Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXII, Number 24, 14 June 1923 — Page 4
| This text was transcribed by: | Kamehameha Schools Gift To Dr. Chun |
| This work is dedicated to: | Dr. Michael J. Chun |
Ka Nupepa Kuokoa
KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.
Ka Nupepa Kuokoa
KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.
MA KE KAUOHA
Na Kanawai Kau o 1923
(mia ka aoao 3mai.)
Ike kupanaha o kona ike, a i ole han aku, koe wale no a mamuli o kona kau ana i ole hoomaka ana ok lele, elel ana ma ke-kahi ana haahaa e lilo ana i mea hoopilikia mai i na kanaka malun o ka ilihonua malalo iho, a i ole e hoohaule ana i ke kahi mea koe a he wai a i ole he one lele lilliii i hoohanaia i balaki, a i ole i mau pepa hoolaha paha, e aku no ka hewa mikamina a e hiki no e hoopa’iia mamuli o ka hoopa’i dala aole e oi aku mamua o hookahi tausani dala ($1,000.00), a i ole hoopaahao aole e oi aku mamua o hookahi (1) makahiki, a i ole na hoopa’i no a elua.
PAUKU 10. Kniia i laikini makahiki. Aole kekahi mea koe wale no a he lala o kekahi puali poe-lele o ka Pualikoa o Amerika Huipuia, Puali kaua moana o Amerika Huipuia, Pualiko Kiai Lahui o Hawaii, a i ole Puali kaua moana o Hawaii, a i ole o ke-kahi mea i hoolimalima ia maloko o ka pualikoa o Amerika Hui-puia, a i ole kaua moana ma ke ano he pailaka, ua hiki no e lawe-lawe i kekehai nomulele maloko,, maluna ae a i ole maluna oke Teritore o Hawaii me ka loaa ole o ka laikini e han pela i ha-awiia mai e ke kiaaina. O ia mau laikini apau i hoopukaia e ke kiaaina a pau no hookahi makahiki mahope a ka hoopukaia ana o ia mea. Aole kekahi laikin i e hoopukaia malalo ne koe wale no a ua puka mai ka mea noi no ia mea i kekahi noiia ana o kona ikaika kino ame ka niiia o kona ike hoohana ika moku- lele i haawiia aku e kekahi me a i ole mau mea i hookohuia e ke kiaaina.
PAUKU 11. Nana ponoia ana o ka mokulele. E lilo no I mea kue i ke kanawai no kekahi mea ke hoohana i kekahi mokulele maloko, ma o ae a i ole maluna ae o ke Teritore o Hawaiii ahewa ia e ka mea nana mokulele. Na ke kiaaina o ke Teritore o Hawaii, elike me ka mea e makemakeia ana, e hookohu i keahi mea i lunanana mokulele apau e hoohanaia ana maloko, ma o ae a i ole maluna ae o ke teritore i oleloia a e ahewa no ke kupono ole i kela ame keia mokulele e ikeia ana ua lilo i mea hoopoino ola i ka lehulehu ke hoohanaia.
PAUKU 12. Hoopa’i. O kela ame keia mea e ku-e ana i kekahi o a hoakaka o na Pauku 10 ame 11 o keia kanawai e ku no i ka hewa mikamina a i ke ahewaia ana e hoopa’iia ma o kekahi hoopa’i dala aole e oi aku mamua o hookahi tausani ($1,000.00) a i ole ma o ka hoopaahao aole e oi aku mamua o hookahi makahiki, a i ole ma o na hoopa’i no a elua, dala ama hoopaahao.
PAUKU 13. Ki manu ame holoholona mai ka mokulele aku he mikamina. O kela ame keia mea ho ʻ olele mokulele a i ole ohua paha ina, oiai e lele ana maloko o keia teritore, a ho ʻ omake aku ai ole hoao e ho ʻ omake i kekahi manu a i ole holoholona paha e ku no i ka hewa mikmina a e ku no i ka hooopa’iia ma o kekahi hoopa’i dala aole e oi aku mamua o hookahi tausani dala ($1,000.00) a i ole ma o ka hoopaahao aole e oi aku mamua o hookahi makahiki, ai ole na hooopai no a elua.
