Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXII, Number 24, 14 June 1923 — Page 5
This text was transcribed by: | Kamehameha Schools Gift To Dr. Chun |
This work is dedicated to: | Dr. Michael J. Chun |
Ka Nupepa Kuokoa
KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.
HE MOOLELO NO
A L I K A
A I OLE
Ke Ao Omamalu o Kekahi Karaima Pohihihi
Mamuli o ka Manao Lili
MOKUNA XV III.
@@@MANAWA I HOIKEIA AE AI KA MOOLELO O NA MEN A Mrs. Wa
@@@@ke ai e pili ana i ke karaima pepehikanaka, i manao
@@@@@ ke akea, pela hoi na ike lehulehu e ku-e ana ia Lola,
@@li no ka mea nana i pepehi i kona hoahanau a make,
@@@@ i mea na ka lehulehu e nu-ne nui ai.
@@@ karaima i lawelaweia e ka poe o ke kulana hanohano,
@@@@ ka lilo i mea hoopihoihoi i ka nooaoo o ka lehulehu,
@@@ o na, karaima i hanaia e ka poi o ke kulana haahaa,
@@@i ka like ole o ka hewa o kela mau karaima i lawe
@@@aka no kela kulana hanohano a waiwai e hookomoia
@@@a manao lili iloko o kekahi poe.
@@@@a ua lilo o Lola i mea kamailio nui ia, no kona hana
@@@@ karaima pepehikanaka, elike me ia a ka “lehulehu i
@@@@@ ai, ma ka moolelo la i hoikeia ae e na nupepa.
@@@@pe iho o ke komo ana aku o ka hihia iloko o ka lima
@@@@hana makai, a i ka wa i waiho aku ai o Mrs. Wadona
@@@@ apau, no ka lawelaweia ana o ke karaima pepehikana
@@@ wa i hoounaia ai na makaikiu ma na wahi apau, no
@@@@@ ana ia Lola.
@ ka manawa hoi i lohe ai o Kauka Kulana, ke kauka nana
@@@@u ia Alika, i na hoike a Mrs. Wadona, i waiho aku ai
@@@ aupuni, no ka make ana o Alika, i hanaiia i ka laaumake
@@@@@ kona hoahanau, ua piha loa kela kauka i ka inaina,
@@@na hoea okoa ana aku imua o ke keena o ka oihana ma
@@@ hoike aku la, aole he mea o kela ano i hanaia, aka ua
@@@ maoli no o Alika, elike me ka make ana o ka poe ma’a,
@ @ke maoli no oia, i ka pipilipaa o ka noonoo o Lola, me
@@@ pu o kona aloha no kona hoahanau.
@@he nae he hooloheia mai o kela mau hoakaka a Kauka
@@@@@, aka haawiia ae la ke kauoha, e nanaia ke kino make
@@ka, no ka huli pono ana aku i ke kumu o kona make ana,
@@@ha ia elike me ka ke kauka i hoakaka ae ai, a i ole, ua
@@@@ paha i ka laaumake.
@ ka manawa nae i hoea mai ai na kanaka o ke aupuni, no
@@@ehe ana i ka hale kupapau, i waihoia ai o ke kino o Alika,
@@he loaa iki o ke ki, e hemo ai ka puka o kela hale, o ke
@@@hana nui aku ia, o ka huli ana i ki hou, me ka hoomahua
@@@@ ana mai hoi o na manao hoohuoi, o Lola maoli no@ka
@@@ nana i aihue i ke ki, i ole ai e hili ke komoia oloko o ka
@@kupapau, e huli i ke kino o kona hoahanau i make.
@@ kauoha maoliia kekahi kanaka hana ke, e hoomakaukau
@@@ e hemo ai ka puka o kela hale, a mamuli no hoi o kekahi
@au hana hoapaapa, ua hoopaneeia ka wehe ana i kela puka,
haia he elua mahina mahope mai.
@@ai keia mau hana hoao e nana aku i ki kino make o Alika,
@@na makaikiu ke hookolo la mahope o ka meheu o ka lawe
@@@.
