Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXI, Number 40, 5 October 1922 — MAILOKO MAI o HA LOKAHI E LOAA AI NA MEA MAIKAI. [ARTICLE]

Help Learn more about this Article Text

MAILOKO MAI o HA LOKAHI E LOAA AI NA MEA MAIKAI.

;Kakauia e J. K. Mokumaia) K iu Solomon Hanohano:—E oluc"y mai oe i kela poomanao e kau la maluna, i ike mai ai kuu -koko :.3e kuu i'o i keia mau hana mai>.ai J ka hoihoi pono ana ae i keia miu kukulu nanao ana, ua imiia r a mea oiaio apau i kupono ai ka ana aku imua o ko kaua la>.ii, i na mea oiaio loa, a kuu luna«■hala i haawi aku ai i na hoomaikii aaa i ka poe i hilinai i ko kanka hookahi, e alakai i kona hoa kanaka iloko o ka maha mau, a e h!»okaawale ana i na luuluu o keia roho honua ana. Ma kekahi la o kela pule aku nei, i lawe ai au i kekahi o na makamaka maikai, i kahi hana pahu o M. Silva i lohe mai ai au i na hana a :'a ohaaa maikai, o ia ko lakou kuku!u ana ae he hui i kapaia "Hui Ohana Niihau,' 1 a e ikeia hoi he Niihau oiaio oia, a i hanauia ma kahi i oleloia ae la, a i puka polo]pi mai hoi, mailoko mai o ka NiiLau oiaio, a i mare aku i ko Hawaii a i ole i ko Maui. Keikikane, a i ole kaikamahine paha a puka mai na pua mailoko mai e. laua ea kuleana ia mau keiki, moapuna, e lilo i lala. E nana i ka jnaikai o keia mau alakai ana, o ka ukukomo o na keiki, hapalua dala pakahi, o ka uakuahine he hapalua o ka makuakane he hookahi da!aj ina e haule i ka halawai, hoopaiia, he kenikeni, ina oe e noho aie, a i ka pio ana o knu kukui o ke ola ana, e uku mua oe i na mea au i aie ai, alaila e kaa ana na ka hui e lawelawo na mea e pili ana no kou kino. Xui ka maikai o ka lokahi, o ke kumu o ke ala ana mai o keia !»ana maikai, o ia no ka haalele ana nai o kekahi makuahine maikai i ikeia ai ta pilikia, o ia hoi kela %ou poo ana i kela ame keia ohana o ia iho la ke kumu i ala mai ai keia noonoo maikai iwaena o kekahi o na koko oiaio o Niihau, a hapal raai i keia hana. O ka mea i ikeia, o ia ke koho pono ia ana o Mr. Kaniela Kaaleiki, i peresidena, a lunahoohana nui āme puukn no ua hui nei, i oleloia ae o ka mea i ikeia, ua loaa na la's he kanaono kumamaono, he poe hoi e lawe ana i na koikoi o ka poohiwi i ka poohiwi, me ke kunukunu oie, e paepae ana i ko lakou mau lima e hapai ae i ke kanaka a iakou i hilinai aku ai. Hoaha ka mea i ikeia, ua haalele mai i keia ola ana he elima lala, © na hana i hanaia aku maluna o likou, o ia ka hana ana i na mea maikai apau, o ia hoi ka lilo pahu, he kanahiku-kumamalima, o ka lilo ai ame ke kiai ana, e lawe ana ka hui i na mea apau; ina aole * iawa, e auhau hou ia mai ana ma ka palua, a i ole pakahi dala paha no ke kala ana ae ia mau hemahema. Nana i ka hana a ka lokahi, i ka haule hope ana aku -nei, o ia lala, ua waihoia kona kino hōokahi pule, i akoakoa mai na lala ame ka lunahoohana nui, no ka mea o kana hana, aia me ka hui moku pili aina. Nolaila, e nana mai kakou i keia hana, aole i nanaia ka lilo aka ua uauia aku, e huki like, a e hana like, alaila e loaa mai ana keia kaawina maikai; o na mea kaumaha epau, ua lilo ia i mea e mama mai » a i hoihoi pono ana ae, e loaa J>a mea apau me ka piha hauoli; oiai o na hoolala ana apau mai keia keinaka hookahi mai no. He aui no na hoakamai ana, aka, aole loa e lanakila ia mau olelo ana, o kekahi mea maikai he kahunapule no kekahi o lakou a o kekahi maikai, he hoihoiia ke dala i ka banako ma ka inoa o ka hui; o kekahi »ea helu ekahi loa, i ka mako ana »o, e kii koke ia mai ana, a laweia, hoi o kela ano hoaa e hoaa ai, aka o ka malama ame ka hooponopono ana i na mea e pono.ai ke ki»o ame ka ohana o ka mea i haalele maL Auwe ka nani e, o keia mau haaa, a ke ku nei keia hui iloko o na naakahiki elua a oi, o ka nee malie ■na, a kekahi mau ahahui e I-u mai nei iloko o ka uluaoa, no ka nui o ka poe i piha loa me ka naauao hoakamai, a keia makapeni e wehe * a hoomaikai nei ia oukou e kuu koko ame ktra i'o, o ke koko iloko o oukou, o is no ke koko iloko o'u nei, • 'u i knknlu hookahi aku ai i na wea maikai ma ko 'u onehanau nei, i loaa ole aku apuni keia Terotire. E hana wa!s ana, e hapai ae ana 5 ka inoa o ua aina nei, i piha i na aea hou o keia nee ana, a i lilo i mea • nanakeeia mai ai keia mau hana maikai, a na dala liilii i ohiia ®ai ai o ia hei, he kenikeni o ka mahina, hookahi dala me iwakalua keneka o ka makahiki, a he kenikeni no ka uku komo, e lilo oe i lala. O mau dala, no ka hoomaemaemae ana, ame ka pa ana, a e Uknia hoi ke kanaka hana, i kupone i ka manao o ka haku aina, aole iho la he pono o ia, no ka mea, he aina loaa wale mai no, a e kanu no elike me kou makemake i ku-e maoii i ke kanawai o ka papa ola; o fela ano kanu, a o-keia ano kanu, 'sia ka pono o ka nalo, a o ka nahelehele, o ia iho la kau mea e ike "i, aka i ka lawe ana ae o ke kanaka hookahi, a hana me ka manao oiaio, i keia la, ua kauia ae ka paiiina o Puuomao ma ke ana kaulike.

