Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXI, Number 15, 14 April 1922 — Page 8

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

Na Moolelo Hoonanea, na nuhou kalaiaina me na nuhou o ka Manawa

Nupepa Kuokoa Honolulu, T. H., Poalima, Aperila 14, 1922

Aoao no na manao pepa Solomon hanohano, lunahooponopono

He Mau Ku-e Kohu Ole

            O kekahi o na nuhou e hookahahaia ai ko kakou manao, mahope iho o ka hala ana aku la o ke koho baloka kuikawa, no na moho elele lahui, o ia no ka akoakoa ana ae o kekahi mau alakai o ka aoao Demokarata ma ka Hokele Iana, a lilo ke kohoia ana o Senatoa Harry A. Baldwin, I mea na lakou e kamailio ai, no ka hoohanaia ana o ke dala, I wahi nona e puka ai, maluna o kona mau hoapaonioni kalaina; a ma ke kahi olelo ana ae hoi, ua laa iaia ka lanakila, ma o ke “kuaiia” ana o na mana koho baloka.

            Ina he pololei o oiai maoli kela ohumuhumu ana a na alakai Demokarata, a laila e waiho ae lakou I na hooiaio ana imua o kea kea, aole o ke kamailio wale iho no mawaena o lakou, maluna o na kahua maopopo ‘ole, o lilo auanei keia mau hana a lakou, I kumu e hooi loa ia aku ai ke kulana nawaliwali a hoowahawahaia o ka aoao Demokarta e na mana koho o Hawaii nei.

            He hookahi mea oiaio e ku nei, ma ka moolelo o ke koho baloka kuikawa I hala aku la, o ke kohoia ana o Senatoa H. A. Baldwin a puka me ka heluna baloka kiekie loa, aole ia mamuli o ka hoohanaia ana o ka mana o ked ala, aka mamuli maoli no o ka nui ohohia o na mana koho baloka apuni keia Teritore iaia, aole wale iloko o na mana koho o ka aoao Rebuaika, aka, pau pu me kekahi mahele nui o na Demokarata, ka poe I ike maoli I ko lakou hilinai ia Mr. Baldwin, mamua o kekahi o na moho ma ka aoao Demokarata.

            E ninau iwaena ponoi iho o na Demokarata, na lakou auanei e pane mai me ka oiaio loa, aole I kuaiia aku ko lakou pono koho me ked ala, I koho mai ai lakou ia Mr. Baldwin, aka no ko lakou ike maka maoli I kana mau hana, na ia ike I hookomo mai I ka manaoio iloko o lakou, he oi aku, kana mea e hana mai ana maloko o ka ahaolelo lahui, no ka pono o Hawaii nei amen a Hawaii, mamua o kekahi mea okoa ae.

            O na mana koho baloka wahine apuni keia Teritore, kekahi heluna nui o ka poe na lakou I haawi aku I ka heluna baloka oi kiekie loa maluna o Mr. Baldwin. Ua kuaiia aku anei kela mau mana koho, I koho aku ai akou ia Mr. Baldwin? Aole loa! O na olelo e hooili aku ana I na ahewa ana, no ke “kuaiia” ana o na mana koho me ked ala, o kekahi kela o na hana hoohaahaa loa I na wahine koho baloka, ka poe I hoike maoli ae ma ka lakou mau hana, o ke kukulu ana I mau kalapu no lakou. Aole lakou I hoala I na kalapu kalaiaina, no ka ukuia mai, aka no ka haawi ana aku I ko lakou mau baloka, me na manao lokahi, no Mr. Baldwin.

            Ua hoohana like aku ka aoao Demokarata me na Repubalika, ma ka hoolilo ana I kekahi mau huina dala mahuahua, no na hana kalaiaina, e laa ka uku ana I na luna hooikaika o ka aoao, ka uku ana I ka poe haiolelo e kaahele ana ma na wahi like ole o keia Tertore, a pela me ka uku ana I na hoolaha maloko o na nupepa. Ina o keia iho la ka kela mau alakai Demokarata I olelo ae ai, I ke “kuaiia” o ka lanakila I loaa ia Senatoa H. A. Baldwin, alaila ua kohu ole moli na ahewa wale ana maluna o na kumu oiaio ole; no ka mea ua pau pu no a aoao kalaina a elua, ma ia hana hookahi; ka hana hoi I maa I ka lawelaweia iloko o na kau baloka ae nei I hala.