Ma kekahi ahiahi, ua konoia mai o Lola e kekahi o na wa
@@@ waiwai o ke kulanakauhale o Kikako, e hele aku e himeni,
@@loko o kekahi o na hale keaka no ka pomaikai o na makua
@@@ na keiki, o kekahi apana mawaho aku o ke kulanakauhale.
Ua hoea aku o Akeneki ame kona makuahine, no ka lawe
ana ia Lola no kela wahi, maluna o ko laua kaa, elike no me
ka laua mau, i na manawa e ae e hele ai o Lola e himeni.
Ma ka mea oiaio maoli e kukakuka mau ana o Lola me Ake
neki, no na anaina apau e konoia mai ai oia e hele aku e hi
@@@ni, a mai ia Akeneki aku e loaa aika ike ia Lola, noke
@@pono ole, o ka poe nana i kono mai iaia.
He manawa loihi loa keia, mai kela manawa mai ana i lohe
@@i ke kamailio o Kauka Vana Dona, no ka hoounaia ana o
@ makaikiu e huli i ua o Lola, a no ka hoea ole mai o kekahi
kela mau makaikiu, nolaila ua ano palaka maoli ka noonoo
ke kaikamahine opio, no kona poino; a iaia e komo ana i
@@@ lole no ka hele ana aku e himeni imua o kekahi anaina
@ malahini loa iaia, he nanaina hoihoi maoli kona, me ka phia
@@ hoi ka hauoli.
@ ka paa ana o kona mau lole, o ko lakou nei kau aku la no
@ maluna o ke kee, aia ka pahuhopu no kahi o ka aha himeni
@ haawiia ana ma kela po.
@Ea, he keu aku maoli no ka noeau o kou noonoo, ma ka
@@@ ana i ke ano o kou lole e komo ai e kuu hoaloha,” i pane
@@ ai o Akineki, ia lakou o ka hoea ana aku no ka halekeaka,
@ ka wa hoi a Lola i wehe ae ai i kona koloka, a waiho wale
@ lakona lole.
@Me ka mahalo a nui ia oe e Akeneki, a owau pu hoi kekahi
@@aawi aku nei ia oe i ka’u hoomaikai ana, no ka u’i ame
@@ nani o kou lole e Akeneki,” i pane aku ai no hoi o Lola,
@@ ka noke ana ae o ua mau kaikamahine nei i ka akaaka.
“Aia he like ole nui mawaena o kaua,” wahi a Akeneki, me
@@@ mau no i ka akaaka. “No’u iho, he wahine kela ko’u,
@@@@ e hana mai i ko’u mau lole, nolaila, ina he mau mahalo
@@@ kekahi no ko’u lole, aole ia mahalo e holo mai ia’u, aole
@@@ me oe, o oe ponoi no ka mea nana e hoolala i ka hanaia
@@ o kou lole, a kulike me kau i makemake ai.”
@Ea, ua ike aku nei au ia Kenerala Vona Odele, e ku ana
@@waho o ka halekeaka ia kakou i hoea mai nei,” i pane aku
@@ o Lola, ma ke ano hoolalau.
Owau pu kekahi i ike aku nei iaia,a he keu aku ka hoihoi
Kona helehelena, iaia i ike mai nei ia oe; a o ka mea oiaio
maoli e kuu hoaloha, ua kailiia mai e oe ka puuwai o na kana
@@ apau, mamuli o ka nani ame ka u’i o kou leo i ka himeni.”
“E hoopau oe i ke kamailio ana mai i na olelo o kena ano,”
@ kau okoa aku ai o Lola i kona lima, imua o Aleneki.
“Heaha iho la ke kumu nui o kou papa ana mai ia’u no ka
mea aia maluna o kela aliikoa, ka hoohihi ia oe, aole e hiki
@a’u, he ho ʻ ohewahewa i kona mau ano, iloko o na manawa
apau ana e kimo mai ai iloko o na aha hoohauoli, au i himeni
ai.”
