Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXI, Number 49, 7 December 1922 — Page 6

He Moolelo no

NA PUUWAI ELUA

A I OLE

Ka Hewa o ka Wahine— He Moolelo i Owiliia me na Haawina Hoopihoihoi Noonoo o ke Au o ka Manawa

Iloko o ka hapaha hora wale no, hoea aku la ua o Bela Kalani ma ke alanui ololi, e komo aku ai iloko o ka ululaau a hoea i kahi i ku ai o ka hale o Kakalina. Lele iho la oia ilalo, me Ke alakai ana i kona lio, ahiki i ka hoea ana aku i kahi malaelae e ulu ana o na meakanu ; ke hoolono la oia, aole he loheia aku o kekahi nakeke, a leo walaau paha, manao ae la kona laki aole i ikeia kela hoea ana aku ona. Hoopaa aku la oia i ke kaula kaohi o kona lio, i ka pou pa, alaila kiola aku la i ka leka a Kakalina i kakau ai na ka Haku Fanadale, iloko o ka malapua mamua aku o ka hale, me ka hooho ana ae i keia mau olelo : "E waiho malie ana kela leka ahiki i ka loaa ana mai i na kanaka a no keia pu panapana, a ua haku nei i haawi mai ai ia'u e kiola ana au iloko o ka ululaau. Ina no ka loaa aku o ke kino o Kakalina, me ka ikeia o ka puka poka maluna o kela kino, o ka lawa pono ana ia o na ike, no ka pili o ka hewa pe pehikanaka i ka Haku Fanadale. "Maloko o kela leka ke loaa aku i kekahi poe, e maopopo loa ai, ka iini nui o Kakalina e mare me ka Haku Fanadale, a iloko o ko laua wa e aumeume ana, i hina ai ka ipukukui mai luna aku o ke pakaukau, a pela i a ai ke ahi i ka hale.'' No ka manao o ua o Bela Kalani, ua lohe aku oia i kekahi nakeke, ku iho la oia, me ka hoolono ana, he Ia'i pu wale no na wahi apau e hoopuni ana iaia, nolaila me ka hoohakalia hou ole iho hele aku la ua wahine ino nei e hooko i kana misiona o kela po. Me na kaina wawae mama loa, i nihi hele aku ai oia, a ku ana mamua o ka puka o ka hale, wehe aku la, i ke pani, a ma ka malamalama pohina o ke kukui, i ike aku ai oia, i ka waiho mai o ke kino o Kakalina, ma kela wahi no ana o ka haalele ana. Iaia e kunana la no kana mea e hana aku ai, lohe aku la oia i ke kani o ka ihu o kona lio, e hoike mai ana, he mea kekahi a ka lio i ike ai, o kona hoohuli aku la no ia i ke pakaukau, kahi i kau ai o ka ipukukui, a haule aku la ka ipukukui ilalo, me ka pau ana i ka nahaha, aia ka aila ke kahe la iluna o ka moena ; aohe wa hou aku i koe e kakali ai, o ka wehe ae la no ia i kekahi poho kukaepele, a koe ae la, me ke kiola ana aku iluna o ka aila ; alaila hemo awiwi mai la no kahi e ku ana o kona lio Iaia i huli aku ai ihope e nana, ua hele oloko o ka hale a malamalama i ke ahi, o kona alakai aku la no ia i kona lio, ahiki i ka hoea ana i ke alanui akea, he hookahi no lele ana, kau ana iluna o ka noho, alaila pane iho la i kona lio punahele : "Ua holopono ka kaua hana e Huapala i keia po, no ka home ka pahuhopu ! Akahi a hooko piha ia kuu inaina ; a e ike auanei kuu Haku Fanadale, aole he mea uuku ka inaina o ka wahine." Aia ka lio o ua o Beka Kalani la. ke kuupau la i ka holo, a o ia ka ua wahine nei i hooho hou ae ai: "Iloko o na minuke wale no he umi-kumamalimta, ke loaa ole na kumu ke'ake'a, e nana aku auanei au me na minoaka homahie ma na maka o ke kanaka a'u i aloha welawela loa ai, a i hoowahawaha loa ai nae i keia wa." Hoomaka okoa ae la ua o Bela Kalani e akaaka, aka nae iloko o ia manawa hookahi, i ku mai ai kekahi mea pouliuli mamua o ke alanui, a poha mai la kona leo kauoha, i ka pane ana mai : "E ku aku!" i loheia aku ai ka leo moakaka o kekahi kino kanaka. "Ua maopopo aku la au ia oe, o oe no o Bela Kalani, ka wahine nana i hoao e lawe ae i ke ola o Kapena Leonada !" Aohe hooloheia aku o kela leo kauoha e Bela Kalani, aka hooi aku la oia i ka holo o kona lio, ua hoao mai no kela kanaka e hopu i na kaula kaohi o ka lio, aole nae i loaa mai iaia, ua hele kela lio a pienaena loa, a ke aha'i la ka pupuhi i ka i'a o Uko'a. O ka hoao ana aku e ukali mahope o kela lio, he hana paakiki loa ia. he hookahi no hana, o ke ku malie i kahi hookahi, me ka hoolohe ana i ke pohapoha o na kapuai wawae o ua lio -ei. eia nae, no ka manawa pokole wale no ka lohe ana aku o ua kanaka nei i ke pohapoha, ua meha iho la, me kona lohe pu ana aku i ka uwe ana mai o kekahi mea, a hoomanao ae la oia. ua hina ka lio ilalo a ua make a i ole, eha paha. "O e na Lani, ua maopopo ia'u, ka hopena i kau aku maluna o kela lio, ua hooku'i ia i kekahi wahi, a ua haule paha iloko o ka lua!"' O ka noonoo mua iloko o ua kanaka nei, o ia ka hookolo ana mai mahope, ahiki i kahi i waiho ai o kela lio, ame ka mea e Kau ana maluna ona, aka honi aku la nae oia, i ka hohono uwahi, me ka hooho ana ae: "E waiho malie ana au i kela wahine opio no keia wa, a e heie aku ana au e nana, i ke kumu o keia hohono uwahi a'u e honi nei. Heaha la ka hana a kela wahine o ka hele ana mai nei o keia po, ua puhiia aku nei ka paha ka ululaau eia?" Hoomaka aku la oia e holo imua, ahiki i ka hoea ana i ka moali alanui e moe ana no kahi o ka hale o Kakalina, akahi no oia a ike pono aku i ka a mai o ke ahi iloko o ka hale. Na kela pauahi iloko o ka hale, i hooi ae i kona mama holo, aole no hoi i emo iho, ku ana keia mamua o ka puka. Noke ae la oia i ke kahea me ka leo nui, aohe he mea pane mai, nolaila peku aku la oia i ka puka, ahiki i ka hemo ana, nana aku la iloko o ka uwahi e pohina ana, aia hoi e waiho mai ana ke kino o Kakalina iluna o ka papahele, nolaila lalau aku la oia i kela kino a hapai mai la, me ka holo ana aku nowaho o ka hale a iloko no hoi o kela manawa hookahi, i lapalapa ae ai ke ahi me ka malamalama, a waiho wale ae la ke kino o kela kanaka hele o ka po pouli, eia ka o ka Makaikiu Liki.

