Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXII, Number 1, 4 Ianuali 1923 — Nuhou Kuloko [ARTICLE]

Nuhou Kuloko

Ma ka po o keia Poakahi ac e hoompka aku ai ka malamaia o ka pule haipule hoomau, o ua ekalesia o ka Hoomana Kalawina, elike ine ka maa i na inakahiki apau. No ka hoemi ana mai i na hoolilo 0 ke Komisina Home Hawaii, i pokepokeia mai ai ka ukuhana o kekahi mau kanaka i hoolimalimaia c kela komisina, e noho mai la ma Molokai, no na hana o ka aina hoopulapula .0 Kalamaula. He kelekalapa ka i hoouoaia mai c ka Elele Baldwin i ke kiaaina no ka makemake ole ia o na kokua mai Hawaii aku nei, aka ua hiki no iaia ke hana hookahi, no ka pono o kekahi mau hoololi i manaoia no ke kanawai hoopulapula. Ma ka hoike i loaa mai i Honolulu nei mai Hilo mai, he keu aku ke ko'iko'i o kekahi kuaua o ka haule ana iho ma Hawaii, ma ,ka Poakahi nei, a ua lilo ia kuaua i mea hoohauoli i ka manao o ka poe kanu ko. Ua hoea mai i ka manawa e ukuia ae ai na auhau wai, na auhau kino ame na auhau e ae, a he mau la piha keia o ke keena o ka Puuku Conkling ame ke keena o ka luna auhau, i ka poe hookaa i ko lakou mau auhau. Ma kahi o ka $150,000 i ukuia ae e ka oihana leka o Honolulu nei, no na poo kaua, i hoihoiia ae i ka haleleka, ma ka Poalua aku la i hala, a he mau la nui keia o ka hana o ka poe o ka haleleka, no ka uku ana 1 na poo kaua. Ma ka hapalua o ka hora elima o ke ahiahi o ka Poakolu iho nei i haalele mai ai ka mokukaua Pelekane Cape Town ia Honolulu nei, mahope iho o ka hoohala ana o kona poe kanaka he elua pule ma keia kulanakauhale. Mamuli o ke ala ana ae o kekahi hoopaapaa mawaena o kekahi mau Pilipino elua, ma ke. alanui ololi B.uckle, ma ke kakahiaka o ke Sabati nei, i houia ae ai kekahi o laua i ka pahi, e kona hoa hakaka, a noho like ana noloko o ka halema'i o na poino ulia. E malama ae ana ka Ahahui Kokua a Hookuonoono o na Wahine Oiwi Hawaii i ka halawai hana, ma kona keena mau, ma keia Poakahi ae, a ua makemakeia na lala apau o ka ahahui e hoea ae ma ia halawai elike me ka hoolaha e puka aku nei ma kekahi wahi o keia pepa. E kaahele aku ana o Mr. Eddie Fernandez me kana mau hana hoikeike a ko Honolulu nei poe o ka hoohauoliia ana malalo ae nei o Aala Paka, ma na mokupuni, no ka haawi ana aku i manawa no ko na kuaaina. poe, e ike ai i kela mau hana hoikeike, mamua o ka hoihoi hou ia ana no Amerika. Iloko o ka hopuhopu mau ia o ka poe hana a kuai waiona, he o ia mau no ka loaa o ka waiona i na manawa apau e makemakeia ai, maloko nei o keia kulanakauhale, a ma na wahi mawaho aku nei o ke kaona, elike me na hoike i loaa mai i keia keena. Ma ka halawai a ka papa o na lunakiai o ka noho ana ae ma ka po o ka Poalua iho nei, i hooholoia ai e haawi aku i ka Hope Lunahooia Kalana Jimmy Lloyd he hookahi mahina hoomaha me kona ukuia, e hoomaka ana ma ka la 15 o keia mahina. E hoi ae ana oia e noho hana me ke komisina o na oihana o ka lehulehu ma ke ano he lunahooia. Ma ka manao kanawai o ka Loio Kalana Heen i waiho ae ai imua o ka papa o na lunakiai ma ka po o ka Poalua nei, e hoakaka ana ia no ka liiki i ka papa ke hoopii hou ae i ke ana o ka auhau wai, i wahi e lawa pono ai ka waihona dala, no ka uku ana i na bona o ka oihana wai o Honolulu nei. He anaina haipule hoomanao ke malamaia ae ana ma ka ilina o Maunaala, Maemae, ma ke awakea o keia Sabati iho, no ke Keikialii Kalanianaole. Ua hoopukaia ae he mau palapala kono e ke Kamaliiwahine Kalanianaole, i kekahi poe kupono, no ka hoea kino ana ae ma ia anaina. Mahope iho o ka hoohala ana i kekahi mau mahina lehulehu ma Amerika Waena ma na wahi kipa mau ole ia e na kanaka, i huli hoi mai ai o Kauka Qoodhue o Pukoo, Molokai, me kana wahine ame ka laua kaikamahine, no Hawaii nei, a ma ke ahiahi o ka Poalua aku la i hala, i huli hoi aku ai no ko lakou home ma ka m.oku o Hina.