Ma ka waha o kela ame keia e mahalo ana i ka aani, i ka u'i ke nana aku, i oi loa ae, he aina loaa wale me ke kahe 'ole o ka hou, e alualu ai a loaa ka umi dala ; a i ole umi-kumamalima no ka lua, aka o keia aia wale no iloko o ka mama a o ko mea hoopalaleha, « loaa no iaia na hoopa'i ana, o ia hoi e uku mua ia na mea apau alaila ua makaukau na mea apau nona. * Aka e Moanalua e ala, a e hana eiike me Niihau i ka huki like, ua oi ao oe e Moanalua, ina he noonoo kekahi i na mea maikai, o kou nani o ka lua, he nui o Moanalua e- lawa ai o uku i kanaka hana mau i kela ame keia la, he wai loaa wale, nui hou no ka nani. ua oi no oe e Moanalua maluna o Niihau, o ke kumu pilikia no ea, aole he makemakeia o na hana maikai e kekahi poe, a minamina ole no hoi i na mea o keia ano. Ma ka nana aku, aole paha he manao ae e, he mahu wale no keia kino, i ka pio ana o ko ola, ua pau Nolaila e ala mai a huki like, olai elike me ke kaakaa ana o kuu maka, ame Ka pana mau' o kuu puuwai, e mau aku ana ka maemae o kuu pailina, i eha ai kuu lima, a i kahe ai kuu hou, a'u i hoolilo al i aa olelo ano ole, i mea liilii, a'u no hoi e haaheo nei, ua hookoia ka'u mea apau i hoolala ai, a'u e paipai nei ia oe e Moanalua, e hoohalike ae me Niihau, e wehe hou nei i ko'u papalo a hoomaikai aku i na lala o ua hui Niihau nei, ame ka lunahoohana nui ko'u lūlulipia pumehana ana, ame oe e kuu kapena opio, ko'u -welina fau ole, ame na keiki kikokiko ko'u iini pau ole.