MOKUNA XLIII.

Ma kela kakahiaka a Kauka Mudoka i haalele aku ai ia Ladana ma ke alahele no Deana, me ka manao, ma ia la, e hookoia ai kona iini, no ka lilo mai o Ela i wahine mare nana, o ka Ia hookahi no ia a Keaka Mebure o ka hoea ana aku no Ladana, me ka hele pololei ana aku e hui pu me Kapa & Kalima, kona mau hoahui iloko o ka oihana hookahi. Ma kela halawai pu ana o Keaka Mebure me Mr. Kapa, ua nui na mea a laua i kamailio pu ai, a o ka hopena o kela kukakuka ana, o ia no ka hoike ana aku o Keaka Mebure i kona manao, ua pau kona noho ana he hoa-hui no kela hui, a e hoi ana oia no Kaleponi, kahi i noho ai o kona makuakane. Hoakaka aku la oia, no ka halawai ana o kona makuakane me na ulia pomaikai, a ua hiki iaia ke uku i ka poe apau ana i aie ai me ke koe okoa iho no o kekahi huina dala mahuahua, a aia hoi kana mau hana apau ma ke kulana holomua loa. Ninau aku la oia no kona makuahine, ame Ela, a pela hoi me Kapena Leonada, o ka pane i loaa mai iaia, o ia no ka haalele ana mai o kona makuahine ame ke kaikuahine ia La-dana, me ka maopopo ole o ko laua wahi i noho ai ; o kana nae

