Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXII, Number 11, 15 Malaki 1923 — E HOEA MAI ANA ANEI I KA HOONOAIA O KE SABATI? [ARTICLE]

E HOEA MAI ANA ANEI I KA HOONOAIA O KE SABATI?

Eia iloko o ka hale o na lunamakaainana, ma keia kau o ko kakou ahaolelo kuloko, he bila kanawai i hookomoia aku e Hanohano Fernandez o ka apana elima, e ae ana i ka wehe hamama ia o na hale kiionioni, ma na auwina la Sabati, pela na hana hoikeike hoohauoli ame na hana keaka, a o ia ka ke Kuokoa nei e hoomaoe wale ae la no, e hoea mai ana anei i ka wa e hoonoaia ai ke Sabati, a e wehe hamama ia aku ai, no na hana apau e lawelaweia nei ma na la e ae iloko o ka pule? Aia he elua mau aoao ma na ninau apau. Ua hoea aku kekahi mau makaainana o Hoqolulu nei, imua o ke komite hookolokolo, o ka hale o na lunamakaainana ma ka po o ka Poakahi nei, a waiho aku i ko lakou mau manao hoakaka e ku-e ana, a e apono ana i ka aeia aku o na hana i hoakakaia maloko o ka bila kanawai, a o ka hooholoia o ka bila ame ka ole. aia maluna o ka hoike a kela komite hookolokolo, ame ke koho ana a na hoa o ka hale. I ka hoihoi ana aku i ko kakou noonoo ihope i ke au o ke aupuni moi o Hawaii nei, i ka manawa a na makua misionari i lawe mai ai i ka euanelio, i keia lahui kanaka no lakou keia mau mokupuni, ua hooliloia ka la Sabati i la hoano, i la hoomaha, a i la hoomaikai a hoonani i ke Akua, aole wale no ma ka hele ana o na kanaka maloko o na luakini e hoomana ai i ke Akua, aka ua kapae loa ia aku na hana apau, i ku-e, i ka ihiihi, ke kapukapu ame ka maluhia o ke Sabati. lie kui'o maoli ka hoomana ana a na kanaka ia au i ke Akua. ua apoia aku na a'o ana a na kumu misionari, i ka euanelio, me na manao hiipoi; a o na mea oiaio i ikeia, o ia no ka nohoalii ana mai o ka maluhia maluna o ka aina. Ua lilo kela kui'o o ka hoomana Akua ana o na Hawaii: kela kulana Kristiano iloko o na kanaka o ia au i hala, i kahua onipaa, e malamaia ai ka maluhia o ke Sabati me ka ihiihi. Elike nae me ka nee ana o ke au o ka manawa, ua komo mai na lahui e i Hawaii nei, ua ulu ae na hana imiloaa iloko nei 0 ka aina, na-hana hooholomua like ole; ua lilo ia mau oihana lehulehu» i mau mea koi mai, e aeia aku ka hoohanaia ana -o kekahi mau oihana, ma ke Sabati, i hoopakeleia ae ai mai na poino mai. He mau oihana ia, no ka holomua o ke aupuni, a no ka pomaikai o na makaainana, nolaila, me ia mau pomaikai e kau mai ana imua o na maka, ua kapaeia ae la kela manao hiipoi i ka la Sabati i kinohi; kapae pu ia ae la kela manao hoomana Akua oiaio, a maka'u Akua hoi, a hanaia iho la he kanawai, e wehe ana i kekahi mau hana ma ka la Sabfati. 0 ka wehe mua ia ana keia o ka ipuka, no ka aeia o kekahi mau hana hehihehi Sabati. Ma na kau ahaolelo mahope mai, ua hookomoia mai la na bila kanawai, e koi ana e aeia aku ka wehe hamama ana i na halekuai meaai, na hana kinipopo, ame na hana hooikaika kino apau, ahiki i ka hoikeikeia ana o na kiionioni, ma na po Sabati. 