Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXI, Number 47, 23 Nowemapa 1922 — He Moolelo Walohia Ko Vekinia Waiwai Hooilina Hoopuhiliia na Hana a ka Mea Manao Ino-Kau i ke Aki i ka Manawa Hope [ARTICLE]

He Moolelo Walohia Ko Vekinia Waiwai Hooilina Hoopuhiliia na Hana a ka Mea Manao Ino-Kau i ke Aki i ka Manawa Hope

I kekahi manawa ua lilo kona kaumaha i mea hoouluhua iaia, i kekahi manawa i kona noonoo iho ua lilo ke ola mehameha ana me he haawe kaumaha la e kau iho ana maluna 0 kona mau- poohiwi aneane hiki ole iaia ke hoomanawanui. 1 kela ame keia la e kaniuhu mau ana oia no kona noho mehameha, aole kana kane kona kokoolua, ka mea e hoomama mai i kona mau manao pilihua, i kela ame keia po e pulu mau ana kona uluna i na wāimaka, no ka mea, i kekahi manawa, no kekahi mau hora, e moe hoololo ana oia me ka hookahe aku i na waimaka no ke aloha i ke kane i kaawale mai iaia aku, ana i noonoo mau iho ai aole paha e hoi hou mai ana me ia. Ma keia manawa ua ike iho oia i ka. emi mai o kona kino ame kona ikaika no ka noonoo mau i ka pilikia, ke aloha i ke kane ame na mea hoouluhua lehulehu e ae i kona noonoo a i hookaawaleia ae keia mau noonoo hoopilikia mai iaia j e pono e loaa iaia kekahi hana nana e hana ai no kekahi manawa, a, ina no ka loaa o ia hana, e haawi ana oia i kona noonoo apau maluna o ia hana ina aole oia e hana ana pela e pilikia ana oia. j Mahope iho o kona hoopilikia nui ia ana ma ka noonoo ma | kekahi la lalau aku la i ka nupepa puka ahiahi a hoomaka iho la ka nana ka holo ana maluna o kekahi mau manao e kau ana maluna o kekahi mau kolamu, a oiai oia e nana ana ua kau iho la ka ike a kona mau maka maluna o kekahi hoolaha. Ua hoakakaia ma ia hoolaha he ekolu haneri dala ka makana a kekahi halepa'i nupepa i ka me nana e hna i kekahi kii maikai loa no ka hoikeike ana ma ke Kalikimaka. E hoakaka ana maloko o ka hoolaha i na ano apau o ka mea i makemakeia e hana ame ke ano e aponoia ai a pela hoi me ka manawa a ka poe apau e hookuku ana e lawe aku ai ia mea i kahi i hoakakaia no ka hoahu ana me ka inoa o kela ame keia mea i kauia maluna o ka mea i hoomakaukauia. I kona ike ana i keia hoolaha ua piha kona naau i ka hauoli. "No ke aha e hiki ole ai ia'u ke hana i kahi mea o kela'ano?" wahi ana o ka hooho ana ae. "E kamailio mau ana o Papa i ko'u akamai a noeau ma kp. hana i na mea hoikeike o kela ano, oia hoi ke kahakii ana me ka inika ame ka peni, a no ke aha e haawi ole ai au i ko'u noonoo a e hoohana ole ai hoi i ke kalena a ke Akua i haawi mai ai ia'u? "Ina no ka holopono nei o ka'u hana ana, aole o ka loaa wale mai no o kekahi uku makana ia'u, aka, o ka hoolilo pu ia kekahi o ko'u manawa i mea waiwai, a malia e lilo ana ia hana i mea kokua nui mai ia'u no ke ola ana me ka hauoli ma nei mua aku. "Aole e loihi loa ana ka manawa o ka'u mau dala me a'u i nei manawa a pau loa aku i ka lilo, no ka mea he nui na wahi ē kahe aku ai ia mau dala a o ka hopena e pau ana, a ina aole e loaa ana kekahi hana ia'u e kokua mai ia ia'u o ka nele ka hope a e ukali mai'ana ka pilikia, koe paha keia o ko Chi Lu kokua mau mai me kona pakiko loa i na hoolilo." Ua piha hauoli loa oia me keia manao, nolaila, ua hoomaka j ilio la oia me ke kali ole e hana i ka mea i koiia ma ka hoolaha. Iloko o na mahina hou'aku ekolu ua haawi mau oia i kona «oonoo ame kona manawa ma keia hana o ke kahakii, a elike me ka loihi o kona manawa o ka haawi ana ma ia