Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXII, Number 24, 14 Iune 1923 — Page 1

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

Hoomanao Ko Honolulu Nei

Poe I Ka La O Kamehameha

----------

Huliamahi na Ahahui Hawaii ma ke Kaihua

@ Hookahakaha ma ka Poakahi Nei—Ku i

 ka Nani na Hana Hoikeike me ke Awa

----------

@ na makahiki i kaahope @ ma ka manawa e hoea @ ka la o ka Na’i Aupuni Ka @ ka malamaia o na hana @ ma keia kulanakauhale, @ Moi nana i hoolilo i na mo @ apau malalo o kana hoo @ pela iho la i huliamahi @ ahahui o na Hawaii, pela @ halehu o ko ke kulanakau @ iioko o ko lakou mau ka @ ke hele la a kauluwela na @ na kanaka, ma ke kakahiu @ Poakahi aku la i hala.  @mea la, iloko o na hana @ apaa, i malamaia no ka @ ka la o Kamehameha, @ ano nui no ka lahui @ na hona hoohiwahiwa a @ o keia makahiki, ka oi @ aole wale no ma ke ku @ aka ma ka nui pu ke @ okoa na haua kaihua @ himeni, me na haiolelo i@ maloko o ke kahua o ka @ okoa na hana kaihua @ hoikeike o na waapa ma @ nei o ke awa, ma ka po @ o kela la.

@ Kaihukai

@ ka hoea ana mai i ka @ e ka’i mai ai na ahahui @ noloko o ke kahua o ka @ ma ke kakahiaka o kela Poa @ hele olalo o Aala Paka, a @ laia o na ahahui lehulehu, @ me ka poe makaikai, a ma @ keia aoao o ke alanui Moi, @ wale no a lehua i na kana @ ana e ike i ke ka’i mai@ kai.

@ana i ka manawa no @ o ka heakai, ia wa i @ ke @ mua loa o ka @ alakaiia ana e Robert @ Waipa, ka @ kona mau ukali, a mahope @ o lakoa, ka Bana Hawaii, @ koi i komo mau iloko o na @ ana apau, no na maka@ nei i hala.

@ pono aku ana mahope @ Hawaii, ka Ahahui o @ me ko lakou aahu @ka ahuhui, me na ahuula @ o na poohiwi, me ke ku @ ame ka hiehie ke nana

@aku o ka Ahahui Kame @Ahahui Kaahumanu, me @ lala i kahikoia me na @eleele, me na papale @ ko lakoa mau poo, ame @ e popohe ana mu, ko @ maa @.

@aku aua mahope o kela @ ka Ahahui Lunalilo o na @ na wahine, iloko o ko @ makalike o ka ahahui, @ aku o kela mau ahahui, @ o ka Puali Hoola.

@aku, ka Ahahui Mana @ na Moremona, i ukaliia e @ o ka Hui Opio, a mahope @ Ahahui Poolu o na Kane, @ e ka Ahahui Poola o na @.

@puni i ke Kii o Kamehameha

@hoea ana o ka makamua o @ makai ma ke kii o Kamehame @ malaila ka Ahahui o na Ma @ kahi i ku kiai ai, e hoo @ ana i ke kii, iloko o ka aahu @ o ka ahahui, e hoikeike mai @ na lala o kela ahahui, i na ma @ apau o ke kulana mamaka @ a malaila i mele ae ai ka @ Hawaii ia “Hawaii Ponoi,” @ mele lahui o Hawaii nei.

@Hana Himeni me Haiolelo

@ka hoea ana o na ahahui apau @ o ka pa’lii, ma ko lakou @ wahi i hookaawaleia, i mala @ ai na hana hoomanao no kela @ ma ke kamailio ana mai o ka @ Akaiko Akana, i kekahi mau @ pokole, alaila kalokalo ne la @ i ke Akua me na huapule po @ o ka weheia ana ia o na hana @ hoomakaukauia.