“O ka’u mea e hopohopo loa nei, ua oi loa aku ka manao
hoohili o kela aliikoa, mamua o kona makemake wale no i ka
u’i ame ka nani o ko’u leo i ka himeni,” wahi a Lola, me ka
luliluli ana ae o kona poo, oiai iloko o na mahina elua i kaa
hope aku, e lohe mau ana oia i na olelo mahalo a kela aliikoa
iaia ka mea hoi nana i hookaumaha loa aku i kona noonoo.
“Heaha iho la ke kumu o kou hopohopo ana e kuu hoaloha,
pu ka mea he kanaka o Kenerala Vona Odela, e haaheo ai
@@kahi wahine.”
“No’u e Akeneki, aole he noonoo iki iloko o’u, no kela kana
ka. Koe wale no ka nana ana aku iaia, elike me ka nui o ka
@@@ a’u i kamaaina ai ma ko oukou kulanakauhale nei. Aia
@@@@ o’u na mahalo kiekie no kela aliikoa, no kona kulana
@@@nimana oiaio, aka mao aku olaila, aole a’u mea i noonoo
ei.”
“Alaila ua lilo kahiko anei kou puwai e kuu hoa; aka e
kala mai no nae oe ia’u, ina ke hoehaeha aku nei au i kou noo
noo,” ia Akeneki i ike mai ai i ka hiona kaumaha maluna o
Lola, a o ia kana o ke kamailio hou ana mai ma ke ano hoo
Lalau:
“Na’u e pihi aku i ko mikinilima, a hele aku kaua e hui
pu me mama, e ku mai la kakali ia kaua!”
I ka paa ana o ke kihi o ka mikinilima o Lola, o ka haalele
iho la no ia o ua mau kaikamahine nei, i ka laua wahi e ku
ana, a hele aku la e hui pu me ka Madame Vana Dona.
Ma ka olelo pokole ana ae, ua lilo ka himeni ana a Lola
ma kela po, i hana hoohauoli loa i ka poe i hoea ae maloko
o kela anaina hoohauoli, no ka mea o ka mus loa kela o ka lohe
ana o ka hapanui o lakou ia Lola i ka himeni, a o ka piha olu
olu, ka paa rula, me kona mau ano maikai apau, o na mea ia
nana i ume mai i na manao hoohihi o na mea apau, a lulumi
mai la lakou e haawi i na hoomaikai ana iaia nei, me ko la
kou apo ana mai, me he mea la, he kaikamahine o Lola i like
aku me ko lakou, aole hoi he mea e huli ana i kapono o kona
ola ana ma ka hana himeni.
Oiai nae ua o Lola e himeni ana, heaha la ia nana ana mai
iwaena o ke anaina, ike mai la oia i ka noho o kekahi kanaka
malihini, me ka haka pono loa ana o na maka o ua kanaka
nei maluna ona, aole he hoolalau o kana nana ana, ahiki wale
no i ka pau ana o ka himeni.
I ka manawa e hoomaha ai kana himeni ana, a hele holoholo
mai la oia iwaena o ke anaina, e ike ana oia i kela kanaka ma
lihini, i ka hookokoke mai iaia, a i ka wa hoi i hoea mai ai i
ka hele ana o na mea apau noloko o kekahi keena i hooma
kaukauia no ka ai ana ma kela po, ua hookalahaia mai oia,
ka ike ana aku i ua malihini nei, e noho mai ana ma kekahi
aoao o ke pakaukau mamua pono aku ona, me ka nana ole
mai nae iaia nei, aka ma kekahi ano, me he mea la ua hiki
loa ia Lola ke ike aku, aia kela kanaka ke hakilo mau mai ia
iaia.
O Kenerala Vona Odela ko Lola hoa e noho pu nei ma ke
pakaukau, a oiai aole oia e himeni hou ana ma kela po, ua
pau ae la no ka manawa i hookaawaleia nona, nolaila he hana
paakiki nona, ke kawale ana mai kela keneral mai; a i ke
ku ana ae o na mea apau mai ke pakaukau mai, hele aku la
laua nei i ka holoholo me ka huki ana aku o ke Kenerala Vona
Odela ia Lola noloko o kekahi keena, a o ia ka ke aliikoa o
ka pane ana mai:
“He wahi maikai maoli keia no kaua e hoomaha liilii ai,”
me kona lalau ana aku i kekahi noho, a uwai mai la no Lola
e noho iho ai ilalo.