o ka hoakaka ana mai, e hele pololei ua o Keaka Mebure e hui pu me Kauka Mudoka, malia o loaa na kuhikuhi mai kela kauka opio mai, no kahi e loaa ai iaia kona makuahine ame ke kaikuahine. No na mea hoi e pili ana ia Kapena Leonada, aole no he mea a Mr. Kapa i ike, aka nae, i ka haalele ana aku o Keaka Mebure i kona hoa-hui, hele pololei aku la oia no ke keena o ka Loio Malo. Ua hookahaha loa ia ka manao o ka Loio Malo, i kela hoea ana aku o Keaka Mebure, aka nae no ka pane ana mai i ka Keaka ninau, no kona hoaloha, hoakaka mai la oia no ka halawai ana o Kapena Leonada me kekahi ulia, a na kela poino, i hoopilikia i kona noonoo. "Ua makemake anei oe e ike, i ke ano o ka loaa ana o kela ulia poino ia Kapena Leonada? Ua hoao maoli ia no kou hoaloha e pepehi a make e Miss Bela Kalani, a ke noho nei kela wahine, me ka manaoio loa, aia no ke kino make o Kapena Leonada ke waiho la, iloko o ka luawai, maloko o ka Hale Kahiko. Ua hoolimalima au i kekahi makaikiu, a aia iloko o kona lima, na hana apau no ka noii ana, i na ike apau, e pili ana, i ka hana pepehikanaka i hoolalaia e Bela Kalani. "Ke manao nei au, ua kamaaina no oe i ka Makaikiu Liki, e hoea mai ana oia no kuu keena nei, ma ka hora elua o keia auwina, la he kelekalapa ka'u o ka loaa ana mai nei iaia mai. Ma ka'u koho iho, ua holopono kana mau hana apau ma Biere. No ka poino i loaa ia Kapena Leonada, ua auhee aku ia i keia wa, malalo o ka lapaau noeau ana a kekahi kauka opio nona ka inoa o Kauka Mudoka, a e kuhikuhi aku ana au ia oe i kahi i noho ai o ko hoaloha," alaila kakau iho la ka Loio Malo i ka inoa o kahi i noho ai o Kapena Leonada, me ka haawi ana mai i ka apana pepa ia Keaka Mebure. "E hele aku ana au e ike i kuu hoaloha i keia manawa, a ma ka hora elua o keia auwina la, e hoea hou mai ai au no kou keena nei, no ka mea owau kekahi i makemake loa, e ike i ka Makaikiu Liki." Me na hoomaikai no na kuhikuhi mai ka Loio Malo mai, no kahi i noho ai o kona hoaloha, i haalele aku ai o Keaka Mebure, i ke keena o ka loio, a hele pololei aku la no ka hale hoolimalima, i noho ai o Kapena Leonada, a mawaena ou e ka makamaka heluhelu, ame ka mea kakau moolelo, aole a kaua mau hoohewahewa ana, no ka hoopihaia o na kanaka opio, me ke kahaha ame ka hauoli pu, no kela halawai ana ae o laua, iloko o ka manawa i maopopo ole. Ua hoohalaia na hora o kela kakahiaka e na hoaloha, ma ka hoike ana i ko laua moolelo iho, a i ka hoea ana i ka aina awakea, he hookahi no ko laua noho like ana e ae, a i ke kani ana o ka hora elua, o ka auwina la, i hele like aku no ke keena o ka Loio Malo, ua hoea mua ae ka Makaikiu Liki i ke keena, a e noho ana laua maloko o ke keena maloko loa o ka Loio Malo. Ma kela hui ana ae o na hoaloha apau i kahi hookahi, aole i hoohakalia iho ka Makaikiu Liki, i ka hoike ana mai i kana mau mea i ike, o ka mua, o ia no kona manao hoohuoi, no ka hana a Kauka Mudoka i hoolala ai, e lilo aku o Ela i wahine mare nana, a ua hookolo aku oia, ahiki i ka maopopo ana o ko laua wahi i noho ai, aia maloko o kekahi hokele pili kahakai ma Dela. No na mea hoi e pili ana i ke ano o ka loaa ana o ka ulia poino ia Kapena Leonada, ua hoike mai la oia, no ka loaa ana o na hooiaio apau ma kona aoao, o Bela Kalani ponoi, no ka ka mea nana i hoao e pepehi iaia a make, a ua manaoio loa kela wahine, ua holopono kana hana pepehikanaka, a aia ke kino make o ke kanaka ana i pepehi ai maloko o ka Hale Kahiko. Hoike pu mai la no hoi oia, i kona ike ana ma ka po mamua aku, i ka hina ana o ka lio o Bela Kalani e kau ana a make, he hookahi ka make pu ana o ka lio me kona haku wahine. Ua lilo keia nuhou