Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXII, Number 8, 22 Pepeluali 1923 — NA UPENA LAWAI'A O KA WA KAHIKO AME KA LAKOU HANA PAKAHI. [ARTICLE]
NA UPENA LAWAIʻA O KA WA KAHIKO AME KA LAKOU HANA PAKAHI.
(Kakauia e Z. P. K. Kawaikaumaiikamakaokaopua.) Upena 1. Upena Akiikii, a he upena luuluu, alua inoa o keia upena lawai'a. Aole paha i ike ka hapanui o na lawai'a i keia ano upena, a i ole, aole no paha mea hookahi i ike. A e lawe hoi i ka Nupepa Kuokoa i ike i ka hana a ia upena! O ke ano o keia upena, ua like me ka pai ohua e hanaia ai i ka Inalua, ka nui omua, a o ko ka pai ohua neinei hoi, he mohala aku kela. He wahi eke no mahope o keia upena a kahi kupono au e ike ana, ua kupono ka waha ma ia wahi alaila, kukulu; no ka mea, ua lawa na wahi apau au e kukulu ai, oiai, he upena liilii no; a ma ka waha o ka upena malalo, ua hanaia he mau wahi pohaku elua i mea e oni ole ai, a puehu ka i'a. E pa pohaku ana oe ma na aoao elua, elike me na pa upena akule, upena kauwaa, a pela aku; a paa keia mau mea i ka hana, alaila, ua hele mua oe e luu wana, i maunu. Eia no keia ano upena iuka loa no, i kahi papa'u. Opaopa ae oe i ka wana a okaoka, alaila, lawe aku oe a waiho Ma kahi o ka waha e hamama ana, waiho aku; alaila, nee mai oe a kaawale iki, e ike maopopo aku ana no oe i ka upena, a ina no he puu pohaku, a opu ako'ako'a paha ku oe malaila; no ka mea, aole hohonu ke kai; he anana no, a emi mai. Ke ku la no oe nana, a ike no oe i ka i'a i ke komo e ai i ka wana au i opaopa ai, alaila, luu aku la oe. I kou wa e luu aku ai, e pau loa ana i ke kono iloko, a noho iloko o ka eke. Aole liookahi i'a e puka no ka mea, ua paa na aoao elua i ka paia. A o na i'a e komo iloko o keia ano upena, he i'a maikai wale no; o ka weke, o ka panuhunuhu, pakole, halahala, ame ka moano. Aole komo na i'a ino iloko o keia ano upena. Pau no, hoihoi hou no ma kahi i ku mua ai, a o ka wana ka mea hookomo, a hoi mai no oe aluna o ka puu pohaku ku nana, a komo no luu. Aia no ia oe ka pau o ka luu ana, ina ua ike oe ua lawa, a ua nui maoli no ka i'a, alaila, pau kau luuluu ana; o ia ka mea i kapaia ai ka inoa o keia upena, he upena akiikii, a luuluu. O keia ano upena, he upena keia na ka poe pii iuka i ka mahiai, a ahiahi iho mai, lalau no keia upena o ka hele aku la no ia. Aole olelo aku i kekahi, hele ae kaua i ka lawai'a. He upena keia no na wa apau e makemakeia ana; a ua lawa loa i ka mea hookahi. Aole kuanui elike me na upena e ae, aia elua, ekolu, eha, alaila, loaa ka i'a. Ua manao ka mea kakau, ina e hoa'oia keia ano upena ma kahi nui o ka i'a, aole e nele ana ka loaa nui o ka i'a. O ka wana no ka mea nui, a loaa no, o ka hele aku la no ia e kukulu. A aka-ke ae la oe iluna o ka puu pohaku, a opu ako'ako'a e okuu ai. Ea, hoohanaia mai keia ano upena a ka poe kahiko! Ua nalowale loa keia upena a ka poe kahiko, aole hoohanaia, no ka ike ole o ka poe hou o keia au. (Aole i pau.)