Mahope iho o ka pau ana o ka @ i hoomaka mai ai o Mrs. Mary Padigan, e olioli, pela hoi na kaika mahine oloko o na kulal i mele mai @ i kekahi mau himeni, me kekahi @ au papa himeni wae.

 I na Mea Hanohano W. J. Coelho, @ Charles  Chillingworth, na hai @ elo o kela la, la Coelho ka haiolelo @ ka olelo Hawaii, a ia Chillingworth, ka haiolelo ma ka olelo Beritania.

O ke ano nui o ka laua mau haiolelo, o ia no ka hoikeike ana mai i ka moolelo o ko ka Moi Kamehameha ola ana, ame kana mau hana, @ kono mai ana i na Hawaii apau @ lawe mai i kona moolelo, i kumu @ ohalike no ko lakou ola ana.

Ma ka hopena o na hana hoomanao maloko o ka pa’lii ma kela la, i meleia ai Aloha Ooe ame Hawaii Ponoi, o ka hookuuia no ia o ke anaina, a hoi kela ame keia no kona wahi iho, no ka hoomaha ana, a komo hou aku iloko o na hana ka’i huakai me ka hoikeike maloko o ke awa ma ia po iho.

Hiona ku I ka Nani

Me ka malamalama e hooleleia ana e na kukui uwila mai Puowaina mai, a mai ka mokukaua Burns mai, e ku ana iloko o ke awa, ua hele maoli a kauluwela oloko o ke awa i ka malamalama; a ua lilo hoi ka hiona a nu kaukani o ka poe makaikai i ike ai ma kela po, i mea na lakou e poino ole ai no kekahi mau makahiki loihi ma keia hope aku.

Mamua ae o ke kani aua o ka hora ewalu ma keia po, ua hele na uwapo u piha i ka poe makaikai, i hiki aku mawaena o ka elua ame kaekolu kaukani ka nui, e kakali ana me na manao hialaai, e ike aku i na hana hoikeike, i hoomakaukauia no ia po.

He oiaio, i ka manawa e nee ana imua, i oili ne ai na waapa, maluna olaila na hoikeike o na hiona o kela au kahiko, i ka manawa a Kamehameha me kona mau pukaua i na’i mai ai i na mokupuni like ole, e kaa aku malalo o kana hoomalu ana.

He hoikeike ka ka Ahahui o na Mamakakaua, maluna o ka waapa Kepani, no ka hiona a Kamehameha ame kona mau pukaua e kukakuka ana ma Molokai, no ka hele ana mai o kaua i ka moi o Oahu nei.

O ka hoikeike hoi a ka Ahahui Kaahumanu, maluna o kekahi waapa, no ka Moiwahine Kaahumanu no ia @ kona @ ha @ ame ka Moi Kamehameha, me ke ku o kela hoikeike i ka nani, e hiki ole ai i ka poe makaikai ke paa iho, i ka haawi ana i ko lakou mau manao mahalo.

He mau hoikeike e ae kekahi, maluna o na waapa ame ke kao, na ka Ahahui Kamehameha, ke Kula A’o Kahakii, ka Ahahui o na Haumana o Kamehameha, ka Ulu Ilima, ke Kalapu Outrigger, ka ahahui o nu Kaikamahine o Kawaiahao, no Kaikamahine Hoehoe Waapa, Hui Opio o na Moremona ame na hui waapu Healani me Makala.

 

EKOLU MAU HOOPII HOAHEWA I HOIHOIIA AE I KE KIURE

----------

 

Ma ka noho ana o ka halawai a @ papa kiure kiekie Teritore ma ka Poahu aku nei o ka pule i hala e ninaninau a e nowelo pono i na hihia i waihoia ae imua o ia aha ekolu mau hoopii hoehewa a ia kino o ka hoihoi ana ae imua o ka aha kaapuni ma ia la.  Ka mua, ku hihia a ke aupuni e ku-e ana ia Magellan John Furtado, he kalaiwa n oka halekaa hoolimalima @ ka Paka Bihopa, no ka hewu powa ma ke degere ekahi, ma ka hoopii i hookomoia ae nona i hooiaioia ae ai kona powa ana ia John Emmeluth ma ka la 30 o Mei i hala, a lilo aku $135 iaia.