no ka make ana o Bela Kalani, i mea hookaumaha aku i ka noonoo o Kapena Leonada, no ka mea aole loa oia i manao, pela iho la ka make ana o kekahi wahine ino lapuwale, aka nae ua hoea mai kela make, mai ka lima mai o kekahi mana, i oi ae i ka mana o ko ke ao nei. Ma kela kukakuka ana, i haawi aku ai o Kapena Leonada i ke kauoha i ka Loio Malo, e hooponopono aku me ka maikai me ka Haku Fanadale, elike me kana mea i ike ai he pono, no kona mau waiwai. I ka pau ana o na hana ano nui i manaoia, ma. kela kukakuka ana, i haalele aku ai o Keaka Mebure ame kona hoaloha i ke keena o ka loio, a holo pololei aku la no ka hale hoolulu kaaahi, ma ko laua alahele, e hoea aku ai i kahi i noho ai o Mrs. Mebure ame kana kaikamahine. Ma ke kakahiaka o kela la, ua hoea i'o aku la o Kauka Madoka, elike me kana i hoike mua aku ai ia Ela, a ua hookipaia aku hoi oia me ka maikai e ka wahine opio. Ua hele ka helehelena o ke kauka opio a hoihoi maoli ma kela halawai pu ana aku me Ela, no ka mea ua manao no oia, e holopono ana kana mau mea apau i hoolala ai, aka nae i ka wa a Ela i hoike mai ai iaia, aole loa i loli ae kona manao, mai kela manawa mai ana, o ka hoike mai imua o ua kauka nei, aole ona aloha iaia, a ina nei no kona ae mai e mare, ma ka inoa wale no ia e lilo ai i wahine, aole ma kekahi mau ano okoa ae, akahi no ua kauka nei a ike iho i kona ano oiaio, ame ka hopena o kana mau hana epa o ka hoolala ana. Ua hoolilo oia iaia iho i kanaka haahaa, ua hapala aku oia i kona inoa maikai ; nolaila me na manaolana poho, i haalele iho ai oia ia Ela me ka hikiwawe loa a huli hoi aku no Ladana, a mai kela kulanakauhale mai, i hoouna mai ai oia i kekahi leka, e hoike ana i na mea apau, elike me ia a kaua e ka makamaka heluhelu i ike ai, ma ka nee ana mai o keia moolelo, o ia hoi kana mau hoolala ana, ma ke ano kolohe, i wahi e hooko ole ia ai ka mare mawaena o Kapena Leonada ame ua o Ela. Mahope koke iho o ka loaa ana aku o kela leka a Kauka Mudoka ia Ela, i hoea aku ai o Keaka Mubure me Kapena Leonada, ua lilo kela halawai hou ana o ka makua me kana keiki, o ka ipo hoi me ka ipo, i wa no ko lakou hauoli, o na manao kaumaha, na noonoo pilihua, na manao maikai ole, ua hoauheeia aku ia mailoko aku o lakou pakahi, a ua hoihoi hou ia mai, kela mau ano apau, a lakou i kamaaina ai mawaena o la-kou iho, i na la i kaahope aku. Ma kela hui pu ana ae o lakou, ua koi ikaika aku la o Keaka Mebure i kona makuahine ame ke kaikuahine, e hoi lakou no Ladana, he oiaio, he ekolu la mahope mai, i ike hou aku ai ka mea kakau moolelo i ka makuahine ame kana mau keiki e noho ana maloko o ka Hokele Meropole ma Ladana; a ma ka aina wakea, i hoea mai ai o Kapena Leonada, he hookahi ko lakou ai like ana, iloko no o kela ano hauoli mau o na mea apau. Mahope o ka pau ana o ka aina awakea, a oiai hoi na mea apau e nanea ana mawaho o ka lanai, ia wa i wehe ae ai o Kapena Leonada i kekahi leka, i hoounaia mai iaia e ka Loio Malo, a heluhelu aku la imua b kona mau hoa, a o keia ka manao o kela leka: "Ua lawe ae au i ka hooponopono ana i kou mau waiwai iloko o ko'u mau lima, mamuli o ko'u ike, e hele aku. ana oe ma kekahi huakai kaahele no na mahina loihi, mahope iho o kou mare ana i ka wahine, a ua manao au, he mea maikai ka hoonoho hou ana aku ia Mr. Ropa ma kona kulana kahiko, i ka wa e ola ana o kou makuakane. Ua hilinai piha au iaia, a oia wale no ka'u kanaka kupono i manao ai i hope no'u. He mea kaumaha no'u ka hoike ana aku ia oe, no ka hiki ole e hookoia ka mare maloko o kou home ponoi, aka nae he hana paakiki no ia, mamuli o na mea i oili ae nei iloko o ka wa i ike mua ole ia.