            E hoomanaoia, aole no Seantoa H.A. Baldwin, ponoi iho kona makemake ana e holo moho elele lahui, aka na kona mau hoaloha, na ka poe I manaoio, oia wale no ke kanaka kupono a na Repubalika e kukulu ae ai, I mea paahae ma ka aoao Repubalika, no ka loaa mai o na hopena e pomaikai ai o Hawaii nei; no laila e ike mai kakou, ma ka aoao kalaiaina, a na kona mau hoaloha lehulehu, I kokua aku no na hoolilo kalaiaina aku la o Senatoa Baldwin I hala aole mamuli o kona kuai maoli ana aku e loaa mai ka lanakila iaia.

            Aole anei I lawa iho la na alakai o ka aoao Demokarata, me ka hopena o ke koho baloka, ma ak huliamahi ana o ka hapanui o na mana koho baloka o keia Teritore mahope o Senatoa Baldwin, a hoohanohano aku iaia I elele lahui mai Hawaii aku nei? O na hoinoino pilikino, a ka poe haiolelo I kipehi aku ai maluna o Mr. Baldwin, me ka manao, pela iho la e loaa ai ka lanakila I ka lakou moho, ua hoi hou aku no ia maluna o lakou; pela no auanei ka hopena o keia mau ahana a na alakai Demokarata e hoao mai nei e hoonioni, e hooiia aku ana, na manao ku-e iloko o na koho no kela aoao kalaiaina, a o ka hopena, o ia no ka hoea mai ka wa e mihi ai, he mihi make nae, no ka mea ua hala ka wa pono.

            Aole I kuaiia aku na Demokarata me ked ala, ke kumu o ko lakou koho ana mai ia Mr. Baldwin, a koho ole ia Mr. McCandless, aka no ke ku a hoowahawaha I ka haahaa o ke kalaiaina a ka poe, e hooikaika ana e loaa ka lanakila ia Mr. McCandless; a no ke kauia ana o na moho apau maluna o ke una kaupaona, a ikeia ka mama o na moho e holo ku-e ana I ka moho a na Republalika. O ke a’o a ke Kuokoa I na Demokarata, e akahele, mail awe wale mai I na ahewa ana maluna o kekahi, me ka loaa ole o na kahua no ia ahewa ana, aka e haoao e imi hou I ka ikaika iloko o ka aoao kalaiaina, ma ke kapae loa ana aku I na kumu apau I haalele mai ai kekeahi mahele nui o na Hawaii, I ke kakoo ana I ka aoao, a e lawelawe koke aku hoi, I na hana e loaa ai ka mahaloia mai, aole wale e ka pohai Demokarata ponoi iho, aka e ka lehulehu pu o na mana koho o keia Teritore!

E Haawai Kakou I na Kakoo Ana

            Aole paha he mau meaai a kakou e uku nei loko o keia Manawa I oi aku ka pipii maoli, mamua o ka waiwaiio elike la me ka I’a ma na makeke; o ka hiki ole nae kea lo ae, e konoia mai ana no kakou, e uku aku I na kumukuai kiekie maoli, no ka mea o ka I’a, kekahi o ka kaou mau meaai, e pono ai e loaa mai I kela ame keia Manawa.

            No keia pipii launa ole mai o ke kumukuai o ka I’a, ua hoalaia ae he hui lawai’a e kakhi poe o keia kulanakauhale, me ka manao, he kumu ia e hoemiia iho ai ke kumukuai o ka I’a e kuaiia ana ma na makeke.

            Ua holomua kela hana lawai’a a keia hui, ma ka holo ana I ka MOkupuni Palmyra e lawai’a ai, a ua hoihoiia mai ka I’a I hookomoia I loko o ka hau, elike no hoi me na I’a e loaa nei I na Kepani lawai’a maanei, a ke kuaiia nei ma ka makeke o ke kulanahale me ke emi loa.

            Uaike ka poe kuai I’a o ka makeke I ko lakou pilikia, ina e hoea mau mai ana na I’a maikai, mai ka Mokupuni Palmyra mai, no keia kumu, ma ke kelepa aku nei I hala, a ka waapa lawai’a mai Palmyra mai, ua kuai nui ia na I’a a kela hui lawai’a, e ka poe o na makeke me ka oluolu loa, o ka me apiiki nae, I ke kaa ana aku malalo o ko lakou malu, ua papalua a papakolu ae la ke kieki e o ke kumukuai, elike no me ka lakou e kuai mau ana, a e papalua a papakolu iho ai ko lakou puka.

            I hiki no I kela poe o na makeke ke hoopipii I ke kumukusi o ka I’a, no ko kakou ae aku I ke kumukuai e kauia mai ana; aka, ina e haalele aku ana kakou, a hele ae e kuai I ka I’a o ka makeke kulanaakuhale, e ku iho ana kela mau I’a, ahiki I ka hoemi ana iho I ke kumukuai. O keia wale no ke alahele e loaa ai ia kakou ke emi o ka I’a ma keia hope aku.