PAUKU 14. Kaulike o ka wehewehe ana. E weheweheia no keia Kanawai a e hoomaopopoia i mea e hookoia ai kona manao piha ma ke ano laula e hoohan an elike na kanawai okela mau mokuaina ame na teritore e hana ana i keia mau kanawai, a elike hoi ke ano, elike me ka hiki, me na kanawai federala ame na kuhikuhi maluna o ke kumuhana o na mokulele.
PAUKU 15. Inoa pokole. E ikeia no keia Kanawai ma ke ano o ke Kanawai Kulike no na Mokulele.
PAUKU 16. Hoopau. O ke Kanawai 14 o na Kanawai o ke Kau o 1915, elike me ia i hoololiia ma o ke Kanawai 107 o na Kanawai o ke Kau o 10=917, ame na Kanawai e aea pau e ku-e ana me na hoakaka o keia Kanawai ma keia ke hoopauia nei.
PAUKU 17. Ka manwa e mana ai. E mana no keia Kanawai i kono aponoia ana.
Aponoia i keia la 30 Aperila, A.D. 1923
W.R. FARRINGTON
Kiaaina o ke Teritore o Hawaii
____________
KANAWAI 110.
[B.S. HELU 392.]
HE KANAWAI
E HOOMANA ANA I KA UKU ANA AKU IA MRS. VICTORIA WARD
NO KA HOONUIIA ANA O KA HOOLIMALIMA O KE KAHUA
HOOMALU O NA HOLOHOLONA.
E Hooholoia e ka Ahaolelo o ke Teritore o Hawaii:
PAUKU 1. O ka huina o elima haneri me eha ame 15/100 dala ($504.15) ma keia ke hookaawaleia nei mailoko ae o na dala i loaa iloko o ka waihona puuku o ke Teritore o Hawaii, mai na hoonuiia ana ae o ka uku ho ʻ olimalima no ke kahua ho ʻ omalu ma Honolulu o na holoholona no ka manawa mai Augate 1, 1922, ahiki i Iune 30, 1923, e hui ana i keia mau la elua.
PAUKU 2. O ka puuku o ke Teritore o Hawaii ma keia ke ho ʻ omana ia nei e uku aku maluna o na kikoo dala i kakauia e ka lunahooia o ke teritore, i hookahuaia maluna o na kikoo aie i aponoia e ka luna mana hooko nui o ka pap o na komisina mahiai am ululaau, ka huina o ka aie ia Mrs. Victoria Ward, ma ke ano he hoonuiia ana ae o ka uku holima, elike me kona lilo ana i aie i ka huina i hookaawaleia maluna ae.
PAUKU 3. E mana no keia Kanawai i kona aponoia ana. Aponoia i keia la 30 o Aperila, A.D. 1923.
W.R FARRINGTON,
Kiaaiana o ke Teritore o Hawaii.
_______________
KANAWAI 111.
[B. H. HELU 12]
E HOOLOLI ANA I KA PAUKU 2068 O NA KANAWAI I HOOPONOPONO HOUIA O HAWAII, 1915, ELIKE ME IA I HOOLOLIIA MA O KE KANAWAI 122 O NA KANAWAI O KE KAU O 1917, E PILI ANA I KA POE MAAUAUA.
E Hooholoia e ka Ahaolelo o ke Teritore o Hawaii:
PAUKU 1. O ka Pauku 2068 o na Kanawai i Hooponopono Houia o Hawaii, 1915, elike me ia i hoololiia ai e ke Kanawai 122 o na Kanawai o ke Kau o 1917, ma keia ke hoololiia nei i heluhely ai penei.:
“Pauku 2068. Na auhau. O ka auhau no ka laikini maauaua i na mea kuai elike no me keia malalo iho nei:
O ka auhau laikini no hookahi makahiki……..$50.00
O ka auhau no ka laikini hapaha a ia ole ekolu
mahina a i ole no kekahi manawa i emi iho malalo o ekolu mahina he ……………..15.00
akanae. aole laikini i kioia aku no ka poe e maauaua i’a, na huaai hou. lei, pua a i ole lau ai ia, a i ole no kekahi mea he makaainana no ke Teritore o Hawaii ahiki aku na makahiki i ke kanahiku (70).
