Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXI, Number 47, 23 November 1922 — UA KU MAOLI I KA HOOHEMAHEMA [ARTICLE]

UA KU MAOLI I KA HOOHEMAHEMA

Ma ka hoomaopopo ana i ka hopena o ke koho ba!oka koke iahala no na moho elele lahui, ame na moho o ko kakou ..naolelo kuloko. ma ka Mokupuni o Oahu nei ,aia ma kahi o ēkoiu kaukani me na hanen' ekolu a oi, ka nui o na mana Koho i hele ole ae e koho i ko lakou mau baloka; a ma kekahi • le'o ana ae hoi. e hoohana i ka mana koho balok, a ke kanai haawi mai ai ia kakou. I a hoike mai ko lakou hele ole ana ae e 'koho baloka, i ko akou ho»?hemahema maoli i keia pono nui. ka pono a na lahui r c noho mai nei me ka hoomakaleho, no ka loaa ole ana ia īakou. Ma na koho baloka o keia mua aku, aole ana e hiki i ka poe - komo iloko o ka heluna o na mana koho, i hoohemahema i keia V»tfro koho baloka. ke koho i na moho, no na kulana oihana o ke Kuianakauhale a Kalana o Honolulu nei, koe wale no a hele R-u ac lakou e hoopaa i ko lakou mau inoa maloko o ke keena . ke kakauolelo kulanakauhale. ' O keia heluna o ekolu kaukani me na haneri ekolu a oi, i k-- ho ole i ko lakou mau baloka, no Oahu nei wale no ia; ehia nar poe o keia ano. ma na kalana e ae. i hoohana ole i ka pono K<'hr« haloka? Ma ka manaoio o keia pepa. aia no he heluna niahuahua o lakou; o ke alahele wale no e hiki ai ke koho ba- ;• ;ka ma keia hope aku. aia wale no a hoopaa hou i ko lakou ma--j inoa, iloko o ka buke o ka poe kupono i ke koho baloka, o ko lakou mau kalana pakahi iho. He heluna nui iloko o ka poe i koho ole i ko lakou mau liiioka. ua pau i ka make. niahope mai o ke koho baloka laula, l,c elua makahiki ae nei i hala; aole he olelo ana no lakou, aka mo ka poe iho i koe, ina no ka molowa. a no ka paa paha i kekahi :r.au hana. ke kumu o ko lakou hele ole ana i ke koho baloka, v.a makehewa maoli ko lakou lilo ana i poe makaainana; ua like lakou me na lahui malihini i nele i keia pono.

He mea ano nui loa ka pono koho baloka, i ka poe naauao, ma o kela pono la, e hiki ai ke kohoia na kanaka kupono, no na kulana oihana o ka le.hulehu; i ko kakou hoohemahema ana i kela pono koho baloka; ua like no ia me ko kakou olelo ana ae, aohe waiwai o ke koho ana aku i kekahi mea; oiai nae, aia a ike aku i ka lawelaweia mai o na hana i kupono ole me ko kakou makemake, o ka wa iho la ia e nui ai ka waha i ka walaau, ua hala nae ka wa pono, a o ka mihi make īa e oleloia nei. Eia iloko o ka poholima o na Hawaii, ka hapanui o ka mana koho i keia la, aole he loihi o ka manawa a kakou e kakali aku ai, e ike aku ana no kakou, aole o kakou ka lahui Hawaii, ka hapanui ma keia ninau koho baloka, pehea la kakou i makee ole ai i keia pono nui, oiai eia ia kakou ka mana o ka pahu baloka ? Eia ka lahui Hawaii ke emi mau aku nei īlalo 1 kela ame keia manawa. a ke pii mai nei'na Kepani ame na Pake, he mau makahiki kakaikahi wale no koe. e hiki ana i na keiki Kepani ame na keiki Pake, ke koho baloka; ina aole kakou e hoomaopopo i keia pono koho baloka i keia wa, a hoohana ma ke ano ku i ka naauao. e hoea mai ana ka la. e lawe ae ai na Kepani ame na Pake i na kulana oihana kohoia e ka lehulehu; malia ia wa paha kakou e ike iho ai, i ka waiwai o ka mana koho haloka.