            Ke kuaiia ne I na I’a maikai ma ka makeke kulanakauhale, ma kahi o ka elua kenikeni o ka paona, oii nae o ke kumukuai o kela ano I’a, e kuaiia nei ma na makeke e ae aia ma kahi o ka eono kenikeni o ka paona.

            Ke kuai nein a haole, na lahui e ae I kela mau I’a, a ua hooia mai lakou ma keia keena, he oi ae ka maikai ame ka ono o ona I’a mai ka Mokupuni Palmyra mai, mamua o na i’a o kela ano e kuaiia nei maanei.

            Malia paha he maopopo ole Ia kekou e na Hawaii, ke kuaiia o na I’a emi ma ka makeke kulanakauhale, ke kumu o ko kakou hele ole ana malila; ina o ke kumu I’o ia, alaila e hoopauia ae ana ia pohihihi, ma ka hele kino ana ae e ike no oukou iho, a e hookuku I kea no o kela mau I’a, me na I’a o na makeke a e.

            Ina aole o kakou makamake I kela ano I’a, mamulli o ka hookomoia ana iloko o ka hau; aole no he ike ole o kela mau I’a, me na I’a e ae a kakou e kuai maui nei I kela ame keia la, no ka mea ke hookomo mau ia nei no ia mau I’a I ka hau; o ka mea nui wale no, o ia ko kakou Ike I kea no o ka hoomo’a ana, I mea e ike maoli iho ai kakou I ka ono.

            Ke kuai nui nein a hokele I kela mau I’a, na haleaina, amen a ohana lehulehu, aole walw no ko lakou ike ke emi, e koe nui ai ka lakou mau dala, aka no ko lakou Ike pu kekahi I ka ono.

            E lilo kakou na Hawaii I poe kokua aku no ka holomua o ka hana a keia hui lawai’a, ma ka hele ana ae ma ka makeke kulanakauhale, e kuai ai I na I’a me ke kumukuai ouolu o makepono; he kumu hoohoihoi aku keia I kela hui lawai’a, e hoomau ai ka lawe ana mai I ka I’a mai kahi mamao mai; a iloko hoi o ia Manawa hooakhi, e konoia aku ana ka poe o na makeke kuai I’a apau, e hoemi iho I ke kumukuai o ka lakou I’a, aole hoi o ka hoolilo I ka lehulehu, I poe puni wale aku, ma ke kuai ana elike me na kumukuai e kauia mai ana.

            Ke emi liilii mai nei ke kumukuai o kekahi mau meaai a kakou, a I wahi e hoemi pu ia mai ai ke kumukuai o ka I’a, ua ili iho ke ko’iko’I maluna o kakou o ka hele ana ae e kuai ma kahi maopopo loa o ke emi o ke kumukuai I keia Manawa, a I ko kakou hoomamao ana mai kahi pipii mai o na kumukuai, e ike auanei kakou, e emi iho ana ke kumukuai ma na makeke kuai I’a apau, a o ke kaa ana no noi ia o ka lanakila o keia paio, a ka ahahui o na wahine o na home, e paio nei, no ka pono o na mea apau.

Pehea La e Hewa Mau Nein a  Baloka?

            Ua hoouna aku nei ke kakauolelo o ke Teritore, he leka I na lunanana koho baloka apau, o ia no ke kaha hewa ia o ka baloka a lilo I mea kiolaia.

            M KE KAU KOHO BALOKA KUIKAWA AKU NEI I HALA, UA HIKI AKU MA KAHI O KA ELIMA HANERI BALOKA A O I I KIOLAIA, NO KA HEWA O KE KAHAIA ANA, HE HOIKA ANA MAI KELA, I KA MAOPOPO OLE MAOLI NO, I KEKAHI POE KOHO BALOKA, KE ANO O KE KAHA ANA I KA BALOKA ME KA POLOLEI.

            I ka nana akua, ua aneane e hiki ole I na lunanana koho baloka, ke hoopau au I keia pilikia. E oiaio, ua kauoha ke kanawai koho baloka ia lakou, e a’o aku e ninau mai ana; o ka poe e ninau ole mai ana, e manaoia, ua maopopo no ia lakou kea no o ke kaha ana.

            He mea pohihihi no I ko kakou noonoo ana ae, ke kumu o ka hewa mau ana o ke kaha ana o kekahi poe I ko lakou mau baloka. Aia mawaho o na wahi koho baloka, ua kauia na pepa hoakaka, no kea no o ke kaha ana I ka baloka, a aia no hoi maloko o na keena liilii I hookaawaleia, a aia pu no hoi maluna o ka baloka. Aia mawaho o nawahi koho baloka, ua kauia na pepa hoakaka, no kea no o ke kaha ana I ka baloka, a aia no hoi maloko o na keena liilii I hookaawaleia, a aia pu no hoi maluna o ka baloka, o ka hiki ole ana I kekahi mea ke kaha I kona baloka me ka pololei, iloko o kela nui o na wahi I kauia ai o na pepea hoakaka, he hookahi no mea maopopo o ia ka ole I ka heluhelu iwaena o na Pukiki ame kakhi poe Hawaii.