O ka laikini maauaua no na mea kuai e ho ʻ omana aku no i ka mea e paa ana ia mea e maauaua wale no maloko o ke kalana a i ole kulanakauhale ame kalan i hoikeia maloko o ka laikini.
PAUKU 2. E mana no keia Kanawai mai a mahope aku o ka la ekahi o Iuali, A.D. 1923.
Aponoia i keia l 30 Aperila, A. D. 1923
W.R. FARRINGTON
Kiaaina o ke Teritore o Hawaii
LOAA KA NAAUAO I KEKAHI
KAIKAMAHINE PAKE MA-
MULI O KA HOOIKAIKA
Mahope o ka hooikaika ana i ka hana i mea e hiki ai @ loaa iaia kono pono o ka noho ana a e hiki ai hoi iaia ke uku i kona mau hoolilo me ka pakiko loa no na makahiki eha, @ hookuu maikai ia mai ana mai ke kukla a’o kumu mai o Honolulu nei ina keia la kekahi kaikamahine Pake nona ka inoa o Frances Leong, a e lilo aku ana oia i kumukula ma keia makahiki ae no kekahi kula aupuni ma Kalaheo, Kauiai, i kulike me ka hoakaka a ka moolelo e pili ana nona.
I kulike me ka hoakaka ma ka moolelo, i kona wa ka e kamalii ana ua nui kona iini e lilo i kumukula, eia nae, i ka apu ana kona hele ana i ke kula ma Ewa, mahope o kona hokuu maikai ia ana mai, a o ka 14 no ia o kona mau makahiki, ua makemake oia @ hoomau aku i kona hele ana i ke kula no ka hoomahuahua hou ana aku i kona huli ana i ka naauao ua k-e nae kona mau makua ,a o ka lua o na kumu keakea iaia o ia ke ku-e o na makua, elike me kan hapanui o na makua pake aole o lakou makemake @ hoonaauao i na kaikamahine. No ka pio ole no o ko keia kaikamahine makemake hooholo iho la oia i kona manao @ hana kino ma kekahi @no hana e hiki ai iaia i mea e kokua mai ai iaia no ke komo ana aku i kekahi kula kiekie ae.
O ke alahele wale no ehiki ai iaia ke hana i keia i mea e hookoia ai o kona makemake, o ia no kono holo malu ana mai kona home mai, a ua hooko oia ia maano. Me kahi dala hookahi wale no i kona poli ame kona paiki lole i hoea mai ai oia i Honolulu nei a hoomaka aku la ka hele ana ma o a maanei e huli i wahi nona e noho ai a loaa ka Home Lanakila iaia ma Kapalama ae nei, he home no na kaikamahine home ole ae hele ana hoi ika hana.
Malaila oia i noho ai no kekahi mau la kakaikahi ahiki i ka loaa ana o kana hana ma ka hale hana kini American Can Co.; ua hoomaka oia, i ka hana mai ka hor 7 o kekakahiaka ahiki i ka hora 10 o ka po, me kona hana pu i na la kulaia ame na la Sabati no 10 keneka o ka hora. Iloko o na pule eono o kona noho ana e hana maloko o ia hale ua lawa loa ke kala i loaa iaia ehiki ai e uku i ka hoolimalima o kona rumi moe, kana’ ai, a e kuai hoi i mau lole nona ame na buke kula i kupono no ka papa eha o ke Kula Makinile ,a pela hoi ka hoahu ana i kekahi mau dala he $13.50 maloko o kekahi o na banako.
Ma ka manawa i wheia ai ke Kula Kiekie Makinile o na haumana i komo aku ia kula, iloko o na hora kula halekula, a i ka wa e pau ai ke kula hele no oia i ka hana ae loaa mau ana iaia he $2.50 o ka pule, he wahi ukuhana i lawa loa no ka kuku ana i kana ai ame ka uku kaa uwila.
Mamuli o kono hana a poeleele loa ua holomua ole oia ma kana mau ha ʻ awina i ka makahiki mua o kona noho ana ma ke kula, a ua hoonoho hou ia ma ka papa eha, aka nae me kona nana ole ae ia hoihoi hou ia ana ihope, ua hoomau aku no oia i ka ho ʻ oikaika ana ma ka hana, a i kekahi makahiki mai mamuli o ka lawa kupono o ke dala i loaa iaia ua ho ʻ oikaika oia ahiki i kona kau ana ika papa ekolu a i keia makahiki e hemo maikai an oia mai ia kula mai ma keia la.
