Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXI, Number 47, 23 Nowemapa 1922 — He Moolelo no KA MEAHUNA POHIHIHI A i Ole Ka hoohokaia Ana o ka Manao Puuwai o ka Mea Lili-He Moolelo i Piha me na Wiliau o ke Aloha [ARTICLE]

He Moolelo no KA MEAHUNA POHIHIHI A i Ole Ka hoohokaia Ana o ka Manao Puuwai o ka Mea Lili-He Moolelo i Piha me na Wiliau o ke Aloha

E iho' aku ana ka la ma ke komohana, ma kekahi ahiahi malie o ka hooilo, aia hoi ka hiona wailiu-la o ke ano ahi--ahi„ ke hoolele pau mai la i kona malamalama maluna o kekahi halepule kahiko, nona na puo'a oioi, e oni ana iluna o ka lewa, ka niea nana i hoolilo 1 ua halepule nei, i hale kaulana, maloko o kekahi taona Pelekane, no na makahiki lehulehu. Aia hoi ma kekahi wahi e pili kokoke mai ana i kela halepule, kekahi halekula vilikina kahiko, a e hoopuni ana hoi mawaho o ua halekula nei, na alanui liilii, ame na pohaky i uluia e ka limu. Aia hoi ma ka aoao akau o kela mau hale kahiko,- e ulu ana na laau loloa, no lakou na Iala e luhe ana a pili i ka lepo, a malalo pono o ua mau kumulaau nei, e waiho ana ka pa ilina kupapau, me na pohaku mabala, he mau kiahoomanao no na mea aloha, i liala aku ma kela ao. Mahope koke aku o keia wahi, a maluna hoi o kahi kiekie o ka aina, e pili kokoke mai ana i kahi i ku ai o ka halepule, he kahua nui akea, ua liele a paa i ka nahelehele, e hoike mai ana, no ka hoomaopopo ole ia aku no kekahi mau makahiki loihi. ]\lalalo pono iho o keia kahua palahalaha, he luawai hooki'o, nui, i hamoia me ka puna, o keia ka luawai, nana e hoolako ana i ka wai i na la i hala, i ke kula vilikina, ame na kanaka e noho kokoke ana ma kela wahi. Oiai ka mea kakau moolelo e kahakaha aku nei i keia hiona hikimua o keia moolelo, ua kaili aku la o Lehua i ka malamalama o ka 4a, a ke uhi mai la ke ano papuhea o ke ahiahi, a mailoko mai o ia anoano, i oili mai ai ka leo o kekahi mea, e mele ana hp himeni, mailoko mai o kekahi o na pi'o o ka halepule kahiko. Iloko no hoi 0 kela manawa hookahi, o ka leo mele, e hoopiha la i ka lewa, o ka wa ia i oili mai ai kekahi mea kino, e hele pololei ae ana no ka puka o ka halepule, me ke ku ana iho nae ma kahi o ka puka, me ke kulou ana mai imua, me he mea la, aia iloko ona, ka makemake, e ike aku i ka mea nana e mele ana i ka himeni me ka nani, a i na lima hoi nana e hookani ana i ka okana me ka palanehe loa, o ka mea i hele a loea ma ia hana. Ke ku malie la ua mea nei, me ka hoolohe ana mawaho, aia hoi kona poo ilalo kahi i kulou ai, a ma na owili laucrho gula e luhe ana ma kona mau poohiwi, i hiki pono ai i ka mea kakau moolelo ke ike aku, eia ka he kaikamahine opio, ka mea nona ke kino e ku la mamua aku o ka puka o ka halepule. - I ke kuu o ka leo himeni a meha iho la no hoi ke kani ana mai a ka okana, ua hiolo okoa mai la na kulu waimaka mai na lihilihi aku o ke kaikamahine opio, a pinapina'i mai la 110 hoi ka pana ana ma kona umauma, e hoike mai ana, i ka hoopaia ana aku o kona ufiane, e ka himeni i meleia mai e ka mea maloko 0 ka halepule. He elima minuke mahope iho 0 ka pau ana o ka himeni, i puka mai ai kekahi poe mailoko mai o kaf halef>ule, a o ka mea hope loa o ka oili ana mai, he kanaka kino loihi, o ke kulana hiehie, o keia ka mea nana i hookani i ka okana, a i mele mai hoi i ka himeni, nana i hoopa mai i ka uhane o ka opio. No kapa o kekahi kahawai, mawaho aku o ke taona, ke alahele a ke kanaka opio i huli aku ai hele, ahiki i kpna hoea ana aku, i kekahi wahi no paha i kamaaina iaia, ku iho/ la oia malaila, 0 ka wa hookahi no hoi ia, i oili ae ai o ka mahina, me ka lioolele pau ana mai i kona malamalama maluna 0 ka honua. Aia ka hu'ihu'i o ka hooilo ke houhou Ja i kona ili, a no ka 'hoopuinehana*ana iaia, pihi pono oia i kona kuka koloka nui, a mamua o kona hoomau ana aku i ka hele ana, paa ana no kekahi lima hu'ihu'i,' nia kōna poohiwi, a pane mai laalioi leo : • . "E Keoni!" , "Heaha kau ia'u?" i pane aku 'ai-ke kanaka kino loihi.me ka leo huhu. "Ua kamaillo. mua aku au ia oe, aole loa o'u makemakemake e ike hou i kou helehelena, pehea oe i hoolohe ole ai i ka'u kauoha?" "Ua maopopo no iali, aole ou hoihoi iki ia'u, a ua hiki 110 ia oe ke kipaku mai ia'u i keia wa,,ke manao oe e haha mai pela. Aole he kiimu e ae o kO'u hele ana mai la e hui pu me oe e Keoni, no ka makemake "\vale no i na kokua mai ia oe mai, oiai ua hele au«a pololi, a ooe walē no ka'u mea i ike, e haawi } mai ana oe i kekahi dala na'u, e huhu mai ana no anei oe, 110 keia ike ana mai la 011 ia'u?" Pehea ka nui o kau dala i makemake ai a'u e haawi aku ai ia oe?" "Elike no me ka nui au i manao Ua ike no>e i ka olelo a leahiko, aole ka poe makilo, he poe i loaa ia lakou ke kuleana e koho ai i ka lakou mau mea i makemake ai." Nanao iho la o Keoni iloko o kona pakeke, a unuhi ae la 1 kona lima, i hele a piha i ke dala, a haawi mai la i ke kaikamahine opio, me ka pane pu ana mai: "Eia mai ke dala, mai hoouluhua hou. mai oe ia'u!" o ka lalau aku Ia no hoi ia o ke kaikamahine opio i na dala, a kaha mai la hele, me ka hoouluhua hou ole aku i ke keonimana kino loihi. "He keu aku maoli keia a ka hāna hoopilikia, pehea la au e kaawale ai, mai ka hoouluhua mau a kela kaikamahine ia'u?" i namunamu iho ai o Keoni, me ke kuwai ana iho i kona kamaa iluna o ka mnuu. I ka nalowale ana aku o ke kaikamahine opio iloko o ka malu o na laau, haalele iho la ua kanaka nei i kona ku ana ma kela wahi, a hoi aku la no ke taona, aole hoi no kapa o ke kahawai, elike me kana i manao mua ai. O ka nanea nae ia o ua o Keoni i ka hele, ahiki i ke kihi o ka halepule, a e anehe aku ana oia, e huli ma kekahi aoao, ua hoopuiwa loa ia mai oia, i ka lohe ana aku i kekahi mea nakeke maiwaena mai o ka nahelehele e ulu ana ma kapa o ka moali alanui. (Aole i pau.)