He Moolelo no

KA MEAHUNA POHIHIHI

A I OLE

Ka hoohokaia Ana o ka Manao Puuwai o ka Mea Lili — He Moolelo i Piha me na Wiliau o ke Aloha

"Ua haaheo i'o au no Gai, aka nae aole no oia i nele i na hemahema, elike no me na kanaka apau, aka e hoi kaua noloko o ko kaua rumi, malaila au e hoike aku ai ia oe, i na mea e pili ana no ko maua ola ana." Lalau aku la oia i ka lima o kona hoaloha, o ko laua kuikuilima aku Ia no ia, me ka hoi pololei loa ana noloko o ko laua mmi, ma ka hale maluna. I ua mau kaikamahine nei, i noho iho ai maluna o na noho, a paniia aku la hoi ka puka o ka rumi a paa, ia manawa i hoomaka aku ai o Josepine i ka haha'i ana i kana moolelo : "Ua make ko maua makuakane, i ko maua wa kamalii loa o umi makahiki wale no. He kuai huluhipa kana oihana ma Aukulia, a mamuli o kela oihana, ua nanaia aku oia, he kanaka waiwai, ma kona manawa i make ai. He mau mahina mahope mai o ka make ana aku o ko maua makuakane, ua mare hou iho la ko maua makuahine, i ke kakauolelo a ka makuakane o maua, ka mea no hoi nana e hooponopono ana i na waiwai o ko maua makuakane. He kanaka ino loa keia, o ka holoholona kona hoa elike ai, a mai kona manawa i mare ai i ko maua makuahine, mai ia wa mai ka lilo ana o ko maua mau la o ke ola ana, i mau la no ka ehaeha ame ka weliweli. Ua koho oia mamuli o kona makemake ponoi iho, i ko maua kahu malama waiwai, a ua lawe ae oia i ka hooponopono ana i ka oihana a ko maua makuakane iloko o kona mau lima. "O ka manawa mua loa, i hoomaopopo maoli ia aku ai ke ano ino o kela kanaka o ia no ka manawa i ninau mai ai ko maua makuahine, i ka buke banako a ko maua makuakane. Aole he mea i maopopo i ka makuahine o maua; ia manawa i kapa mai ai kela kanaka i ke apuhi o ko maua makuahine iaia, me ka hoao ana e huna i na dala a kana kane mua, no ko maua pono. "Wahi ana, ua maopopo iaia, ka hoahu mau o ko maua makuakane i kana mau dala maloko o ka banako ma Kikane i kela ame keia manawa, me kona manaoio, aia kekahi mau mea hoomanao maloko o ka hale, e hiki ai ke hookoloia aku ahiki i ka ikeia ana o kela mau dala. Ua hoole paakiki aku la ko maua makuahine, aole he mea ana i ike no kela mau dala, nolaila ua piha loa kela kanaka i ka huhu, me ka inaina, me ka hoopuka ana i na olelo kupono ole ke hooloheia aku. "O ka hope o kana mea i hana ai, o ia kona hele okoa ana aku e hui me na ona o ka hale banako, a ninau aku la no na dala a ko maua makuakane, o ka mea i hoikeia mai iaia, ua hoahu i'o no ko maua makuakane i kana mau dala maloko o ka banako, a oia no hoi kekahi mea paa mahele iloko o kela banako, aka nae mamua o kona make ana, ua unuhi oia i kana mau dala apau o ka hoahu ana, a ua kuai hoolilo aku hoi i kona mau mahele apau iloko o ka banako, nolaila aole he hookahi keneka, ma kona inoa, ileko o kela banako. "I ke ko ole ana o ka iini o kela kanaka, no ke kaa aku maalo o kana hoohana ana na dala a ka makuakane o maua, hooiaio loa iho la oia i kana mea i koho mua ai, ua huna ko maua makuahine, e hookaumaha mau ia ana kona manao, i na hana a kana kane hou. "He ku maoli no i ka hoohilahila na hana a kela kanaka i ko makou noho ana, o ka oi loa aku o kana mea huhu, oia no o Gai kuu kaikunane. E hoohaehae mau ana oia ia Gai, a ke piha oia i ka huhu, e pepehi ana iaia, me he holoholona la a na ka maopaopa o kona mau lima, na ia mea e hoopau ae i kana pepehi ana. "No na makahiki eono ko makou noho ana, me kela hanaino mau o keia kanaka ia makou, a i ka pahola ana mai o ka ma'i fiva, loaa iho la oia i ka ma'i a make. Ua lilo kona make ana, i kumu e hoauheeia aku ai na haawina kaumaha mai ia makou aku ; aka no ka makuahine nae o maua, ua lilo na hana hookaumaha a kana kane hou, i kumu e hoopokoleia mai ai kona mau la o ke ola ana, no ka mea he hookahi wale no makahiki a oi, mahope mai, ua haalele mai la oia i keia ola ana, a koe iho la maua he mau keiki makua ole. "Mamua nae o kona make ana, a no kona ike, aole he mea nana e malama ia maua, kakau aku la oia i kekahi kanaka o Mr . Gripa kona inoa, ma Ladana, he hoa lawelawe oihana pu me kona makuakane, a he hoaloha no hoi ona, e kauoha aku ana iaia e malama ia maua, a e hooponopono i ko maua mau