hana, pela ka nui mau aku o kona hoihoi. Oiai oia e hooikaika ana ma keia hana kahakii ua ike iho la oia nona iho ma kekahi la i ka maikai o kona ola kino, ono kana ai a o na noonoo kupouli i kekahi mana-wa no ke aloha kane aneane e palaka loa iaia., -Lamalama kona mau maka, o na mea akeakea mai mamua rro ka holopono o kana hana ua aneane e poina loaia, o kela ano hoihoi a eleu me ka ikaika o kona kino ua ike iho oia i ka hoi hou mai me ia ia manawa. Adhe oia i hoopoho wale i kona mānawa ma ka noonoo ana i na mea hookaumaha .i kona noonoo o ka manawa i hala aku; ua emi loa mai konk uwe a hookahe ana aku i kona mau waimaka maluna o kalii moe i ka'.'po; no ka māluhiluhi i na hana o ka la hakalia no a kau ke poo i ka uluna ua poina ae la oia i na mea e ae a pau a lilo aku la i ka aina moeuhane. I ka hoea ana mai o ka manawa no ka poe hookuku e lawe aku ai i ka lakou mau kii o ka hoomakaukau ana, lawe ponoi aku la no o Vekinia i kana mau kii i hoomakaukau ai me keia manao kanalua no nae iloko ona e nemaia mai ana paha kana mau kii. Ekolu ana mau kii like ole o ka hana ana i ku kaawale loa kekahi mai kekahi ae, aka nae he ku 110 i ka nani e nele ole ai ka ume nui ia o ka iioonoo o ka mea e nana mai ana, a no ka nani loa ō ia mau kii i kana nana iho ua manaoio loa oia e aponoia mai ana no a q loaa ana no he panai maikai. oia hoi ka makana no ia mau kii, ina no aole e loaa mai kekahi makana o ka mahaloia a ua lawa no ia. Mawaho ae o keia, hooikaika oia i ka hana mamuli o kekahi manao ponoi i loaa iaia ana i .manao ai e hoike aku i ka mea nana ka hoolaha, me ka manaolana e lilo oia i mea makemakeia mai eia mea nana ka hoolaha, a e lilo hoi ia mea nana ka hoolaha i mea kokua iaia no ka hoike ana aku imua o ka lehulehu he wahine akamai oia i ke kaha ame ke penakii, i mea e loaa mau ai iaia ka hana. Mahope o kona komolole ana me na lole kumukuai haahaa he maemae no nae, kamoe pololei āku la kana hele ana me na waiwai e paa ana i kona lima ma kekahi kakahiaka, a hoike aku la iaia ame kana hana o ka hoea ana aku imua o ka haku o ka halepa'i nupepa. Na kekahi kakauolelo oloko o ia hale i alakai aku iaia iloko o ka rumi e noho ana o ka haku, he keonimana aoo oluolu c ka helehelena, a iaia e nana mai ana iaia nei i ke komo ana aku ua hookahahaia kona noonoo no ko Vekinia u'i a opiopio a oluolu no hoi na olelo me ka helehelena, a ninau mai la no ka ia nei hana o ia hiki ana aku. Aohe o Vekinia i hoohakalia i kana pane ana aku, a i ole hoike aku paha i kona ano hilahila a wiwo iho, aka ua pane koke aku la i ka haina no ka ninau a ke keonimana i ka i ana aku: "Ma kekahi manawa i hala aku nei ua ike iho la au maloko c kau nupepa i kekahi hoolaha e haawi ana i kekahi makana kiekie na ka mea e hana ana i kekahi mau kii maikai loa no ke Kalikimaka, a oiai o ka la keia i hoikeia ma ia hoolaha e hoihoiia mai ai o na mea i hanaia, pela au i hoea mai la imua ou no kau nana ana iho i ka'u mau kii i hana ai." Kunou mai Ja ke keonimana, eia nae mamua o kona kamailio ana mai ua hoohakalia iki oia no kekahi manawa, no ke kumu, ua lilo ko Vekinia kulana lede ame ke ano o kana kamailio ana i mau mea hoike aku i ke keonimana, he wahine opio o Vekinia i hoonaauao maikai ia, nolaila aole pono iaia e kamailio i kekahi e hoehaia ai ka lede; aka nae ua hoakaka maopopoia maloko o ka hoolaha, aole e peno i ka poe e hookuku ana ke manao iho e halawai kino ana lakou me ka mea nana ka hoolaha.