I kulike me ka moolelo a na makai o ka hoike ana ae ma ka manawa o ke karaima i hanaia ai, ua holo pu o Furtado, Emmeluth ame kekahi poe e iho i ka holokaa, a i ka hope loa o kela holokaa lealea ana a lakou ua kipa nui ae la i ku hale o Emmeluth e inu rama ai.  Ia Emmeluth ka e ninini ana i ka rama iloko o na kiaha no ka haawi ana mai, ua ku’iia aku la o Emmeluth, a hina ilalo e Furtado a pouli kona ike, a ia manawa i powaia ai a lilo aku na dala mai iaia aku, elike me ia a Emmeluth o ka hoopii ana ae.

Ka lua o ka mea i hoopiiia ae oia o J. K. Harrington, no ka hewa hoeha me ka mea eha ku i ka make.  Ma ka oleloia ua ki aku oia ia Manuel Gomes me kekahi pu pauapana ma ka la 24 o Mei i hala a eha o Gomes.

O ke kolu o na hoopii hoahewa o ia ka hoopii e ku-e ana ia Tom Gun, no ke kakau ana i kekahi mau bila apuka eha ka nui, o na la i kakauia ai ia mau bila ame na huina dala i apukaia o ia keia malalo nei:  Ma ka la 11 o Mei, he $40; ma ka 12 he $15; ma ka la 14, mai o Mei, he $20; a ma ka la 16 mai o Mei, 1923, he $15.

Ma ka hora 9 o ke kakahiaka Poaono aku la i hala i hooloheia ai na pane a nei mau lawehala imua o ka aha hookolokolo a ka Lunakanawai Ray J. O’Brien.

 

Ohaoha No Hookipa Ana A Na

Keiki O Maui I Na Malihini

----------

Apoia Mai na Lala o ka Ahahui Kamehameha

me na Manao Hiipoi e ka Ahahui Kahekili

ma ka Huakai Makaikai no Maui

----------

            Ma ka huakai a na lala o ka Ahahui Kamehameha o ka holo ana aku nei no Maui, ma ka po o ka Poaono i hala, a huli hoi hou mai no ke kulanakauhale nei, ma ke kakahiaka o ka Poakahi iho nei, ua hookipaia aku lakou e na lala o ka Ahahui Kahekili me ka piha ohaoha, a puuwai lahalaha, ua ai a lawa i na meaai i hoomakaukauia e na keiki o Maui, a ua inu hoi a kena i ko lakou lokomaikai, ka mea a na malihini e poina ole ai, no kela moto kaulana: “O Maui No Ka Oi.”

            Ma kahi o ka elua haneri a oi aku mau lala o ka Ahahui Kamehameha, me kekahi poe e ae o Honolulu nei, i kau aku maluna o ka mokuahi Mauna Kea ma ka po o ka Poaono i hala, a ma ka hora ewalu o ke kakahiaka o-ke Sabati ae i kapalulu aku ai ua nene aukai nei no ke kai holuholu o Kahului.

            Aia na lala o ka Ahahui Kahekili iuka o ka aina e kakali mai ana o ka hookipa aku i na malihini; aka oiai no nae ka Mauna Kea e hookomo aku ana i ke awa, ua oili mai la kekahi waapa Kepani, me na pukaua o Kahekili, me ka lakou mau ihe, a lawe ae ia i ka mokuahi holookoa malalo o ko lakou malu, me ke kolo ana aku i ka Mauna Kea a pili i ka uwapo.

