a o na waiwai apau o ua ahahui nei i oleloia e lilo ku no ia i waiwai no ka mea kuai mai me na palapala e ole aku, aka nae, e hana aku no ua ahahui nei i mau palapala hoolilo hou elike me ka ka mea kuai mai i makemake ai me ke apono ia ana mai e ke komisina ai ole ia e ua aha hookolokolo nei imua ona i waiho ia ai ka hihia hoohalahala. Pauku 17. O keia palapala hoomana ua hiki ke lioololi ia a lioopau ia. O ka Ahaolelo o Amei'ika Huipuia, a i ole ia o ka Ahaolelo o ke Teritore o Hawaii, ua hiki ke hoololi paku'i a hoopau loa i keia kanawai i na manawa apau e makemake ia ai e hana pela. Pauku 18. E mana no keia a e lilo i kanawai mai a maliope aku o kona apono ia ana e ke Kiaaina o ke Teritore o Hawaii, me ke apono ana mai nae a ka Ahaolelo o Amerika Huipuia, a o ia apono ana mai ka Ahaolelo mai o Amerika Huipuia e loaa iloko o elua makahiki mahope aku o ka la o ia aponoia ana e ke Kiaaina. Aponoia i keia la 2 o Mei, M. H. 1923. W. R. FARRINGTON, Kiaaina o ke Teritore o Hawaii. [ I | ■ KANAWAI 236. . . i [B. S. HELU 120.] ! lIE KANAWAI j E Hookaawale Ana i ka Huina o Elua Tausani Eha Haneki ' ( Kanahiku-kumamaha Dala me Iwakalua Keneka $2,j 474.28) no ka Hoihoi Hou Ana Aku na ka Waiakea Mill I Company no na Dala a Ia Hui i Hoolilo Mua Ai no k'e i Oo Ko o 1921 e Ulu Ana ka Apana /148, Aina j Hookuonoono ma Waiakea, Hilo Hema, Hawaīi. E Hooholoia e ka Ahaolelo o kc Teritore o Haieaii: Pauku 1. O ka huina o elua tausani eha haneri kanahikukumamaha elala ame iwakalua-kumamawalu keneka ($2,474.28) ma keia ke hookaawale ia nei mailoko mai o na elala apau e waiho ana iloko o ka waihona o ke Teritore i loaa mai mai ke kuai ia ana o na aina aupuni maloko o ka Mokupuni o Hawaii no ka hoihoi hou aua aku i ka Waiakea .Mill Company i ka huina a ia hui e koi nei no na dala i hoolik) mua ia no ka malama ana i ke

00 ko o ka makahiki 1921 e ulu ai maluna o ka Apana /14B f o na aina hookuonoono o Waiakea, Hilo Hema, Hawaii. Pauku 2. E hoopuka aku no ka luna hooia oke teritore ī bilo kikoo dala i ka Waiakea Mill Company no ka huina i hoomaopopoia maloko o ka Pauku 1 o keia kanawai, i ka manawa e waiho ia mai ai o ke koi i hoopili pu ia me na itamu n ona mea ī hoohlo ia ai ia mau dala. Pauku 3. E lilo no keia i kanawai mahope iho o kona apono ia ana. Aponoia i keia la 2 o Mei, M. H. 1923. W. R. FARRINGTON, Kiaaina o ke Teritore o Hawaii.