Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXI, Number 30, 27 July 1922 — E HOOMANAWANUI HOU AKU [ARTICLE]

Help Learn more about this Article Text

E HOOMANAWANUI HOU AKU

He wahi olelo lobc mau 19. keia, iwaena 0 na ohana lehelehe namu Hawaii ,0 keia aina, i keia mau la no. He wahi oleio e i mai aaa, e hoonui aku' i ka ikaika e emi iho ana, a hoopaa mau aku olike me ke ana mua. 'Ua pili n-o keia vahi olelo i na hana apai}, Pela i 'o no k$ oiaio q }ee}a waki Qfelo niai kino|ii ®ai, E nana ae kakou ma ka moolelo 0 Hiilawe. He wahine kauiaua i ka u'i ma Hawaii apuni. No keia wahino ka inoa, i loaa ae ai 0 ktia wahi kaulana 0 ke atvawa q Waipio, JJamakua Hawaii, i hooholo piha ia hoi kona olelo ana, 0 Hiu lawe.'' Ma kola wa e noho ana keia wa* hi|ie kaulapa ma keia mo kona oia 0 Maukele, na ke ano kapukapu 0 keia wahi, nfamuli 0 kekahi k&ua0 ia keia» "Aole kanaia « Jiele ma ke alahele e kipa ma keia i ka wae&e a»a 0 ka inoa.'' Ina e kemake kekahi e i keia wah»i e hele oia a koino ilaila 0 ke oo ana e ka znoa. Ipa ke $lahele a 00 ka moa, e lilo ana \ kia pohaku.

He piai<J, o ke kaulapa q keia wahine ia Hawaii ao ka 'manao iloko 0 kekalii alii 0 Puna, nt>na ka inoa 0 Hakalaoa, e hele e hui me keia wahine u'i, a e lawe mai iaia i wahine No ia mea, ua ala ae oia me kona m.ai; kahu, na kpa ame iia a pela aku, a ka'i aku no Wq,ipio, waii. I ko lakou. hoea »na q Puaahuku, oia kahi, kiekiena maluna ae o k a ilalo o Hiilawe, ua hoolulu iho la ua alii la me na kanaka ona, ma kahi aneane e kaai ka moa kukahVo ka po.

I ko lakou hoomaha ana a maho, a hoolale no hoi e iho aku ilalo; ua iho aku la ke alii Hakalaoa mamua, a 0 na kanaka no hoi mahope aku, eōike no hoi me ke ano o ko lakou mau kulaua pak«Jii imua 0 ke ale alii..

I ko lakou kaa pono ana i ka h'apalua like 0 keia Q o ke mai la no ia oka moa kukahi ia wa no lakou apau i lilo ae ai i mau kia pohaku ,« ku nei akiki iho la i nehinei; a no ka mea 0 ka'u ike hope ana iho ia. Elike no me ko ano o ke kulana 0 ia kanaka, pela uo he pohaku. Ua oleloia, he ano kuapuu keia alii, pela nq kona kia pohaku, he ano kuapuu. Elike no me ke ano 0 ko laikou ih elalani pela no ke ku ana o keia mau pahaku. Poho no hoi ka luhi 0 ka hele ana i ke ala loa, mai Puna mai a keia wahi 0 Waipio. E eleuia aku no me ka hoomanawanui a komo i kauhale me ka hoomaha ole iho, ina ua ola, a loaā no hoi ka wahine 0 ka makemake ana, a aole e lilo 1 kia pohaku.

He wāhi maolelo haawina a'o keir ia kakou »e a ? o mai ana, ikawa e kokoke aku ai i ka pahu hopu ,ina ua paupauaho, e aku mai noho a hoomaha, o n.ele oe a ku a kii ,elike ae la me keia maluna ae. E nana ae i keia hoopulapula ana a kakou o HawaU nei 1 keia mau la; ua loihi kona hilpoiia ana, a puka a« la 1 ke ao. U» loaa mai, ma ke alahele e heao roai ia kakou, a no ia mea, e hoomanawanui aku kakoif a haule ae o hoao mahope, me ka hoomaha ,ole. Ina aole pela, e o-o an* ka moa mamua ae e ka hoea ana aku i kauhale o ke kuonoono.

Ift kakou hoi « hoomanaw«am ana ē ka poe hoontana*anni, mai poUa i ka pa'ipa'i inau iho i ka pee.paupauaho e hoomana-wanui like a hoea i ka pahu hopu. Mai ae kakon e o-o keia wahi moa apikl no ke kolu o ka manawa. Akahi, hookahl o-o ana ia Petero ma IeTusalcma; alua, kani o-b hou ia Hakalaoa m» Waipio; a no ia mea» mai ao leakou e kani o-o hou aku keia wahi not, no ke kolu o ka manawa n.a Kalamaula, Molokai, ka pale »akani akau ō Maui, o līlo auanei keia mau aina lepo maikai, i aina aa ma keia mua aku, no ka noho kaoaka ole ia. ' * No keia wahi maiiao, keia mea nui : i nB. kanaka hana poOla o ka uwapo i e noho hana mai nei. He mea nui ijas.no ka nui ae o ka loaā mai iloko o na hora pokole, o ia ka MOvertim«." I hoonuiia ka uku i komo hou ae ka iloko o ke kanaka hana, i paupauaho n ane mauleulo no kekahi wa hfltr aku. • U» biki k« hoopili ae i keia ma-

nao wa na haaa e apau, a k? kanaka e hana ai i mea e leleoi aku ai e ka heleq}uaj a ho ka mea, f< Time waita foj no man,"