I ka manawa i hoomaha ai ke kula ua hoi aku oia a noho ma ka home o ka ohana Otremba ma ke alanui Oahu, a aia oia malaila e noho nei keia manawa.
Ma keia makahiki ae oia ana kekahi o na kumukula e a’o aku ana ma ke kula ma Kalaheo, Kauai, elike me ka loakaka a ka moolelo. O kona mana ʻ olana i nei manawa o ia no kona kokua ana i kona kaikaina i mea e hiki ai iaia kekomo aku i kekahi o na kula kiekie, elike me kona ho ʻ oikaika ana ahiki i ka puka maikai ana mai la.
E HOONUI IA AE KA HAAWINA DALA NO KA HOME LEAHI.
Maloko o ka hoike makahiki a ke Kauka A.N. Sinclair, ka luna hoo@ana o ka Home Leahi, aole me ka hikiwawe a holomua loa ka lapaau ana i ka poe ma’i akepau ma ka halema’i akepau ma Leahi Home, aka ma ke ano ulolohi loa.
O na make i ka ma’i akepau, ua hoemiia mai ke 31 no ka 10,000 kanaka i ka 1911, ka manawa i kukuluia’ai ka halema’i Leahi, a i ka 18 no ka 10,000 i ka makahiki i hala. Maloko o ka hoike a ke Kauka Sonclair, ua haawi oia i kona mahalo i ka buro ma’i akepau noka hana i hanaia o ia buro ma ka hooikaika ana e kina i ka Lahai loa ana ae o ka ma’i i kau nuiia ka weli i nei mau ia, aole mawaena o ka lahui kanaka hookahi wale no, aka e na lahui kanaka apau e noho nei maloko Hawaii i keia la.
He elua hanerika nui o na ma’i e malamaia mai nei ma ka Home Leahi, a ua manaoia e oi aku ana maluna o keia ka nui o na ma’i i keia makahiki ae. Ua lawa kela halma’i me na lako e hiki ai ke paio aku me ka ma’i, o ka makemake no o ka lunahoohana e hoomahuahua ae ka haawina dala no ia home no ka 1924.
O ke kii keia o Maui Kaiko, kekahi o na keiki kuai nupepa o ke Kuokoa, me kona papale hou. He 70 makahiki o Maui Kaiko ikeia manawa, wia nae, ua like no kona eleu i ke kuai nupepa me na keiki opiopio okeia kulanakauhale, a mai ka hana kuai nupepa mai, i loaa ai iaia kana mau mea apau i makemake ai no ka pono o kona ola ana.
HE UMI KAUKANI DALA I AE IA E KE KIURE.
Mahope iho o ka hooloheia ana o ka hihia koipoho, okanlima kaukani dala a Mrs. John D. Austin e ku-e ana ia Mr. ame Mrs. Lowenfeld, imua o kekiure oka aha a ka Lunakanawai Kaapuni James J. Banks, no kekahi mau la lehulehu i hala, i ho ʻ opuka mai ai kela kiure ikana olelo hooholo ,e haawi ana i ka pono no Mrs. J.D. Austin, me ka hoemi ana mai i ka huina koipoho, mai kekenalima kaukani ai ka umikaukani dala.
He hoopii koipoho kela, no kalaipila o Mr. ame Mrs. Lowenfeld i ka inoa maikai o Mrs. Austin, ma o kekahi leka la i kakauia mai @ Mrs. Lowenfeld i kana wahine, maloko o ua leka nei , elike me na mea i hoakakaia ae imua o kaka aha, e hoike ana ia, he kanaka kolohe o Mrs. Austin , a o ka wahine ana i lawe ae ai, aole ia o kana wahinemare, aka he wahine i loaa iaia ma kekahi ano hewa.
Ma ka manawa i loaa mai ai kela loka ia Mrs. Lowenfeld mai kana kane mai, ua hoikeikeia aku kela leka imua o ka Makaikiu McDuffie mai hoi a imua o Mr. Austin ame kana wahine.