            Aia hoi maluna o ka uwapo o Kahului ka bana o ke Kula St.  Anthoney kahi i paani mai ai i na mele hoonanea, no ka hanohano o ka hana hookipa i na malihini, me na haneri o na lala o ka Ahahui Kahekili, me ka lehulehu e piha ana, me na manao ohohia, no ka apo ana mai i ka Ahahui Kamehameha a hookipa aku no ka moku o Kama.

Mahope iho o ka hui pu ana o na malihini me na komite hookipa, me na kukakuka ana, no ka hoonee ana i ka papahana o ka la imua, i kau aku ai na malihini maluna o na kaa otomobile, a holo aku la no Wailuku, ke kulanakauhale poo o ke Kalana o Maui

O ka mea nana i hoopa mai i ka uhane o na malihini kaahele, o ia no na huaolelo hookipa i kauia maluna o na otomobile apau, e hoakaka ana:  “Nou e Kamehameha,” me kela mau olelo maopopo loa, ua wehe hamama mai a keiki o Kahekili i ko lakou mau puuwai, ma ka haawi ana mai i na kaa otomobile no na lala o ka Ahahui Kamehameha, e hana elike me ko lakou makemake, oiai e noho ana he mau malihini hanohano na ka Ahahui Kahekili.

            Aole o kela wale ae la no ka hoailona hikimua o ka lahalaha o na hookipa ana a na keiki o Kahekili, aka i ka hoea ana aku ma Wailuku, aia ma na ipuka o na home na huaolelo i kauia, e olelo ana; “E Kipa e Kamehameha.”  Owai hoi ia mea hoopepe iho, i kela mau olelo hookipa, ua noa na mea apau, a na keiki o Kahekili i na Kamehameha; a ua ikemaka na malihini apau i hele aku ma kela huakai, aole wale no ma kela mau huaolelo ae la, aka ma na hana kekahi i hooko maoli ia mai imua o lakou.

Ke Ka’ihuaka’i.

            I ka hoea ana o na kaa otomobile no Wailuku, na hoakoakoa na lala o ka Ahahui Kamehameha ame ka Ahahui Kahekili maloko o ka Wells Paka, maiaila i hoonohonohoia’ ai ke ano o ke ka’i ana o ka huaka’i, a hoomaka aku la e ka’i, ma ka hele palua ana, ma ke alanui aupuni, no ka halepule o Kaahumanu, kahi e malamaia ai na hana hoomanao i ka la o ka Na’i Aupuni ma ia kakahiaka.

            Ua malamaia kela anaina hoomanao mawaho o ka luakini, i hiki ai i ka lehulehu ke lohe pono i na mea apau e lawelaweia ana.

            O ka Rev. S. L. Desha o Hilo ame Kiaaina Farrington na haiolelo ma kela la, o ke ano nui o ka laua, mau haioleio, ua pili no ia i ka moolelo o ko Kamehameha ola ana, ame kana mau hana, he mau haiolelo hoi, e hoike ana i ko Kamehameha oi kelakela imua o na kanaka kaulana e ae, i paa ka lakou mau hanu ma na mooielo.

Ka Paina Luau.

            Mahope iho o ka hookuu ana o kela anaina hoomanao i hookipaia aku ai ka lehulehu apau maluna o na pakaukau i hoolakoia me na meaai like ole, maloko o ka halekoa, ame he mea la mawaena o ka ewalu haneri ame hookahi kaukani, ka nui o ka poe i akoakoa ae ma kela luau nui; a oiai e ai ana, ua hoonaneaia, ka lehulehu me na mele hoohauoli mai ka bana mai o ke Kula St. Anthony, a mai na keiki hookani pila mai; a he mau haiolelo no hoi kekahi i haawiia ne e kekahi poe.