            O ka oi loa aku paha o ka pono, I wahi e hoopauia ae ai keia pilikia, o ia no ke kaa ana aku I hana na na luna hooikaika, o na aoaoa kalaiaina, ke a’o ana aku I na mana koho, me kekahi Manawa nui kupono, mawaho o kahi koho baloka, e kuhikuhi ana I kahi e kaha ai, ame ka nui o na moho e kahaia ai, mamua aku o ko lakou mau inoa.

            Na ka poe ike I ka heluhelu, aole loa he wahi kumu e hewa ai ka lakou kaha ana, oiai he moakaka maoli na mea I hoakakaia ma ke poo o ka baloka, ma ka olelo Beritania ame ka olelo Hawaii, me ia maopopo no nae, e loaa mau aku ana he mau baloka hewa, e laa ke kauia ana o ke kahape’a, ma kahi I kuhikuhi ole ia, ka nui o na kahape’a, a oi aku mamua o ka mea I makemakeia, pela hoi ke kau ana I kekahi hoailona.

            Iloko o ka hapa loa o na moho ma ke koho baloka kuikawa aku nei I hala, pela hoi ke kau ana I hookahi wale no kahape’a, ma kahi I hookaawaleia, mamua pono aku o ka inoa o ka moho, he keu no a ka nui o na baloka hewa, aiwa paha a koho aku kakou iloko o ke koho baloka wae moho, am eke koho baloka laula, e hoomahuahuaia ae ana na baloka kiolaia.

            Ma keia pilikia, I ikeia ai ka naauao o ka hoala ana ae o na wahine I ka Ahahui o na Wwahine Mana Koho, aole no kekahi kumu okoa ae, aka no ke kula ana no ia, am eke a’o ana I na wahine, I ke kaha ana I ka baloka, a pela hoi ka hoomalamalama ana ia lakou, ma na ninau kalaiaina ma Hawaii nei, a ma na aina mamao.

E Ili Aku na Ahewa ma Kahi I Pilii ka Hewa

            O kekahi o na nuhou ano nui iloko o keia mau la e nee nei, o ia no ka loaa ana aku, mahope o ka hooiaia ana o na ubke o ka makeke kulanakauhale, o ka pokole ana o kekahi huina dala mahuahua o ka makeke, he pokole hoi, k kau aku ai ke ko’iko’I maluna o Mr. Wm. E. Miles, ka mea malama buke mua o kela makeke.

            O kona pili I’o I ka hewa amea ka ole, he ninau ia na na kjure kiekie ame ka aha hookolokolo e hooholo mai, ma ko ka lehulehu aoao nae, ke ku nei lakou a koi aku, e laweia ae na keehina wikani apau, no ke kau aku o na ahewa ana a ke kanawai ma kahi I pilio I’o I ka hewa.

            Ma ka manaoio o keia pepa, aole I kaawale a eke lunanui o kela makeke mai ke kau ana aku o kekahi ko’iko’i nui, no kea no o ka lawelaweia ana \o na hana o ka makeke; a I na I makemake kakou, e hookauia ae ka makeke, ma ke kulana holomua, e poho ole ai, he hana naauao, ke koho ana I kekahi kanaka makukau, a I kamaaina I na hana o ka makeke, ma ke poo o kela makeke.

            Ke hopuhopuia mai nein a kamalii hele o ka po, I keia Manawa; nolaila e makaala na makua I ka lakou poe keiki, o paa auanei I ka hopuia. Ua aeia na keiki e hele pu ana me ko lakou mau makua, aka no na keika auwana, e loaa aku ana mahope o ka hora ewalu o ka po, aole he mau kumu kupono no ko lakou hele ana ma na alanui, koe wale no ka maauhele I ka po, o n keiki o kela ano, e hoopaaia lakou ma ke kula o Waialee e pono ai.

NUHOU KULOKO

            Oiai he Poalima Maikai keia la, e paa ana na keena o na aha kaapuni apau o Honolulu nei, no ka hoomanao ana I kela la.

            E alawa ae e na lala o ka Ahahui Hale o na Alii o Hawaii, I noho peresidena ia e Mr. W. A. Hall, no ka hoolaha kahea halawai, I keia auwina la Sabati iho, e puka aku nei ma kekahi wahi o keia pepa.