"He mea hauoli nae na'u ka hoike ana aku ia oe, ke oluolu ae nei o Kakalina, a e haalele iho ana ka Haku Fanadale no na aina mamao i ka wa pono ana e ike ai. Ua hoopiha loa ia aku kona manao me ke kahaha, no kau mau hana lokomaikai iaia ; o kela huina dala au i hookaawale ai no ka haawi ana aku iaia, he aie kela ana e poina ole ai, aka nae e lilo ana ia mau dala, i kumu e hooliloia aku ai oia i kanaka maikai ma keia mua aku, no ka mea, me ia mau dala, e hoohana aku ai oia iloko o kekahi oihana. "Ua paa kona manao e lawe mai ia Kakalina i wahine mare nana, a holo like aku laua no na aina mamao. Ua lilo ka make hikiwawe ana o Bela Kalani, i mea kamailio nui ia e na kanaka ; a o kekahi mea kahaha a'u e hoike aku nei, o ia no ka make hikiwawe ana o ka wahine lawelawe a Bela Kalani, o ke kumu, mamuli no o ka make ana o kona haku. O na kauoha apau mai ia oe mai, ua makaukau mau au e hooko aku, Kimo Malo." "Ma nehinei koke aku la no, i hoea kino aku ai au no ke keena o ka oihana kaua," i hoomau aku ai no o Kapena Leonada i kana kamailio ana. "He mau la kakaikahi wale no e kakali aku ai, o ka pau no ia o na hana i ka hooponoponoia, no ko'u hookuu loa ia mai ka oihana koa mai." Alawa aku la ka Sr. Leonada nana ana ia Ela, aia hoi na maka o ua wahine opio la ke nana mai la me na hoailona, o ke aloha oiaio loa e kau mai ana, me ka hele hoi o na papalina a lamalama, a o ia ka Keaka Mebure i pane mai ai: "Ke kaawale mai oe e Sr. Leonada mai ka oihana kaua mai, aole he hana aku i koe, o ko olua hoohui wale ia ae no iloko o ka berita o ka mare, a mahope aku o ia manawa, e haalele iho ai kakou apau ia Enelani nei, no Amerika; nolaila e mama, e haalele kaua ia Ela ame Sr. Leonada, e loaa he manawa nui no laua e kukakuka pu ai, no na mea e pili ana ia laua iho." Me kela manao hauoli iloko ona, no ka loaa ana i kona kaikuahine kekahi kane e haaheo ai ka manao, ku ae la o Keaka iluna a honi aku la ia Ela, lalau aku la hoi i ka lima o kona hoaloha, alaila hemo mai la iwaho, oiai hoi o Mrs. Mebure i puili mai ai ia Ela iloko o kona poli, me ko laua hookahe like ana i na kulu waimaka o ka olioli, no ka hoea ana mai i ka wa e hoauhee loa ia aku ai na manao kaumaha mai ia laua aku. Ma ka hoike pokole ana ae, he hookahi pule mahope mai, ua hooliloia ae la o Kapena Leonada ame Ela Mebure, i hookahi iloko o ke apo o ka mare, a ma ka mokuahi mua loa, i haalele iho ai ia Ladana no Amerika, i kau aku ai lakou, ma ke alahele e hoea aku ai i kahi i noho ai o Mr. Mebure makua ma Keleponi. (KA HOPENA.)