            Mahope iho o kela paina luau i kaa aku ai na malihini malalo o ke pailaka ana a na kamaaina, no ka hele makaikai ana maluna o na kaa otomobile ma na wahi like ole, elike me ka makemake o na malihini, a ma na hora o ke ahiahi, i huli hoi hou mai ai no na home o ua kamaaina, no ka hoopau pono ana aku i ke koena o na hana hookipa, a huli hoi mai la no Honolulu nei, me ke ku ana mai ma ka hora eono a oi o ke kakahiaka o ka Poakahi ae, iloko o na manao hauoli, o na mea apau no na hookipa i paneeia mai imua o lakoa o ko Maui poe.

 

            I ka Moku o Hina aku nei ka meakakau o Makalei, ma ka Poalua aku nei o ka pule i hala, a ma ka Poaha no i huli hoi mai ai oia no ka Ua Kukalahale nei.

 

Ku I Ka Poka O

Ka Pu Ma Ke Ano

Ulia a Make Loa

----------

Poino Mauwale ia Paele Oiai

Oia e Hele Ana ma ke Ala

nui ma ka Poalua Nei

----------

PAA AE HE KEIKI

OPIO I KA HOPUIA

----------

Ua Kani ka Pu Panapana Oiai

e Kuhikuhi Ana I ke

Ano o ke ki Ana

----------

            Mahope koke iho o ka hora eono o ke ahiahi o ka Poalua aku la i hala, i ku ae ai he Paele nona ka inoa o Sanders Elkins, i ka poka o ka pu panapana i kila e kekahi keiki opio o Willie Cowes ka inoa, a make oia he manawa pokole mahope mai oiai e hoihoiia ana no ka halema’i o na poino ulia.

            E hele ana kela Paele ma ke alanui Moiwahine me kr alanui Emily ma ka manawa i lele mai ai ka poka o ka pu panapana a ku mahope o kona kua, a komo aku la iloko o kona kino.

            Ma ka hoakaka a ka Makaikiu McDuffie, i kulike me na mea i hoomaopopoia no kela poino, a i kamailioia aku hoi iaia e Willie Cowes, ka mea nana ka pu pauapana, e hoikeiko ana ka kela keiki opio i ka pu panapana ia Newton Kamekoa, maloko o ka hale kiionioni Aloha, ma Kakaako, ma ke kuhikuhi ana aku iaia, i ke ano o ka hoopiha ame-ka wehe ana i ka poka o kela pu panapana, ia wa i kani aku ai ka pu, a lele aku la ka poka a ku ma ke kua o ka Paele, oiai kela  Paelo i haaleie iho ai i ka halekuai, ma kahi he hookahi haneri me kanalima kapuai ka mamao mai ka hale kiionioni mai.

Ua paa o Willie Cowes i ka hopuia e ka Makai Ben Kalani, a wahi a keia luna oihana o ke aupuni, elike me ka Newton Kamekoa i hoike aku’ai iaia, ua kau ae o Willie Cowes i ka pu panapana iluna, me ka hoohuli ana i ka waha iwaho o ka puka aniani, ma ka mauawe i kani aku ai kela pu.

O kahi i loaa mai ai o kela pu panapana, elike me ia a Willie Cowes i hoike ae ai i ka Makaikiu McDuffie, mai kekahi mai no ia o na halekuai ma Amerika, ana o ke kauoha ana, a hoounaia mai maloko o ke ekeleka.

He Paele o Sanders Elkins e noho hana ana malalo o ke keena kaua o Amerika ma Honolulu nei, a no na makahiki ehiku ae nei i hala, kona noho hana ana ma ka Uwapo Helu 5, me kona makemake nui ia e na mea apau, no kona mau ano maikai a oluolu.

WAHINGTON, June 8.—Ua hoopukaia aku he mau kauoha e ka oihana kaua moana i keia le no ka hoakoakoaia ana o ke aumokukaua Amerika mawaho aku o Seattle ma ka la 27 o Iune no ka nanaia ana e ka Peresidena Harding.