             E hoomanao hou Ia ana ke anaina haipula mauka ae nei o Puowaina, I keia kakahiaka Sabati, elike me ka mea maa I ka hana mau ia I na makahiki apau, no ka hoomanao ana I ke alahou ana mai o Kristo, mai ka make mai.

            E malama ae ana ka Ahahui Pailinu o Moanalua I ka halawai kumau, ma kahi halawai mau, ma ka hora elua o ka auwina la o keia Sabati iho, a ua makemakeia ka poe apau I kuleana I kela pailina, e hoea ae, I lohe I na kumuhana ano nui, e noonooia ana ma kela halawai.

            Ma ka hapalua o ka horna elima o ka auwina la, o ka Poakolu nei, I pauaho mai ai o Mrs. Kinoki Kaili I keia ola ana, ma ke alanui Kula kokoke I ke alanui Liliha, a me Ka hapalua o ka hora ekolu o ka auwina la o ka Poaha ae, I malamaia ai kona anaina hoolewa, no ka ilina ma Puea.

            Ua pau na hemahema ano nui o ka hale aupuni federala I keia Manawa, hakalia wale no ka nee mai o o na oihana federala apau no ko lakou mau kena pakahi, I ka pau pono ole o kekahi mau hana. Iloko o ka mahina hookahi, I koloia aku ai, e hoi ana na kena oihana federala maloko o kela hale hou.

            E malama ae ana ka Ahahui HOeueu Community League o Kawaihao he ananina haipule me na himeni, ma ka po o keia Sabati iho, maloko o Kawaihao, a ua makemakeia na Hawaii e hele ae ma iaanaina, no ka hoolohe ana I na haiolelo naauao, amen a himeni nani, e meleia mai ana e na opio.

            E malamaia ae ana ka halawai a ka Ahahui Pa Ilina o Puuokanalii, ma kahi o James Maunakea, keia Sabati iho, Aperila 16, 1922, na ka hor a 2:30 P.M., ua makemakeia na lala apau e hoea ao ma kela halawai, a e loaa aku ana na likiki hookaa ma ia Manawa I na lala I hookaa mai I ko lakou kuleana pa ilina.

            E malama ae ana ke Komito Wm. K. Poai I ka papa ahaaina a aka Haku, ma ka ekalesia o Waianae I keia Sabatio iho, a ua makemakeia na hoahanau o kela ekalesia e noho ana ma keia kulanakauhale, e hoea aku ma kela la. O ka papa himeni o Kalihi ame Moanalua kekahi e ukali pu aku ana me ke komite, no ka Makani Kaiaulu.

            Mamuli o ka hemahema o kekahi poe lunanana koho baloko, o ia ka hookomo ole ana I na baloka I koho ole ia, maloko o ke eke hookahi, me n baloka I kohoia, I wehe hou ia ai he 15 mau eke o na iho nei, e ke Kakauaolelo Brown o ke Teritore, imua o ke Kokua LUnakanakwai Kiekie Kemp, a sila houia, e mau aku ai ka paa ana o kela mau eke, ahiki I ka wa e pau ai o kek koho baloka kumau au nei.

KA HALAWAI ME-LU A NA ALAKAI DEMOKARATA.

            Ma ka halawai malu a na alakai o ka aoao Demokarata o ka noho ana ma ka auwina la Sabati nei maloko o ka Hokele Iana ua holo ao ka hohono ma kekahi puka liu no na manaohuna a na Demokarata o ka hoolala ana o ia hoi, e hoao ana lakou e hoopau Ialdwin, ka moho a ka aoao kalaiaina ka honoho ana aku ia Harry A. Baldwin, ka moho a ka aoao kalaiaina Repubalika I ko ho ai no ke pani ana ma ka makalua o ke Keikialii Kalanianaole ma Wakinekona, o keia ka lono lauahea I holopuni ae.

            Ma ka oleloia ua hoouna aku na alakai o ka aoao kalaiaina Demokarata, I alakaiia e L. L. McCandless, I kekahi kelekalapa I Wakinekona e olelo ana, o kea no hana I kohoia ai o Mr. Baldwin, ua like ia me kea no hana no ke kohoia ana o ke Senatoa Newberry o Mikikakna, o ia hoi, ua hoohanaia ked ala I mea e hiki ai e kuai I na baloka ke kakoo ana mai a ka poe koho baloka.

            Ua hoomaopopoia ko na DDemokarata hoolala ana e waiho aku I ka lakou mau hoohalahala ma kekahi palapala e hoounaia aku ana I Kapalakiko ma ka mokuahi Matsonia e ku aku ana I Kapalakiko ma ke kakahiaka o ka Poalua nei.

