Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXII, Number 8, 22 February 1923 — KA HUAKAI MAKAIKAI NO KAUPO, MAUI. [ARTICLE]

KA HUAKAI MAKAIKAI NO KAUPO, MAUI.

_ r Thos. K. Maunupau) ii.iomauia mai.) -ā wahi P ana 0 keia huli , 0 ke kuahiwi Haleakala: v:r . 2 nia 0 Leleiwi, e holo * * ke ala cui aku 0 Halemauu - v ka pali kuhoho 0 Ka- . v -.-waena. o keia mau paii, ' ;v;i aku 0 ke kuahiwi po;3 0 ka hale hoomaha no r ikaikai e noho ai. ,- 3 e nana pono ana ia v .C, axr.? Eahikinui, he ekolu C ■ -:okoke loa no i kahi e ia hoi keia: Keo ' r ; ( ;:n kapuai kona kiekie 1 -3 ae? P uu Elaula a me r ,'.vv :c!p. 0 puu Kolekole o 0 ke kuahiwi o Halehoi ke kiekie o 10,032 ,;v 0 o ke alo komohana

— Kpokeo, e waiho ana ka a Kaoao i hana ai i ke ' Hf kohu malumalu v t- '■> o k* hanaia ana o keia -K-.. ua kipapa pohaku ia iho 'T*a palekana maoli no ka - . re.'.o ana iloko o' keia malu- ' h&>. mai ka wela mai a ka ~ , n -6 ka ua i kau a mea o ka 0 ka hanaia ana. ' ō :.e alanui i hoomaka mai ai ' r - ka ha!e hoomaha mai, ua komo „-• -r, mawaena o puu Keokeo aue a iho aku iluna o ke waoakua o Keoneheehee, a hala r - :.ku ilalo o ka lua o ke kua-M.i'a-o iki aku no o keia one ilo- } - - ki >aa e ku mai ana keia mau Ka lua o ka 00, ka' puu o ka puu o Pele ame ka rr: . Maui. . keia p6u o Maui e hoikeia nei £ r> ia he luapele elike me ka lua vMsji i hoike mua ia ma keia mau Mi keia wahi e hoi hou ka'u ' v*kska ana no na wahi pana oluna ka laina pololei o ke kuahiwi. n Haapaakea o ia no ka ohuku e huli pono ana ia Nuu. ! vr; a kahi paa mua i ka hau ke ks hau iluna nei o Haleakala, ' r.ahope aku kekahi mau wahi r::i loa ka hau. " #i r. r riku, aole no i mamao loa mai .- :a wahi aku e uhi paa ia,mai ana k- ao naulu. He wahi keia i -r.-v.hiia e kekahi inana ikaika paha me ke olai), a loaa keia " — e ikeia nei mrl ka inoa k-?ia ae nei. Mahope iki aku . >•=::< kowa ke ana o Ilailau ia. 0 Haleakala, o ia no ka ohuku T.-;uLa e oioi ae ana, a no keia ka inoa, a kapaia ke kuahiwi ma ka inoa e ikeia nei ? :k i keia la. 1 i Ahelela, a i ikeia no o Alelek?.'a ka inoa pololei o Haleakala, i Vs poe kahiko, a o keia inoa o Ea>akala no keia manawa wale a- n"i no ia me ia mai na kamaaina. A:a mahope iki aku o keia ohuku r.sun3 ke kiowai o Kapalaoa.. E i:u mai ana iloko o ka lua o ke k-2 v .iwi, malalo aku o keia kiowai La r-nu o Kauaua ame puu Maile. , o !:p ana o Kamakauwahi e waiho Er.i mawaena o keia māu puu a ( ..i : hf ':keia ae nei. O ka puali o keia mau wahi o iīs'r.-ainaokeone ia. I'a. oUio mai na kamaaina, ma k?:s xrahi i hoolulu ai na koa o Kn'aniopan ke alii o Hawaii, i kona Vs-:-5 aaa me Kahekili, ka moi o 0 Kamehameha ame Kekuna pukaa kaulana o Kalaniinanawa. •- " keia ka pau loa ana o na wahi irr-; oloko nei o ke kuahiwi, a he r.s,- vrshi uuku wale no koe oluna r ka :a:ne mauna, hiki aku i ka h'f-®ns o keia moolelo hoakaka no i'- pana o ke kuahiwi Haleak-":. ..':r,a ponoi o Haleakala, he uuku i hanaia e Kaoao, k r,a o Kekaulike, wahi a na V ".rt2ica i hoike mai ai i ka mea- ¥*>■-•:. " | ka nui o keia wahi heiau: *0 kapuai ka loa a he 30 kapuai! ".kes. Ua haliiia oluna o keia £ .s»j rr.e ka pohaku iliili nemonemo <" ī-nnkai, a he hana nui maoli no "a":haH ana mai i ka pohaku 1 ' *ino iluna nei o ke kuahiwi. - h-> ; ke mai na kamaaina i kemoolelo pokole e pili ■ k?ia heiau a penei no ia: o Keahuamanono Huna o ke Kuaiiwi Haleakala. ' ' kx heiau o Keauhuamanono ua r Kaoao, kaikaina o Kekaul f - E noho ana o Kekaulike i :u ir.e kona poe kanaka, he maeii.? ka lawai'ā ka hana; a eo -oi o Kaoao i Haleakala konr» poe kanaka. » ; A-ekahi i a , hoounā o Kaoao i kanaka e hele i ka huli *• ka huli Koolau o Maui, o ia | sia Keanae, Nahiku ahiki i -• »na. jj ). ;oe no Q Kaoao me kahi • or.a i ke kuahiwi. 3 ;rr > mai o Kaoao me kahi kiai = kaī o Nun i kahi o KekauHke :au a ana a^u 0 •'. ua 'nala o Kekanlike i ka laAohe he poe o ka hale, no--oa uhuki ino iho la o Kaoāo » sa mahinaai apau a Kekauiike; a