“Aole paha he mea maikai ko’u noho ana ma keia wahi, e
kapa mai ana ka Madame Fotani i ko’u parula ole, i ka haa
lele i kana anainahoohauoli, me kona ae mua ole mai.”
“Aole oia e hoahewa mai ana ia oe, ke nalowale oe no ke
kahi mau minuke helu wale no, oiai he mea ano nui ka’u i
manao ai e kamailio aku imua ou, a o ke kumu no hoi ia o
ko’u huki ana mai nei ia oe noloko o keia rumi, e lohe ole ia
mai ai ka kaua mau olelo e kekahi mea.”
Noho iho la o Lola ilalo, aole no kona makemake maoli e
hooko aku i ke noi a kela aliikoa, aka no kona ike maoli iho
la no, i ka hiki ole iaia ke ku-e aku i kela kanaka, aka nae aia
no iloko ona, ka hoomaopopo, no ka mea a kela kanaka i ma
kemake ai e kamailio mai iaia.
Ke ku malie la ke Kenerala Vona Odela, me ka hoonuu ana
o kona mau maka i ka oiwi kino kilakila o Lola, me kona hele
helena u’i, a ke pinapina’i wale la no hoikona hanu, i kau a
mea o ka nui makemake iloko ona, e lilo mai o Lola i milimili
na kona puuwai, a i ka hala ana o kekahi mau minuke o kela
ku malie ana a ua aliikoa nei, ia wa i owaka ae ai kona waha,
a pane mai la:
“Anuhea oe e ka Mademosele Peretoni, ua haulehia au i ke
Aloha ia oe, a i lawe mai nei au ia oe noloko nei o keia rumi,
no ke noi ana aku ia oe e haawi mai i kekahi mana olana no ka
hiki ia’u ke lawe mai ia oe i wahine mare na’u i kekahi la ma
keia mua aku.”
Aohe wahi mea a pane ae o lola, a i ole nana mai paha iaia
nei, o kana mea e ike aku la, o ia ka eueu o na lehelehe o ke
kaikamahine opio ana i aloha ai, aia hoi kona mau lima ke
pupue wale la no i ka puliki ana i ka aoao o kona noho aole
no nae he nana o ua aliikoa nei i kela mau ano, aka hoomau
hou aku la no oia i kana kamailio ana.
“He nui a lehulehu wale na wahine huapala a’u i ike ai;
a ua loaa no hoi ia’u kekahi noonoo, e loaa he home no’u e
hauoli ai, me kekahi mea nana e hoohauoli, a e hoolana mai i
ko’u mau manao. Ua nana aku au maluna ou e Lola ma ke
ano, o oe hookahi wale no ka wahine iwaena o na kaukani,
nana i hoopa mai i kuu puuwai, a ua ike maoli iho au ia mea
he aloha, aole he wahi aloha ae nei a uuku mai, aka he aloha
i hiki ole ke anaia kona hohonu ame kona kiekie.
“Aole e hiki ia’u ke hoakaka maopopo aku ia oe i ke ano
i kailiia aku ai ko’u puuwai me na manao hoohihi nou, koe
wale no, i ka wa e kani ai kou leo himeni, me he mea la, e holo
ana ka maeele iloko o’u, a i ko’u wa e hui pu ai a kamailio me
oe, me ka nana ana aku hoi ma kou mau maka nohea, ua hiki
hou ole iho ia’u ke kupaa, aka ua kaili aku oe i ko’u mau ma
nao ho ʻ ohihi apau maluna ou, a maluna ou wale no.
“Ua ike maoliiho no au, i ka loli ano e loa o ko’u mau ano,
e ake wale aena no o ka ike aku i koumau maka nohoa; no
laila e kuu aloha; ka wahine hookahi hoi au’u aloha ai, e haa
wi mai ana anei oe i hookahi huaolelo e hoolana ana i ko’u
manao, no kou lilo i mea milimili na kuu puuwai?”