 

 

Ke Paila Mai Nei Ka Ipuhao

Kalaiaina I Keia Mau La

----------

Nui na Moho i Loheloheia ae no ke Alualu Ana

i Kekahi Mau Kulana Oihana o ke Ku

lanakauhale me keia Kau Wae Moho

----------

            He mau mahina helu wale no koe, alaila hoea mai i ka wa o malamaia ai o ke koho baloka wae moho o ke Kulauakauhale a Kalana o Honolulu nei, a ke lohelohe e ia nei no kekahi mau inoa, e holo aku ana i mau moho no na kulana oihana lehulehu.

            Oiai nae aole he mea maopopo loa iloko o keia manawa, e olelo ae’ai, no ka poe e lilo i’o aku ana i mau moho, aka nae elike me na mea i ike mau ia iloko o na hana kalaiaina, ke lohelohe mua ia no kekahi mau inoa, aole ana no e nele ka oili okoa mai o ia mau inoa, i ka wa e enaena loa ai ka paila ana o ke ahi kalaiaina

Eia na hoa o ka papa lunakiai ke akahele loa mai nei i ke ano o ka lakou mau hana e lawelawe ai iloko o keia mau mahina, o lilo auanei ia i kumu e ala mai ai na manao huhu o na mana koho, a lanakila ole ai lakou ke manao e alualu hon i ke kulana lunakiai ma keia kau koho ae.

No ke kulana meia ke lohelohe e ia nei no na olelo iwaena o na Demokarata, a pela hoi iwaena o kekahi poe Repubalike ,o ka inoa o ka Meia Wilson ,ka lakou e kakoo aku ana, me ka olelo ana, oia wale no ke kanaka kupono ma ia kulana, mamuli o kona ike i ka oihana enekinia; a iloko o keia mau makahiki o kona paa ana i kela kulana, ua ike maoli ia kona kupono a makaukau ma ia wahi.

Ma keia manao nae e onou aku i ka inoa o ka Meia Wilson, no ke kulana meia ,aole no i nele ka oiliili ae o kekahi mau lohe iwaena o kekahi pohai, no ke alualu o ka Lunakiai Kumalae ia kulana, no ka mea he nui kona mau hoaloha iwaena o na noao kalaiaina elua, i makemake e ike aku iaia ma ke poo o ka hooponopono aupuni kulanakauhale.

            Ma ka aoao Repubalika hoi, o ka inoa o Clarence Crabbe ka moho mua i alualua i kela

kulana a haule peia hoi ka Lunakiai Chrles N. Arnold, i paa i ke kulana lunakiai no na makahiki he umi, a pela me Pat Glenson, na inoa i hoopu-aia ae, o na moho ia e alualu mai ana no ke kulana Meia; a ina he mea oiaio keia, alaila o hahana ana na paio ana mawaena o lakou iho, mamua o ka loaa ana o ka waeia i kekahi o lakou.

            Iwaena nae o keia mau moho a ekolu, ua manaoia o ka inoa o Charles N. Arnold ka inoa ikaika, a ua paa ka manao o kona mau hoaloha, ame na alakai kalaiaina, ina nei no kona waeia, e koho maoli ia ana oia a puka i meia, no ka mea he kanaka oia i hilinaiia e ka lehulehu, a o ka loihi o kona lilo ana i hoa no ka papa lunakiai, ka mea nana i hoike mai i kona makaukau a kamaaina i na hana apau o ke aupuni kulanakauhale.

            No ke kulana makai nui hoi, o ka Makai Nui Chas. H. Rose ka moho i manaoia ma ka aoao Demokarata, eia nae mamuli o ka hihia o ka Makaikiu McDuffie, a hui pu iho me na hana noii a huli pono i ka oihaua makai holookoa, e wawaia nei iloko o keia mau la, ke kanalua nei kekahi poe, no ka lilo o Charles Rose i moho ikaika na ka aoao Demokarata, aka e onou mai ana kela nana i moho okoa.   

