Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXI, Number 49, 7 Kekemapa 1922 — KE KALAIWAA ANA AME KONA ANO. [ARTICLE]
KE KALAIWAA ANA AME KONA ANO.
(Hoomauia mai). E hoolilo ia lakou i opala, E hoopili pono i ka maka o ke ko'i, Ma kuu wahi i makemake ai, Aole hoopaku-a i kuu ko'i, Pa no lele ka mamala, Ahiki i ka pau ana, Amama ua noa. Ua ike ae nei kakou mamua, ua hina ka laau ilalo, alaila, eli oe malalo o ke kumu o ka laau au i oki ai. O ko'u eli no ia a hohoau ka lua, ko 'u waiho aku la no ia, a kanu i ka lepo a paa ka i'a ula, ame ka malo ula, a hoi i ka hale e kalua ai i ka puaa. Kaka ka wahie a nui, kau ka pohaku kena na kahuna e ho-a ke ahi o ka imu puaa, a o ka ho-a aku la no ia, a enaena kupono no hoi, a kau ka puaa i ka imu, na kekahi mau kanaka i pii pu ai me makou i hana ka puaa apau a kalua. Alaila, hele makou e oki i ka eulu; ua kapaia ka welau o ke koa he eulu iuka o ke kuahiwi. A moku no hoi, hoi i ka hale e kali ai i ka mo-a o ka puaa. Aua liuliu iki no hoi, mo'a ka puaa a ua makaukau hoi na pa laau i kalaiia, a laweia aku la kekahi palaau i hoomakaukauia no ka puaa. Kauia mai la iluna olaila ka puaa, a laweia mai la imua o na kahuna kalaiwaa; a na kekahi kahuna i pule; aole i pule ke kahuna i ka'u akua i koho ai o Lea, aka, ua pule like ia i na akua kalaiwaa ekolu, Lea, Mokuhalii, ame Kupaaikee. Penei ka pule ana: E Lea ka wahine kua waa, akua kalaiwaa, ame Mokuhalii, Kupaaikee, na akua kane kalaiwaa, eia ka puaa, he puaa uku, mohai, alana ia oukou na I Kalokuokamaile e haawi i ka ike a nui, ka ike mana, ka mana palena ole, a nolaila, ke aie nei oukou i ka puaa a Kalokuokamaile, amama, ua noa. Lalau aku la ke kahuna i ka i'o ihu o ka puaa, huelo, ame na pepeiao, a haawi mai la ia'u e ai, ame kekahi mau mea oloko o ka puaa; a noa ae la no hoi, ke ano o ke a'o kahuna kalaiwaa ana o ka wa kahiko, i ko'u a'o ana. Eia no kekahi loina o ke oki laau ana; ua hoakaka aku au mamua i ke oki ana o ka laau, o ka laau pi'o he laau maikai loa ia, o ke kalai kaele waa ana, no ka mea, e pau ana ka iho omua ame ka iho ohope, aole hoi e nakaka ka wa. No ka laau pololei hoi, he kakaikahi na laau paa o ka iho, a ina laau paa o ka iho, a ina i paa he laki loa ia. Aia no apau ka iho o ka laau, aole e nakaka, a waiwai ka huki ana i kahakai e hooluhi ai. Eia keia loina e pili ana i ka laau waa. Ina paha he laau maikai elima ka loa, a eono paha, e oki kakou i keia laau ilalo, a i ko ka kou oki ana a moku a waiho ka laau ilalo, a hoomaha kakou, a i lele mai he manu, o ka inoa o keia manu he elepaio; e lele mai ana keia manu ma ka eulu mai o keia laau. Iaia e hele maoli mai ana me he hele ana la no, a ke kanaka, ahiki i ke kumu i okiia ai, a huli hou ihope, a lele loa ka manu elepaio, alaila, maikai ka laau waa. Aka, ia huli hou ana ihope a kikokiko ma kana wahi e ku ana, alaila, ua maopopo i ka poe kahuna, he laau inoino a ua puhaia, aohe a kakou laau. Luhi makehewa ko kakou oki ana i keia laau, heaha hoi ka luhi o ko kakou oki ana? O ia ka olelo a ka poe i ike ole i na loina; a i ka wa e olelo mai ai ke kahuna e hele oe e oki ma kela wahi ua puhaia; no ka mea, ua lele mai nei ka manu a kiko ma kela wahi, o ka laau waa a kakou; a ina hoopaakiki loa kakou, a e ake no a ike maka, e pololei ana ka olelo a ke kahuna, ua puha io no. Ea, kupaianaha maoli no ka hana a ke Akua o ka haawi ana i ka ike i keia mea kino uhane ole, a i hiki ole i ke kanaka ke ike ka mea uhane ola. Aole o ia wale, o ka manu no ia nana e hoike i ke ao ana; a he mele no ko keia laau hooluhi penei: Aloha au i ka makani hu'e kapa o Kapalama, Mai malama oe i ke kumupaa, O luhi oe i ka pikai, He makani hemo ole he unihipili, E ao luau wale no oe aole hemo, Eia iho no ka aumakua he loina nui, Aia na mea hana la i ke kuahiwi, O Mokuhalii no ke kahuna, O Lea no ka wahine kuauwaa, He inoa no Lea. (Aole i pau.)