Oiai nae e kakali aku ana i ka Lola Pane, ua hiki low i dela
aliikoa ke ike aku me ka hoohewahewa ole, i ke poho wale o
kona mau manaolana, oiai aia na hiona apau maluna o ka
wahine opio, ana e ike aku la, he hookahi no ana mea e pane
mai ai, o ia ka hoole ana mai’i kana noi.
I kela hooki ana iho o Kenerala Vona Odela i kana uwalo
ana mai, ia wa i kua e ai o Lola iluna me ka malie loa, a huli
mai la imua ona, me ka pane ana mai hoi me ka leo o ka mea
i piha i ka ehaeha:
“E nonoi aku ana au i kau huikala ana mai is’u e Kenerala
Vona Odela. He mea oiaio loa, ua lilo ko’u hui pu ana aku
me oe, iloko o na anaina hoohauoli i haawiia, i mea hoohauoli
mai i ko’u manao; a ua nui no hoi ko’u mahalo no kau mau
hana oluolu, a ku i ka lokomaikai i hana mai ai no’u. Aole
loa au i moeuhane mua, e lilo ana kela hookamaaina ana o
kaua, i kumu e hookomoia aku ai kekahi noonoo hoohili iloko
ou nou elike me kau i hoakaka mai nei. I pane no kou mau
manao i hoike mai nei imua o’u, eia no k amea oiaio loa, aole
e hiki ia’u ke lilo i wahine mare nau, aka e kapa mai oe ia’u
he hoaloha, ina ia e lilo ana i mea maikai ia oe.”
No kela mau hoakaka a Lola, aaki iho la ke ku’i o ke aliikoa,
upo’i iho la hoi kona mau leheleha, a ua like pu oia me ke
kahi kanaka, i hiki ole iaia ke kamailio ae i hookahi huaolelo.
He kanaka ke Keneerala Vona Odela i komo iloko o na hoo
uka kaua hahana loa me na eneemi; ua hoopaapioia oia, ua
loaa iaia na palapu he nui, eia nae aole oia i hopo iho ia mau
pilikia apau; aka no keia hoole wale aku ia no o Lola i ka
mea nui a kona puuwai i li’a mai ai, e lilo aku i kokoolua nona,
no keia ola ana, ua oi aku kona ehaeha, mamua o ka mea hiki
iaia ke hoomanawanui; no ka mea, o na manaolana no kona
lilo aku i kanaka hauoli loa ma ka honua nei, ua weluwelu lii
lii ia, a me he mea la, ua naha maoli kona puuwai.
(Aole i pau)
KA UPENA LAWAI’A O KA WA
KAHIKO ME KA LAKOU
MAU HANA
(Kakauia e Kawaikaumaiikamaku
okaopua)
(Homauia mai)
Ka Upena Maiewa
O ka 11 keia o na upena lawai’a
a ka poe kahiko. O keia ka upena
hana nui o na upena lawai’a apau.
He lau ka mea o hana ai keia ano
upena, ame ka hinano; o ia hoi ka
pua o ka lauhala. I hanaia keia
mau mea no na i’a ku i ke kai ho
honu loa, elike paha me ke akule
ame ke a’ua’u e noho ana i ke kai
hohopu loa.
O ke ano o ke’kii ana o ka ia
o keia auo upena, aia i kela waa,
ame keia waa na poolau, a he mau
haneri anena ka loa; a aia no hui
i kekehi mau waa kakaikahi ka
lauhala hinano. Penei ka hana ana:
I ka hiki ana o na waa i kahi
o ka i’a e lana ana ina he akule
ka i’a, alaila, nee aku a mamao
mei kahi o ka i’a e lana ana alaila,
hooku’i na poolau o kela waa ame
keia waa. Aia i kela waa ame keia
waa he mau kaula pakahi i hoopaa
ia i ka lau; a o keia mau kaula i
hanaia ai peia he mau kaula huki
iluna a hookuu ilalo, no na opua
ko’ako’a nunui o ke kai hohonu.
