Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXI, Number 26, 29 Iune 1922 — KA HANA HOOMANAO KAUPUA MA KA PAILINA O PUUOMAO. [ARTICLE]

KA HANA HOOMANAO KAUPUA MA KA PAILINA O PUUOMAO.

(Hoomauia mai.) lede ame na keoniniana auie s'a o ka hui: I ka hoike ana : na mea i hanaia, mai Mei o r nnkahiki, ahiki i keia Mei nei, :o:ia hookahi makahiki o ke ku -1 n keia hui pa ilina ame na • i hanaia. nui no na kuia o ka nee ana, -n liana imua, o ia, na mea e pili . r i ka apana aina hou i make--^kpis, ahiki i ka mahina o Nov. 1921, akahi no a loaa ka manao- -, ,h. oiai ua makaala mau ia aku ; i makemakeia, mai ka haaina mai a ke ike nei kakou ]oaa mai ma ke ano hoomana--T-r.nui, a ua hoohana koke ia aku, ikeia nei, ua lako, a i ku i ka - r,rmac ame ka mea i makemakeia . !i ria (lala i loaa mai ka ,-rp':aweia ana o keia hana, o ka - ;:na nui o hookahi makahiki O na lioolilo i hooliloia, r-',i ka hoomaemae ana i ka la o Mei o keJa makahiki i ;komo i keia makahiki, ame ' K rj pa ana $279.00; ua oi aku ua -ooiilo, he $1.39, aka ua loaa no ka niea e kalaia ai ia mau pilikia, n*,r? O na dala puka la mai ka ban.- ko mai o Bihopa ma. \nlaila, ua maemae na mea apau : kupono elike me ka palapala i rr.iia aku, i loaa mai hoi, ka Mea .anohuno Samuel Damon mai, ame k na niau hooilina. E hooko ana k-ikou i ka palapala noi. I ka hoopau ana i keia mau mar v> mai ko oukou kauwa aku, ke hnawi nei au i ka mahalo i ka poe i kokua mai i keia hana nui, i lilo a; i kiahoomanao no keia mua aku, a ka kakou mau pua e malama ai i ka inoa o keia pailina, ame ka inoa maemae o Moanalua ame kona mau kupa i moto, a i kani moopunu. Ko hoomaikai nei no hoi au i ka *hakuaina, i kona haawi ana mai i na hoomaikai i ka oukou kauwa nei. no kuu hooko i ka'u olelo i hoopaa aku ai, o ia ka hoomaemae ana i ku i ko lakou makemake, e kaoniiia ai na manao kanalua mai ko lakou noonoo ae, ame ko'u iini p mau aku kona maemae ana, ka'u ]po pule. Ka oukou kauwa hooko pono i ko kaulike. J. K. MOKUMAIA, la manawa i hoolaunaia aku ai o Mr. A. K. .Arnold, ke poo nui o na )tana hoomaemae o ka pap«ā ola, ho nui na olelo maikai mai iaia ni <i, e haawi ana oia i ka mahalo / no ka maikai o ke kulana o keia * % |*ailina, i ke kau iluna, ame ka oluolu pu o kona kulana, a e mahalo mai ana oia i ka loaa ana i na kupa o Moanalua, kekahi o na pailina niaikai loa, ame na mea i hanaia, i kupono i na rula o ka pap.i ola. Ua nui ka pa'ipa'iia, alaila hooIminaia mai o Mr. Wm. Holi Thornton, mai iaia mai kekahi o na olelo r pono e malamaia e ka poe noonoom.iikai, o ia kana i kukulu mai ;ii no na mea e pili ana i o Puuokamalii, i ka nui o ka apiki, makemake kekahi poe e hoomaemae, a o kekahi poe, moe mai no a nana i na hana maikai. Nolaila, eia au maanei, a ke ike noi i na mea i hanaia e ko oukou k**iki kupa o ka aina, he mea no , Moanalua e haaheo ai, i ka loaa *;.na o,kekahi kanaka, e hana