Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXI, Number 40, 5 October 1922 — Page 3
This text was transcribed by: | Kamehameha Schools Gift To Dr. Chun |
This work is dedicated to: | Dr. Michael J. Chun |
Ka Nupepa Kuokoa
KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.
ROY A.
VITOUSEK
(WEKUKE)
Ka Hope Kokua Loio Kalana Ekahi mua malalo
O ke kanaka makaukau kanawai, hooikaika ma ka hana. a he kuhikuhi kamawai no ka papa lunakiai, o ke kanaka kupono ia no ka ahaolelo.
Haawi i kou baloka nona i LUNAMAKAAINANA Apana Eha.
E Koho ia James K. JARRETT
i mea nana kiai i kou pono o ka Aha Senate
He Kauwa Hoopono Nau i na Kau i hala ae nei.
E KOHO IA
W. H. McInerny
MOHO SENATOA
REPUBLIKA
ma ke Koho Baloka
OKATOBA 7, 1922
E KOHO IA
J.K. Mokumaia
Moho
Lunamakaainana
Repubalika
APANA ELIMA
ma keia
POAONO, OKATOBA 7, 1922
He Kanaka Kuokoa o
HARRY T. MILLS
Aole oia i hoohui iaia m, kekahi puulu a pohai paha. He Loea ma ke Kanawai, a ua kupono oia e lilo i kauwa nau.
Mai poina iaia ma ka la koho.
Makemake Anei Oe i na Leo Mele Hou Loa?
Ua hiki ia makou ke hoolawa aku i na Leo Mele Hawaii hou loea ma na
PAPA LE O MELE A MA NA OWILI PEPA
Pepa Mele anei? Ina o ka mea hou loa, eia ia me makou.
O NA MEA PILI MEAKANI APAU NAU.
Hawaii Sales Co., Ltd.
Alanui Nuuanu Kokoke i ke Alanui Moi.
NA KUMU KUPONO O ROY A. VITOUSEK
I ka uwalo ana aku imua o na mana koho, o ka apana eha, i ka lakou mau kakoo ana mai iaia, e lilo oia kekahi o na moho no ka ahaolelo kuloko, ua hookahua o Roy A. Vitousek ia leo uwalo maluna o kona lilo i mea hooikaika a makaala i na hana no ko ka lehulehu pono. O ka moolelo o ka Mr. Vitousek mau hana, ma ke ano he hope loio kalana ekahi malalo o ka lunakanawai Heen, he hooia maopopo loa ia kona mau ano kupono.
"Ke manaoio nei au ma ka hana ka ka lehulehu i makemake ai, aole ma na hailolelo, " wahi a Mr. Vitousek. "Ua makemake lakou i ke kanaka e noho paa ana maloko o ka ahaolelo, me ka maksukau e koho, a e hana ma na bila kanawai apau i pili aku i ka pono o ka lehulehu. E pono e loaa ia lakou he kanaka, i hilinaiia e kekahi mau hoa kaukanawai e ae; i kona wa e kamailio ai no kekahi bila, e maopopo ana ia lakou ua manaoio oia ia mea. Oka hopena ka mea nui. "
Ua hanauia o Mr. Vitousek ma Kaleponi, a ua aeia oia e lawelawe i ka oihana loio malaila i ka 1913.
He elia makahiki o kona noho hana ana he kakauolelo kulanakauhale ma Kaleponi. Iloko o ka haulelau o ka 1917, ua holo mai oia no Hawaii nei, a lawelawe i ka oihana loio maanei.