E kuu ana keia lau malolo, a o
ka hinano ae maluna o ka lau. E
au ana ka poe ia lakou ka hinano
iloko o ke kai, me na lona. Aia
na lawai’a, ke holo ia ma o a maa
nei, no ka makaukau like o na maa
apau. He ana like ke kowa mawae
na o kela waa, ame keia waa. Eko
lu anana awerike ke kaawale.
O ka poe au iloko o ke kai ma
luna o na lona hau, he au pili no ko
lakou, elike me ka loihi o ka lona
o kela ame keia mea. O ka hana
ana o ka hinano, he hikiikii a paa
ma ka huelo.
Ala malalo loa, he pohaku i mau
ai ka maloeloe o ku nee ana imua:
a i ka ike ana o na lawai’a, ua ma
kaukau like na maa apau, kahea, na
lawai’a nee like; a o ia ka wa a
na lawai’a e makaala loa ai, e holo
i o a ianei no ka mau o ka lau i na
opuako’ako’a; a e kahea ana na la
wai’a ia oe e maa pai ae ka oukou
iluna, a ua hiki. A ina ua kiekie
loa ae iluna, kahea mai, hoalu aku
ka oukoa, a pela pu me ka poe au
umauma maluna o na lona.
Ua like loa no keia hana me ka
na aliikoa o na puali kaua, elike
me ke ka’i ana o na koa; a o keia
poe au umauma, eia lakou mahopo
o na waa ia lakou ka lau, a e kau
ae ana ka ka poo ia lakou ka hi@n
no maiuna ae, o ka lau a na waa o
ko ana iku lau.
Ina ua anuanu ka poe e au noi
iloko o ke kai, lele ka poe i kow ma
Luna o na waa, ilokoo ke kai, a o
ia ka moa i kapaia ai keia upena,
no ka au o kekahi poe iloko o ke
kai; Upena Maiewa.
Ina oloolo kau kaula hinano, e
O wiliwili ana oe i kau kaula i kau
laau o kau ana; a ekekei paha ilu
ua, hookuukuu aku ilalo. E hoo
lohe ana na mea apau i ka loo o na
lawai’a.
Ao@e i’a o ka moana a paa aku i
kai; no ka mea, o Huluipau keia;
a o ke akule, ua holo iloko o ke kai
papa’u; a o na i’a like ole apau,
e holo ana lakou apau loa i kahi
papa’u.
Ika iko ana o na lawai’a ua ko
koko i kahi a lakou i manao ai, o
ia kahi kupono o kuu ai ka upena
eke, alaila, e hoopuni ana na poo
lau a puni, a o kokahi mau poolau,
e wehe ana a kau iluna o na waa,
no ka moa, ua kaa mai la i kahi
haiki.
O keia ka na’i ana a ku poe ka
hiko. Aole elike me ko keia au
hou, aia no a na ka i’a e komo mai
a kokoko, alaila, kii aku la e hoo
puni. Nolaila, aole loa e loaa aua
na oihana lawai’a a ka poe kahiko
i keia au hou.
Owai ka mea ike nana o a’o i ka
poe o keia au hou@ Oiai, he kakai
kahi loa ka poe kahiko i ike i keia
mau hana; pela no mo ka oihana
mahiai, no na kihapai i hele a pa
hulu he laau hooulu no ka poe ka
hiko, no na huli kalo, i oi papalua
a papakolu ae kona ulu ana, he
hanaia me ka hoomanawanui; a
owai ka mea nana o a’o?
Ua hoolaha aku au mamua, i ka
mea e pili ana i ka mahiai, ame ka
laau e ulu ai. Ua pau kela. Ua
hiki mai la kakou i ka puni ana o
ka i’a. I ka puni ana o ke akule,
a he makena o na i’a like ole apau
i hoaia i kahi papa’u o ke kai.
Aoleloa he i’a e hiki e holo hou
i ka hohonu, no ka mea, he maka’u
loa lakou i keia lau, ame keia hi
nano keokeo homaka’ula’u.