wale ana, a e palau ana, a i oi loa aleu ke welo nei ka hae hoku maluna 0 keia kahua a'u i ike ai he naheleliple wale no, a i keia la, e ha'i aku au imua o oukou, a'u e uana aku nei, me he.la o na kamaaina aia la lakou i hea, o ka poe no lakou nei kuleana, aka ua nui ko'u liauoli i ka liolopono o ka hana a kuu hoahanau ma ke koko, e pono e hoomau aku i na kanaka e inalaj)ia ana i lea maemae mau. Ua nui ka pa'ipa'iia, alaila hoolauna ia mai o Mr Chas. Lake, mai iaia mai he mau olelo aole loa e nolopono kekahi haua, ke nui na olelo hoakamai, aka e hoonui ma ke aloha ana, a e hilinai i ke kanaka hookahi, alaila, e holopono auanei na hana me ka pololei. Ma ka palapala a ka lunahooliana, au i hoolohe aku nei, ua nui maoli ko'u kahaha, i ka loaa ana 1* o kekahi kanaka e haawi wale mai ana i kona manawa hana, no ka pono o ka poe no lakou keia pailina, ame ka inoa maemae o Moanaiua, he hana no e hiki ole ai ia'u, a i ole ia kakou no apau, ina no ko kakou ukuia mai aka elike me ka'u i olelo ae nei, ina hana oe no ke aloha i kau mea i aloha ai, e hoonui aku ana oia ia mea, i mea e alohaia ai e kona mau lima ponoi, ae, ke ike nei au me ko'u mau maka, eia he mau noho e noho iho ai kakou, a ke lohe nei no hoi au, o ka mua loa keia o ka malamaia ana o keia hana, a o ka oi loa aku 1 ko'u manao ana, ua alakai aku oia ia kakou ame na opiokane ame na opio wahine, e lilo lakou i mea e malama ai i keia la ano nui loa apuni ka honua ma keia kahua, ina no he mea hou ae kekahi ma kona kulana, e hooi ae i ka maikai o knna lawelawe ana, a ke ano kananei ko'u noonoo no ia ninau. O ke kanaka i hana 1 na hana maikai, e pono oia e nanaia aku i mea alakai no ka mea aia iloko ona ke aloha, e hapai i na hana maikai.

Hoolaunaia mai ka mea hanohano Eli Crawford, mai iaia mai e ha'i mai ana oia, i kona noho ana ma keia apana aina no na makahiki he iwakalua-kumamakolu, a o ka mua loa keia o ka ikeia ana o na hana maikai ana keia pailina, oiai nae elua manawa i hanaia ai, o ia ka'u ike, o ka pau no ia ahiki iho Ia i keia la, me ka piha no hoi i ka hauoli. Ke nana ae, mai ia Mr. J. Pomaikai mai, he kupa, a he kahiko ko'u noho ana ma keia awawa o Moanalua, o ka mua loa keia o ko'u ike ana, i na mea maikai i hanaia e makou, ma o ko makou koho like ana i kuu hoahanau nei Mokumaia nana e hana eliko me ka maikai ana i ike ai, a i keia la, ua lioike niai oia i na mea i makemakeia ai, aia ke welo nei lea hae hoku ma ka pailina o Puuomao nei, i loaa ole aku i kekahi mau pailina. E hoomaikaiia kaua maoi hana maikai me ka nui no o na olelo e kipehi ana iaia, aka o ka poe uuku ua ku pu me ia, a ke ike nei kuu maka me ka piha pu i ka olioli. Hoolannaia mai ka makuahine maikai Mrs. J. K. Mokumaia: Eia kakou maanei no ke a 'o ana i na keiki, na moopuna, i na mea maikai, i mea e lilo ai keia n»au puu lepo, i mea e alohaia ai e lakou, a e lilo hoi leeia la i mea oi ae mamua