No ka lilo o kela leka i mea laipila i ka inoa maikai o Mr. ame Mrs. Austin, ua hookomoia ‘ae ka hooopii koipoho e Mrs. Austin, no ka huina o kanalima kaukani dala.
O ka Makaikiu McDuffie kekahi hoike i kukuluia ae, ma ka aoao o Mrs. Austin, ua ae oia no kona hoikeike ana i ka leka ia Mr. Austin, eia nae, ua hoole oia ika leka i kamailiola ae e Mr. Austin, ikakauia mai mai e Mr. Lowenfeld i kana wahine, aole ia o ua leka nei, aka he leka okoa ae, o ia ka leka i la weia mai e Mrs. Lowenfeld, make ano, na ka hoahanau o Lowenfeld i kakau mai , aole hoi na kana kane.
O kekahi o na mea ano nui ma keia hihia, o ia no ka noke ia ana o ka Makaikiu McDuffie i ka hoohalahala e ko loio o Mrs. Austin, ma ke ano he kanaka oia i hiki ole ke hilinaiia kana oleloike, no ka mea aole he hiki iaia ke hoomaopopo i kana mau mea i ike ai, me ke kuekaaia ana ae, o kana mau ololoiki, i waiho ao ai imua o ke komisina makai, i ka manawa a noke ia ana i ka ninaninau, kou ahihia ki-pe imua o kela komisina.
Ua hono like no loio o na aoao a elua e hoikeike ae i na mea maikai ole o na aoao pakahi, eia nae, ua papaia mai laua e ka aha, ma na mea i pili pololei loa i ka hihia, laua e kamailio ai, mae ke kikoo ole aku i na mea mawaho ae o na oleloike.
Ma ka manawa i komo aku ai o ka hihia iloko o ka lima o na kiure ua ikeia ka hahana maoli o na paio ana mawaena o na hoa o kela kiure, mamuli o ka nunui o ko lakou mau leo, me ka loheia aku e ka poe apau maloko o ke keena hookolokolo.
I ka hala ana nae o kekahi manawa, o ka noonoo ana o kela kiure i kana olelo hooholo, ua hoopuka mai la ia i ka pono no ka mea hoopii, me ka haawi ana i ka huina o umi kaukani kala.
Ua hoohalahala nae na loio o ka aoao hopii i kela oleloo hooholo; no laila e pii hou ana ka hihia i ka aha kiekie, mamua o ka hoea ana aku i ka hopena o kela hihia.
KEKAHI MAU HIHIA A KA OI-
HANA MAKAI O KA
PULE I HALA
Elima mau Kepani i hopuia e na makaikiu ma ka Poaha o ka pule i hala no ka pili waiwai maloko o ke Kuea Yee Wo i haalele i ka $15 bela pakahi maloko o ka aha hoomalu man ke kakahiaka Poalima i hala a pokeokeo ke aupuni kulana kauhale.
He $25 ka hoopai i kauia mai e ka Lunakanawai Soares o ka aha hoomalu maluna o Chun Sam, ka Pake i hopuia ai e ke Kapena Makai Bob Lillis no ka holonui ma ke kakahiaka Poalima i hala, a o C.L. Mariot hoii hopuia ai no ka hoomau i ka holo ana o kona kaa, oiai kekaa uwila e ku ana a e lele ana kekahi mau houa, ua Lilo wale kana mau dala he $15 i ke aupuni no ka hoea ole ana ae imua o ka aha ma ka manawa i kaheaia mai ai kona hihia.
No ke komo pu ana e powa i ke kekahi Pilipino paa ae ai o Mariano Tormis, Dan Suniga, Mrs. Suniga ame Margaret Watson i ka hopuia e na mamaikiu a hoopiiia ae no ia hewa. I kulike me ka ka Makaikiu McDuffe moolelo o ka hoakaka ana ae ua lilo na wahine i mau mea hoowalewale i ka Pilipino i hoea mai i Honolulu nei mai kekahi mai o na mokupuni me kana mau dala o ka hoahu ana oiai oia e hana ana ma kekahi o na mahiko. Mahope o ka paheleia ana o ka Pilipino me ka hoohainuia me ka rama, ma ka oleloia, ua powaia ka Pilipino e na kane elua a lilo he $75 mai iaia aku.