Alaila, hoopuni ka upena maloko
o keia lau, ame ka hinano. Elike
no me ka rula o na upena eke, o
ia hoi he pili ka hikii ana o ka
pohaku mai ka eke aku, ahiki i
kona mau pili; aole hoi o na pa
aku. A i ka puni ana i ka upena,
a ina aoie i hana maa ia ke eke,
a iluna aku no o na waa e hana
ai, alaila, wehe ae no i ke kaula ku
ka’i a hookomo i ke eke mawaena
o na upena elua.
Aia ma ka waha o ke eke he
mau laau i hoopaaia, i mea e ha
mama pono ai ka waha o ke eke, a
mau ka pili o ka waha i ka ilikai;
aole aluhee a pii ka i’a maluna.
I ka hookomo ana @ ka i’a iloko
O ke eke, a ike na lawai’a, ua lawa
ia no ke kahee ana iluna o na wa,
hoopau ka hookomo ana i ka i’a
iloko o ke eke; aia a pau keia i ke
kahee hookomo hou no.
Aia no a ike na lawai’a, ua lawa
kauhale e pau ana i ke kapi ka
i’a i ka paakai, alaila, e hookuu
hou ia ana no ka i’a; i ole ai e
hoomainoino, a kiola wal@ no.
O keia hana ana mai ka moana
kai hohonu mai keia ho@aia ana
mai o ka i’a, a ua hele ka i’a a ma
no, a kini, a lehu, o ia ka haua a
ka poe kahiko; a mai keia oihana
lawai’a mai i loaa ai ka kakou
helu: o ia hoi, 4 kahi, l h3 kauna;
he lau; he 10 lau, 1 he mano; he
10 mano, 1 he kini; he 10 kini, 1
he lehu. Ua loke pu me (4,000,000)
eha milliona wale no. Ina aole ka
oihana lawai’a, aohe, a kakou helu.
No laila, aole nana a ka poo kahi
ko a komo ka i’a iloko nei o kahi
papa’u. Ua like pu ke kai hohonu
ame ke kai papa’u ia lakou, mo he
mea ia, hookahi no ano kai he kai
papa’u wale no. I hiki no pahyu
keia mau hana i ka wa kaliko he
nui kanaka, aoho no a lakou mea
maka’u o ka moana. Aolo paha e
ae keia poe o keia au hou, e a@
mai ko kai hohonu mai. Aka, ua
hiki no keia ke hoohanaia ma kahi
nui iki o kanaka. O ia, kiina ka
i’a i ka hohonu.
(Aole i pau.)
Eia no he mau tausani eka nina
ma Oahu nei, ma Nanakuli, ame
Lualualei, i hookaawaleia no na Ha
waii. He mau aina kiawe keia, a ua
hiki wale no e loaa na pomaikai
elike no hoi me W C. Achi e lawe
lawe hana mai nei ma kona wahi ma
Nanakuli. Eia oia ke hanai puaa
mai nei ame na moa ame, kaka. He
na keia poe e hanai mai nei ka
puaa. Eia he mau honeri puaa e
holo nei ma kona mau aina, a ke
ohi nei i na dala mahuahua mai
keia oihana mai. He mea keia i
hiki i na kanaka noonoo maikai apau
ke Iilo i poe noonoo a lawe i keia
mau aina e weheia aku ana.
LIVERPOOL, Iune 4. Ua ikeia
me ka maopopo ka hooholo ana o ka
hui mokuahi o ka Atelanika Akau
o na mokuahi a ia hui e holo aku
ana e lawe wale no lakou i ka wai
ono e lawa ai ahikii ka hoea ana
i Amerika.
KAHUKU SONG.
O’eo’e inamona,
Alaala o ka hee,
Kupenu paakai,
Homikomi i ka lima.
Hui:
Elua maua,
Ka upena Holoholo,
Ke kuuna i’a ole,
Nahunahu i ka ili.
He hee no ke kaiuli,
Kap;ae ko alaala,
A he puhi no ke ale,
Kiei aku a mei mai.
Unaunahi pikapika,
Aweawe o ka hee,
Ua ikeia aku no oe,
A he pihi hul’u
J. K. APUAAKEIIAU
NA LETA I KII OLE IA MAI
AHIKI I IUNE 9, 1923.