            WAKINEKONA, Apr. 10—Ua hoomahuahua hou ia ae na hana kipi a hookahuli aupuni maloko o na mokuaina o Mekiko o Vera Cruz, Jalisco ame Nayarit o ia ka mea I ikeia ma ka hoike a ke aupuni e waiho nei maanei. Ke emi mai la na hana powa maloko o na mokuaina ma ka hapa akau elike me kalono I hoikeia mai, aka nae, o na hana ino a na kanaka o ia mau no ka laha ana me ke kinai ole ia.

Nuhou Kuwaho

MANILA P. I. Apr. 10—Ua a ia a make ke Kapena William J. Briscoo ame kekahi koa e ae iloko o kekahi ahi I a ae maloko o ka ululaau ma kahi kokoke I Bakuio, a he poe lehulehu e aku kekahi I papaa I kea hi. Ua hoopuniia na kanaka I make e kea hi I ka Manawa I hoea aku ai ke Kapena Briscoe I hoao ai e hoopakele iaia iho.

INDIANAPOLIS, Apr. 10—He kanalima kaukani mau kanaka oli lanahu bitamia uniona ole ame aneane he  75,000 mau kanaka eli lanahu anthracite uniona ole I hui pu aku me ka olahani a na kanaka eli, lanahu o Amerika elike me ka hoakaka a John L. Lewis, ka peresidena o ka Hui Uniona a na limahane. Ma ku Lewis koho aia ma kahi o 640,000 ka nui o na kanaka eli lanahu apau I olahuni.

WAKINEKONA, Apr. 10—Ua hole ka aha kiekie I keia la I ka hoolohe hou ana I ka hihia o Harry A. Brolaski, he boroka no Kapalakiko, I ahewaia ai malalo o ke kanawai hookapu waiona lahui, a u$10,000 ame ka hoopaahao ana iaia no clua makahiki.

SPRINGFIELD, Apr. 10—Lehulehu ka poe i hoehaia a ua koikoi no hoi nap oho I hanaia I keia la ma ka waiwai e ka makani hele uluulu ke Tonedo ma ke kulanakauhale o Miller maloko o ke kalana Lawerence. Hookahi kanaka I make a he lehulehu ka poe I hoehai ma Ashgrove, Kalana o Green.

KAPALAKIKO, Apr. 10—Ua haalele na kanaka hana uniona I ka hana paipu ame ka hahau hale unihihapa ma na hana apaa o na hana I hoolimalimaia ai na kaaka I komo ole I ka hui uniona, o Ia ka mea I hoolahaia ae e na luna o ka hui uniona ma keia po, no ko lakou kue I ka hana I hoolalaia e wehe hamama, I na hana apau no na kanaka apau. No ka poe hana ma na eleweka o ka eha mahina keia o ko lakou halele ana I ka hana, a o ka ewalu mahina hoi o na kanaka kalai pohaku. Ua manaoia e pahola aku ana keia lehani I na hana kukulu hale, apau maloko o Kapalakikko nei, a e komo pu mai ai aneane ma kahi o 20,000 kanaka.

MIAMI Fla., Apr. 10—Aole o William Jennings Bryan he moho e holo ana no ke kulana senatoa no ke senate o Amerika I keia kau mai Folorida aku. Ua hoolahaia ae keia me ka maopopo loa e kekahi alakai o na Demokarata I keia la.

WAKINEKONA, Apr. 10---O ka mokuahi Leviathan I hoololi hou ia ae ai kona ano mahope o ka pau ana o ke kaua I moku lawe pualikoa, e kapaia ana kona inoa hou ka Peresidena Harding, elike me ka hoakaka a ka Lunahoomalu o ka papa kapilimoku Lasker ma ka po aku la I hala.

WAKINEKONA, Apr. 10—He kanalima-kumamahiku mai hale ma’I na wahi e lapaauia mai nei o na koa eha e hoololiia aku ana malalo o ka mana hoponopono o ka buro o na koa kahiko mamuli o ke kauoha a ka peresidena, a e mana ana ia ma ka la I o Mei, o ia ka mea I holahaia ae ma ka Hale Keokeo I keia la.

NUI NA HAWAII E HOAHU NEI ME KA LIBERTY BANK.

            Wahi a ka Liberty Bank of Hawaii, Ltd., I hoike mai ai eia na Hawaii ke hoea mau aku nei ma ko lakou hale banako e hoahu ai I ka lakou mau kenikeni, he hoailona hoi no ka hilinai o na Hawaii I ka waiho ana I ka lakou mau kenikeni malaila no ka holomua o keia banako hou.

            Iloko o na mahina helu wale no I hala ae nei, o ke kukuluia ana o keia banako, o na Hawaii ka helu elua ma ka hoahu ana, a ma ka hoahu ana, a ma kana hoomaopono aole e hala kekahi mau mahina loihi e lilo ana I na Hawaii ke alakai ana ma kahi o ka hoahu ana, he mea hoi I ike mua ole ia.

