Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXI, Number 38, 21 September 1922 — HE HOOPONOPONO KAHIKO. [ARTICLE]

HE HOOPONOPONO KAHIKO.

Ma ka nohona lahui ana o.ka lahūi kuauli o keia mau paemoku, ma xa wa kahiko ahiki wale iho la i uehinei, ua ikeia ka n#le ole o na lima i na hana aku no kekahi, ma na hana like ole apau ma ka aina. Ina he lawai'a ka hana a kekahi kanaka, a ua lako i ka waa, a mau fraa paha; upena a mau upena paha, e hele mai ana i ona la na kanaka he lehulehu, i nele ia mau pono lawai'a, no ke kokua ana aku i ua oaa waiwai la, ma na hana e loaa ae ai o ka pomaikai, me ka hoomaopopo mua ole ia o ka uku; a pela no me ka ona waiwai, aole ana hoomaopopo aku ia mea. Me he mea la, aia ho kanawai hololaula i hanaia no na kanaka, e hooponopono ana i na hana i manaoia, mawaena o na haku waiwai, ame na limahana. Ma ka hua o ka h*na e hoomaopopoia ai ka na limaiana. Ina no ua nele ka huaka'i lawai'a i ka i'a, alaila ua nele no jia limahana. He hookahi nae mea i maopopo, o ia ka nele ole o ka limahana i ka uku, ina ua loaa ae ka pomaikai o <a hana i hanaia. Eia hou, ina i hoolimalima maoli kekahi haku waiwai i kekahi kanaka. e lawelawe i kana hana, mamua 0 ka napoo ana o ka la, he mea mau >a hoomakaukau o ka haku waiwai, 1 wahi puolo na ke kanaka hana, e hoi aku ai no kona home, ame ka ohana; ina he o ai, a i ole he i'o i'a a holoholona paha; a i kekahi wa, he •wahi pupuawa. O keia mau rula hooponopono la, he mea haule ole ia i kela ame keia la, mamua o ka hiamoe ana aku o ka limahana ma kona wahi moe i ka po, a ma ka aoao hoi o ka haku waiwai, ina sole oia malaila ia la, ua hele aku paha no kekahi wahi mamao aku, i kana hoi ana i kona home, he mea haule ole kona ninau i ka ohana, ina ua haawi wahi puolo ia aku ke leanaka hana. Ina e hoolo mai ka ohana, alaila e lilo ana ia nele ana o ka limahana, i mea e pilikia ai o ka hana o ka haku hana. Maihea mai keia hooponopono ana a keia lahui kanaka! Heaha ke. kumu o keia hana mau mamua o ka napoo ana o ka la, i na la apau? Aia he kumu ko na mCa apau. Ua ike a hoomaopopo kakou apau, ina aole he kumu, aole e hiki mai ia mea. Mamua o ko kaua imi ana i ke kumu, e kuu,tnea heluhelu, e hoapono mua iho kaua i ka pono, ame la pololei, ame ka naauao, o keia mau alakai hana naauao, a ko kaua mau kupuna i hala i ka po; a eia hou, aole paha e'loaa ka naauao i ka haumana, ina aole he kumu; a o ke keiki hoi, ka ike, ina aole ka makua nana i kuhikuhi mail Ina aoie e loaa. ka ike i ke keiki ke ole ka makua. a pela hoi ka haumana ke ole ke kumu; alaila e loaa ana ia leaua ke kumu, o na kupuna o kaua, ame ko ka lehulehu apau o ka lahui Hawaii nei ike, a naauao i loaa mai si. O ka mea mua a kaua e hoopaa §ho ai i ko kaua manao, o ia ka paulele o keia lahui i ke Akua, alaila, nee aku kaua iloko o keia hihipea o ka noho naaupo ana, e a!a ae la keia manao ia kaua. Akahi: Maihea mai keia hooponopono ana a keia lahui kanaka? Haina: Mai ke Akua mai, a i na kupuna o kaua. E nana ma Kana■wailua "4:12, e a'o ana i ka haku •waiwai, penei: "Ina he kanaka ilihune ia, mai lsiamoe oe me kona ukupanai. 13. 1. hoihoi no i ka ukupanai iaia i ka napoo ana o ka la; a e hiamoe ia me kona kapa, a e hoomaikai mai oia ia ee. a e lilo ia i pono nou imua o le--3:ova kou Akua." Hemo ae la keia linau s kaua. Eia ka ninau elua: Heaha ke kusr.u o keia hana mau mamua o ka napoo ana o ka la, i na la apauf A eia, i ka hana ana o ka mea ilihune a po ka la, e hoomaopopoia ma ioea ano ilihune ua nele ia i kekahi snau mea e pono ai o kona ola; a no j ia mea, 1 wahi e kalaia ae ai o ia hemahema o ka mea ilihune, he mea I j,ono no e loaa aku kou?, ukupanai, e namunamu ana oia ma ka olelo e, e lohe mai ai o ka uhane maaa. £ aana aku kaua ma Kanawallua £4:15. "I koaa manawa no ; na« e iaawi koaa uku ke kali ana * aapeo La U; no ka maa* na ilihuaa

oia, a ua manao nui kona naau ma ia mea; malia o kahea aku oia ia IeI hova nou, a e lilo ia i hewa nou." I Iwaena o ka poe puie Akua, he | mea maka'u ia ke kahea ae o kekahi i ke Afcua, a haawi paha i ke "Akua i ka olelo pololei ana. Ua ikeia ia mea iwaena o keia lahui kanaka, i ka haawi aku a haawi mai i ke Akua, mamuli o ka inaina i ulu ae ma kekahi hana i hanaia. Ma keia ae la, e kuu mea heluhelu, i hou ia ae ai he hooia ana o kakou no kekahi o na lahui kahiko loa ike ao nei. He poe mamo na ke Akua, a mamuli o ko kakou hookiekie, a uhaai i haule ai mai kela kiekiena mai. Aka nae, he hina no ka poe pōno, e ala hou ae ana no lakou. . Wahi hoi a kahiko, he make no ke kalo, ola no i ke kanawao. A hala aku o nehinei, puka ae keia la no kakou. Heaha ka kakou mea e hana nei? A eia ka kakou mea 'e hana nei, o ka ai ku, hele ku me ka noonoo ole ae, aia he Akua ko ka lani, ka mea nona mai ke ola ame na kauoha a na makua i malama ai. Haalele aku kakou ia mau mea ,holo wawe ae la ka kakou i ka ai, me' ka hao ana me ka ikaika, me ka noonoo ole ae e waiho aku kahi na ka poe ilihune. Hookuu niai ke Akua i ka poe hao a waiwai lakou, kii mai la ke Akua e hao; o ka neo like ia mai o a o. E ole no ke aloha o ke Akua i kanaka, ikeia he wahi manaolana no na kanaka Hawaii kuauli, ma o keia kanawai hoopulapula; a e ulu hou ae no ka hulu puaa o ka umauma o ka manu pelehu, a hana hou no i na hana ku i ke ano naaupo, elike me ia i hanaia iho nei e kakou, moe .hou no kakou i ka imu, elike me na la ma Aigupita. Hauoli no na lahui e ma kekahi la poina ole ia lakou, "Thanksgiving I>ay' , j —la ai pelehu.