Ia Keven ame kona Hoaloha e holo ana no Waikiki maluna o ke kaa Ford, a no ka paa paha o kona mau maka i ka uhimaka i hiki ole ai iaia ke ike aku i ke kaa rola mahu nui e ku ana mahai o ke alanui Moi, ua hooku’i aku la ke kaa Ford me ka rola a uppe omua. Nahaha ka ipukukui me ke aniani pale makani omua o ka Ford. No ka mokumoku o kekahiwahi keiki uuku o Jimmy Mahuka ka inoa e noho ana mahope o ke kaa Ford i ke aninani i laweia ae ai oia i ka halema’i o na poino ulia no ka lapaau ana. O ke pena wale no o ka rola ka i akaaia ae mamuli o kela hoolu’iia ana aku, aohe wahi e ae i manuheu.
PIHA KE KANAKOLU MAKA
HIKI A’ OI O KA PAIONEER
________
Maka Poaloa iho nei, Iune 12, 1922, i piha ai ua makahiki he kanakolu-kumamakolu o ke ku ana o ka Hui Pioneer Building & Loan Association, kekahi o na hui kahiko loa, a onipaa e ku nei ma keia kulanakauhale i keia la.
Maiwaena mai o ka eiwa poe, na lakou i kukulu i keia hui i kinohi, he ekolu o lakou e ola nei i keia manawa, a e lilo nei no i mau lala iloko o kela hui, a mai ke kulana nawaliwali mai hoi kona ku ana, ahiki i ka onipaa ana, ma na ano apau. Ma ka la 12 o ka mahina o Iune, oka 1890, i loaa mai ai ka palapala hoohui me ke aupuni o keia ahahui, eia nae, aole i lawelaweia kana mau hana, ahiki i ka la 2 o Iualai o kela makahiki no.
Ua malamaia ka halawai mua loa o kela ahahui, maloko o ke keena kahiko o ka ahahui kalepa o Honolulu nei, ma ke Kuea Campbell, i okiokiia i keia manawa iloko o na keona liilii, a eia no kela hui maloko o kekahi keena e lawelawe nei i kana mau hana, malalo o ke Kakauolelo Theo. F. Lansing.
Iloko keia mau makahiki he kanakolu a oi o ke ku ana o keai ahahui, aole no i nele ka halawai ana mai me na ulia pakalaki o ka namawa, o ka manawa mua lo i ikeia ai kona kulana kupilikii, ma ka manawa no ia o ka hookahuli aupuni, eia nae ua mau mai no kona ku ana ma ke kulana nawaliwali, ahiki i ke kau o ka ma’i korela, ua halawai hou no me an ulia pakalaki, a pela mai no i ka pauahi nui, i ka wa o ka ma’i bubonika.
Me kela mau ulia pakalaki no nae, aole i haawipio ka poe na lakou i kukulu i ka ahahui, a i keia namawa, ke ku nei ia maluna o ke kahua onipaa, a ma ka hoike a ke kakauolelo, ma ka la hope o keia mahina, e ikeia ana, ua hiki akuka waiwai o keia ahahui, ma kahi o ka hapaha miliona dala, me kona poe paa mahele, i hiki aku ka hui na ma kahi o ka elima haneri.
O na kanaka Hawaii ka hapanui o ka poe paa mahele iloko o keia ahahui, oiai na nae, ua komo no na lahui like ole he mau lala, a ma o keia ahahui la, i loaa ai ka noho kuokoa ana i ka poe e noho mai nei ma ko lakou mau home ponoi iho.
He elua haneri dala ka waiwaiio o ka mahele hookahi o keia hui, ma ka hookaa liilii ana, he hookahi dala no ka hmahina, a i ka manawa e makemake ai kekahi lala e kukulu i home nona, ua hiki iaia ke aie i ka hui, i ka huina dala ana i manao ai, me ka hoopaa ana i ka aina hohoi liilii i na dala a ka ahahui ahiki i ke kaa ana.
O na Pukiki, na ha Haole, na Kepania me na Pake, kekahi poe mawaho ae o na Hawaii, i komo iloko o keia ahahui, me ka aie ana i ke dala mailaila mai, no ke kukulu ana i mau home no lakou.