            O kekahi kumu nui paha nana e huki nei I na Hawaii malaila, o ia no ke kokoke loa o keia Banako I ka Makeke Kusi I’a e kakakii ole ai I ka hele loa ana mai I ke kaona.

HOOLAHA

            Ua makemakeia na hoahanau a pau o ka Ekalesia O Waianae, e noho nei ma Honolulu, e hele apau I Waianae I keia la Sebati e hoea mai ana.

            E malamaia ana ka papa ahaaina a ka Haku ma ia la, Aperila 16. E hoea pu aku ana ka papa himeni o Kalihi-Moanalua ma ia la, ka papa himeni nana I kaili ka heluekahi o ka himeni hookuku ma Kaukeano.

            Ma ke kauoha a ke komite, W.M. K. POAI, Luna Ekalesia---GEO. MALUNA, 6499—Apr. 15.

HOOMANAO LA HANAU O KE KAHU O KE ALAULA O KA MALAMALAMA.

            MA KA POAHA KA LA 13 O KEIA MALAMA O APERILA NEI, I MALAMAIA AE AI KEKAHI MAU HANA HAIPULE HOOMANAO LA HANAU NO REV. JOHN KEKIPI K. Maia, ke panihakahaka o kona makua Rev. Kekipi Maia I moe, ame kona hanaumua Rev. John E. K. Maia no I moe, ma ka luakini o ka Hoomana Naauao.

            O ka piha ana keia o ke 43 o kona mau makahiki o ka noho malihini ana I keia ao; a o ka ekolu no hoi keia o na makahiki o kona noho kahu ana no Kealaula o ka Malamalama, a peresidena nui o ka Hoomana Naauao o Hawaii, I hookumu a kukuluia e kona Makua Rev. John Kekipi Maia I moe.

            Mai kona la I hopu ae ai I koia hana a kona makua ahiki I keia la, aole loa he Sabati I nele I kona ikeia ma ka awai o Kealaula o ka Malamalama.

            Ua akoakoa main a hoananau ma keia halawai ana, a ua loaa no na mea ano hou o ia la I ka poe no I hiki ae, me ka nui no o ka hauoli ma na olelo maikai a ke Akua.

            Hoomaikaiia no ke Akua o ka lani ame ka honua I kona aloha Ia kakou I kanaka.

E HOONELE AE ANA NA WAAPA LAWAI’A

            MAWAENA o kekahi mau hana a ka luna nui o na hana hou e ka    lehulehu Lyman H. lala mai nei o ka hoonee ana ae I na waapa lawai’a a na Kepani ma ko lakou kahua hou ana ke awe o Kewalo, elike me ia ana o ka hoike ana ae ma ka Poakahi nei.

            O ka  manao o ka luna hoohana nui o na hana o ka lehulehu Bigelow, elike me ia ana o ka hoike ana ae, o ia ko kapili ana I uwape no na moku lawe papa amo na waapa lawai’a ma ke awa o Kewalo, eia nae he hana hiko ole ia ke hana koko ia a me he mea la ma keia makahiki ae e hookoia aku ai ia hana, o ke kumu o ia hoopanee ana aole I komo pu ia hana maloko o ka papainoa o na hana I komo iloko o na bona I hookaawaleia no ka 1922. Eia nae, me he mea la e hookoia aku ana ia hana I ka 1923 wahi ana. O na hoolilo no ia uwapo I manaoia e kukulu aku maloko o ke awa o Kewalo aia ma kahi o ka $300,000, a e komo pu ana maloko o ia huina na lilo o ka hoohohonu ana ia awa.

            Ua hoike ae nei o Mr. Stanley Kennedy o ka hui mokuahi holo piliaina, e holo kaapuni aku ana ka mokuahi Kilauea I ka Mokupuni o Oahu nei, ma ka pau ana o keia mahina, no ka lawe hoomaikaikai ana I na malihini, mai ka moana mai, I na hiona nani o ka aina.

HE $15,000 KE KOI POHO A KA HUI MOKUAHI.

