Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXII, Number 22, 31 May 1923 — UA HOEA MAI I KA WA E NOIIIA AI. [ARTICLE]

UA HOEA MAI I KA WA E NOIIIA AI.

Mamuli o ka hihia o ka Makaikiu McDuffīe, o ia ka lawe ī ka wainai ki-pe, elike me ia e hooloheia mai nei e ke komisina makai, malalo o na kumu hoohalahala a Mr. John P. Austin, ua hookomoia aku ka oihana makai liolookoa o ke Kulanakauhale a Kalana o Honolulu nei, iloko o na manao hoohuoi, no ka lawelawe ole ia ana o na hana o ka lehuleliu, elike me ia i kauka'iia aku ai. Mamuli la o keia hihia, ua oni maoli mai na makaainana, me kela manao, e ike maoli ia ae na mea oiaio i pili i ka oihana makai, ina ke hookoia nei ke kanawai me ka pololei.. a i ole ke paaniia nei paha ia, ma ke ano a ka lehulehu i makemake ole ai. Iloko o keia mau makahiki loihi, o ka hoohanaia ana o ka oihana makai, aole no i kaawale aku na manao hoohuoi mai ka lehulehu aku. a keia pepa e manaoio nei, ua hoea mai i ka manawa e lawelaweia aku ai na hana noii, i kela oihana o ka lehulehu, a c lilo ia i hana na ke kiure kiekie, ke hala ae ka noii ana a na komisina makai i ka hihia o ke poo o ka oihana makaikiu. Ua kanalua ka Loio Kuhina Matthewman ame ka Loio Kalana Heen, no ka oiaio o na kahua i ku ai na kumu hoohalahala a Mr. Austin, i ka Makaikiu McDuffie; e hoopauia nae ia mau manao kanalua, mahope iho o ka loheia ana o na ike i pili i kela hihia imua o na komisina, e konoia ai keia mau luna oihana, e lawe ae i ke ko'iko'i maluna iho o ko laua mau poohiwi, ma ka huli ame ka noii pono ana aku, aole i na mea oiaio wale no i pili i na kumu hoohalahala no ke poo o ka oihana makaikiu, aka no ka oihana makai holookoa.

Ke hoomanao nei keia pepa, iloko o kekahi mau manawa ae nei i hala, ua laweia mai he mau kumu hoohalahala e ku-e I ana i kekahi mau makai, aole no ka lawe wale no i ka waiwai ki-pe, aku no ke koi pu aku i ka poe hakihaki kanawai, e uku mai ia lakou i kekahi huina dala mahuahua, i pakele ai mai ka hopuia aku. He ehia poe o kela ano e noho nei iloko o ka oihana makai i keia wa; he hana ia na keia mua aku e hoike ae i ke akea. He meahou kekahi i kakauia mai i keia pepa mai Kaneohe mai, aole he loihi ae nei i hala, no ka hoike okoa ana ae o ke-1 kahi makai o kela apana, no kona lawe i ke dala ki-pe; ua I hoopauia aku nae oia mai ka oihana makai aku, no kona hua'i i ana ae ia meahuna i ke akea, ma o kona noiia ana aku e kona poo ma ka oihana, e hoihoi mai i kona hookohu makai. Eia kekahi mau hana hakihaki kanawai, ke lawelaweia mni nei, me ka hoopilikia ole ia aku, no keaha mai la ke kumu? No ka maopopo ole anei i ka oihana makai? O ke kumupale ma ka aoao o ke poo o ka oihana makai o Honolulu nei, no kekahi mau hana hakihaki kanawai lehulehu i ikeia o na wa ae nei i hala, o ia no ka lawa ole i na makai, o ke kumu oiaio anei ia, e hoopilikia ole ia nei na hana piliwaiwai ma kekahi mau wahi? Ke hookokoke mai nei ke kau koho haloka no na luna oihana o ke Kulanakauhale a Kalana o Honolulu nei, e lilo ai paha ka hana noii pono aku i ke kulana o ka oihana makai iloko o keia manawa, i mea maikai ole, i ka noonoo o kekahi mau rJakai kalaiaina; ina e lawe ole ia ae ana kekahi keehina, ma ka aoao o ka Loio Kalana Heen, no ka noii ana aku i ke kulana oiaio o na hana e lawelaweia nei e kela keena, alaila ke manaoio nei keia pepa, o na makaainana koho haloka o keia kulanakauhale, ka poe na lakou e haawi mai i ka olelo hooholo no kela keena, ma ka pahu haloka. Ma ka Poakahi iho nei, ua hoike mai na wahine, ma kekahi halawai makaainana i malamaia maluna o ka Hokele lana, i ko lakou manao makee, e ike aku, i ka palekana o na wahine, mai na hoopilikia wale ana aku a ka poe kolohe; ke ole ka oihana makai, e makaala no ko lakou pono, e ike aku ana no kakou, me ka hoohewahewa ole, e oni mai ana na wahine, a paio no ko lakou pono, me ka lilo o ka oihana makai, i ilina no ko lakou mau manao inaina. Aole he mea nana e hoomaalili aku i na manao hoohuoi o ka lehulehu no ka oihana makai iloko o keia manawa, o ko lakou ike wale aku no, e lawelaweia ae ana na hana noii i kela oihana, e na luna oihana, i kuleana ia hana, a e ke kiure kiekie hoi o ke Teritore, ka mea i loaa iaia ke kuleana ame ka mana, e kikoo aku ai iloko o na meahuna pohihihi, a hoike ae imua o ke akea.