Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXII, Number 9, 1 Malaki 1923 — NA LUNAKIAI O OAHU NEI. [ARTICLE]
NA LUNAKIAI O OAHU NEI.
Ma ka manao o ke Kuokoa nei, o ka bila kanawai i hookomoia aku e ka Mea Hanohano J. C. Anderson, o ka apana elima, e hoololj ana i ke ano o ke koho ana i na lunakiai o ke Kulanakauhale a Kalana o Honolulu nei, i ekolu o ka apana elima, a i ekolu o ka apana eha, me hookahi lunakiai holo laula T ua aneane no ia elike me ke ano o ke koho ana i na lunakiai ma ke kanawai e ku nei, koe wale no ka hookaawaleia o na lunakiai o kela ame keia apana. O ka pilikia, ina nei no ka holo o kela bila a lilo i kanawai, e hooko ole ia ana ka makemake o na mana koho o na kuaaina, no ka loaa i lūnakiai no kekahi mau apana o na kuaaina, a ma kekahi olelo ana ae hoi, e hoolawa like ia na mahele iloko o ka apana elima, pela me ka apana eha, me na lunakiai, aole o ka akoakoa o na lunakiai apau, mai kekahi wahi hookahi mai. Ma ka haawi holookoa ana i na mana koho o ka apana elima, pela me ka apana eha, e koho i na lunakiai ekolu no kela mau apana pakahi, e hoea mai ana i ka manawa, e kohoia ai. na lunakiai ekolu, mailoko mai o kekahi wahi hookahi, elike paha me Kalihi ae nei, a i ole, me Kaimuki paha, ma ka apana eha. O ka oi loa o ka pono, a o ka mea kupono m&oli no ia e hanaia o ia no ka hookaawale ana o ke kanawai i na palena 0 na lunakiai ekolu o ka apana elima e kohoia mai ai, pela me na lunakiai o ka apana eha; i ke kohoia ana o kela mau lunakiai, ma ia ano iho la, e lilo ana lakou i poe hooikaika like. no ka pono o na apana apau, aole hoi, ma kekahi mau wahi kakaikahi wale no ka hoonu'anu'a i na bila haawina, a hoohemahemaia ka pono o na wahi mamao loa mai ke kulanakauhaie aku nei. E makaala mai oukou e na hoa o ka ahaolelo o ke Kulanakauhale a Kalana o Honolulu nei, ma ka hana ana i kekahi kanawai kaulike. Maloko no hoi o keia bila kanawai, ua hoomahuahua hou ia ae ka uku o na hoa o ka papa lunakiai i elua hanen dala no ka naahina. Me hookahi, a elua wale no la halawai o ka papa lunakiai o ka pule. no kekahi mau hora kakaikahi wale no, ua 01 loa aku kela uku mamua o ka mea kupono! Ke ahewaia nei ka Mea Hanohano W. J. Coelho, no kona l«!o ana oia, ka mea nana i hookomo ae i ka palapala noi, a ka Ahahui o na Wahine Hawaii. no ke kauia i hoopa'i ko'iko'i loa maluna o na kanaka hoopoino i na kaikamahine opiopio. Ina he mau hoahewa ana kekahi no kela palapala noi, e kau aku ia mau ahewa ana maluna o ka poe na lakou ka palapala noi e pono ai, aole maluna o ka mea nana i hookomo. Ma ke kanawai Kumu o Hawaii nei, ua noa i na makaainana Ameiika apau ke hele*e lawai'a, ma na kai apau, o na lahui e wale no ka poe i papaia. No ka hooko ole ia o ke kanawai, ke kumu o na lahui e, e hele nei i ka lawai'a, ma na wahi i hookapuia. Pehea ka nui o na kanawai c hooholoia ana, i pili i na kai lawai'a. ina aole c hookoia, e lilo ana ia mau kanawai i mea waiwai ole.