E hoounaia aku ka lakou mau kii i hoomakaukau ai m.-, ekeleka a i ole lawe mai no a maloko o ke keenahana o ka oka halepa'i a waiho, ahiki ika manawa no ka. nana i» o . ka haku o ka halepa'i, a nana e hooholo nona iho 1 ka m<\. e lilo ai ka makana, me ka-4iui a kamailio pu ote o kekahi e hookuka ana me ia. . . «A ke ike aku nei au a hoomaopopo hoi 1 kou man.v. make'make oe'e waiho mai i kau mau mea i hana a. me Oia paha, ea?" .... i- 1. Pii ae la ka ula ma .ko \ ekmia mau papalina, no ka mea rc ano oolea kana olelo ana mai iaia. Eia nae aohe no he h-: hopo iho o Vekinia ia ano oolea ona, ama kahi o kona ; aku i kona maka'u haawi aku la i kana minoaka oluolu •. . a i lilo ai hoi ia helehelena oluolu a minoaka ona me he ~-.i la i houia aku i ka puuwai o ke keonimana. "Ae;" i pane aku ai o,Vekinia me ka waiho ana īho 1 waiwai o ka lawe ana aku iluna o ke pakaukau. "Ua maopopo no ia'u kou manao elike me īa 1 hoak;t:.;< u maloko o kau hoolaha aole aeia o kekahi o ka poe e hooK : ?u ana ke hui a kaniailio me oe, aole no hoi e komo mai i k , o keia keena no kau nana mua ana iho ma ke ano ma-lu i m mea i hoomakaukauia. Aohe o'u manao e hele mai a e hr uluhua aku ia oe me ia hana, no ka mea, ehke me ia e h;;n;, a aku ai i kekahi poe e ae pela 110 oe e hana mai ai īa u. ; "He hana e ae no kekahi a'u i makemake ai e hui a e k.ika pu me oe ina nae hoi e ae mai ana oe i kekahi o kou mau nuke kaawale e kamailio pu me a'u." /vlaila huki ae la o:a i kekahi puolo mailoko.ae o kana eke ia manawa. "He mau mea kakau anei kau i manao ai īa u e nana am no ka'u apono a apono ole aku paha?" a ke nana pono loa ,;,i la ke keonimana aoo maluna o ka puolo a \ ekinia o ka wore ana ae la. ■ "Aole, aole he mau lako a i ole he mau mea i kakauia. o:;kc me kau e noonoo la, aka nae, ma ka mea oiaio he mea no •, aneane aku e like me ia. "Aohe anei e hiki ia oe ke waiho mai i kena puolo me a'u: Aia hoi a loaa ia'u kekahi manawa kaawale mahope aku. alaila nana aku," aole i lilo ka leo o ke keonimana i mea hoolan.i ae i ko Vekinia manao. manao nei au aohe kupono ia oe wehe a nana 110 ka nie.., aohe nui.o ka mauawa i koe mai keia la aku a ke KalikimaK.i, a ina aole oe e apono ana i nei mau mea, ke makemake nei au e lawe aku i keia mau mea i kekahi wahi okoa, 'wahi a Vekinia, me ka wehe ana ae i ka Upine i hoopaaia ai k apuoK. a i kona wehewehe ana ae i ka'wa-hi, lalau iho la oia a waihn aku la mamua ona i kekahi wahi buke uuku nona na aon>> o iwakalua a kanakolu paha. Mawaho o ka wa-hi e kau ana he kii o ke kuahiwi i kahnkaha maiau loa ia a malalo iho e kau ana na huapalapala "Kahaia mai na kiekiena mai." | I ka ike ana mai o ke keonimana ua wahi bukc la hooho ae la oia i ka leo o ka hauoli, no ka mea, o ka makamua loa kei.i 0 kona ike ana i kekahi buke liilii me ke kii o ke kuahiwi i kaha a i penaia me ka noiau loa. O kela ano kukona a hookuoo ona mamua aku ua auhee aku la ia, o ke ano oluolu a hoihoi oia kana e hoike mai ana ia manawa. MOKUNA XXIII—He Malihini Pahaohao "Nau po.noi no i hana i keia?" i ninau mai ai o Naiia ka niea hoolaha iaia i nana mai ai mahope o kona nana ana iho 1 ka buke a Vekinia i haawi aku ai. "Ae, na'u ponoi," i pane aku ai o Vekinia, me ka minoaka ana iho, a i kona ike ana ua hookoia kona makemake, o ia hoi aole e waiho ana.o Mr. Naita i kana nana ana ahiki i nana like ana i na kii a pau me ka kekahi poe e aku, noho ih la oia ma ka