Ma ka halawai makahiki a keia ahahui i malama ai ma ka makahiki koke aku la no i hala, i kohoia ai o S.P. Correa, i peresidena, a ma ka mahina ae nei o Iulai, e malama hou ia ai he halawai, ma ia halawai e khoia ai na hoa a ka papa hooko; a ina he makaala na Hawaii i na halawai o kela ano, e hiki ana ia lakou ke koho i kekahi mau Hawaii kupono, i mau lala no ka papa hooko o ka ahahui.
MAKA MAMULI O KA PIIIA
ANA E KE KAA KALAKA.
-------------
E hoakaka ana kekahi meahou o ka loaa ana ae i ka Nupepa Advertiser, ma ke leka no ka make ana o kekahi Pilipino Limahana o ka mahiko o Peepeekeo nona ka inoa o Patricio Flores, ma ka auwina la o ka Poakahi aku la o ka pule i hala, i kona manawa o ka haule ana mailuna iho o ke kaa kalaka ana e hoao ana @ kau aku iluna, a kaa malalo o na huila a mae loa.
E hoakaka ana ma ia meahou i ke kulike loa o ka make ana o keio Pilipino me ko kekahi i Kepani i make ai ma ka mahiko o Hilo Sugar Company mamuli noo kekahi ulia i like loa me keia.
Ua kauohaia mai no ka kela Pilipino e kali no kekahi poe kanaka limahana e ae, a ra ia kaa e hoihoi aku ia lakou i ko lakou mau hale mahope o ka pau ana o ka hana, eia nae, aole i ho ʻ olohe kela Pilipino. I ka hoea ana mai no ka o ke kaa kalaka mua o ka holo aku la no ia o ua Pilipino la me ka manao e kau aku ana iluna o ke kaa, eia nae, iaia i hoao ai ua kapeke iho la kona wawae a haule iho la mawaena o na huila, i huli mai ka hana o ke kalaiwa e nan no ke kumu o ke anuu ana o ke kaa o kona ike mai la no ia i ua Pilipino la e waiho ana ua make loa.
EHA HOOKAHI MA KA ULIA
KAA OTOMOBILE
Maka auwina la o ka Poaono aku la i hala i pakele mahunehune mai ai ke ola o kekahi poe ekolu, ma o kekahi ulia kaa otomobila la, ma ke alanui Moi ame RIkeke, eia nae he hookahi o kela poe i loaa ka eha kukonukonu iaia, a pakele mai hoi kona mau hoamai ia poino mai.
I kulike ai me ka hoakaka a ka Makai Gonsalves, maluna @ kekahi kaa otomobila o K. H. Chang me kona kokoolua o John K. Moi kahii kau ai , a o Chang ka mea nana e ho ʻ okele ana i kela kaa ma ke alanui Rikeke, a i ka hoea ana i ke alanui Moi, ua hoohuli ae la oia i kona kaaa ma ke alanui Moi Mamua pono ae o kahi o ke kaa o John De Fries e holo aku ana.
No kela hookele i kona kaa me ka hoomaopopo ole i na rula o the alanui, ua hooku’i aku la ke kaa o Chang i ka pale o ka aoao hema o ke kaa o De Fries o ke kahuli no ia, me ka eha kukorukonu ana o Chang a pakele aku o John Moi ame John De Fries mai na poina mai.
Ma kela hooku’i ana o na kaa otomobila a kahuli ai ke kaa o Chang, ua kiolaia o Chang ame John Moi mailuna aku o ka laua kaa a wiaho ana iluna o ke alanui, a ma ka ulia laki waleno i hoopakeleia ae ai ko laua mau ola.
SAN Francisco, Iune 8, ---Ua poloaiia aku ka Presidena Harding e haiolele ma ka halawai kanaono kumakahi makahiki aka Ahahui Hoonaauao Lahui e malama ia ana maanei ma ka la 1-6 o Iulai, o keia ka lono i hoopuaia ae maanei ma ka mea e pili ana i ka hookumu ana i ka papa kuhikuhi hana a ka N. E. A. ae mai ana ka presidena i ka poloai , ina nae e ike ana oia i ka hiki ke hoolomuaia aku kana papahana i hoolala ai ma ka hapa komohana, elike me ia o ka hoikeia ana ae.