hoi'mai la laua i ko laua wahi ilu-] na o Haleakala. Ua nui ka huhu o Kekaulike a ike i ka uhuki ino ia o ka waena ai, ua' maopopo iho la no iaia, aole ia na ka niea okoa aku i liana, na kona kaikaina 110 ia mau hana, no ka'mea he noho kuee mau ko laua noho ana ia mau la. I ka hoi ana mai o Kekaulike a imi iho la oia i kumu e make ai o Kaoao. Nolaila kauoha aku la o Kekaulike i kona poe kanaka e pa'i i ka pohaku a-la iloko o ka la'i elike me ke pa'iuwala. I ka makaukau ana o Kekaulike me kona poo kanaka, hoomaka lakou e pii iuka o ke kuahiwi o Haleakala no ke kaua ana ia Kaoao. I ko lakou hiki ana i ke kuahiwi 0 Kaoao ame kona kiai wale no e noho mai ana, aole i hoi mai kona mau kanaka mai ka huli ai mai. Ua kaa e mai la no nae ka ileo ana 1 kahi kiai he pii kaua keia a Kekaulike, nolaila, ua hoomaka mai la oia e kaua i na kanaka o Kekaulike. No ka nui 7oa e na kanaka o Kekaulike e kaua nei me ia, ua hoonee mau ia aku oia ihope, ahiki i kona lele ana i ka pali a make. Ua loaa aku o Kaoao ia Kekaulike j a pepehiia iho la a make. I ka hoi nna mai o kona poe kanaka, ua make o Kaoao he mau la ka loihi. No keia make mainoino ana o Kaoao [ua puka keia olelo kaulana ahiki no i keia la, " Ke amoia ae la o Kaoao, ke kahe mai la ka hinu." (Aole i pau.)