waiwai; pela iho la maua i kaa aku ai malalo o ka malama ana mai a kela kanaka," me ka hoopinana ana ae ua o Josepine i kona mau lehelehe, me he mea la, aole he hoihoi iloko ona no ka mea i lilo he kahu malama waiwai no laua. "I ka manawa i hooponoponoia ai ka waiwai o ko maua makuakane, mamua o ko maua haalele ana aku ia Aukulia ua ikeia ma kekahi ano i maopopo ole, ua hoohemahema maoli ia ka aina hanai hipa o ko maua makuakane, aole hoi he malama kupono ia o ka hana kuai hulu hipa, nolaila he huina dala uuku wale no ka i koe iho, no maua, mahope o ka hooponoponoia ana o na waiwai apau. "I ko maua hoea ana no Ladana, ua hookahaha loa ia mai ko maua manao, i ka ike ana, aole o Mr. Garipa he kanaka oluolu, aka ua like aku no kona mau ano me ke kane elua a ko maua makuakane. I kinohi o ko maua noho ana aku aole he maikai o ka noho ana o kela kanaka me Gai, e hoopaapaa mau ana laua ma na mea liilii ame na mea nunui. a ua like ka'u mau uwalo ana aku imua ona, me he mea ole la. Aole oia i huna iho i kona manao hoihoi ole. no ka mea i kekahi la, kamailio okoa mai la oia ia maua, no kona makema-ke ole, i ko maua hoihoiia ana aku nana e malama mai, a i ko maua lohe ana, e hoihoiia mai ana maua no keia wahi. ua hoo-piha loa ia maua pakahi me ka hauoli, malia pela e loaa ai ia maua he nohona hauoli ana, aole hoi e noho mau iloko o ke kaumaha, mamuli o na hana aloha ole a ku i ka lokoino, a ka poe i pili ole aku ia maua. "Auhea oe e Tiodora kuu hoaloha, ua aneane e loaa ole na huaolelo kupono a'u e hoakaka aku ai imua ou, no ka nui o ko'u hauoli, ma keia hoi ana mai o'u a noho maloko o keia kula, aole nae owau hookahi wale no ka iloko o ia haawina aka o Gai pu no kekahi, ua loli maoli kona mau ano, mai kela mau ano kahiko ae ona; a ua paa loa kuu manao, e lilo ana oia i kanaka maikai loa, malalo o na alakai ana a Mr. Edimona. "Nolaila ua maopopo aku la ia oe ka moolelo e pili ana i ko maua ola ana, pela iho la i lilo ai maua he mau keiki noho na-aupo, a paa rula ole ; a e hoomaopopo pu mai ai no hoi oe no ko maua hauoli, mamuli o ka loaa ana o keia pomaikai, ka mea a maua i moeuhane mua ole ai." Nana aku la o Tiodora ma na maka o kona hoaloha. nia hoi ka nanaina aloha maluna o kona helehelena, no ka moolelo ana i lohe aku la, a o ia kana o ka pane ana mai : . "He keu aku ka like ole o kou ola ana mai ko'u ae! Mawaho ae o ka make ana o ko'u mau makua, i ko'u wahi wa uuku loa, i hoomaopopo ole no laua; aole loa au i ike ia mea he kaumaha, he nele a he pilikia. O ko'u mau makemake apau, ua hookoia ia, pehea ka paakiki ame ka pohihihi o ka loaa ana mai o kekahi mea, ina ia me ke dala e kuaiia ai, ua loaa ia mea ia'u; aka nae, me ko'u mau makemake apau i hookoia me na hauoli apau i loaa ia'u, iloko o ko'u ola ana ; ke hookuku ae au i kou ano me ko'u, ua oi loa aku oe mamua o'u. He ikaika kou kino, he manao paa kou, a he koa oe ma na ano apau me ka hiki ole i kekahi mea ke huki hele ia oe, a o ka mea oi loa aku, o ia no ka hiki ana ia oe ke ike i ka pono mai ka hewa ae. O e Josepine, ua kokoke loa au e manaoio, ua hoouna maoli ia mai no oe imua o'u e ke Akua, i mea nana e a'o mai ia'u, a e kuhikuhi mai i ke ano e lilo ai au i wahine maikai, i wahine me kekahi manao paa, e hiki ai ia'u ke alakai i ko'i mau noonoo, ma ka pololei." Ua hiki ole ia Josepine ke kaohi aku i kona mau waimaka no kela mau hoakaka a kona hoaloha, alaila kulou mai la oia imua, a honi aku la ia Tiodora, me ka pane ana aku i na olelo oluoluo : "Aia mau iloko ou e Tiodora na ano maikai, ua hoike mai oe ia mea, mamuli o kau mau hana oluolu ia'u, iloko o keia maa la a kaua e noho pu nei, oiai be malihini loa au i ka poe ap" maloko nei o keia kula, a o oe hookahi wale no ko'u hoaloha Oiai be manawa pokole wale no keia o ko kaua noho pu ana ua hiki loa ia'u ke ike, mawaho ae o ko'u kaikunane hookahi o oe wale no ko'u hoaloha oiaio loa."