            O na palapala hoopii e kui @ ana I ka mokukuna moto @ Malahat I ili ai a paa ma @ ma kekahi la o ka pule aku @ @ hala, a I hukiia ai a @ @ @ mokuahi holopiliaina o @ @ @ kuahi I. I. S. N., ua hookola aka maluna o ko kapena o ia @ Nilson ma ko kakahinka @ nei ma Kauai. Ma ka @ Kalaudina o ka po Poakahi @ @ holo aku ai ka Ilamuku @ @ Cox no Kauai no ka hooko @ @ I kana hana.            He koipoho o $15,000 @ @ @komoia ae I ka aha federal @ @ kahahiaka Poakhi nei o @ @ Mokuahi ma o kona mau @ @ Smith & Warren. Ma ka @ @ ka pule aku I hala ka ili ana o ka mokukuna Malahat ma ke awa o Ahukini, ma Kauai mamuli o @ hono ana e komo iloko o ia @ me ke pailaka ole a no ia ili ana o ia moku I hoohanaia aku @ @ mokuahi Kalaudina ka @ ame Mauna Loa. Ma kela @ ahiki I ka po ana o na makahiki Kalaudina ame ka LIkelike na moku I kokua ma ka huki ana I ka moku poino, ma ke ahiahi Poakolu I hoounaia aku ai ka mokuahi Mau na Loa me kekahi mau loko na ka huki ana Ia moku ili, a ma kea ahi ahi Poaha mai I hemo ai ka moku ili, a no ia hoohanaia ana o na mokuahi o ka hui, I koipoheia ai no ka huina o $15,000.

            Ua hele na palapala I @ mai e na makemaka a kupa’I ke keena o ke Kuokoa, a no ka @ ole o kahi kaawalo I kela pule, @ I hoopaneeia aku ai a lona kahi akea o ka pepa, no keia pule ae.

HALE O NA ALII O HAWAII.

            E malamaia ana ka halawai ma kahiki o ka Hale o na @ o Hawaii (Ahahui Poo), ma ka Phoenix Hall, ma keia auwina la Sabati iho, Aperila 16, 1922, ma ka hona 2 p.m. Ma keia halawai e malamaia ai ke koho ana o na lunanui no ka makahiki e nee nei, a pela pu hoi me ka poni pu ana I na lala komo hou. Ke noiia aku nein a alala apau e akoakoa mai.

            Ma ke kauoha a ka Iku Hai.

W.M. J. COELHO Iku Kau.

6499---Apr. 14

HALAWAI MAKAHIKI

HALE O NA ALII O HAWAII (AHAHUI POO)

            E malama ia ana ka halawa makahiki o keia Hale I ka la Sabata iho, Aperila 16,  1922, I ka @ 2 p.m., ma ke K. of P. Hall, Alanui Moi. Ke kauohaia aku nein a mamo alii apau loa o ka Hale o @ Alii o Hawaii (Ahahui Poo) e hiki kino mai I ka halawai ma ia la, “kumuhana”: Waiho inoa ame koho ana I na lunanui hou o ka Ahahui no keia makahiki e nee aku nei. Mai kanalua a hoohopohope I ka hele mai.

            Ma ke kauoha a WM. A. Hall Iku Hai.

            HATTIE K. Asing.

Iku Kau, Hale o na Alii o Hawaii (Ahahui Poo).

6499----Apr. 14

 

MAU APANA AINA KUAI

CHOICE LOTS NEAR END OF KAIMUKI CAR LINE

$375--- Lot 50X100, Noeau @, @ @;

$20 down, $10 per month.

$750—Lot 75X150, 16 ^th ave. @ @

Leahi ave; $50 down, $20 per month

$350Lots 50X150 on 15 ^th and on @ aves., respectively; $25 down. $40 per month.

KALIHI

$675—Lot 45x138, 6245 sq. ft. @ 8t. ; $25 down, $10 per month.

$525—Lot 45x117, 5277 sq. ft; $20 down; $10 per month.

$500---Lot 50x100, Kalihi; $20 down, $10 per month.

PAULO KALAUKA

(P. E. R STRAUCH)

Alanui Moi, Helu 74, Mawaena o na Alanui Papua me Betcla.

O KA LIBERTY BANK O HONOLULU, LTD.

He banako ia e pii mahuahua mau nei o ka holomua. O na hoahu ke pii mau nei ia I kela ame keia Manawa, no ka mea, eia ka poe kalepa ame na limahana ke momoku nei malila.

            O ka poe na lakou e hoohana nei I kela banako he poe wale no I kamaaina I ka lawelawe ana I kela ano oihana.

HE BANAKO KEIA I KUKULUIA, AOLE NO KA POE OIHANA.

            E hoahu I kau mau dala me makou a e pii mau auanei ka ukupanee. HHe 4% ka ukupanee, a e hoopaaia I kela ame keia hapaha makahiki.

E HOOMAKA I KAU HOAHU ANA ME KA $1.00

THE LIBERTY BANK OF HONOLULU, LIMITED.

Keena Kuikawa; Alanui Moi, mawaena o na Alanui Maunakea ame Kamika, ma ka aoao makai o ke Alanui Moi, a he hookahi kuea me ka hapa mai ka makeke kuai I’a mai.