            O kekahi mau inoa kupono ma ka aoao Demokarata i noonooia, no ke alualu ana mai i ke kulana makai nui, oia no o Claus Roberts ame Charles Holt, ka hope ilamuku Amerika, he mau kanaka i manaoia ua loaa ka makaukau ia laua e hooko piha i ka makemake o ka oihana makai.

            Ma ka aoao Repubalika hoi, o ka inoa o Edward Hopkins ka i houpuupuia ae, oia mai ana ka moho a ka aoao Repubalika no kela kulana.  Ua aualu mua no oia i ke kulana makai nui, eia nae aole oia i lanakila, aole nae e lilo kona haule ana i kumu nona e holo hou ole ai, ke nui loa aku na hookikina ana a kona mau hoaloha ame na alakai kalaiaina, e ku aku oia imua o ke kahua kalaiaina ,a kaili mai i ka hanohano i paaia e ka aoao Demokarata no kekahi mau makahiki, a lilo i ka aoao Repubalika.

            No ke kulana kakauolelo kalana hoi, e alualu hou ana no ke Kakauolelo Kalauokalani i ke kulana ana e paa nei i keia manawa; eia nae iloko o keia mau la e nee nei, o ka inoa o Senatoa Jarrett kekahi i loheia ae ,e holo moho mai ana oia, no ke kula’i ana ia Kalauokalani, a pela hoi me William Dickson, ke kakauolelo oloko o ka aha a ka Lunakanawai Andrade.

            No ke kulana puuku me lunahooia e alualu hou mai ana no ka Puuku Conkling ame ka Lunahooia Bieknell, i ko laua mau kulana pakahi, me he mea la o laua wale no na moho ma ka aoao Repubalika, a no ka aoao Demokarata hoi, aole i loheia ae na moho a ia aoao ,mamuli paha o ka ikeia i ka paakiki o ke kula’i ana i kela mau kanaka i makemake nui ia e na mea apau.

            No na hoa hoi o ka papa lunakiai, ua manaoia e holo moho hou mai ana no ka poe e noho lunakiai mai nei i keia manawa, a koe, elua, a i ole hookahi paha, ina nei no ke alualu i ke kulana meia.

            Mawaho ao o na hoa kahiko o ka ‘papa lunakiai, ua loheia ae kekahi mau inoa no ka lilo i moho ,oia ka Mea Hanohano W. C. Aehi, John Kekuewa, Noa Aluli, A. R. Cunha, a he nui hou ae paka kekahi mau inoa, koe wale no nae ka oili ole mai iwaho i keia manawa.

 

Ae I Ka Aihue

Ana I Na Dala O

Ka Hale Banako

----------

Hoike Okoa o Robert Askew

Nani i Lawe i na Kaukani

Dala he Umi-kumamalima

----------

HOOLE I KINOHI @

KA PILI I KA HEWA

----------

Ae Okoa Nae i ka Wa i Loaa

Pono ai Kona Kolohe i na

Makaikiu o Amerika

----------

            Mahope iho o ka noke ia ana i ka niele, e na makaikiu, no kekahi mau pule lehulehu ae nei i hala, i ae okoa ae ai o Robert Askew, he kupakako noloko o ka banako Hawaii, oia maoli no ka mea nana i lawe aihue i ka huina o umi-kumamalima kaukani dala, i nalowale ai me ka pohihihi loa iloko aku nei o ka mahina o Maraki i hala.

            Ma ke Sabati aku nei i hala, ka hoike okoa ana ae o kela kupakako i kona lawe aihue ana i na kaukani dala he umi-kumamalima, mailoko aku o ka banako me kona kii ana i ka huina o $13,840 a lawe mai, mai kana wahi i huna ai iloko o ke one ma Waikiki ,a he $1,160 i pau iaia.