Anahu, Hiram
Iokua, Miss Jo
seph
Upa, Miss Alice
Halemanu, Mis
Margarett
Halo, Mrs. K
Hana
Holokahi, Sam
Kaahea, Mrs. A.
Kaapana Mr. &
Mrs. Abr.
Kaapuni, Benj.
Kaikaka, Obed
Kaimi, Mas.
David
Kaohimaunu, Mrs.
Hannah
Kauwe, Mrs. An
nie
Kakona, John
Kala, Joe
Kalauokalani,
Mrs. E.
Kanine, Albert
Kapaa, Mas.
David
Kealoha, Alice
Kekua, Thomas
Keliipuleole, Wai
pa
Kuaiwa, Mrs.
Mele
Kupihea, Mr. &
Mrs. J.
Maile, James
Manoha, os.
Naiole, David
Naumu, W. N.
Waioli, Mrs.
E ninau mai m@ na l@ta hoolaha
ia ke kii mai.
D. H. MacADAM,
Lunaleta.
MONEY UA IKE
JINGLES ANEI OE?
O ka mea nune mau ia i kei awa o ia no na BUKE A
NA KAMAIKI i hoopukaia iho nei.
Ua pa’iia me ka noeau--palapalaia me na manao na
auao--a ua pa’i pu ia hoi me na kii o na waihooluu like ole.
E hoike ana he mau manao hoohauoli--e hoike ana
i ke ano o ka Hoomakaulii ame na mea e lilo ai i Makaai
nana maikai.
He mau ano nui o ke ano hou loa, e nele ole ai ka
hauoli o na kamaiki mai ka 3 a ke 80 makahiki.
Ua loaa mai nei ko makou ha ʻ awina o ka helu mua, a
ke makemake nei makout e loaa i na kamaiki apau e loaa
ia Iokou keia buke. EIA KE KALI NEI KAU BUKE
IA OE—Hele mai e kii i kei awa. E haawi wale ia no
ma ke ano makana.
He hauoli loa makou i ka lawe ana mai i kau mau
hoahu liilii.
He 4 pakenekaka makou e uku nei no ka makahiki.
Kihi o na Alanui Moi ame Nuuanu.
CHINESE-AMERICAN BANK
Kihi o na Alanui Moi ame Nuuanu. Honolulu, T. H.
Pahu Leka 2000 Kelepona 6119
KE NOONOO KE KANAKA
i na meahana e manao ana oia i mea maikai.
NA MEAHANA STANLEY
Ka maikai loa e kuai ai, holaila o na meahana ia ana i makema
ke ai.
Koikahi, Na Umii, Na Mea Ana,
Na Hao Umii, Mikini Umii,
Wili Lima, Wili Umauma,
Iliwai Aluminum me Hao,
Na Hamare me Pahiolo,
Na Pahu Meahana.
Aole lua elike me na meahana o kkeia ano. He helu kiekie loa
lakou. Ua loaa lakou apau ke kuaina ma kahi o
LEWERS & COOKE, LTD.
169-177 Alanui Moi Hema. Pahu Leka 2930, Honolulu
Papa ame Lako Kukulu Hale
He Manaoio Anei Oe i Ka
Hoomakualii?
I na he manaoio oe i ka Hoomakaulii, ataila, e hele
mai no ko makou hale kuai bipi nei e kuai ai i kau
mau i’o bipi. He emi loa na i’o bipi palai, ku, a pela
wale aku, ma ko makou hale nei, i loaa ole i na hale
e aea pau.
Aole wale no o na i’o bipi, aka, o na i’o Kamano
momona paakai, a i ole hoomo’a uwahiia.
Na i’o Hipa ku, he oi aku ke emi maanei e koe nui
ai kau kenikeni iloko o kou pakeke.
O ke Koe Nui Ana o Kau Kenikeni Iloko o Kou Pakeke
e Hiki ai ia oe ke Hoihoi ia Koena i ka Banako
o ia ke Keehina Hoomakaulii
Metropolitan Meat Market
Ma ka aoao Waikiki o ke kihi mauka o na
Alanui Moi and Bekela