MOKUNA III.

Ma ke kakahiaka o ka Poaono mai, ka la e hoea mai ai o Habaki Naika no Walafika, ua loaa mai la ka aeia ia Josepine Wakona, e hoohala i kekahi mau hora me kona kaikunane ma ka home o ka Rev. Edimona. Ua hala mai ka hapalua o ka alahele i ua o Josepine ma kela hele ana aku ana ma ia kakahiaka no ka home e noho ana o kona kaikunane, ua halawai iho la oia me kekahi ulia. oiai nae he wahi mea ano ole wale no kela, eia nae, ua lilo ia i mea ano nui iloko o kona ola ana mahope aku. Ua hoea aku ua o Josepine no kalii o kekahi uwapo loihi e moe ana, a e makaukau ana oia e hele aku maluna o ua UW.'P po nei, ua pa mai la kekahi kikiao makani me ka ikaika loa a puhi aku la i kona papaie, a lele mai kona poo aku, me ka wili pu ana iho mamua o kona alo, aia ka e'a o ka lepo ke i i la iluna ona, me ka pula o kona maka, a ua maopopo ole mai'!' i ke kaikamahine opio, kana mea e hana ai, koe wale no ka pupue malie i kahi hookahi, i ole ai e puhiia kona lole mai kona kino ae. I ka meha ana iho nae o ka pukalaki ana a ka makani puahiohio, a i ka hiki pono ana hoi iaia ke nana me ka maikai. au ae la kona mau maka, mao a maanei no kona papale ia wa i oili mai ai kekahi leo, mahope pono mai o kona kua. me ka i ana mai iaia: "E ae mai oe e ka lede opio, e loaa ia'u ka hanohano o ka hoihoi ana aku i kou papale," wahi a kekahi kanaka opio. kulana keonimana, me ka paa ana mai i ka papale o Josepine ilo-ko o kona lima, i paa i ka mikinilima keokeo. He kanaka opio Pelekane keia, o ke kulana kilakila, ke ano o kekahi kanaka opio i maa i ka noho ulakolako ana, he aiai maikai kona ili, a he mau maka bolu nunui kona, me ka lauoho kamoe, e hoohie ai ka manao o kekahi kaikamahine opio ke ike aku iaia. I kela huli ana ae a Josepine a ike i ka mea nona ka leo ") kamailio mai ai iaia, a nona hoi ka lima, e paa mai ana i kona papale, ua pii koke ae la ka ula ma kona mau papalina, alaila alau mai la oia i ka papale, me ka pane na mai : "Me na mahalo he nui ia oe, no kou hoihoi ana mai la i kuu papale," i pane aku ai o Josepine me ka piha paa rula. " Ke ole au e kuhihewa ua nui paha kau hana o ke alualu ana mai nei keia papale, be keu maoli no ka ikaika o kela kikiao makani," i kamailio hou mai ai ua o Josepine. "Aole au i hooluhiia, ma ka hopu ana i kena papale. E hele mai ana au ma keia alanui hookahi, a ua ike pono mai nei au i ka lele ana o kou papale i ka makani, nolaila ua ku malie au, i kahi hookahi, ahiki i ka hoea ana ae nei o ko papale ma ko'u mau wawae, o ko'u hopu iho la no ia, a hoihoi mai '-i kona ona. Pehea la, ua inoino paha ko papale?" "Aole, he o ia mau no ka maikai," wahi a Josepine me ka minoaka ana mai i ke kanaka opio, alaila kau ae la i kona pa-pale ma ke poo, o ke kaha aku la no ia hele no ka hale o ka Rev. Edimona. Iaia i hoea aku ai, i ka hale no kona kaikunane, e kakali mai ana no o kona hoea aku ; a me he mea la, ma ka hoomaopopo mai a ke kaikunane, aole he hoihoi o kona kaikuahine n^ ia kakahiaka, i ka. haha'i ana aku i kana mau haawina, a o ia kana o ka pane okoa ana mai : "Heaha kou pilikia e Josepine, aole anei he maikai o kou ano i keia kakahiaka?" wahi a Gai Wakona, me ka hakilo pono oa ana mai i ka helehelena o kona kaikuahine. (Aole i pau.)