            Oka moolelo no ka nalowale ana o kela mau kaukani dala mai ka banako aku, penei no ia, a pela hoi me ke alahele i huliia ai, abiki i ka loaa pono ana o ka mea nana i aihue, ame ka hoihoi hou ia ana mai o kekahi mahelo o kela mau kaukani daia.

            Ma ka la 2 o ka mahina aku nei o Maraki i hala, i hoouna mai ai ka Banako o Bihopa ma o kekahi elele la, he mau kaukani dala lehulehu, ma ka bila o iwakalua dala, i ka Banako Hawaii, kahi a Robert Askew e noho hana ana.

            Ua haawiia aku kela mau bila i silaia malalo o ka malu o Mr. Askew, mamuo ae o ke kani ana o ku hora umi-kumamalua o keia la, a malalo o kona malu i waiho ai kela mau dala, ahiki i ka hapalua o ka hora elua o ka auwina la, akahi no a hookomoia iloko o ka pahuhao o ka banako

Ka Ikeia Ana o ka Pokole

He mau la lehulehu mahope mai i ka wa e hoomakaukauia ana na dala no ka uku ana i na limahana o ka mahiko o Honolulu, ua kiiia aku la na ope o na bila dala i hoounaia mai aie ka Banako o Bihopa, a laweia aku la, a haawi i ka mea uku dala o ka mahiko ma Ewa, malaila i ikeia ai i ka wa i weheia ae ai e nana o na bila dala he hookahi kaukani dala wale no maloko ,aole hoi he umi-kumamalima kaukani dala elike me na mea i manaoia.

Ua lilo keia nalowale ana ma ke ano pohihihi, i hana paakiki, ma ka aoao o na luna oihana o na banako a elua, ka hookolo ana aku i kahi o ka pilikia, me ka hoahewa ana aku o kekahi banako i kekahi, aka nae, i wahi e maopopo ai kahi o ka nalowale ana o kela mau kaukani dala, ua kauoha okoa ia na makaikiu o Kapalakiko, e holo mai no Honolulu nei, a he elua mau makaikiu i hoounaia mai, oia na Makaikiu Harris ame Cunningham, a hui pu me ka Makaikiu McDuffie, na lakou i noke i ka noii ahiki i ka loaa pono ana o ka mea nana i lawa aihue i kela mau kaukani dala.

Ua hoea mai kela mau makaikiu o Kapalakiko no Honolulu nei, iloko o ka hapa hope o ka mahina o Maraki, a ma ka ninaninau ana i na luna oihana o na banako, i ke ano o ka nalowale ana o na bila dala, aole he maopopo iki ia laua o ke alahele pololei e hookolo aku ai.

Mahope nae o ko laua noke ana i ka nieniele, i na kanaka hana apau oloko o na banako elua, ua hoohuli laua i ka noonoo maluna o Robert Askew, me ka noke ana i kela kupakako`i ka niele, ma na ano apau, a mai kinohi mai o ka nieleia ana, ahiki wie i ka Poaono nei, e hoole mau ana oia, no kona pili i ka hewa ,a maopopo paha i kahi i nalowale ai o na kaukani dala, a noke ia ana i ka huli.

Ka Hoomaka Ana o na

Makaikiu e Huli

            I ke manawa i hoea mai ai kela mau makaikiu no Honolulu nei, ua hoonohoia ka Makaikiu Cunningham he kupakako noloko o ka Banako Hawaii, no ka hakilo pono ana i na kupakako apau maloko o kela banako, a ua hoonohoia hoi ka Makaikiu Harris maloko o ka Banako o Bihopa ma.

            He umi-kumamakoiu ka nui o ka poe i nokela i ka niele e na makaikiu ahiki  i ka wa i kau okoa aku ai na hoohuoi ana a kela mau makaikiu maluna o Robert Askew.

He kupakako kuli keia, noiaila

(E nana ma ka aoao 8.)