1 keia la ,eia ka Paka Aloha, me kona mau hana hoohauoli he nui ke ku mai nei, a oiai ua kapu ka wehe ana i kela paka, ma ka la Sabati, pela hoi ka hoikeiKe ana i na kiionioni, ma na hora o ke ao o ke Sabati, ke koi mai nei keia bila, e hoonoaia ae na hana i.ae mua ole ia ma kela mau wahi, ma'na hora o ka auwina la. 0 ka ninau ko'iko'i paha, e noonooia, no ke kupono a kupono ole e aeia aku ka wehe hamama ana o na hale kiionioni, na paka hoohauoli, na hana keaka, ame kekahi mau hana e ae, 1 apoia e ka manao o keia bila kanawai, ma ka la Sabal;i, o ia no ka lilo ana o ia mau hana i mea hoopomaikai aku i ka lehulehu ma kekahi ano. Ke koi mai nei ka poe ma ka aoao e kakoo ana i keia bila, no ka pomāikai o na limahana me ko lakou mau ohana, ke kumu nui, i makemakeia ai e wehe i na liale kiionioni ma na auwina la Sabati. pela me na paka o na hana hoohauoli, na hana hoikeike a mau hana keaka paha; no ka mea, wahi a lakou. o ke Sabati wale no ka manawa e hiki ai i na limahana ke hoohala i kekahi manawa, ma ka hoohauoli ana ia lakou iho, me na mea i hooneleia ai lakou i ka ike, ma na la e ae. 1 wahi paha e ikeia ai ka oiaio ame ka oiaio ole o kela kumu koi, ma ka aoao o ka poe e kakoo ana i kela bila, ua hiki no ia kakou ke hoomaopopo, ma na la kulaia aupuni, na la i waiho aku ai na limahana i ka lakou mau hana; he mahele uuku wale no o lakou ka i hoohala i ko lakou manawa ma kela mau la, ma na wahi e malamaia ana o na hana hoohauoli; o ka mahele nui o ka poe na lakou e hoopiha ana ia mau wahi, o ia no ka poe, aole lakou he mau limahana, aka he poe iloko o na papa like ole o na makaainana, ka poe no i hiki ke hele e nana ia mau hana, ma na manawa e ae o na la o ka pule. Ina e weheia ana na hale kiionioni, ma na auwina la Sabati, pela hoi ka Paka Aloha ma ia manawa hookahi, aole o na limahana, me ko lakou mau ohana ka poe na lakou e hoopiha iamau wahi; aka o ka poe puni lealea no. ka poe makemake i na hana hoohauoli, iwaena o na makaainana, aole lakou he mau limahana, o lakou ka hikimua ma ka hoopiha ana i kela mau wahi. me ka nana ole, i ko lakou hele mau ana, ma na la e ae o ka pule. 1 Ma ka manao o keia pepa. o kela kekahi o na kumu ano ole loa, e hiki ai e aeia ka hoikeike ana ae i na hana i papaia c ke kanawai, ma na auwina la Sabati. Aole no ka pomaikai o ka lehulehu. i kukuluia ae ai na hale kiionioni; pela ka Paka Aloha! Ua laweia mai kekahi I mau hana hoikeike i Honolulu nei, malalo o na hoolilo nui ! hewahewa, aole no ka pomaikai o ka lehulehu, aka no ka pomaikai o ka poe i komo iloko o ka hui o na hale kiionioni, ka poe iloko o ka hui Paka Aloha. Ina aia na haie kiionioni ame ka Paka Aloha ma ke kulana poho i keia wa, e ae ana anei ka poe iloko o kela mau hana imi dala. e hoomau aku ?a hana poho? E ala mai anei he koi ana, e aeia aku ka hoikeike ana i. na kii, ame na hana hoohauoli apau, ma ka auwina la Sabati? Aole! Ua lawa ole anei na la eono o ka pule ame na po ehiku, no ka huli dala ana, i akeia mai ai, e komo iloko o kekahi hapa o ke Sabaai:' He mau hua kakou apau e ola nei, no na anoano o ka pono Kristiano. i kanuia e na misionari na lakou i lawe mai ika malamalama o ka euanelio i Hawaii nei; ua moe aku lakou ame ko kakou mau kupuna, na kakou anei e hapala ae i ko lakou luhi, ma ka hoonoa ana i na hana hakihaki Sabati? E hoomanao i ka makia o ko kakou aupuni e o nei, mai ia hanauna aku, a ia hanauna aku! "Ua mau ke ea o ka aina i ka pono." Maluna o oukou e na hoa o ka ahaolelo, ke ko'iko'i o ka noonoo ame ka hooholo ana i keia bila kanawai. Ina ua manao oukou,.he bila kupono ole keia, a-laila e koho ku-e aku ia mea; a ina he bila maikai ia, alaila e hooholo aku: a o ka oi aku paha o ka pono, e hoonoa maoli ae no i na hana apau ma ia la, no ka mea o ke kino o ka elepani ka i komo iloko o ka hale, a o ka huelo wale no koe iwaho.