aoao o Mr. Naita me ke kali aku no kana olelo hooholo. Ua huli ae la ke keonimana he mau aoao o ua wahi buke la. a maluna o kela ame keia aoao na ano pua like ole o ke kuahiwi, pela hoi me na lau laau ame n.a lau nahele uliuli. he nani wale no lakou apau ke nana iho he mau kii nani i kaha a i pena noeauia e na lima mikioi o Vekinia i kona manawa e noho ana me ka makuakaue ma Nevada, "ka aina i puni i na kuahiwi , wahi a ka olelo. Ua-kakauia e Vekinia ka inoa o kela ame keia pua malaln pono ilw me ka inoa o kela ame keia lalani mele a kekalii poe haku mele kahiko i haku ai no ia pua a pela hoi me nn launahele, me kekahi mau lalani mele e hoakaka ana no k<> Vekinia mau haawina ehaeha ana i haku ponoi ai. O keia ka hana nui a Vekinia i hoohala ai i kekahi mau mr.kahiki lehulehu o kona ola ana oiai oia e noho pu ana nie kona makuakane ma ka mokuaina o Nevada, o ke kaha amo ke pena kii mailuna mai o na wahi kiekie, elike me ia i kakaia ma kekahi mokuna i hala no ka hoolilo ana i koi.a ola i ola waiwai, a ma keia wahi e ikeia ai ka waiwai o kani hooikaika ana ia kalena iMoaa iaia. He liana nana mahope o ka ohi ana mai i na pua ame m launahele nani ana e ike aku ana, ka hoonohonoho ana me kr kupono loa a kalia i kii no ia mau mea ana i hoonohonoh'' maikai ai ( ;tlaila pena ia mau mea maluna o ka apana pepa. Ua lilo' keia hana i mea noonoo nui a i mea hoohauoli 1 ko Vekinia noonoo e hoohalaia ae ai kekahi mau hora lmouluhua noonoo, a he buke nui kana i piha me keia mau ku pena o na pua ame na launahele makanahele o ia wahi a lain 0 ka noho ana,he mau mea waiwai nui ana i noonoo ai e hoepomaikai mai ai iaia no ia mua mai, elike me ia a kaua o ka makamaka heluhelu i ike nei ma keia wahi o ka moolelo. Mea kau i ka hoolaha mua ana o \lr. Naita la aole e na;'a mua ia na kii pena a kekālii aia.no a hookahi manawa e nar.r. like ia ai a hoopau iho i kana nana ana, aole; hoomau 1 aku la no i kana nana ana no kekahi manawa me ka lama' - mfe mau o kona helehelena no keia hana akamai a mainu a Vekinia o ka liana ana. a no keia hoomau loa o Mr. Naiia : ka nana ana ina kii pena me ka huli malie ana i kela v j keia aoa<i oka buke, ua lilo ia i hana hoouluhua i ko r kinia noonoo me kona makemake loa ia manawa e lioi kok" 1 ka hale no kona noonoo nui no kana kamaiki. Aka nae, i ka hala ana o kekahi manawa mahope iho. arrane he hapalua hora paha, alaila hina pono aku la ke keon - mana ihope o kōna noho wehe'ae la i na makaaniani, a hu ; pono mai la e nana ia Vekinia me ka helehelena kuoo, a mai la. E ka lede maikai," walii ana o ka hoomaka ana ma f kamailio, he liana maa mau ole na'u ke kamailio ana ma ano pai maluna o kekahi kumuhana; aka nae ma keia m '• mea a u i ikemaka iho nei ua koiia mai ko'u lunamanao e hoik" aku o keia ka mea maikai loa o ka mea i makemakeia a ' koiia ma ka hoolaha a'u i nana iho la." He mau olelo hoolana loa mai keia i ko Vekinia noonoa no kona ike ua mahaloia kana mau mea i hoomakauk, ■: ai, lamalama ae la kona helehelena no ka hauoli; owai no hoi mea hauoli olē ke loaa mai na huaolelo mahaloia mkekahi mai no-kau mea i hana ai a ku i ka makemake o kmea nana ka hana. Alaila haawi aku la oia i kana hoomaikai ma o kona kunoui ana aku ma ke ano hoohaahaa, me na huaolelo maikai lo'ana i ike ai, e ike mai ai ke keonimana he wahine opio oia i p-i* kaia ma na loina naauao apau a he kulana lede oiaio hoi ma na ano apau. (Aole ? pau.)