o kekahi mau la nui, oiai o keia la, ua kau iho maluna o kakou ka lilo ana i mea e hoomanao ai i ka poe i hala aku, a kakou i aloha loa ai. Nol&ila e a'o nui kakou i na opio i keia la ano nui, i lilo i mea nui ia lakou ma keia mua aku; ua nui ka pa'ipa'iia. Hoolaunaia mai ka niakua maikai Rev. Kaaiakamanu, mai iaia mai, na olelo i kupono ia la, ame ko Pamano ano o ke ola ana, o ia kaua i olelo mai ai, he lohe wale no ko'u a i keia la i ike pono ai au me ko'u mau maka, a lohe no hoi ko'u pepeiao i na olelo ku i ka hoohaahaa loa, a o ia ka'u i olelo ae •Ja no Pamano, make no i ka i'o ponoi, a o keia hoi, ua hana i ka haua me' ka uku ole ia mai, alaila he pehi aku la i na olelo kupono ole, e hoopukaHi. aku imua o ke kauwa hoopono, e hapai ana ia Moanalua iluna, a kuu naau i ehaeha loa ai. E Moanalua, no ko oukou pono ke ike nei au, aole hou ae he pailina elike ka maemae me keia. E kapae na manaoino, e hapai aku i ke kanaka e haawi wale mai ana i kona lokomaikai nui, a e hookuikahi ka pono, o ia ka holomua; o ke aloha ktekumu alakai, aole e pono e kiola i ke aloha i kahi e, o ia hoi kanu" no apau, a o ka nahelehele ka mea e loaa mai, oiai he nui ko'y manawa o ka hele ana ma keia kahua, ua manao au la, aole keia he pailina i ka nahelehele maoli, ame ka helelei o ka pa-laau, i leeia la ko ike nei au i keia palaau nani, a pela me kela mau pohaku i kukuluia ma ka lihi alanui, i hamo punaia, he u'i. ke nana aku, a pela me ka hae e welo mai la, i kd hapalua like o ka pou, na kumu kiawe ma ka'ū nana aku, me he la, he mau lei keia mau pohaku o ka pua inia, ka hoa elike ai, e mau ana ka makamaka mau o ia hiona, a ko'u lunaikehala i koho iho ai. Aole loa e loaa wale keia ano hiona, i ka poe apau, aii. no a hanau pu ia mai, o ia hoi na hjfna e lilo ai i mea nui na ka noonoo e hana ai, a i komo pu me ke aloha o ka mea nana i hoopaā i kona manao e hana, a'u no i lohe iho nei, i ka palapala hoopaa ia oukou ame ka haku aina o ia iho la no ke kumu alakai. Nolaila ke haawi nei au i ko'u mahalo ia Mr. Mokumaia i kona lawe ana -mai ia'u i keia kahua, no ka ike ana i na mea s'u i heluhelu mau ai ma ka Nupepa Kuokoa. Ua nui ka pa'ipa'iia ame kahi mau olelo paipai hope mai a'u aku, o ia hoi e a'o ana kakou i na keiki a kakou i ke aloha, i ka poe i hala aku, oiai au ke ku nei maanei o kahi i kanuia ai, ko'u makuakane, ua nalowale kahi i kanuia ai, o ia no hoi kela ano kahiko o ia kapae ae la no, aka i keia la, aole loa e hiki no ka mea he an hou keia. Nolaila ; e lilo kakou i poe e a'o aku i na keiki, na moopuna me keia, e oluolu ka poe apau e ku iluna,

me ka pule mai ka inaliua maikai mai Kaaiakamanu, ame ka himeni Hawaii Pouoi, ame ka aikalima huihui, e hoomauu aku ai i na opio ame na malihini, ame ka lehulehu apau O keia mau niea apau, mai ka uhane maikai mai. Me oe e kuu kapena ahonui ko'u iini pau ole. J. K. MOKUMAIA, Moanalua Haki Kea-u