Ua hookohuia oia i hope loio kalana ekahi malalo o ka Lunakanawai Heen iloko o Iulai, 1919, ua noho hana aku oia me ha mahalo nui ia ahiki i ka hapa hope o ka 1921, ua waiho aku la oia i kela kulana, no ke komo ana ae i hoahui no ka huiloio o Smith, Warren Stanley & Vitousek. He hoa oia i keia wa no kela hui loio.,
Oiai e noho hana ana malalo o ke kulanakauhale a kalana, he loio o Mr. Vitousek no ka papa o na lunakiai, me ka lawelawe ana i na hana, pela hoi me ka lakou mau hana pili kanawai e ae. Ua makee loa oia e loaa mai i na paka aupuni o Oahu nei no ka lehulehu, a ua hooikaika aku oia ahiki i ka hookoia ana o ia iini. Ma kana hooikaika ana, i loaa ai iaia ka ike ame ke kamaaina i na hana e pono ai ka lehulehu, o ka oi loaa aku, ma keia mokupuni.
Oiaia e noho ana he loio no ka papa o na lunakiai, ua lilo o Mr. Vitousek, i kiai ma ka aoao o ka papa, iloko o na kau elua o ka papa, iloko o na kau elua i ka ahaolelo aku nei i hala. Ua ku aku oia ma ka aoao o ka papa ame ka lehulehu, ma na manawa e hooloheia ana ka bila kaa uwila. Ma ke ano o kana hana, i kamaaina ai oia i na hoa o ka ahaolelo ame ka lakou mau ano o ka lawelawe ana i ka lakou hana, he hoike maopopo loa keia no ka hiki iaia ke hana ma ke ano e loaa mai ia he mau hopena maikai.
Ma ka manawa a Mr. Vitousek i waiho aku ai i ka hana o kula nakauhale, ua hoike ae ka Honolulu Advertiser ma kekahi o kona mau manoa pepa, penei kana hoakaka: "Iloko o ka mana ana i paa ai kona kulana, ana e waiho nei, ua hana aku o Mr. Vitousek no ke kulanakauhale a kalana i kekahi hana oi loa ae o ka maikai. He mea hooikaika mau oia ma ka hana me ka paupauaho ole, ma kana mau mea apau e lawelawe ai, e haawi ana i ka lehulehu, ka poe na lakou i hoohana iaia, i pana'i piha, no kona ukuhana a ua oi aku no kana mau hana.
"ma kana mau hana i lawelawe ai, i hookeikeia ae ai kona piha makaukau, e hoomaikaiia ka hui loio ana e lilo aku i ai i lala, no ka loaa ana he kanaka makaukau elike me ia."
E HOOMAOPOPO I KEIA
Ina he mea waiwai nui kou mau manawa apau
E Malama Pono Oe Ia Ma
E uku no makou ia ou i ka ukupule in a oe e loaa ana i ka ma'i, a i ole halawai paha me kekahi uila a mako paha ma ke ano uila.
Komo Mai i Keia La
Mai kali a loaa i ka pilikia, o hala auanei ka wa pono
The Western Casualty Co.
Rumi 403, Hale Kauikeolani.
116 Alanui Moi. Kelepona 4203
Ruggles W. Hammond
LUNANUI
HARRY J. AULD
'Hale olo"
Moho Lunamakaainana
Repubalika Apana 5.
He ewe nou e Hawaii Mai hoohewahewa iaia ma ka la 7 o Okatoba.
Haukapila Moiwahine,
Honolulu, Okatoba 3, 1922
I na Mana Koho Baloka o ke Teritore,
Aloha kakou;
Makemake au e hoike aaku i ka'u hoomaikai maloko o na kolamu o ka Nupepa Kuokoa i ko'u mau hoaloha i haawi mai i ka lakou mau kakoo ana ame ka lakou-mau kokua, e loaa ia'u ka waeia no ke kulana Elele a'u e alualu nei, oiai au e waiho ana ma ko'u wahi moe iloko o ka haukapila nei, iloko o ke kulana nawaliwali.