No ka aihue ana i kekahi kaa otomobila a hoololi i na meahana o ia kaa no kekahi mau kaa otomobila okoa aku, a ma ia ano i hoo@aloia ai ke ano o ke kaa mua i mea e hiki ai ke kuai aku, i paa ae ai o Wong sung ame J.T. Miller i ka hopuia e ka Mahaikiu McDuffie ma ke kakahiaka o ka Poalima aku la i hala, .a hoopiiia ae no ia hewa.
NO KE KUAI.
--------
Waapa Kepani ikaika huki o 7 lio, 24 kapuai loa. Kelepona 6026 ia Mr. Lima, Alanui Ema, 192C. C/o Mcfarlane.
6560---Iune 14, 21, 28; Iulai 5.
HOOLAHA
-------
Uku Ana i na Auhau Wai
-------
I kulike ai me ke Kauoha Kauawai Helu 65 elike me iea i hoololiia ai e ke Kauoha Kanawai Helu 102 o ke Kulanakaujhale a Kalana o Honolulu, o ka poe apau e paa ana i na pono wai AUILAU PAA, ma keia ke hoikeia aku nei ka lole, o na auhau wai no ka manawa e pau ana i Dekemaba 31, 1923, ua hiki mai i ka wa e uku ai e ukuia ma ka la MUA o Iualai, 1923.
O ka hoohemehema i ka uku ana i ua mau auhau wai la iloko @ KANAKOLU la maohope aku, e k@@ ia no i kaki paku’i o Umi paken@a.
O na pono wai apau no lakou na auhau e koe ana i ukuole ia mea hope aku o Iulai 31, 1923, e pani koke ia no.
E ukuia na auhau apau ma ke keena o ka OIHANA WAI O HONOLULU, HALE KAPIOLANI, HONOLULU, HAWAII.
W. A WALL,
Luanui Laula, Oihana Wai an@
Sua o Honolulu.
6560---Iune 14, 21, 28.
ALPINE
MILK
Maemae maikai me ka momona—mau konamomona ke ka maikai a oi aku mamua o ka waiu omole.
Ninau i kou halekuai meaai
no ka----
KIKOO A KA POE KAAHELE
He hoopukaia ke Kikoo a ka Poe Kaahele e keia banako ma na huina o $10, $20, $50, ame $100. Aole i kauka’iia ma ka banako wale no e kikoo ai ia lakou—ua hiki ke kikoo ia lakou ma ka holele, hui kaaahi, hale kalepa a mau hale e ae ma kekahi manawa.
E hoike ana na kikoo pakahi i kou inoa aole no he waiwai ahiki i ke kakauinoaia ana o ia mea. Ina e nalowale, e ka’ohiia ana ka uku ana. Aole he pono elaweia ke dala kuike ma kekahimanawa, ma kekahi wai, me ka palekana, ma keia i kupono loa ai na Kikoo a ka Poe Kaahele.
THE BANK of BISHOP & CO., Ltd.
Ka Banako Kahiko Loa ma Hawaii nei.
Kukulia i ka 1858.
HUINA WAIWAIPAA HE $16,000,000,.00 A OI.
BIG POWER
for BIG AUTOMOBILES
Ua wae oe i kou kaa me ka ke akahele loa no ka maikai. Wae i kau aila kaa ma ia ano hookahi. Aole he pono e ahani ike kaa maikai me ke gasoline inoino.
O ka “Red Crow” ka i hooke piha i ka makemake o ka enekinia kaa no ka aila kaa, e ahoowela ai me ka hikiwawe loa, me ke kaulike maloko o ka ipumahu a poha aku me ka maemae maloko o na ku’u. O na wela apau i loaa iaia, ua hooliloia i mana, ma na huila hoonee. He kaulike ka “Red Crown” ma ke ano –he like kela me keia galani, ma na wahi apau ame kou wa e kuai ai ia mea.
Hoopiha ma kahi o ka Hoailona---ma na Wahi Hoopiha Aila, mana halekaa, a i ole ma na wahi kuai aila e ae.
STANDARD OIL COMPANU
(California)
The Gasoline
of Quality