Ua lohe ouhou i na hoino ame na hakuepa i hapaiia mai e ko'u mau hoapaio. Ke auka'i nei nae au maluna o ko oukou mau manao kaulike no ke pale ana aku 'ia mau hoino ame ia mau hailuku. Ke huikala aku nei au ia mau hoino apau me ka manao maikai no ka mea aole e eha ana ke kanaka i na mea hoopunipuni a ke nonoi pu aku nei i ka oukou mau huikala ana mai ia mau hoino no ia mau moho, no ka mea aole laua i ike i ka laua mea e kamailio ai.
Me na manaolana hauoli, ke hooki nei au me ke aloha ia oukou,
Ka oukou kauwa haahaa,
JOHN H. WISE
BOB
SHINGLE
PILIHALE
KO'U MOOLELO
He Iwakalua-Kumamaha Makahiki o Ka Lawelawe Ana I Na Hana Kalaiaina No Ka Aoao Repubalika o Hawaii Nei
1898- Elele no ke Aupuni Repubalika o Hawaii Nei, i ka Hoikeike Trans-Mississippi, Omaha, Nebraska. Alakai mua
mana hana e hoolaha ana ia Hawaii nei ma ka Aina Makua.
1909-11- Hoa no ka Hale o na Lunamakaainana ma ka Ahaolelo Teritore nei, mai ka Apana Eha mai; Lunahoomalu no ke
Komite Mahiai, Ululaau, ame Hoopaelimahana.
1911-13- Puuku no ke Kulanakauhale ame Kalan i Honolulu. Hooukaika ma na hana e loaa ai na Alanui maikai ame ka
hana ana i pa paehumu palainapuna no ke Alanui Pale, a pela wale aku, oiai e noho ana he Lunahoomalu no ke Komiite
Alanui.
1915- Oiai ka Elele Kalanianaole i hala, e waiho ana iloko o ke kulana nawaliwali ma Paso Robles, Kaleponi, a ma o ke
apono i loaa mai iaia mai, a oiai ma Wakinekona, me ke kulana makaainana i huipuia me ke kokua i loaa mai ke
Kakauolelo mai a ka Elelee, "Jack" Desha, ua hooikaika aku a ua loaa mai ka ahaolelo lahui mai ka lua o ka Hawina dala o
($1,250.000.000) no ka Hale Aupuni Federala hou. Mamuli o ia mea hiki ai i ke aupuni ke kuai aku i ke kahua o mahuka, a
hoomaka koke ia ke kukulu ana i ka hale Aupuni Federala hou a ku nei i keia wa ma kona kahua hou.
1917-21- Senatoa no Oahu no ka Ahaolelo Teritore. Oiai e noho Lunahoomalu ana no ke Komite Waiwai, ua waiho mai au he
hoike e kakoo ana i ka bila e pili ana no ke kukulu ana i Home no ka poe Lolo; i ka mea mua nana ka "Aelike Keonimana"
me ka Papa Hoonaauao e hoopii ana i ka uku o na kumukula; ua koi hoomano aku a ua loaa mai ka haawina dala o mano
aku a ua loaa mai ka haawina dala o $1,000,000.00 no ke Alanui konnokalika Holopuni.
1920- Kohoia i Komite Lahui no ka Aoao Repubilika no Hawaii nei, no ke kau o eha makahiki. Mamuli o ka hooikaika like ana
me ke keikialii Kuhio, Senatoa Wise ame E. F. Bishop, i hookomoia ai he Kahuahana maloko o ke Kahuahana a ka Aoao
Repubilika, e hoihoi ana ia Hawaii nei malalo o na hooponopono home rula ana.
Ua noho au malalo o ka Aoao Repubilika ma ke ano Lunahoomalu Kalan a me ke ano Linahoomalu no ke Komite Toritore.
Nolaila, ke waiho aku nei au, i keia mau hoike oiai no na hana a'u i lawelawe ai no ka lehulehu me ka hoopono, i hooia no ka lawelawe mau ia aku no o na hana me ka hoopono ma keia mua aku.
Robert W. Shingle
Moho Senato Repubalika no ke Waeia mai no ke Senate.